Morgunblaðið - 01.10.1968, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 1. OKTÓBER 1968
23
Nefndarmenn úr landsprófs- og samræmingamefnd gagnfræð aprófs ásamt forstöðumanni
Skólarannsókna. T.v. (standa ndi) Óskar Halldórsson, Heimir Askellsson, Ólafur Hansson,
Hjálmar Ólafsson, Hörður Lár usson, Friðrik Sigfússon, Þórður Jörundsson og Björn Bjama-
son. (Sitjandi) Halldór J. Jónsson, Jóhanna A. Friðriksdóttir, Andri Isaksson og Guðmundur
Amlaugsson. A myndina vantar Benedikt Sigvaldason, Ólaf Briem, Gest Magnússon og Guð-
mund Þorláksson.
- LANDSPRÖF
Franxhald af bls. 32
aðeins að þreyta landspróf tví-
vegis, en ekki oftar nema til
feomi skrifleg undanþága Mennta
málaráðuneytisins.
Þá er áforma’ð, að gefa ein-
kunnir aðeins í heilum tölum —
frá 0-10, en meðaleinkunn skal
reikna með einum aukastaf. Loks
er gert ráð fyrir því, að vara-
menn verði skipaðir í landsprófs
nefnd til aðstoðar fagnefndar-
mönnum, og heimild er til að
skipa í nefndina xitara til aðstoð
ar formanni.
Reglugerðin nýjá gerir ráð fyr
ir fækkun prófgreina. Landsprófs
nefnd hefur fengið samþykki
fræðslustjóra og leyfi Mennta-
málaráöuneytisins fyrir því, að
prófgreinum verði fækkað úr 9
í 8 á hvern nemenda. Verður
þetta gert með þeim hætti, að
hver nemandi er undanþeginn
prófi í einni lesgreininni, þ.e.
sögu, landafræði, náttúrufræði.
Nefndin skal ákveða, hvaða próf
grein hver nemandi skuli undan
þeginn og lætur tilkynna það
nemendum í byrjun prófa. Gert
er ráð fyrir því, að árseinkunn í
skóla gildi í undanþágugreininni,
og reiknist hún til meðaleink-
unnar miðskólaprófs en ekki til
landsprófs. Telur landsprófsnefnd
in athuganir og útreikninga
benda til þess, að á þennan hátt
megi fá jafnáreiðanlega nfður-
stöðu af prófinu með minni fyrir
höfn og tilkostnaði.
Drögin að nýju námskránni
fela í sér nokkrar breytingar á
námsefni, en þó ekki mjög mikl-
ar. Hafa nefndarmenn unnið að
samningu draga þessara sl. mán-
uð, en þetta er í fyrsta skipti,
sem landsprófsnefnd semur drög
að námskrá. Það er von lands-
prófsnefndar að skólastjórar af-
hendi kennurum landsprófsdeilda
námsikrárdrögin til eignar nú í
byrjun skólaárs og gangi ríkt
eftir því, að þeir Irynni sér þau
vandlega.
Andri ísaksson tjáði blaða-
mönnum, að það hefði verið
stefna nefndarmanna við samn-
ingu námsskrárdraganna að
stytta úrlausnartímann við hvert
próf um allt að hálfa klukkti-
stund og þá námsefnið í sam-
ræmi við það. Þessu næst greindu
nefndarmenn frá helztu breyt-
ingum á námsefni.
Hörður Bergmann skýrði frá
því, að nú kæmi ný dönsk
kennslubók í dönsku, sem velja
mætti um auk íslenzku bókanna
sem fyrir eru. Sagði Hörður að
þessi bók yrði notu*ö af um þriðj
ungi nemenda nú í vetur. Þá
yrði lögð aukin áherzla á að
þjálfa nemendur í að koma fyrir
sig orði á dönsku og munnlegi
þátturinn í dönskuprófinu auk-
inn. Hörður kvað hraðlesiS efni,
sem nemendur þurfa síðan að
endursegja á prófi, verða aukið
samtímis og dregið verður úr
vandlega lesnu efni.
A'ð sögn Guðmundar Arnlaugs
sonar eru þær breytingar helzt-
ar á eðlifræðikennslunni, að bætt
er við nýrri kennslubók, sem er
dönsk að uppruna, en þýdd af
Sigurði Elíassyni, og má nota
hana ásamt íslenzku kennslubók
unum, sem fyrir eru. Á sjálfu
prófinu verða ekki mjklar breyt
ingar frá því sem verið hefur,
en í námsikrárdrögunum er lögð
áherzla á það við kennara, að
þeir auki notkun hjálpartækja
við kennslima.
