Morgunblaðið - 17.04.1970, Blaðsíða 11

MORGUNÐLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 17. APRIL 1070
11
Skólahúsinu br ey tt um
leið og námsskránni
Rætt við Torsten Engholm
frá Svíþjóð um „opna skólann“
og nýja kennsluhætti — og
Jónas B. Jónsson, fræðslu-
stjóra um „opinn skóla“
í Breiðholti
1 FIMM bæjarfélögnm í
Málm-ey og nágrenni í Sví-
þjóð hefur verið komið á
samstarfi fræðsluyfirvalda,
arkitekta og sveitarstjóma,
sem gera sameiginlega
tillögur um skólabygg-
ingar. Er tilgangurinn með
þessu samstarfi að byggja
sem ódýrasta skóla, en gera
þá um leið þannig úr garði að
þeim megi fyrirhafnarlitið
breyta þannig að þeir upp-
fylli ávallt þær kröfur, sem
gerðar em á hverjum tíma
til skóiahúsnæðis. Sá sem
skipuleggur þetta samstarf er
Torsten Engholm og kom
hann nýlega hingað til lands
á vegum fræðsluráðs Reykja-
víkur og átti fund með
fræðsluyfirvöldum, þar sem
hann ræddi um nýjar gerðir
skólahúsa og breytta kennslu
hætti, sem mjög ryðja sér til
rúms víða um lönd. Engholm
hélt einnig fyrirlestur fyrir
arkitekta og kennara um
þessi mál.
í viðtali við Morgunblaðið
sagði Engholm að tilgangur-
inn með þessari samvinnu bæj
arfélaganna væri að gera
skólana sem ódýrasta og væri
reynt að framleiða húshlut-
ana seim mest í fjöldafram-
leiðslu. Hefði tekizt með ýms-
um hætti að lækka bygginga
kostnaðinn um a.m.k. 15%.
Skólamir eru þannig byggð
ir að þeir eru á einni hæð
(oft með kjallara) og í stað
burðarveggja innanhúss er
reynt að nota sem mest súlur
og á þeim og í loftinu eru all-
ar leiðslur (innstungur,
slökkvarar o.s.frv.) og er þvi
auðvelt að flytja til veggi, ef
á þarf að halda.
Engir gangar
Engholm sagði að við bygg-
ingu þessara skóla væri það
haft efst í huga að kennslu-
hættir væru stöðugt að breyt
ast og því yrði skólinn að
vera þannig byggður að hann
gæti fylgt þessum breyting-
um. Nú væri námið í skólun
um æ meira að færast frá ut-
anbókarlærdómi yfir í það að
kenna nemendum að leita
upplýsinga og meta þær —
leiðbeina þeim, rökræða við
— Vonumst
Framhald af bls. 31
þeiinnair slkoðluinair ©ð ireyna
ættd iað halldia uinig.liingalliainds-
liði, þedma sem eru orðniir
eflidni en 18 ána samiafn, a. m.
k. eiiníhvenn hJliulta vebrairiinis,
jafinivell þótt efckii vænu fyr.iir
hemidd áfcveðiin verkefini.
— Þá bar aðstöðu haind-
balitamianima noktoulð á gómia
og saigðti Pál, ialð föllluiveint væ‘rd
kogtniaðaingaTnt fyrir uingfliiing-
ania afð taka þátt í ætfiimg-
um og landsl iðaif erðium. —
Saigði hainin .aið uiragiinga-
1'aindislMiðsmeniniiiiniiir nú vænu
aíð lainigmiesrtium hi'uitfa síkóila-
memendiuir, og þvi hefði það
kosrtiað töfllu'vent ábaik að kom-
ast í þessa fiert^ þar sem þedr
þurfitu að griediðla uim 7 þús.
(kr. sjálfir upp í ferðafcostn-
aðirarv.
— Badminton
Framhald af bls. 30
í A-flobiki var Sveinn Kjart-
ansson T.B.R. maður dagsins;
sigraði í öllum 3 greinunum og
er þar mjög efnilegur badminton
leikari á ferð. í einliðaleik sigr-
aði hann í únslitum Jóhann Möll
er með 15-4; 14-7; 15-5. f tvíliða-
leik léku þeir saman feðgarnir
Kjartan Magnússon og Sveinn og
er það efcki á hverjum degi,
sem feðgar sigra saman, en þeir
litlu leyti (yngri deild er t.d.
