Morgunblaðið - 30.11.1969, Side 3

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 30. NÓVEMBER 1960
3
Séra Ólafur Skúlason;
Hið gleymda glatast
MARGT er Iþað, sern gíLeyimiiist, ex tíimar
Jlíðia. Afmælisdiagar dláukuna æittinigja
hverila jafnvel í skjuiggainin, (þó svo háinir
mániuistu æitili sér eikikd að Dáita þá án ein-
h'vemnair miimmáiniglair og sikýnslkiotuiniar til
samnisitöðu þeima, siam eftir emu, fraim hjá
l'íða. Svo fer eiimmig urn daiga, seim heild-
immd emu ætiaðdr tni glllöggivuiniar, viðmiS-
umiar eða uippöirvuiniar. Hve mtargir muma,
að í daig er nýársdaigur? Nýénsdaigur
kiirikjuinmiar. Mumdi nio.k(kiur af hinum
srvoikaiUjaða almienniiinigi gena sér þess
gnein, a'ð í daig er sérstaikiur sumniudag-
ur, ef hiamn eklki sœd um það getdð, að
miaigir sötfmuðir gera daigamium mieð því
aö erflna til aðventu.siamikomu í kvödd? Þó
var siú tiíðiiin, að kinkjuiárið var ekki að-
eims ieiiter liðimis daigs. Og hvað með 1.
desemlber? Er hanm efkiki iífca á góttri
ieið mieð það að bverfa úr viitumddmmi,
memia rétt hjá þaim, er edtt sdmn hafa
aett hvítan koðl á húrfu og faigtniað að
srtúidenitsprófi toknu? Og þó, kianmisiki er
hams fmekiar miminzt jafnivei af þeim af
þvi hann glefur tækifæiri til sikiemmt-
umiar.
Þianmiig fer með svo miargt. Undir-
srtaðam sést efkki, oig þó er yfiribyiggiing-
in ótrygg hiafi eikki verdð af samvizku-
serná ag skipulaigininigu að henmi sitaðið.
Þó eru fieisitár á eimtoverm hátt við-
kvæimiæ fyrir því, sem eitt simm var, ag
vilja gjarnian liáta ábrif bimis I'iðnia nó til
sáin. Tekst nokkrum að ganga um Lög-
beæg án þesls áð láta buiglamm bera sig
til baka tdl 'þeiss tírna, er þar voru búð-
ir þedmra, siem válidu ísdamdi alilt ag bafa
vairðveitt þá miemmdmigu, siem við í dag
tökum siem alllitof sjálfsiagðam hiut.
Litfinia ekiki l'ífca atburðdr kirkjusögumn-
ar, þegar dvaldzt er í Skállbollti eða Hól-
ar sóttir hieim? Og sé emm nær gengið
einisrtaifcMniginum mærtti kamnisiki spyrja,
hvorit sá kirkjuibekkuiriinn sé ekiki kær-
aisibur og vefci bezt anidisvarið í brjóisti,
er við sáitum tiðöst í liítil böm í fylgd
foreldra á beligium dögium, bvoint siú alit-
aristaflan lýsi eklki bezt ag fagunsit, sam
barinsauigum horfðu á fulll' umidiruiniar oig
aið'dláumar, hvorrt þær gráðuirtwar miuni
eklki næst guðsrákimu í buigmyniddmmi,
sem toropið var viö á fermiimigardaig-
iinm.