Ólafur Hansson kvað engar
Breytingar verða á kennslubók-
um í sögu, og kvað prófin vei*ða
í líku formi og verið hefur. 1
ábendingum til kennara er hvatt
til þess að aulfa kennsluna í fé-
lagslegum- og menningarlegum
þáttum sögunnar en leggja minni
áherzlu á samtíning af sundur-
lausum smáatriðum, (mannanöfn
og ártöl), þar sem hægt er að
komast hjá því.
1 stærðfræði er gert ráð fyrir
einni tegund námsefnis í stað
tvenns konar námsefnis, ein* og
verið hefur. Að sögn Björns
Bjamasonar, hefur verið reynt
að sveigja stærðfræðina inn á
nýjar brautir, eftir því sem nú-
verandi námsbækur gefa kost á
og gert er ráð fyrir a'ð auka hinn
munnlega þátt í prófinu. Stærð-
fræðiprófið hefur verið tvískipt
og skipzt á tvo daga. Hafa nem-
endur fengið 3 tíma sitt hvom
Jaginn til úrlausna á hvoru próf
verkefni. Nú verður aðeins eitt
próf og stendur í þrjá tíma.
Heimir Áskelsson greindi frá
breytingum á enskukennslunni,
og kvað hann þátt munnlegs efn-
is verða mjög aukinn í prófinu
og ennfremur lögð stóraukin
áherzla á framburð. Yrði lögð
áherzla að þjálfa nemandann í
að nota málfð — tala það og
skrifa — en dregið úr beinum
þýðingum á lesnu efni.
Litlar breytingar verða á nátt
úrufræðikennslunni, að sögn Guð
mundar Kjartanssonar. Kennslu
bækur verða hinar sömu og fyrr,
og prófið verður með líkum
hætti og verið hefur.
Á landafræði- og íslenzku-
kennslu er ekki gert ráð fyrir
verulegum breytingum. Náms-
bækur verða hinar sömu og áður
og próffð sjálft með svipuðum
'hætti.
SAMRÆMING A NAMSEFNI
FYRIR GAGNFRÆÐAPRÓF
Skal nú vikið að samræmingu
gagnfræðaprófsins, Andri ísaks-
son, sem er formaður samræm-
ingarnefndar, skýrði fréttamönn
um frá því, að hinn 22. janúar
1968 hefði Menntamálaráðuneyt-
ið sett reglugerð um samræmt
gagnfræðapróf. Er í reglugerð-
inni gert ráð fyrir samiæmdu
prófi í íslenzku, dönsku, ensku
og stærðfræði. Samræmingar-
nefnd var svo skipuð hinn 5.
marz, og í henni eiga sæti: Andri
ísaksson, formaður, Halldór J.
Jónsson, Óskar HaUdórsson,
Hjálmar Ólafsson, Jóhanna A.
Friðriksdóttir, Benedikt Sigvalda
son, Friðrik Sigfússon, Hörður
Lárusson og Þórður Jörundsson.
Rætt hefur verið um nauðsyn
þess að samræma gagnfræðapróf
í allmörg ár, og kvað Andri ýms
ar ástæður fyrir því. Námsefni
í gagnfræðadeildum hefur verið
harla sundurleitt og einnig hefur
verið talið, a’ð prófkröfur séu
mjög misjafnar í hinum ýmsu
skólum. Hefur sú skoðun lengi
verið uppi í þeim sérskólum, sem
við gagnfræðingum taka, að lítið
sé að marka einkunnir gagn-
fræðaprófs og fátt vitað með
Wssu um nám að baki prófinu,
m.a. vegna þess, að gagnfræða-
deildir starfa ekki eftir sam-
ræmdri námsskrá. í bráðabirgða
skýrslu um könnunarpróf í gagn-
fræðadeildum vorið 1968, sem
nefndarmenn hafa látið frá sér
fara, er talið líklegt að þetta á-
stand hafi átt nokkum þátt í
að mynda þá skoðun, að gagn-
fræðapróf sé minni háttar próf,
er veiti lítil réttindi.
