Morgunblaðið - 29.01.1969, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 29. JANÚAR 1969
11
Fréttabréf úr Mývatnssveit:
AÐ LOKNU MIKLU FRAMKVÆMOAÁRI
Björk, Mývatnssveit,
17. jan. 1969
— Enn eitt ár er liðið í ald-
anna skaut. Margir minnast þess
vafalaust sem ár mikilla harð-
inda, enda lá hafís við landið
fram á sumar. Frost og kuldar
voru víða til júníloka og gróður-
leysd. Margir báru að sjálfsögðu
mikinn ugg í brjósti vegna hins'
ískyggilega útlits. Betur rættist
þó úr en á horfðist. Sauðfé gekk
yfirleitt vel fram undan vetri,
en að vísu með ærnum tilkostn-
aði í fóðurbætiskaupum og ann-
arri fóðuröflun.
Með júlímánuði brá til betri
veðráttu, hlýir suðrænir straum-
ar bárust hingað til okkar þá
kalda lands, ísinn varð að víkja
og hvarf. Sumarbatinn var ör-
uggur, og ágætur eftir að hann
loksins kom. Grasið þaut upp,
og allur jarðargróður.
Sláttur hófst hér 11. júní, það
var um hálfum mánuði síðar en
vanalega. Heyskapartíð reynd-
ist með ágætum vel, og heyfeng
ur mikill og yfirleitt afbragðs
góð verkun.
Verður að vona að sem flestir
hafi nægilegt fóður fyrir búpen
ing sinn. Berjaspretta var með
betra móti síðastliðið sumar,
þrátt fyrir vorkulda. Uppskera
garðávaxta var vel í meðallagi,
þótt sprettutíminn væri stuttur
Allmikið skemmdist þó vegna
frosta í görðunum áður en hægt
var að taka upp. Afréttin var
óvenju vel gróin fram á haustið,
og dilkar reyndust víða með
betra móti til frálags.
Síðustu dagana í september
gekk vindur til norðan áttar með
frosti og snjókomu, setti þá nið-
ur allmikin snjó. Fannst mörgum
þá vetur ganga fullsnemma í
garð. Má raunar segja að ótíð
hafi verið flesta daga október-
mánaðar, og útlitið hvergi nærri
gott.
Þann 4. nóvember gerði hér
feikna snjókomu, setti þá niður
svo mikinn snjó að menn muna
varla annaðeins á jafn skömm-
um tima. Um kvöldið var komin
hláka.
Verður að telja veðráttuna í
nóvember og jafnvel fram í miðj
an desember mjög hagstæða,
snjó tók þá mikið upp.
Skömmu fyrir jól gerði norð-
an átt og herti frost. Allmikla
snjókomu gerði einkum þó nær
ströndinni en minna inn til lands
ips. Vegurinn til Húsavíkur í
Reykjadal, Aðaldal, og Reykja
hverfi varð þungfær mjög. Veg
urinn fram í dalina var fljót-
lega ruddur, hinsvegar var snjón
um ekki rutt af veginum í
Reykjahverfi fyrr en á milli jóla
og nýjárs. Sá dráttur stafaði af
því, eftir því sem ég bezt veit
að vegagerðin taldi sig ekki vera
búin að yfirtaka Kísilveginn, og
þar af leiðandi ekki búið að
semja um snjómokstur á honum.
Nú stóð eimitt þannig þessa daga
að miklir flutningar voru hjá
Kisiliðjunni til Húsavíkur. Með
því að geta ekki farið stytztu
leið, tekur hver ferð nálega helm
ingi lengri tíma. Sjá þá væntan-
lega flestir, hvað mikið það
sparar fyrirtækinu, að hafa sem
stytztu og greiðustu leit til út-
flutningshafnar, enda vegurinn
að sjálfsögðu byggður með til-
liti til þess.
Segja má að framkvæmdir
hafi verið hér mjög miklar á ár-
inu 1968, og atvinnuástand blóm
legt. Hæst ber þar eðlilega hin-
ar margþættu verklegu fram-
kvæmdir á vegum Kísiliðjunn-
ar. Auk fastráðinna starfsmanna
þar, höfðu margir verkamenn
héðan úr sveitinni atvinnu þar,
svo og bifreiðastjórar, ennfrem-
ur iðnaðarmenn frá Húsavík og
Akureyri.
Verður að telja furðulegt að
sumir ábyrgir menn hér hafa
látið þau orð falla að ekki hafi
verið óskað eftir þessu fyrir-
tæki héðan, og það mundi draga
vinnuaflið frá öðrum greinum
hér í sveitinni.
