Morgunblaðið - 21.07.1968, Síða 31

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 21. jULÍ 1968
31
í gær var sagt frá útstillingu Herrahússins á skyrtnm og get-
raun í sambandi við hana. Þá varð myndin ai sigurvegurunum
í getrauninni viðskila við fréttina og sjást þau hjón hér velja
verðlaunafötin ásamt verzlunarstjóranum.
- TÉKÖSLÓ V AKÍ A
Framhald af bls. 1
máli um helgina og kvaðst hann
vongóður um að takast mætti að
ryðja úr vegi „misskilningi“,
sem risið hefði upp.
I sjónvarpsræðu sinni sagði
Cernik forsætisráðherra, að
Tékkóslóvakar létu ekki alþjóð-
legar aðgerðir kúga sig og
mundu ekki tefla framtíð sinni í
hættu. En við getum ekki valið
neina aðra leið en vináttu og
samstarf við sósíalistaríki.
Varað við klofningi.
Leiðtogar tékkóslóvakískra
kommúnista ræddu í dag við full
trúa erlendra kommúnista, sem
komnir eru til Prag, þeirra á
meðal franska kommúnistaleið-
togann Waldeck Rochet. Fjöl-
margir erlendir kommúnista-
flokkar hafa lýst yfir stuðningi
við stjórn Alexander Dubceks,
þeirra á meðal kommúnistaflokk
ar Rúmeníu, Júgóslavíu, Ítalíu,
Belgíu, Bretlands og Austurrík-
is.
Á miðstjórnarfundi tékkósló-
vakíska kommúnistaflokksins í
gær þegar Dubcek vann mikinn
sigur er hann hlaut einróma
stuðning sagði. hann að ekki
væri hægt að útiloka þann mögu
leika að íhaldssöm sérhyggjuöfl
reyndu að nota bréf það sem
sent var flokksforystunni í Prag
eftir Varsjárfund Rússa og sam-
herja þeirra til að valda klofn-
ingi í flokknum og hindra fram-
kvæmdir markmiða þeirra sem
samþykkt hefðu verið og miðuðu
að auknu frelsi. í bréfinu var
lýst yfir stuðningi við þá stalín-
ista, sem enn eru í valdastöðum
í Tékkóslóvakíu.
Rússar hafa einnig sent hvatn
ingarskeyti til alþýðusveitanna,
35.000 manna vopnaðs liðs, sem
styður stefnu Kremlverja. í
ræðu sinni sagði Dubcek að taka
þessu m'áli og hvatti hann til þess
að menn sýndu hugrekki og stað
festu til þess að sigrast á öllum
tilraunum til að snúa við frels-
isstefnunni, hvort sem þar væru
að verki hægriöfl eða vinstri-
sinnaðir sérhyggjumenn.
Taugastríð.
Sovézk blöð héldu áfram í dag
taugastríði sínu gegn Tékkósló-
vökum, og sagði „Rauða stjarn-
an“ málgagn landvarnaráðuneyt
isins, að sovézkir hermenn hefðu
þungar áhyggjur af laumuspili
andsósíalistískra afla í Tékkósló
vakíu. Blöð í Sovétríkjunum
hafa hvorki minnzt á bréfið sem
Varsjár-ráðstefnan sendi Tékkó-
slóvökum né ræðu þá sem Alex-
ander Dubcek hélt á fimmtudag-
inn þegar hann vísaði á bug
kröfu Varsjár-ráðstefnunnar um
að sókninini til aulkins frelais
yrði haett.
Austur-Þýzk blöð hafa aðeins
sagt að miðstjórn tékkósló-
vakíska kommúnistaflokksins
hafi haldið fund og Dubcek hafi
haldið ræðu án þess að geta þess
að stefna Dulboeks hafi verið
samþykkt einróma. Hins vegar
hafa blöð í Austur-Þýzkalandi
veitzt harðlega að Vestur-Þjóð-
verjum og sakað þá um sam-
særi um að tæla Tékkóslóvakíu
úr hgrbúðum kommúnista og fá
þá til að taka upp kapítalisma.
Rúmenar ítrekuðu í dag að
þeir styddu Tékkóslóvaka heils-
20. júlí 1944
minnzt í Berlín '
BerMn, 20. júlí AU.