frá 7—9 ára). Nemendurnir
eru allir hafðir saman svo að
þeir líti á alla sem jafningja
og læri að taka tillit hver til
annars, en sérhæfðir kenn-
arar hjálpa þeim, sem sérstak
lega eiga erfitt með nám. Einn
ig fá vangefnir nemendur,
sem lítið eða ekkert geta lært
af venjulegu skólanámi,
þá og kenna þeim að vinna
sjálfstætt. „Gangaskólinn,"
með löngum göngum og 30
sæta skólastofum væri mjög
illa fallinn til þessarar
^snnslu og væru Svíar í mikl
um vandræðum með þá skóla,
sem byggðir hefðu verið á síð
ustu árum, þar sem erfitt
væri að breyta þeim í sam-
ræmi við nýja kennsluhætti.
f nýja skólanum, „opna
skólanum“ eru engir gangar
og engar skólastofur, þ.e.
bekikjastofur. Aðalkennslu-
staðurinn er eins konar „al-
menningur", sem hólfaður er
niður með færanlegum bóka-
hillum og lágum veggjum, eft
ir því sem hentar. Kennarar
vinna oft saman, tveir til fjór
ir í hóp og líkar það vel að
sögn Engholms. Þannig nýt-
ast kennslukraftar þeirra og
hæfileifcar oft betur. Kennari
sem á auðvelt með að halda
aga getur þannig bætt upp
kennara, sem er úrvalskenn-
ari í einhverri grein þótt
hann hafi ekki gott lag á erf-
iðustu nemendunum. Nemend-
urnir kynnast um leið fleiri
kennurum og viðhorfum
þeirra.
Kennslustundir
mislangar
f nýja skólanum eru ekki
allir tímar jafn langir. Ef ver
ið er að vinna að víðtæku
verkefni, þar sem nemendur
vinna í hópum og þurfa að
leita upplýsinga í ýmsum
bókum geta kennslustundim-
ar orðið þrír klukkutímar, en
nemendumir geta þá hrejrft
sig og gengið um svo kyrr-
setan þreytir þá ekki. En þeg
ar um er að ræða kennslu
þar sem verið er með 15
barna hóp og nemendurnir
þurfa að einbeita sér mikið á
stuttum tíma er kennslustund
in kannski aðeins hálftími eða
skemmri. f nýju skólabygging
unum er áherzla lögð á góða
loftræstingu, svo ekki komi
að sök þótt nemendurnir fari
ekki út undir bert loft í nokk
uð langan tíma.
Nýi skólinn flokkar nem-
enduma ekki niður eftir
greind eða aldri nema að
Að lökuim apurðuim við Pál
hvað væni eiftiirmiimniiQiegasta
alttvilkiið firá þessu móti:
— Fyniir miig pensómulega,
sv-ainaðii hanm, — v-air það að
vena kosáimn bezti sóknianleik-
maiðuir mótsninis. Því átti ég
svo saramairliaga efckii von á.
Torsten Engholm.
kennslu í sama skólahúsi (þó
öðrum stofum), en eru með
heilbrigðum nemendum í
handavinnu og borða með
þeim í matsal skólans. Er
þetta liður í því að láta nem-
endurna fá sem beztan skiln-
ing á þjóðfélaginu.
Kennarar
ánægðir með
hópvinnu
Engholm sagði að sænskir
kennarar væru mjög hlynnt-
ir hópvinnu kennara, sem
færðist mjög i vöxt í Svíþjóð.
Nemendur kynnu þessu einn-
ig mjög vel og fyndist nýi
skólinn stórskemmtilegur
Mesta vandamálið væri að
ná til foreldranna og fræða
þá um þetta nýja kennslu-
skipulag, sem margir ættu erf
itt með að átta sig á í fyrstu.
í Malmö og nágrenni eru
nú þrír „opnir skólar“ tilbún-
ir og munu allmargir bætast
við í haust, en þá tekur gildi
í Svíþjóð ný námsskrá, en
samning hennar og bygging
„opnu skólanna" hafa hald-
izt í hendur.
Engholm sagði að í Kanada,
Bandaríkjunum og Bretlandi
væri mest reynsla komin á
GYHN. 160 m*
RYTM.
REQSK R€DSk|
p KÖK
PfRÍ
kL
BOTTENPLAN
SKVDDSRUM F SKVtDSRvJM
5T-C r EL p * V-.
káii arplan
Grunnflötur eins af nýju skólunum í Malmö. Stærð grunn-
flatarins má marka af fimleikasalnum í hominu til vinstri,
en hann er 160 fermetrar.
„opna skólann“ og hefðu Sví-
ar sótt mikið af sínum hug-
myndum þangað. Mikill áhugi
væri nú á þessum nýju skól-
um í Noregi og væri þegar
einn slíkur búinn að starfa
nokkur ár og bygging 40
skóla væri í undirbúningi. í
Danmörku er mikill áhugi á
þessu — „og ég held að röð-
in sé komin að íslandi," sagði
Engholm að lokum.