Ég verð nú að segja það, að
ég vil miklu frekar þakka þeim
framsýnu mönnum sem á einn
eða annan hátt stuðluðu að þvi
að koma Kisilgúrverksmiðjunni
upp hér við Mývatn. Reynslan
á vonandi eftir að sýna að það
var viturlega ráðið.
Á síðastliðnu sumri var reist
rafstöðvarhús í Bjarnarflagi,
menn frá Akureyri sáu um þá
framkvæmd. Nú er verið að
ganga frá uppsetningu véla og
annars tækjaútbúnaðar í stöðv-
arhúsinu. Búið er að leggja gufu
leiðslu að stöðvarvegg. Gert er
ráð fyrir að vélarnar verði
í næsta mánuði ef allt gengur
að ós'kað, og aflgjafinn verður
fyrir hendi. Áður hefur verið
getið um borun í Bjarnarflagi á
síðastliðnu sumri, og mikla erf-
iðleika í sambandi við síðarihol
una sem þar var boruð. Fyrir
jólin var sú hola fyllt af sandi,
ef takast mætti með því móti
að kæfa hana niður. Við þær að-
gerðir virðist gufuhver sá er
myndaðist upp í hlíðinni austan
holunnar hafa minnkað ti'l muna
Síðan var holan látin eiga sig
fram yfir áramót. Fyrir nokkru
er komnir þangað menn, og farn
ir að vinna við hana. Byrjað
verður að hreinsa hana, og síð-
an reynt að koma fyrir fóður-
rörum. Ekki er enn vitað hvort
slíkt tekst, en vonandi verður
hægt að beisla þéssa karftmiklu
holu, því mikið er í húfi. Á
síðastliðnu sumri var lokið við
veginn yfir Hraunið á milli
Reykjahlíðar og Grímsstaða.
Einnig var unnið að ýmsum lag-
færingum á blindhornum og
beygjum á þjóðveginum hér í
Mývatnssveit. Ekki er nokkur
vafi á því, að sú framkvæmd er
til stórra bóta og öryggis í um-
ferðinni.
Ekki get ég látið hjá líða að
minnast á svokallaðan Grjóta-
gjáarveg. Undanfarin sumur hef
ur sérteyfishafi á Akureyri hald
ið uppi áætlunarferðum að
Grjótagjá, og auglýst sætagjald.
Auk þess er mikil umferð ferða-
fólks allt sumarið þangað. Nú
er svo komið að vegurinn er orð
in það slitinn vegna hinnar
miklu umferðar, jafnframt sem
honum hefur ekkert verið við
haldið, að telja verður hættu-
legt sumum bílum. Eðlilegt væri
að hið opinbera sæi um viðhald
og umbætur á slikum almennings
vegi, en svo hefur ekki verið
þrátt fyrir ítrekuð tilmæli. Vel
getur svo farið að loka þurfi
veginum þótt illt sé, ef ekki
kemur til viðhald á honum. Von
andi sér hið opinbera sér fært
að gera sómasamlega við veg-
inn á komandi sumri. Varla verð
ur sagt að tekizt hafí að fullgera
Kísilveginn síðastliðið haust,
enda þótt slitlagi væri ekið á
hann.
Eftir var að ganga frá könt-
um á parti, og hefla veginn út
á köflum. Sumir kaflar eru svo
ílla frá gengnir að furðu sætir,
og geta reynst stórvarhugaverð
ir í snjó. Gera verður ráð fyrir
að vektakinn betrum bæti þessa
kafla með vordögunum.
Ekki er hægt að hlaupa frá
vegamálunum, án þess að minn-
ast litiliega á efni það er borið
er hér á vegina sem slitlag. Þótt
illt sé að hristast á þvottabrett-
um, er engu betra að aka á
sleipum og sundurskornum veg
um um hásumarið.
Síðastliðið sumar var tekið
efni úr Námaskarði og borið á
vegina á Hrauninu milli Reykja
hlíðar og Grímsstaða. Reyndi^
þetta ágætlega í fyrstu meðan
þurrt var en strax og blotnaði
varð vegurinn il'lfær vegna sleip
unnar, jafnframt sem hann vildi
grafast í sundur. Síðan hefur
þessi vegur verið mjög varasam-
ur í bleytu. Má raunar segja
það sama um veginn á kafla í
Reykjahverfi, þar var borið
leirkennt efni sem slitlag, þegar
vegurinn þiðnaði í nóvember s.l.
varð hann með ölluófær.