Mum moktorum takaist að Mf a í sllíkiri
nútíð, að áhirif hins genigna komist þar
hvemgd að? En í bednu firamhiailidi þeirx-
ar spumdngar, sem frieikar miærtti þó
senirniLega veira siem bein fiullyxðding, kem
ur önnur: Hvemig er bygigrt ofan á í
daig, bvemig er arfLeifðdn ávöxituð, sú
þjóðllegia ag kirkjúLega? Spuxit var af
skiáldllagrd imnsýn: Sfcal rykið glieypt en
hreim'a lioftdð smáð, ag hjómið gieæa bedm-
iinrn gæfuismiaulðami? Óg er viist eikiki að
ásrtælðluliauisu spuæt, þvi mamgt befiur far-
ið úr skorðum af því, sem þó er alit
uin/dir komið, að fáisit varðveiitt. Hinar
öru breytimigar hate kippt of smöggliega
í TÓtarstrenigiinm ag of nærri rórtiinni
sjálfrd verið glenigið. Hið nýja hiaflur ver-
ið talið gortt ag eftirsókmarveirt, oft fyr-
ir þá sök eáma, að það var með nýju
braigði, nýjum sið, oig hiinu gamla þá
fcastaið fyrir jafin baldMtliar rö'fcsiemida-
flænslnr. Fymisit því það, sem varðmiæt-
aisit er, en |þá nýjiabrumið er hiorfið, upp-
götvasit adflltiaf oft, að aðdáiamdinm hefur
verið 'liedddur út á berisvæði, þar sem
hvemgd var meitt sikjól að fininia. Kaistað
er heimiliisguðirækmi, em bömium flenigim
hasabiöð í sitaðdmm. GLeymasit kárkju-
gönigur fjöLslkyflicLunmar, em himár fluill-
orðiniu jadina sag í djúpum sætum eftir
Lauigardagdmn ag giete börnium aiuma til
að sækja byssugjaflflamdl toiineka- og
strfðsimyndir. Saffuar Rirtiniingim ryki, em
ýmsax kymórabækiur eru uppilesinar og
étruar. Og kirkjam sjóOif verðúr í mörg-
um tilfleLLum aðéims endiumrnáminingim um
kiirkju bemskiummar, ef húm hefiur þá *
eiinlhver verið, það er þess timia, sem
Mðinm er, ern efclki kirkja nútiímamis. Og
þjióðirækná oig ættrækiná verða í miamgra
aiuigium ekkiert anmað en útvöitinuð tái-
finmimigaisieimá, sem nútimaibam gieri bezt
í að komia hvemgi niæirri.
Samispil himis Mðma og þess, sem nú
er að gienaisit, er nauðisynfliegt þe'im, sem
'Uim eirtthvað anniað hugsa en það að
eyða támainum. Sé kirfcjuflieg, mienndng-
arflleg og þjóðflieg amfiLeifð bardn fyrir borð
miun fátt eftir ofan iþilja, sam þetss virðd
væri að berjast og fióma fyrir.
Husquarna vill ráða
íslendinga til starfa
SÍÐUSTU daga hafa dvalið
hérlendis tveir Svíar, Bengt
Gezelius og Áke Wiklberg,
starfsmenn hinna þekktu
sænsku Husquarna-verk-
smiðja og hafa þeir kannað
möguleika á að ráða íslend-
inga til starfa við verksmiðj
urnar um 6—12 mánaða skeið
eða lengur. í því sambandi
hafa þeir rætt við forráða-
menn tveggja verkalýðsfélaga
Dagsbrúnar og Iðju og hafa
óskað eftir því að þessi fé-
lög hafi milligöngu um ráðn-
ingu íslenzkra starfsmanna
til verksmiðjanna. — Hafa
Husquarna-verksmiðjurnar
hug á að ráða í upphafi 30—
50 íslendinga sem fari utan í
janúar en síðan 10—20 menn
á mánuði til vors.
Mbl. átti stutt viðtal við
Svíana tvo og umboðsmann
Husquarna á íslandi, Gunnar
Ásgeirsson, stórkaupmann og
fer það hér á eftir.
Ennfremur hafði Mbl. sam
band við Guðmund J. Guð-
mundsson hjá Dagsbrún og
Fara ummæli hans einnig hér
balkia sögöiu þeir, að það væri
ekki euidainlaga afráðdð. Riætt
hiefiði verið um, að ef iwenm
slkiorti fé fyrár fangijaLdi miunidiu
verkismiðjuinniar Laggja það út en
síðam yrði það enidurgreiitrt af
Laumiuira á tveimur mámuiðum. Eff
viðlfcomamdi sftarfsmaður ynini
hj á Huisquiainna í 6 mánuði muindi
fiarlð verða gneiltit að'ra Leið ag
ef hanin starfeði í 112 miámuðd
miuinidi það verða 'gmeitt bóðar
Leiðir. Þó vonu þeir spurðir um
húismiæðdstaasitmiað og söigðu þeir
að giera miaðtti ráð fyrir, að eim-
hleypur maiður þyrffti aið igtneiða
fró 2500—4000 ístenzfciar krónur
á mánuiðii í húsiateigu fyrir eim-
srtak'limigBlherbergi. Færi upphæð-
in eftir því hvort herbengimu
fyligdi eldhús og bað eðá ekkL
Sfcattar værnu yfirfléitt um
30—35% aff tekjum em að aufci
ynði væmitiamlega að gneiða
gjöld til verkaflýðsffélaigiamma.
