Morgunblaðið - 25.09.1969, Side 17
MORGUN’BLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 25. SEPT. H960
17
„Við gefum engar kosningagjafir"
Á kosningafundi hjá Kurt Ceorg
Kiesinger kanzlara V-Þýzkalands
„Ég held, að kosningabarátt-
an hjá okkur sé harðari og
spenntari nú en nokkru sinni
fyrr sl. 20 ár, segir roskinn
prestur við mig, rétt áður en
ég og hópur fleiri erlenidra
blaðamanna stígum upp í vagn
inn, sem flytja á okkur í skyndi
frá Bonn-Bad Godesberg norð
uir tit Köliniar á kosmiinigialfluind hjá
Kurt Georg Kiesinger kanzlara
V'esturjÞýzlkal)a|nids. Þetta er rétt.
Allir eru sammála um það í land
inu, að fólk sé nú pólitískara
í huigsuin miú ein það hatfi noíklkru
sinni verið eftir stríðslok. Þess
vegna er kosningaúrslitanna á
sunnudaginn kemur beðið með
áberandi óþreyju.
Þegar kioanið er tifl. Kólnar, er
komið myrkur og við stígum út
úr bílnum fyrir framan mikla
vörusýningahöll, þar sem fund-
uirinn á að fara fram. Víst er, að
mikil spenna liggur í loftinu. Á
leiðinmii frá bálliniuim miá sjá kiosn-
ingaskilti þjóðernissinna, NPD,
með mynd af „foringjanum, Ad
olf von Thadden. En á leið okk-
ar verðum við einnig að ganiga í
gegnuim þröng „APO-fólks
(Auisser pariaimeintairdisdhe Oppo-
sition) og ber þar mest á síð-
hærðum unglingum, sem hvorki
eru of nákvæmir í orðbragði
nié klæðalburði og undir ötierk-
um áhrifum stjórnleysingja og
kommúnista.
Hvorir (tlveggja, NPD og Apo,
fá hvem venjulegan Þjóðverja
til þess að krossa sig, séu þess-
ir flokkar nefndir á nafn. „Guð
Iglefi að þ'eir syikfcju í jörð mið-
ur, heyri ég einhvern segja og
enn annar segir: „Menningar-
sjúkdómar okkar tíma“ en hættu
lausir. Ef lýðræðið stendur slíka
hópa ekki af sér, þá er lítið fyr-
ir það gefandi.“
Þegar inn er komið, glymur í
eyrum hávær dægurlagamúsík
frá hljómsveit á palli og mann-
fjöldinn sem skiptir þúsundum
klappar óspart, þegar hverjulagi
lýikur. Vestur-Þjóðverjiar hiaifa
sennilega lært meira af Banda-
ríkjamönnum en nokkur önnur
þjóð í Evrópu sl. 25 ár og kosn-
ingabaráttan er háð á amerískan
hátt. Þýzk lög heyrast varla.
Skyndilega er tekið að leika
„Whein itbe Saints come maroh-
ing in“ og þegar í stað stendur
fjöldi fólks upp af stólum sín-
um. „Nú kemur hann,“ heyrist
hrópað. En svo er ekki, þetta er
bara eitt lagið í viðbót.
Stuttu síðar heyrist hins veg-
ar mikið klapp. Dr. Max Aden-
auer, sonur Adenauers kanzlara
gengur inn í salinn. Hann er
fyrrverandi borgarstjóri í Köln,
en þeirri stöðu gegndi faðir hans
einnig á sínum tíma. Max Aden-
auer tekur sér sæti uppi á há-
um palli og þar setjast einnig
stuttu síðar frambjóðendur kristi
legra demókrata, CDU, í Köln,
en þeir em fjórir að tölu. I hópi
þeirra er ein kona. Frambjóð-
endunum öllum er tekið með
miklu lófaklappi.
Enn líður nokkur stund, unz
Kiesinger birtist, en þegar hann
gengur inn í salinn, ætlar allt
uim fcolil að keyra atf flaiginafS-
arlátum og lófaklappinu ætlar
aldrei að linna. Það er augljóst,
að þetta er fyrst og fremst
flokksfundur, þ.e. fundur dyggra
flokksfélaga CDU. Samt má þó
hieyra hávær hróp aifltiaei frá og
þar eru að verki ýmist hópur
ungs fólks frá jafnaðarmönnum,
SPD eða Apo.