Á nýjum kafla í Aðaldals-
hrauni var ástandið ekki gott af
sömu ástæðu. Mjög nauðsynlegt
er að vanda sem bezt val á því
efni sem borið er á vegina, og
sjálfsagt að leita aðstoðar sér-
fræðinga. Er ekki Vegagerð rík-
isins skaðabótaskyld ef slys
henda á þeim vegum sem bein-
'línis er hægt að rekja til stór-
hættulegs ofaníburðar?
Á síðastliðnu ári voru ýmsar
byggingaframkvæmdir hér I
sveitinni á vegum einstaklinga.
Á Grænavatni var reist íbúðar-
hús, þar var einnig byggt f jár-
hús. í Reykjahlíð og á Skútu-
stöðum voru ennfremur byggð
fjárhús, í Baldursheimi og Reyni
hlíð hlöður.
í flestum fjárhúsum eru nú
áburðarkjallarar pg féð haft á
grindum. Sá galli fylgir þó að
mjög erfitt er að koma áburð-
inum út úr þessum húsum nema
með ærnum kostnaði. Er einboð
ið að breyta verður slíkum hús-
uh, þannig að hægt sé að koma
dráttarvélum að við það verk.
Sumir hafa þegar ráðizt f þær
breytingar, og fleiri munu á eft-
ir koma. Árið 1967 festi Guð-
mundur Gíslason forstjóri í
Reykjavík kaup á állmiklu landi
niður við Sandvatn. Eigendur
þessa lands voru Grímsstaða
bændur. Þarna er mjög friðsælt,
og fagurt umhverfi, og fjölbreytt
ur gróður við vatnið. Margir
eru sannast að segja hissa, að
nokkur skuli tíma að láta slíkt
land af hendi.
Síðastliðið sumar lét Guð-
mundur girða landið. Þá var
einnig fullgérður húsgrunnur
sumarbústaðs sem þarna á að
rísa. Eftir því sem sagnir herma,
mun það ekkert smásmiði húsið
það, með háum útsýnisturni, te-
stofu og laufskála og sitthvað
Bœ, Höfðaströnd, 20. jan.
ÉF HEIF fengið tilmætli um að
senda fréttir úr Skagafirði oftar
en gert er. Skagfirðimgar sem
dveljast fjarri átthögum vilja
gjarnan heyra ahnennar fréttir
að heiman, en okkur sean heima
sitj'um í fásinninu finnst Mtið
gerast, sem í frásögur sé færandi.
Jólahelgi og áramót eru liðin
með dásamlegu veðri og bffiæri
um ailar jarðir, meir að seigja tii
Siglufjarðár og Ólafsfjarðar,
sem er óvanalegt á þessum árs-
tíma. Þó var umferð flóBks minini
en vænta mátti þar sem ýmiis
konar veikindafaraldur hefir
gengið, hettusótt á mörgum stöð-
um, magakvillar, sem hertekið
hafa heii heimili og svo infiiú-
ensa frá Asíu eða Afríbu, sem þó
er eklki mjög úbreidd ennþá, eða
á 9 heimilum að sögn héraðs-
læknis. Læknar hafa því haft
ærinn starfa nú undanfarið.
Um tima voru vegir mjöig vara
samir vegna hálku. Noikkrar útaf
keyrslur og bflvetur hafa orðið,
en sem betur fer engin veruleg
meiðs'li á fóllki.
Nú eftir áramótin, 14.—16. jan-
úar gerði norðan stórihríð með
miiklix frosti. Vegir eru þó ekki
tepptir eftir þetta veður nema til
Siglufjarðar og Ólafsfjarðar, þar
sem ekki hefir sett snjó nema í
skafla vegna stórveðuns. Ekki
var þó hægt að flytja mjólk úr
Fljótum í vikutíma. í stórhríð-
inni þurfti héraðslæknir á Hofs-
ósi að flytja sjúkling úr Sléttu-
hlíð í sjúkrahús á Sauðárkróki.
Er hann kom heim að afloknum
uppskurði, voru menn úr Flfjót-
um á leið með barn til læknis-
aðgerðar. Fór hann á stað á móti
mönnumwn, en komst ekki á leið
arenda vegna stórhríðar. Gekk
hann að næsta bæ, en þangað
fleira. Gert er ráð fyrir að hús-
ið verði byggt á komandi sumri.
Búið er að leggja rafmagnslinu
á staðinn. Enginn vafi er á því
að þegar slíkur sumarbústaður
verður kominn upp við Sand-
vatn, þá muni þar eftirsótt að
dvelja.
