Morgunblaðið - 15.04.1970, Blaðsíða 14

14
MOftOUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 1(5. APRlÍL 1(970
milli vonar og ótta
John L. Swigen
bandaríslkuim geimíörum, sem
eru ótovæmitir. Hamin var til-
rauimafluiglmiaiðiur í niíu ár áður
esn hiainin hóf siörf hjá Geiim-
ferðiastof n u n.iin n i Hamin er 38
ára gamiall og i æddiur í Deniver
í Colorado. Hann liauik prófi í
gleiinwíisiiindium frá Hensselar-
verkfræðisitiofnuninni og prófi í
James Lovell og fjölskylda.
Charles Conrad geimfari, sem
var í ferð Apollo 12, var meðal
þeirra, sem heimsóttu eigin-
konu James Lovell og fjögur
böm þeirra. „Hún er róleg en
áhyggjufull,“ sagði hann. Sjálí
neitaði hún að tala við blaða-
menn fyrr en maður hennar
kæmi aftur til jarðar. „Það eina
sem hún hugsar um er að sjá
mann sinn aftur heilan á húfi,“
sagði talsmaður geimferðastofn
einhleypur og á enga ættingja
í Houston.
Tveir hinna þriggja geimfara
í Apollo 13 hafa koimið til ís-
lands, þeir Fred W. Haiisie og
John L. Swigert. Þeir dvöldust
hér í uim vitoutíma í júlíbyrjun
1967 við æfingar, sem voriu
eihkum jarðfræðilegs eðliis.
Þeir unnu aðallega við að
greina berg- og hrauntegundir
og höfðu áður gert slíkt hið
Fred Haise reynir kraftana. Mynuin var tekin við Auv
hann kom lil íslands 1967. Lennart J. Carlén tók mvndina,
birtist í Iceland Revievv.
Apollo 13 var skoitið á loft hafði
hann siamtals verið 572 kiukku-
stundir oig 10 mínútuir í geimn-
um í alls þremur geimfer'ðium.
Hamn vair í feirð Gemiiind 7 í
diesemiber 1965, þegar fram-
tovæmd var fyrsta tengiing
tveggja miamnaðira geimistoipa í
geimmum. 11. nóvember 1966
tók hann þátt í fierð Gemdná 12,
sem stóð í fjóra dagia, en með
þeirri flerð lauik Gemini-áætlium-
inni.
Lovell hefur láitdð svo um-
miælt, að „himininn sé hams
amrniað heimdli." Hamm er faedd-
ur 1928 í Clevelaimd í Ghiio oig
tók B.Sc. próf í bandaríska
flotaisikóLanum 195i2. Hainm hiefiur
hatft ódmeipamdi áhujga á fluigi
og geimferðium siíðiam hanm var
16 ára gamiall, en þá smdðiaði
bamm sór litla eldflauig, sem hom
um tóitosf að stojóta í noktora
(hæð frá jörðiu. Harnm var ledð-
beiimamdi og tilraumaflugimiaður
í bamdlardskia flotamium áðiur em
hamm hóf störf hjá Geimferðia-
Áhöfn Apollo 13 að snæðingiskömmu fyrir geimskotið frá Kennedy-höfða (talið frá vinstri):
Fred Haise, James Lovell og John Swigert.
Tveir geimfaranna komu til Islands 1967
Anders, og ferð þeirra til Öskju
vakti mikla athygli. Bjarni
Benediktsson forsætiisráðherra
og Karl Rolvaag, þáverandi
sendilherra Bandaríkjanna,
heiimsóttu geimfaranna og
snæddu með þeim í skála í
Herðubreiðarlindum.
Fred Wallaoe Haise er eini
óbreytti borgarinn um borð í
Apollo 13. Hann fæddist 1933
í Biloxi í Mississippi og lauk
B.Sc.-prófi í flugverkfræði
frá háskólanum í Oklalhoma
1959 rmeð ágætum vitnisburði.
Hann er einn af reyndustu til-
raunafkigmönnuim bandaríska
flughersins og er sérfræðingur
í flugvélataðkni. Hann hlaut
heiðursve rðlaun fyrir frábæra
frammistöðu þegar hann lauk
prófi frá flugskóla Geimrann-
sóknarstofnunarinnar. Hann
var tilraunaflu'gmaður NASA
frá 1959 og var í hópi 19 geirn-
fara sem NASA valdi 1966.
Haise hefiur að baki 5.800 flug
tíma, þar af 3.000 í þotum og
var varaimaður í ferðum Apollo
8 og 11. Kona hans er Mary.
Griffin Grant frá Bilbxi í
Mississippi og eiga þau tvo
syni, 11 og 8 ára.
Jamies Artlhur Lovell, yfir-
maðiur Apollo 13, er reyndlaisiti
gie'imfairi Bamdiairífcjiamianna.
Hainn var e'iinn af áihöfn Apodlo
8 í fyrstu mömniuðu gieiimferð-
inni umlbverfis tuiniglið í des-
emiber 1968. „Tumiglið er grátt
á að líta, niánast litlaiuisit, út-
sými er ágaett og auðvel't að
átta sdig á toein:niilei)tum.,“ aagði
bann í ferð Apollo 8. Áður en
sama víðs vegar um iheim, til
dæmis á Hawaii, og einkum
leitazt við að kynnast eldfjalla-
hrauni.
Haiise geimfari sagði í við-
tali við Morgunblaðið að þegar
velja ætti leiðir á tunglinu
væri milkil hjálp í því að vera
kunnugur hrauni. Haise kom
fréttamanni Mbl. þannig fyrir
sjónir að hann væri dæmigert
tunglfaraefni: „Hann er dökk-
ur á brún og brá, hár og grann
vaxinn og býr auðsjáanlega yf-
ir miiklu lílkaimigþreki. Andlitið
er frítt og strákslegt þegar
hann brosir og bonum virðist
vera létt um bros. Hann hefur
ákaflega rólega og þægilega
framkomu og er gersamlega
laus við ofmetnað, sem auðvelt
væri að fyllast í hanis stöðu.“
Frægustu geimfararnir sem
komiu til íslands í þessari ferð
voru Neil Armstrong og Bill
Stofinuiniinni 11962. Hamn er
ikrvæintuir Marilyn Gerlach fmá
Milwaukee í Wisconsin og eiga
þau tvo syni og tvær dæi/ur á
aldrimim fj'öguira til 16 ára.
Jaok Swigert var valinrn geim
fari 1966 og er eiinm af fáum
stjórmisiýslu frá Hartford-
háistoóia. Hainm var í bawdairísfca
fluighernium 1953—56 og barð-
ist í Kóreustríðiniu. Swiigert hef
ur rúmle'gia 6.000 fluigtíma að
baki, þar af 4.500 tímia í þotum.
Framhald á hls. 23
Haise geimfari ásamt fjölskyldu sinni.
ÞAÐ var margt um manninn á
heimilum Apollo-geimfaranna
í gær eftir að fréttir bárust um
bilunina í geimskipinu. Vinir
og ættingjar komu í heimsókn
og fylgzt var nákvæmlega með
öllum fréttum í sjónvarpinu.
unarinnar. Alan L. Bean geim-
fari, sem var einnig í síðustu
Apolloferðinni, heimsótti eig-
inkonu Fred W. Haise, en hún
á von á fjórða barni sínu í
júní. Þriðji meðlimur áhafnar
Apollo 13, John L. Swigert, er
Fj ölskyldurnar bíða