Sviarmir sögðu a@ ef barð-
að væiri i mötumieytum verk-
smdðljiamma miæltti Ibúasrt við að
maitarftiiasrtmiaður á dag vaeri H2—
16 siænisfkiar torómur, sem jiafm-
igiflldir um 200—2156 íátemzkum
kxómum. Þessd, toosftmaður yrðii þó
meiiri ef smiaefct væri ammars srtiafð-
ar en í mötumieytuinum. Aðispurð-
ir um, Ihvont lílkfliegt væri, aið ís-
Lenzkdr srtarfsmienm, sem ftqymmu
að fara til verfkismdðjainma til
starffa. ©aertu safnað eimlhverjum
fjárnnumum sögðu þeir, a@ þeir
gætu sagt þa@ eitit, að jiúigóslavn-
eskir starfsmiemmi þeirra giætu
safiniað töluiverðu fé meðan þeir
ynmu hjá veriksmdðjuinium í Sví-
þjóð.
Svíarnir fcveiir továðuisrt að lok-
um hafa haift samlbamid við Daigs-
brún og Iðju, og óisftoað eftir þvi
að þau önouðusit adfliar náðinimigar
ag heffðd virzt sern flonráðamienn
þess'ama féLaiga, befðu áhuiga á
miáiimu.
Gummar Ásgieirssfom, sfcórftcaup-
maður, umfboðsmaðiuir Hus-
quiarma á íslamidi, Ifcvaðst haffa
sett sig í samibamd við Guðmumd
J. Guðmiumidsson hjlá Daigsfbrún
ag Guðjóm Siigurðssom hjá Iðju
þegar er homium heÆðl borizt
bréf frá sæmislku verffcsmdðjumum
um þetta mál. Hamm sagði, að
bugmymd'im væri sú, að ffyinstá
hópurimm færi út ö. janiúar og að
náðmimigantiími væri ekiki ^kiemmri
en 6 mánuðdr og helzt 12 mán-
uðir. Hér væri um fljöL'breyfcta
vimmu að ræðla, Ibæði gróffa viinmu
ag fimni vélaivdmmu. Gummar Ás-
igeirssom tovaðst telja, að srtarff í
þágu Huisquiarmia- verfcsmiiðjainina
mumidi veiba íáLeniddmigum veru-
Laga þjláltfum í þeim vimmulbröigð-
um, sem miotuð eru í sfcórrum
verfkismiiðjum erflienidis. Þefcta
væri þjáiifum, sem fcostaði efkki
miedifct en giæti toft venufliega þýð-
ingiu, í sambamdi við hiugsamlega
immigönigu í EFTA. Gummar benti
á, að á mæsrtiu 115 árum þanf iðn-
aðurimm a0 taífca við um 16000
miamms, sem Ifcomii á vimmumairk-
aðinm og væri þetta ©uMið fcæki-
flæri a® mofca reymisfllu Svía til
þese að þjálltfa upp sfllíkt Æólk.
Guinmiar Ásgeirissom saigði enm-
friemiur að fliamm væri 'bjart-
sýmm á að ef íslarud gemigi
í EFTA væri hœigt að hietfja
framflieiðslu á ýmisum léttum
smiiðjiur erfliemiddis og miefmidi
sam dærni, að eiitt stænsta iðn-
fyxirtæflri Sviþjóðar ASEA fllytur
iinm firá Bretfliamidi ýmsa hLuti
framiLeidda þar til miota í sto \
tæflri fyrir ihelmimgi hænrd aopp-
fluséð, em þeir seija í tifllbúámmii
vöru þamigað. Gummiar aagðd enm-
fremur, að mieð EFTA-aðifld ætti
að vera hægt a@ gera viðgerðir •
á úrum a@ verulegri atvinmu-
'greim (hér á larnidi, þar sem
skortur væri á úraviðigerðer-
mlönmium í Evrópu.