Hér var hið fegursta veður
um jólin, stillt og bjart, en all-
mikið frost eða milld 15—50 stig.
Hæpið er að kalla það blíðviðri
eins og talað var um í útvarp-
inu að væri um allt land. Hins-
vegar var færð á vegum ágæt
hér um slóðir, flestir gátu þvi*
farið allra sinna ferða og skemmt
sér eftir vild.
Sumir hér í Mývatnssveit áttu
þess kost um jólin að horfa á
sjónvarp, höfðu menn af því
mikla ánægju. Má segja að það
hafi komið óvænt, því ekki var
gert ráð fyrir að sjónvarp sæ-
ist hér í Þingeyjarsýslu 1968.
Ástæðan er fyrst og fremst sú
að við fáum einskonar endurkast
frá stöðinni á Vaðlaheiði aust-
ur í gegnum Ljósavatnsskarð,
en héðan er bein sjónlína inn á
heiðima. Nú er það svo að vísu,
að sjónvarpsgeislinn er á mjóu
belti hér í sveitinni, eða 5—10
km. breiðu. í miðri geislalínunni
eru skilyrðin að sjálfsögðu bezt
en miklu lakari eftir því sem út-
ar dregur. Þrátt fyrir það háfa'
margir fengið sér tæki, þótt
ekki sjáist vei, þeir lifa í von-
inni um betri tíma. Nú munu
vera komin um 20 sjónvarpstæki
hingað í sveitina.
Við messu í Reykjahlíðar-
kirkju á jóladag, veitti sóknar-
presturinn séra Öm Friðriks-
son viðtöki skirnarfonti. Skím-
arfonturinn er fagurlega gerður
af Jóhanni Björnssyni mynd-
skera og listamanni frá Húsa-
vík. Þessi fagri hlutur er gefinn
kirkjunni til minningar um hjón
in Þuríði Einarsdóttur og Þór-
hall Hallgrímsson Vogum, og
börn þeirra Kristjönu, Ólöfu Val
gerði, og Hermann. Gefendur
eftirlifandi börn þeirra og syst-
kini, Halldóra, Hallgrímur, Krist
ján Friðrik, Einar Gunnar og
Ólöf Ásthildur.
Séra Örn þakkaði gefendnum
þann Mýhug er þeir sýndu kirkj
unni með þessari veglegu gjöf.
voru þá Fljóbamenn komnií'
með barnið. Allt útleiddtet þetta
vel, en þeesu líkt sýnir, hrve mik-
a þörf er fyrir snjóbíl eða önnur
slík tæki, sem bjargað getur
mannslífuim í svona tilfelllum.
Fyrk jól var byrjað á söng-
æfingum kóra í héraðinu. Bland
aður kór er starfandi á Hoifsósi,
um 25 manns, stjórnandi er Ingi-
mar Pálsson. ELnnig var karla-
bórinn Feykir byrjaður á æfing-
um undir stjórn Áma Ingimund-
arsonar frá Akureyri. Þessi starl
semi er nú hafin aftur eftir jóla-
annir. Karlakórinn Feykir lofar
mjöig góðu undir stjóma Árna,"
enda hafa þeir frá síðaata ári
fengið góðar raddir til viðbótar.
Allir segja að með tiltkomu
sjónvarps hér í Skagafirði eins
og víðar sitji fólkið meira heima
en áður. í Blönduh'líð mun sjón-
varp vera komið á flest heknili
ag svo mun vera víðar. Menn
kljúfa þrítugan hamarinn til að
eignast þessi tæfki. Það sést og
heyrist vel hér í firðinum þar
sem á annað borð eru sæmileg
skilyrði, en nökkuð ber á þvi að
bilanir á útsendingu hafi orðið
þennan stutta tíma sem við höf-
um notið þessara þæginda. Fljót-
in, Sléttuhlíð og mest af dölun-
um hafa ekki ennþá skilyrði til
að sjá sjónvarp, og svo er Skag-
inn, sem ekki hefir rafmagn
ennþá.
Atvinnulíf á Hofsósi er alveg
dautt. Nú þagar eru 7 fjötekyld-
ur farnar suður í atvinnuileit og
næstum hver vinnufær maður,
sem getur farið að heiman, mun
fara etrax og samninigar nást
syðra. Ekki er ennþá ráðið á
hvern hátt frystihúsið á Hofs-
ósi verur rekið framivegis, en k
því veltur mikið um afkomu
þorpsbúa. — Björn.
Kisilgúrverksmiðjan.
Úr Austur Skagafirði