ÞJÓÐVERJAR, sean veittu
Adolf Hiitler viðnám á stríðs-
árunum vonu sérstakLega
heiðraðir sem pílsarvottar í
dag, en þess er víða minnzt
í Þýzkalandi, að 20. júM fyrir
24 árum, reyndu nokkrir her-
ráðlsforingjar að ráða Hitlex
af dögum. í sambandi við
þessar athafnir hafa þau öfl
innan Þýzkalands verið gaign-
rýnd harðlega, sem hafa
viljað endurvekja nazismann.
Aðala'thöfnin fór fram í hinu
forna aðsetri styrj aildarimála-
ráðuneytisins við götu þá í
BerMn, sem nú heitir Stauff-
embergstrasse til heiðurs hers
höfðingjanum Klaus Graf
von Stauffenberg.
Það var von Stauffenberg,
sem kom timasprengj unm
fyrir á sínum tíma, á fundar-
stað þar sem Hitler átti að
halida ræðu skömmu síðar. Að
því búnu hólt hershöfðinginn
raikleitt ti'l Berlín.air í þeirri
trú, að áform hans hefði
tekizt. Eins og allir vita biðu
nakkrir herforingjar bana, en
Hitler slapp nær ómeMdur.
Um kvöldið var von Stauff-
enberg skotinn í húsakynnium
ráðuneytisins og þrír aðrir
samsærismanna með honum.
Per Hækkerup, fyirrv. utan-
rí'kiisráðher.ra Danmerikur og
atkvæðamikill í dönsku neð-
anjarðaxihreyfingiunni á stríðs-
ánunum, sagði við athöfnina
á föstudag, að 20. júM 1944,
hefði sýnt heiminum, að til
hefði verið í Þýzkalandi annað
land en Þýzkaland nazismans.
Borgarsitjóri V-Berlínar, Klaus
Sohuetz sagði, að ekki væri
nóg að heiðra þá Þjóðverja,
sem hefði týnt Mfi vegna þess
að tilræðið miistókst. Borgar-
stjórinn sagði, að Þjóðverjar
yrðu nauðugir viljugir að
spyrja hvert hafi veirið hugar-
far þeirra, sem efcki höfðust
að, og hvað það hafi verið
sem ekki gerðist þennan dag
fyrir 24 árum. Þessar spuirn-
ingar leituðu á hugi Þjóð-
verja, en þær væru ekki born
ar fram í heyranda hljóði og
því síður svör við þeim,
vegna þess að þær vektu
sektarkennd einstaklingsins
og þjóðarinnar. í heild.
Taka ekki við smáfiski
FRYSTJlHÚSIN eru um þessar
mundir treg að taka á móti smá-
fiski frá veiðskipum vegna þess
að búið er að fylla samninga
við Sovétríkin um kaup á heil-
frystri ýsu og þorski. Auk þess
er smáfiskur síður hæfur til flök
unar en stærri fiskur.
í viðtali við Björn Ólafsson,
frystihússtjóra á Húsavík fyrir
skemmstu kom fram, að frysti-
húsið þar tekur ekki á móti ýsu,
sem er styttri en 45 sm. og
þorski styttri en 50 sm. Sagði
Björn, að þetta væri m.a. vegna
þess, að smáfiskurinn væri laus-
ari í sér og ýsan væri sérstak-
lega feit og því erfitt að vinna
hana.
Fiskflök eru nú aðallega seld
á Bandaríkjamarkað og vegna
verðfalls á þeim markaði, sagði
Björn, að gæta yrði varúðar i
vinnslunni til þess að frystilhúsin
færu ekki halloka út úr viðskipt-
unum.
hugar og vöruðu við afskiptum
erlendis frá.
Játa ósigur.
Af vestrænni hálfu í Moskvu
er talið að tillaga sovézka komm
únistaflokksins um að æðstu leið
togar sovézkra og tékkóslóvak-
ískra kommúnista haldi sameigin
legan fund í næstu viku talin
bein afleiðing þess að Alexand-
er Dubcek hlaut einróma trausts
yfirlýsingu á miðstjórnarfundin-
um í gær og að hér sé um að
ræða fyrstu játninguna á því að
hótanir í garð tékkóslóvakísku
leiðtoganna hafi ekki borið til-
ætlaðan árangur. Tass-fréttastof
an birti tillöguna um fundinn að
eins örfáum mínútum eftir að
fréttir bárust frá Prag um hinn
einróma stuðning við Dubcek, og
þessi skjótu viðbrögð ecru talin
benda til þess að sovézkir leið-
togar hafi gert sér grein fyrir
því að taugastríðið hafi ekki bor
ið árangur og taka verði raun-
hæfari afstöðu og bíða átekta.