Fyrstur talar Hans Katzer fé-
lagsmálaráðherra, en kjördæmi
hans er einmitt í Köln. Síðan tal
ar George Kiesinger. Rödd hans
er þuntg og áfcveðiin, en s>a«nt
heyrist varla í honum vegna lófa
klapps í fyrstu. Þess verður
hvarvetna vairt, hve vinsæli Kies-
irager er peinsóniuilegia í laindinu
og enda þótt ekki beri að draga
þá ályktun af þessum fundi, þar
sem yfirgnæfandi meiri hluti
fólks er dyggir flokksfélagar,
kemur það skýrt fram hjá hin-
um alimenna borgara, sem mað-
uir gefur sig á tal við yfirleitt
á götu úti. Enda þótt viðkom-
andi kunni að vera ákveðinn
jafnaðarmaður eða stuðningsmað
bragði. Við og við má heyra
„Sieg heil, sieg heil“ og önnur
hróp af verri endanum, sem
trufla eiga kanzlarann í ræðu
hans. SPD liðið aftur á móti reyn
ir að snúa út úr fyrir kanzlar-
anum, með því að klappa, þegar
hann fer með eitthvert af slag-
orðum SPD og ætlar að hrekja
það. Þá dynur lófaklapp SPD-
liðsins yfir, þannig að kanzlar-
inn nær naumast að segja ann-
að en slagorðin, rétt eins og
ingarnar, sökum þess að stjórn-
málaflokkarnir þori þá ekkiann
að en að láta undan af ótta við
reiði kjósenda á kjördag. Kies-
inger leggur áherzlu á, að nú
komi það í ljós, hverjir vilji og
þori að taka ábyrgðarfulla af-
stöðu. Það sé tilgangslaust að
knýja fram launahækkanir, sem
enginn grundvöllur kunni að
vera fyrir og verði síðan teknar
af launþegum innan skamms tíma
með hækkandi verðlagi. „Ég vil
taka það skýrt fram, að við gef-
uim eragair kosn'inlgaigjiaifiir“ segir
kanzlarinn og hlýtur óspartlófa
klapp. Launahækkanir verði að
ákveða með samningum, sem
byggðir séu á útreikningum hlut
ekki um raunverulega hagsmunl
verkamanna hvað þá efnahagslíf
þjóðarinnar í heild, sem beðið
hafi mikinn álitshnekki undan-
fsuna daga sökum verkfallanna.
Allan tímann, sem Kiesinger
flytur ræðu sína, er hvað eftir
annað gripið fram í fyrir hon-
um með miklu lófaklappi svo að
bann verður 'aið taka sér góðlar
miálhivíMir. Þrátt fyrir 400 kiosinh-
ingafundi að baki sér í kosninga
baráttunni, sem staðið hefur í
meira en einm og hálfan mánuð,
er ekki að sjá nein þreytumerki
á honum. Andlit hans er brúnt
eftir sumarið, sem hefur verið
afar sólríkt á meginlandi
Bvrópu og - hanin lyfltir hemdi
sirnni aft brosandi til þess að
lægja lófaklapp stuðningsmanna
sinna. Ræðu sinni lýkur hann
rnieð því að kreppa hnefann og
skora á stuðningsmenn sína að
draga ekki úr baráttunni á þeim
stutta tíma, sem enn sé eftir til
kosninganna og undir orð hans
er tekið með feiknarlegu lófa-
EFTIR MAGNÚS SIGURÐSSON
lausra sérfræðinga um getu at-
hafnalífsins og alls ekki megi
nota kosningamar sem þvingun
arkefli í slíkum samningum.
Hann gagnrýnir óspart Karl
Schiller efnahagsmálaráðherra,
og jafnaðarmenn yfirleitt, sem
hann segir, að séu búnir að missa
öll tök á verkalýðsfélögunum,
en kommúnistar, sem til þessa
hafi verið algjörlega áhrifalaus
ir innan verkalýðssamtakanna,
eflist nú að áhrifum þar dag frá
degi á kostnað jafnaðarmanna
og ástæðan sé sú, að jafnaðar-
menn séu of hræddir við að taka
nauðsynlegar ákvarðanir og tala
um fyrir verkamönnum. SPD sé
orðinn að borgaralegum flokki,
sem hugsi sér fyrst og fremst um
að hagnýta sér verkalýðssamtök
in í pólitrsku skyni en hugsi
klappi, „Sicher in die siebsiger
Jahre” er ein af síðustu setning-
um hans og þýðir nánast! Ör-
ugg inn í sjöunda áratuginn,
sem er eitt af vinsælustu kosn-
ingaslagorðum CDU. Þegar þess
um kosniingafundi lýkur, finnst
mér sem ég hafi verið að hlusta
á mann, sem ekki virðist stór-
brotinn persónuleiki og ekki
vekja sérstaka samúð hjá hlust-
andanum. En hann er greinilega
afbragðs ræðumaður, virðist
hafa skemimtilaga kíiminigátfu og
framar öðru ábyrgur. Hann hetf-
ur hveirgi gert of lítið úr vand-
anum en ekki miklað hann held-
ur og óspart gefið í skyn, að
vandiinin sé hllultskipti miaranílegB
lífls og að þa-ð sé varðiuigaira
hlutskipti að leysa hann en
hlaupast frá honum.