Breiðholtsskóli:
12 stofur eða
3 salir
í framhaldi af viðtalinu við
Engholm sneri Morgunblaðið
sér til Jónasar B. Jónssonar
fræðslustjóra og spurðist fyr-
ir uim það hvort ráðagerðir
væru uppi um byggingu
slíkra skóla og kennsluhætti
í líkingu við það, sem að fram
an er sagt.
Fræðslustjóri sagði, að í
þeim skólum, sem teiknaðir
hefðu verið í Reykjavifc á
tveim til þrem síðustu árum
hefði verið tekið tillit til
þeirra sjónarmiða, sem Eng-
holm hefði skýrt frá hér í
mjög skilmerkilegum erindum
nú nýverið. Þessa sjónarmiða
gætti víða í sívaxandi mæli.
.— í þessum nýju skólum
okkar er meira en áður af
léttum veggjum sagði fræðslu
stjóri, og því auðvelt að
stækka kennslustofur eða
sameina þær, tvær eða fleiri.
í Breiðholtsskóla, sem er nýj-
asti skólinn, má t d. gera 3—
6 ke-nnslusali úr 12 kennslu-
stofum í barnaskólaálmunni
og í III. áfanga skólans er
auðvelt að gera svipaðar
breytingar kostnaðarlítið.
Það er augljóst að auðveld-
ara er að breyta fyrirkomu-
lagi skólahúss heldur en að
hreyta kennsluháttum. Það
tekur jafnan langan tíma.
Hins vegar hljóta skólabygg-
ingar ávallt að hafa áhrif á
slcólastarfið og því mikilvægt
að þær séu þannig úr garði
gerðar, að auðvelt sé að
breyta þeim. Skólabygging-
arnar duga miklu lengur en
námsskrár og námsefni, sem
hlýtur að tafca iðulegum breyt
ingum, ef vel á að vera og
þessar breytingar eru nauð-
synlegar í síbreytilegu sam-
félagi.
Dagheimili og
leikskóli í
tengslum við
skólann
— Fræðsluráð Reykjavíkur
hefur nú ákveðið, að skóli í
Breiðholti III. (suðurhlufa)
verði þannig byggður, að í
notkun geti hann orðið opinn
eða lokaður skóli, eins og það
er kallað, eftir því sem henta
þykir hverju sinni, sagði
fræðslustjórL
Fræðslustjóri sagði að einn
ig hefði verið ræddur sá
möguleiki að tengja við skól-
ann byggingar fyrir félags-
lega þætti svo sem dagheim-
ili, leikskóla og tómstunda-
heimili bæði fyrir börn og
aldrað fólk. En þar eð slíkt
þyrfti langan undirbúning
væri þess vart að vænta að
til þessa kæimi fyrr en með
byggingu skóla í norðurhluta
Breiðholts III.
sigruðu þá Jón Gíslason og
Helga Benediktsson Val, sem
eru mjög efnilegir með 15-11;
15-7. og í tvenndarleik sigruðu
þau Sveinn og Eva Sigurbjörns-
dóttir T.B.R. þau Þór Geirsson
og Steinunni Pétursdóttur með
15-6; 13-15; 15-7. í A-flokki
kvenna, einleiðaleik sigraði Sig-
ríður M. Jónsdóttir K.R. Stein-
unni Pétursdóttur með 9-11;
11-5; 12-10. í tvíliðaleik sigruðu
þær Steinunn og Guðrún Péturs
dóttir T.B.R. þær Sigríði og
Kristjönu Péturdóttur K.R. með
15-5; 15-5. Það er gleðilegt að
sjá að þarna eru að koma upp
efnilegar badmintonkonur.
Badmintondeildir Vals og
K.R. sáu um mótið, sem fór vel
fram undir stjóm hina gaimal-
kunna badmintonleikara, Einars
Jónssonar.
Vöruskemmo - iðnoðurhúsnæði
Ca. 275 ferm. á jarðhæð, í Vesturbænum, til leigu. Auðveld
aðkeyrsla og hægt að aka inn í húsnæðið. Til greina kemur
skipting á húsnæðinu.
Tilboð skilist á afgreiðslu blaðsins merkt: „Sanngjörn leiga
— 5401".
Verzlunarstarf
Afgreiðslumaður óskast til að veita forstöðu karlmannafata-
verzlun sem tekur til starfa á næstunni.
Umsóknir, ásamt uplýsingum um fyrri störf og menntun send-
ist afgreiðslu Morgunblaðsins fyrir 21. þ.m. merkt: „5302".