Reuter hermir, að athygli hafi
vakið í Moskvu, að Tass hafi
birt frétt um fund í miðstjórn
kommúnistaflokksins í Slóvakíu,
en vitað er að aðalritari slóvak-
íska kommúnistaflokksins, Vasil
Bilak, hefur tekið undir gagn-
rýni sovézkra leiðtoga á stefnu
Dubceks. Pravda birti í dag ítar
legar frásagnir um gagnrýniaust
ur-þýzkra, pólskra, ungverskra,
búlgarskra og mongólskra blaða
á stefnu Dubceks, en hefur ekki
sagt lesendum sínum frá því, að
franski kommúnistaflokkurinn
hefur hvatt til þess að haldin
verði ráðstefna allra kommún-
istaflokka Evrópu og heldur
ekki að japanski kommúnista-
flokkurinn styður Dubcek.
Sænski kommúnistaflokkurinn,
sem nú kallar sig „Vinstri flokk-
urinn-kommúnistar“ fagnar lýð-
ræðisþróuninni í Tékkóslóvakíu
og þessi þróun mun breiðast út,
ekki aðeins til sósíalistalanda
heldur einnig til kapítalista-
landa, sagði ritari flokksins. Ur-
ban Karlsson í Stokkhólmi í
gær. Hann sagði að hér væri um
nauðsynlega þróun að ræða.
rTalsmenn danska kommúnista-
flokksins hafa einnig lýst yfir
stuðningi við Tékkóslóvaka.
- FERÐAMANNA
Framhald af bls. 32
erlendan gjaildeyri í banka, sem
ætlunin er að stofna viið Fríihöfn-
ina.
Austurlanid er mjög fá'ætfckt af
hótelum. Þriðji uimferðarmesti
fLugvöLLur landsins Egilsstaðir,
hefur mjög ófullniægj andi gisti-
aðstöðiu — aðra en þá er Egils-
staðaibóndinn hefur rekið. Nú er
til athuguna.r í sambandi við hið
glæsiilega veitingahús ValaskjáLf
gistilhús, en umnæður enu enn á
byrjunarstigi. Ekki hefur verið
tekin nein ákvörðum um, það,
hverjum verði falinn rekstiuir
þess. Eina fullnægjandi gistifhúsið
á Austurlandi er Hóitel Höfn,
Hornafirði. Þá gat Lúðvíg þess
að sumangiStilhús FerðaiskriÆstofiu
ríkisins Hótal Edda væru mjög
til sóma. Á ö'llu landiniu um sum-
armánuðina eru nú um 2600 gisti
rúm, en 900 ailt árið.
Nokkuð hefiur borið á því að
verðlaig á mat sé miismiunanidi úti
á landi og sagði Lúðvík ha,lda
að víða væri matur verðlagður
í sama flokki og 1. flokks matur
á veitingahúsum í Reybjarvík.
Erfitt væri þó að hafa eftiriif
með þassu. Vitað er að hxéefni
til matargexðar er milkilum miun
dýrana hér en annars staðar og
myndast því mikiU verðmuniux
á mat miðað við önnur lönid.
Verða veitingamenn oft og táðuim
að bonga fyrir hráefni 300%
hærra verð en t. d. starfshræður
þeirra erlendis. Hins vegar xná
telja hinum meiri hótelum það
til lofs, að þau hafa tekið upp
ódýrar ferðamannamáitíðir, sem
seldar eru með rnjög hóflegu
verði. Má þar til nefna Hótel
Sögu og Hótel Borg og einnig
n:á íá mat á Hótel Hoilti fyrir
sanngjarnt verð.
Lúðvík gat þess að 11.360
fleiri ferðamienn hefðu héimsótt
ísland, en nemiur þeim íslending
um, er fór,u utan. Taldi hann
hér vera um mjög hagstæða þ.ró-
un að ræða. Menn væru oflt að
tála um það hvort gera ætti ís-
land að ferðamannlandi. Skoðun
Lúðvígs er, að ísland sé þegar
orðið ferðaimannaland. Erlendir
fexðamenn eru 22.9% af fjöílda
Landsmanna, en íslendingamir,
sem utan .fara eru 13.2% af
landsmönmum.
- ÍSLAND
Framhald af bls. 8
Bandaríkjamaður 3.153 dollara
tekjiuir 1966. Indland er neðar-
lega á skrá með 79 doliara þjóð-
artekjur á hvern íhúa, og
Eþíópía enn neðar með aðeins 44
dollara. Meðaltalið fyrir heiim-
inn í heild er kringum 540 doiLi-
arar.