„Auf den Kanzler kommt es an”. Það sem máli skiptir er, hver
er kanzlari. Mynd þessi er af kosningaskilti CDU með mynd
af Kurt Georg Kiesinger kanzlara og stendur skiltið fyrir fram-
an eitt af stórhýsum Dusseldorf.
ur frjálsra demókrata, heyrast
óvirðingarorð um Kiesingor nær
aldrei, en öðrum skoðanabræðr-
um hans í ríkisstjórninni eins og
Frainis Josetf StlraiuisB er ógjainraam
sparaðuir itómniiran.
í upphafi ræðu sinnar minn-
ist Kiesinger hvað eftir annað
Konrads Adenauers og segist
hlakka til þess dags, sem áreið-
anlega eigi eftir að koma, að
nafnið Adenauer ljómi að nýju
iSkært á stjánramál'alhiirrani Kö'fciiair.
Hér er óspart klappað og þegar
dr. Max Aderaauer stendur upp
og hneigir sig brosandi, eykst
lófaklappið enn.
„Hvílík gæfa var það ekki fyr
ir þessa þjóð, að Konrad Aden-
auer með eins atkvæðis meiri
hluta myndaði fyrstu ríkisstjórn
þessa lands etftir stríðið og að
það varð einmitt hann, sem
hafði djörfung til þess að gera
það“, heldur Kiesinger áfram. „í
tuttugu ár höfum við þess vegna
getað lifað við frið og í frelsi“.
Kiesinger miranir á fund Efna-
hagsbandalagsríkjanna sex, sem
fram á að fara 17. og 18. nóv-
ember og segist hafa rætt um
margvísleg vandamál, sem banda
lagið varða, við Geonge Pompi-
dou, forseltia Frafcitóliairadð. Taílls-
verður ágreiningur ríki umtfram
tíð bandalagsins en þó ekki meiri
en svo, að auðvelt muni verða
að leysa hann, ef góður vilji sé
fyrir hendi og sá góði vilji sé
þegiair ifyriir ‘heradi af hálltflu a'Hra
bandalagsríkj anna.
Þegar hér er komið, eru bæði
Apo og SPD-fólkið farið að ó-
kyrnast. Apo-liðið má þekkja úr,
sökum þess að það er miklu ó-
svífnara í framkomu og orð-
hann væri í áróðursherferð fyr
ir SPD.
En hvað eftir annað hefur
hann á takteinum snjöll svör,
sem eru svo hnitmiðuð, að hróp
andstæðinganna kafna í hæðnis-
hlátri áheyrenda, sem skemmta
sér óspart, þegar Kiesinger ger-
ir grín að andstæðingum sínum,
sem hann gerir yfirleitt á góð-
látlegan hátt.
Síðan snýr Kiesinger sér að
meginvandamáli dagsins í kosn-
ingabaráttunni, en það eru ó-
liöigtegu ve'rfcfölliin', sem breiðzt
hafa út um landið undanfarna
d'aga og h'aifa þegair toraúið ýmis
samtök atvinnurekenda til þess
að láta undan geysilegum lauraa
kröfum. Kiesinger segir, að það
sé alls ekkert gegn launahækk
unum að segja, en tíminn, sem
valinn sé til þess að knýja þær
fram, sé í senn óraunhæfur og
órétbmætur. Það sé eins og fólk
treysti á það, að það megi knýja
allar óskir fram rétt fyrir kosn
GOD LOFORD
S A L U R Tóinffiistarslkióliairas í
Reyfcjiaiviík viair þéttsetiran sl.
rraániudiaigslfcvöld. Þar lék Jómias
Inigiimiuinidiarson í fyirsta siran op-
iinibieirffiaga í Rieyifcjiavik, ©n hiairan
heiflur lU'ndiamlflairið haffidið fjiöffidla
ibómll'eika iraeð siömiu eiflniisstoná
viðsvieigair uim laradið. Þeltba Iflón-
ieitfcalhiaffid er einis tacnraar „luiradara-
ráis“, þvá a@ Jóraas hefltur enra
efcfci lioikið nlámii sírau í píaraólieiik
í Víra, siigllliir þaragað iraraan
Skamims mieð beztiu ósttouim ailffira
þeöjripa, seim þ'egar haifla till haras
hieyrt.