Raunhæfur undirbúningur að
samræmingu þessara fjögurra
námsgreina hófst sumarið 1967,
og um mánaðamótin apríl-maí sl.
voru haldin könnunarpróf í gagn
fræðaskólunum. Unnið var úr
könnunarprófunum í vor og sum
ar, en síðan var haldin rá'ðstefna
með kennurum og skólastjórum
gagnfræðaskóla, þar sem rætt var
úm niðurstöður könnunarpróf-
anna. Var að því búnu gengið
til samningu námskrárdraganna
og hafa þau verið send skólum.
Andri kvað það von þeirra, er
sæti eiga í samræmingamefnd-
inni, að með hinni nýju reglu-
gerð og námskrárdrögunum í ís-
lenzku, dönsku, ensku og stærð
fræði hafi gagnfrætðingum opnast
fleiri leiðir til framhaldsnáms,
þar sem próf þeirra verða eftir-
leiðis talin áreiðanlegri og náms
kröfur tryggari.
Svo vikið sé að einstökum
námskreinum, þá eru skólamir
yfirleitt ekki bundnir við ákveðn
ar kennslubækur. í dönskunni
t.d. verður aukinn þáttur munn-
legra prófa. Ekki verður prófað
sérstaklega í málfræði, en nem-
andinn verður að sýna kun«áttu
sína á því sviði í stílnum. Mikil
áherzla vei*ður lögð á aukna þjálf
un í tali. 1 íslenzkunni eru ekki
fyrirskipaðar tilteknar námsbæk
ur, en reýnt er að benda á heppi-
lega kennslutilhögun, Til nýmæla
má telja, að prófað verður í tali
og framsögn. í enskunni er allt
prófið ólesið, þar sem skólarnir
eru ekki bundnir við kennslu
ákveðinna bóka. Hvatt er tii að
nota málið meira við kennslu. 1
prófinu sjálfu verða sérstakar
spurningagreinar, sem sýna eiga
skilning nemandans og hæfni
hans í að tjá sig á þessu tungu-
máli. Þá verða sérstakar mál-
fræðispurningar,- sem gilda 15%
af prófinu.
1 námskrárdrögunum í stærtð-
fræði er gert ráð fyrir að kenna
það sama og verið hefur, en rifja
jafnframt upp ýmiss ahnenn at-
riði stærðfraéðinnar, því að í
könnunarprófunum kom í ljós
ótrúlegt þekkingarleysi nemenda
á þeim. Þá er það nýmæli, að nú
verður alls staðar tekin upp
kennsla á algebru, en hún hefur
ekki verið nema í örfáum skól-
um þessa stigs.
- GRIKKLAND
Framhald af bls. 10
bræður væri raunhæf and-
spyrna. Við munum einbeita okk
ur að því að Grikkland verði
að nýju frjálst og lýðræðislegt
ríki. Við erum sannfærðir um
sigur að lokurn" Þá minnti
Andreas Papandreu á þá stað-
reynd að skömmu fyrir kosning-
arnar hefði bandaríska stjórnin
ákveðið að veita herforingja-
stjórninni að nýju hernaðarað-
stoð og Spiro Agnew, varafor-
setaefni republikanaflokksins,
hefði lýst yfir því að hann
styddi herforingjastjórnina
heils hugar. Agnew hefur lýst
þeirri skoðun sinni að þeir sem
berjist gegn henni séu allir
kommúnistar, þar á meðal hinn
hægri sinnaði stjórnmálamaður
Kanellopoulos og Georges Pap-
andreu. Hins vegar hefði Ev-
rópuráðið fyrir skemmstu for-
dæmt herforingjastjórnina og
krafizt tafarlausrar endurreisn-
ar lýðræðis í landinu.
Blaðafulltrúi bandarísku
stjórnarinnar Robert J. McClo-
skey sagði í dag, að hann myndi
ekkert segja um úrslit grísku
kosninganna. Hann sagði
að bandaríska stjórnin liti svo
sagði að bandaríska stjórnin liti
á að nýja stjórnarskráin væri
að minnsta kosti jákvæðari held
ur en ekkert. Heimildir í Wash-
ington höfðu þó fyrir satt, að
ekki væri þar með sagt, að
bandaríska stjórnin væri að ö'llu
leyti sátt við ákvæði nýju stjórn
arskrárinnar, en liti þó á hana
sem nokkra viðleitni í þá átt að
koma aftur á lýðræðislegu
stjórnarfari í landinu.
Utanrikisráðherra Dana, Poul
Hartling sagði í dag, að framtíð
in myndi leiða í Ijós hvort nýja
stjórnarskráin veitti grísku þjóð
inni vonir um frjálsara stjórn-
málalíf.