»
343 ár til að ná lífskjörum Svia
Brúttó-þjóðarf ramile iðsl an 1
vanþróuðum löndium Af.ríku
(þ.e.a.s. öllum löndum óMunnar
nema Suður-Afríku) jóklst ó ár-
unum 1960—1966 um 3,4 pró-
sent á ári eða aðeins 1 prósent
miðað við íbúafjölda, segir í ný-
birtri skýmslu Saaneinuðiu þjóð-
anna, A Survey of Economic
Conditions in Africa 1967. Vöxt-
urinn á hvern ibúa er siagður
vera minni en í nokbuxxi annarri
álfu á umræddu árabill Verði
tokjuaukningin jafnhægtfara í
framitíðinni mun það taka Atfrátou
búa 343 ár að ná sömu láltekjör-
um og Svíar búa við nú.
- FUNDI LOKIÐ
Framhald af bls. 1
ir sínar og gögn frá S-Vietnam.
Þá fengi þjóð Vietnam loks ráð-
rúm og aðstöðu til að ákveða
sjálf framtíðarskipan mála. Ho
Chi Minh flutti ræðu sína í til-
efni af því áð 14 ár eru liðin
frá undirritun Genfarsáttmálans
um Indó-Kína.
Hanoiútvarpið hafði boðað á-
varp forsetans með nokkrum
fyrirvara og sagt, að mikilvægr-
ar orðseadingar væri að vænta.
Fréttastofur benda þó á, að ekk-
ert nýtt hafi komið fram í ræðu
Ho.
Allt að 17 keppendur í
grein á Meistaramótinu
A ANNAÐ hundrað manns taka
þátt í Meistarmóti íslands, í
frjálsum íþróttum sem hefst á
Laugardalsvellinum annað kvöld
kl. 20.00.
Meira en helmingur allra kepp
enda er utan af landi og eru
meðal þeirra margir af sigurveg
urum frá Eiðamótinu um síðustu
helgi.
Mikill fjöldi keppir í hverri
grein eða t.d. 17 í langstökki
karla en það er einmitt ein tví-
sýnasta keppnisgreinin, í 1500 m
hl. karla eru 9 keppendur skráð-
ir og verður það líklega eitt
skemmtilegasta hlaupið.
Á morgun vei'ður meðal annars
keppt í hástökki karla, en þar
er meðal þátttakenda Jón Þ.
Ólafsson ÍR, og verður fróðlegt
að sjá hvort honum tekst að
setja persónulegt met á Laugar-
dalsvellinum, en hann á þar bezt
2.06 m. í langstökki er erfitt að
giska á úrslitin en þar er þó
líklega sigurstranglegastur Gest-
ur Þorsteinsson frá UMSS. í 800
m hl. eru 7 keppendur og þar
er sterkastur á svellinu Þorsteinn
Þorsteinsson úr KR, en um önn-
ur og þriðju verðlaun verður
ábyggilega barist af mikilM
hörku. Er því spáð að þetta
verði ein skemmtilegasta grein
kvöldsins á að horfa. Kúluvarps
keppnin verður einnig á morgun
en þar er Guðmundur Hermanns
son KR meðal keppenda, ver’ður
áreiðanlega enginn svikinn af
því að koma og sjá hann kasta
kúlunni, því að metið er alltaf
í hættu þegar hann er í (stuði),
og vonandi verður hann það í
kvöld. Guðmundux er eini mað-
urinn meðal frjálsíþróttamanna
sem náð hefur lágmarki til Ólim
píufarar, ennþá.
í 200 m. hl. eru 10 keppendur
og þar verður barizt af mikilli
hörku um fyrsta sætið, líklega
er þar þó siguxstranglegastur,
Valbjörn Þorláksson KR.
Konur keppa á morgun í kúlu
varpi og hástökki og verður án
efa skemmtileg keppni milli
þeirra. Beztan árangur í sumar
í hástökki kvenna á Ingunn Vil-
hjálmsdóttir IR, en stökk ný-
lega 1.50 m. Auk þessara framan
töldu greina verður keppt í mörg
um öðrum, sem geta orðið spenn
andi. Við skorum á áhorfendur
að fjölmenna á völlinn og viljum
við minna á þá nýjungu að áhorf
endur fá afhenta leikskrá með
aðgöngumiðanum, en á henni eru
margskonar upplýsingar um mót
ið og fl. Mætum öll og athugið
að mótið hefst kl. 20.00.