Á ibóinffieifcluiniuim tólk hainin tiffi
mieð'fleirðar mofckiuir varad'asöm
v©rlk, m. a. verk, þair sem ágætin
JfHljóta elfcki oflairaá“ og halfla því
'ékltoi niáð affimierarauim virasælduirra.
Þeitta voru B-dúr sóma'ta Mozarbs,
K. V. 570 cig „Þrjlú piaraóll{jióð“
('Opus posltlh.), sem eiginffiega eru
þrjiú „imiprcmibus“ D. 946 í es-
molll, Bs-dúr og C-diú-r.
Ldkarveirfcíiið vair „Tiibrigði um
sbaf efbir Haradel“, op. 24, efbir
Binalhms.
I Ölllluim þessum verltoulm sýradi
Jóiraas, að harara stafirair að
ákiveðirau oig hábeitiu marfci, tóra-
leilkainraiir vomu sem 'góð lloflorð,
og Jóraas æitffiar sér áreiðiam/tega
að ©fraa þaiu að nlámi lloifcrau.
„HVAR GÆTI
SLÍKT GERZT" ?
„HVAR gæti slíkt gerzt — nema
hér“, hieibiir raimim/aigrein á iflor-
síðu Þjlóð'viffijiains í igær. Titefiraið
er, iað söign Ibffiað'sinis, aið ráðffinin
heifiur Verið til sbartfa við stoóffia
út á liairadi miaðiur, sem opinlbart
mál heifluir raýlega verið höifðað
•gegra, ©n 'alf þeiim slöfcluim miissti
hainn tfyrri stöðu síraa.
Nú beflur Þjióðivillj'iran varpað
fram þessari spiurnlfcngu 'cig tieffiur
sii|g sijállfisaigt hafia (tM þesc; giffidar
Úrskurðuð lútin en unduði enn
Ka'upmanraahöfn, 22. septem
ber NTB.
SJÖTUG dönsk kona slapp
naumlega við að vera fryst í
hel í síðustu viku. Hún hafði
verið úrskurðuð látin, en rétt
áður en hún var sett inn í
kæliklefa líkhússins, tók um-
sjónarmaðurinn eftir því að
hún dró enn andann. Hann
gerði lögreglunni viðvart, og
konan var þegar flutt á sjúkra
hús.
Kona þessi hafði tefcið of
stórara Skammt af svetfnlyfj'um,
ag sl. þriðjudaig sfcoðaði Lækn-
ir hana og úrsltóurðaði að hún
væri lábin. Lögre'glian hiefiur
miáMð tM meðferðar, ag bor
ið fram átoæru á h'endur við-
fcomandi lækni.
Af fcoraunni er það að segja
að hún er nú óðum að hress-
ast ,og búizt er við að hún
nái sér að fluilliu.
ásltæðiuir. En það geta flteiiri spiuirit
en Þj'óðwLljárara, cig nýjiair spuirira-
ingair geta váfcraað. Og a@ gieiflniu
þesau tfflefirai flrá Þj'óðivil'jiarauim
laragar miig itlil að ‘bæba við arara-
airri spiuirmlkiigu, sem gæti verið
eibthvað á þesaa ffieið:
Er það rétt, að stiairtfisimialðuir
Vleðuirsltiafiuiraraar, siem áfcæ'rður er
fyrir að hiafla stoffiið efnii
tfná sticiflrauraiirani, sieim ralotað var
í tírraaspmenigjiu í Hvaffifiiirði ag
auiglijcisffieiga igat steifint maninisillíf-
uim í vioða, sé enm í slbartfi hjá
þeBsúrn opiinibena aðillia? S'alk-
sclkinlairi hefiuir höflðað aáfcaimiál á
henldur imiamini þessiuim og lög uim
rétbiradli cig sfcyldlur Sbanfismiararaa
nifcisiinis geymia ékivieð’inra fyrir-
mæffii iuim ffiaiusn úr siböðu þegar
svomia sbemdur á.
Vegnia þess áhuga Þjóðvöjains
á silðflEirð'i opiinlberna sbanfsmianiraa,
Seim raú ©r toomúnm lijóis, veilt ég
að toliaðið beliuir éklfci efitir sér 'að
svana þesuari spuirniinlgiu cig læt-
ur það elfcfci hafla álhiríf á svariíð
þó<tt viðfcoimiamidi sbanflsimiaiSluir sé
flanseti Æslfcuilýðsflylikiinigariraniar.
Magnús Óskarsson, hrL