Jens Otto Krag, fyrrv. for-
sætisráðherra Danmerkur sagði,
að gríska þjóðaratkvæðagreiðsl-
an væri aðhlátursefni ef hún
hefði ekki í sér fa'lda örlög
grísku þjóðarinnar.
Norska blaðið Verdens gang
segir í dag, að atkvæðagreiðsl-
an gefi einræðisstjórninni ögn
löglegri svip, en þrátt fyrir það
ríki vissulega enn neyðarástand
í landinu.
Pólska fréttastofan PAP sagði,
að þrátt fyrir þvinganir og hót-
anir hefðu fjölmargir Grikkir
kosið að sitja heima og eiga yf-
ir höfði sér máisókn eða jafn-
vel fangelsisvist.
- FÆR UM VALIÐ
Framli. af bls. 1
einkum unga fólksins. I
öWum stjórnmálaflokkum
verður vart erfiðleika á að
fá nýtt fólk til þátttöku og
starfa, og jafnframt þynn-
ast raðir hinna eldri. Djúp
gjá er að myndast milli
stjórnmálamanna og kjós-
enda og Alþingi nýtur
ekki þeirrar virðingar sem
skyldi. í>etta ástand er orð
ið svo alvarlegt að skjótra
útbóta er þörf.
í lýðræðisríki getur
ekkert komið í stað stjórn-
málaflokka og stjórnmála-
manna. Ef þessir burðarás
ar lýðræðisins bresta, er
skammt yfir í stjórnleysi
eða einræði. Þess vegna er
nauðsynlegt að finna leiðir
til að bæta stjórnmála-
flokka og áhrif þeirra í
þjóðlífinu, svo að þeir teng
ist þjóðinni á nýjan leik.
Jafnframt verða allir
góðir menn að taka hönd-
um saman um að hvetja
almenning til aukinnar
þátttöku í stjórnmálum.
Það stoðar lítt að standa
fyrir utan og kvarta, held-
ur eiga menn með þátttöku
sinni að leggja sitt af mörk
um til endumýjunar stjórn
málanna. Nauðsynlegt er
að taka upp óháða og líf-
ræna kennslu í þjóðfélags-
fræðum í skólum landsins.
Virkasta lausnin felst í
því að draga úr valdi stjóm
málamannanna og færa
það þjóðinni í hendur: Það
er hægt að gera með ýms-
um hætti: Þingið bendir
m.a. á eftirfarandi leiðir
til úrbóta:
1. Kjósendur flokkanna
ráði beint vali frambjóð-
enda sinna með því að
prófkosningar verði gerð-
ar skyldar innan þeirra.
2. Peningavaldið í land-
inu verði tekið úr greipum
stjórnmálaflokkana og
fært almenningi í landinu,
t.d. að ríkisbankar verði
að miklu eða öllu leyti
gerðir að almenningshluta-
fílögum eða sjálfseigna-
stofnunum.
3. Óheimilt verði að
kjósa Alþingismenn í yfir-
stjórnir ýmissa menningar
stofnana og atvinnufyrir-
tækja, sem Alþingi kýs
stjórn í, svo sem Útvarps-
ráð, menntamálaráð, út-
hlutunarnefnd listamanna-
launa, síldarútvegsnefnd,
stjórn Síldarverksmiðja
ríkisins, húsnæðismála-
stjórn, stjórn Atvinnujöfn
unarsjóðs o.s. frv.
Um Sjálfstæðisflokkinn:
1. Þingið skorar á allar
stofnanir flokksins að setja
sér reglur, er tryggi hæfi-
lega endurnýjun í trúnað-
arstöðum og framboðum.
2. Stefnumótun Sjálf-
stæðisflokksins verði unn-
in upp frá grunni í flokks-
félögum, málefnanefndum
og öðrum stofnunum, sem
gefi hinum almenna flokks
manni tækifæri til að hafa
bein áhrif á stefnumótun
flokksins.
3. Sjálfstæðisflokkurinn
beiti sér í vaxandi mæli
fyrir fundum og ráðstefn-
um um afmarkaða mála-
flokka til þess að kanna
hugi fólks til einstakra
mála og til aðstoðar við
stefnumótun. Jafnframt
verði komið á beinum skoð
anaskiptum milli flokks-
fólks og forystumanna
Sj álf stæðisf lokksins.
4. Brýn nauðsyn er á þvi
að skipta forustu flokksins
þannig að stjómmálaleg
forusta flokksins og flokks
manna sé ekki eingöngu í
höndum þingmanna.