Mb(L sneri sér í giær tdl Guð-
miumdiar J. Guðmuinidssomar, vara-
flarmanms Daigsbrúmar og immiti
Iharnrn álits á þetsisu máli. Giulð-
muinidur J. Guðmiumidssom sbað-
flestL að Svíarmdr tveir heflðu
tala@ vi@ sdig um mélið og kymmlt
sér þau (fcjör, sem í bo@i væru.
Hamin sagðL 'aið laiumin vænu
mium lægri em ísfliemizlkir LSlnaðar-
memm hefðu haffit í Svíþjóð í
sumar og helidur lægtri em meininl
hetfðu ihaÆt í bygginigarvinmu þar
í lamidi. Hamm saigðj jafmframt, að
elkflri væri aflflltaf hiægt að sjá
hvað ákvœðdisvdininam geeffi. Guð-
mumdiur J. Guiðmiumidssom saigðd,
að það væri augfljóist, að é þjáltf- 4
uiniartímiamum, sem stenidur í
3—8 vilkur miumdu menm Ihaffa
um 8 sœmslkar Ikrómur á tímamm
(1 tor. særusk er rúmar 17 isl. Ikr.)
en síðam hælkika í 10 ftcr. á tím-
anm. En einhver möguledlki vaeri
á etfitáirviinmu. Hainin sagði að ffýr-
ir fjölislkylldumiamm þyrfftu laumim
að vera (hærri em 10 tor. sæmskar
á tímiainm til þesg a@ geta haldlið
uppd fjöILskylLdu Ihiér heimia og
srtaðið sbraium af einlhverjum.
fairgjaIidlafkio9tmiaði. Guðmiumidur J.
Guðmiumidssan sagði að lofcum að
DagSbrúm og Iðja miumidu ræða
þetta miál sírn í milffi.
hlu'tum fyrir samsertmliinigairvierfc-
Frá v.: Bengt Gezelius, Guiuiar Ásgeirsson og Ake Wilkberg.
á eftir.
Hindr sænSku ráðniinigastjóirar
slölgðu, að altvininiuásbanddð væri
mú þammig, að vemufliegur sfkortur
værd á vinmuiafflli í Svíþjióð og
þess vegiria (heiflði verið Deitað efft-
ir sitamfislflóilflri frá Fiinmlianldd, Nor-
egi, Danmörfku og Suðiur-Eivrópu
Lörudum ag mú íslamfdi. Svo sem
ffynr segir toveðaisit Svíarinár viflja
ráðia 30—60 íslienidimiga fcil isibarffa
í jiamúar otg síðan 10—20 á mlám-
uðd en á mæsta ári mumiu þeir
þurfa á að (hallda um 400 mlamins.
Þeir segjaat óska elfltir eimhveriri
atiartfisreymsLu em efkki miauðisyn-
'laga sérþijáDfiuðu stairfsifiófllkii em
ftidns vagar mrumu þeir, sem
kiuiruna að flara fcil statofia hjá
Huisqiuarma flá sérstalkia þjáltfium
í stlöriflum þar.
Sú vinma, sem inmia þartf atf
hemldi er miargvísleg. Þar er um
a@ ræða véfliavinmu, jármsteypu,
samsertmimigar, söiguin á timlbri
o. fl. Um 95% aí vimmiummi eru
ummiin í álkivæðisvinmui. Þegar
'Sviairmlir voriu spurðir um iaurnia-
Ikjör, Sögðu þertr að móiniaiðarlaum
ffyrir 42 ag % kflist. viinmiu á vdlku
væru að imieðaLtafli í þeissum störtf
um um 30—34 þúsumid krónur
ísflienzifcar em eimmiig er um að
riæða efltinvinmu.
í svari við Epurmimigu ium það
hVort vedksmiiðjuirmar miumdu
gneiða férðlaikiastniað ffnami og til
VANDAÐ
Það borgar sig
28.845.-
il|Cisqaqnol>ölli« 1 k V, <j <J Simi-22900 .1. Laugaveg 26