Morgunblaðið - 17.04.1970, Blaðsíða 15

MORGUNBLABIÐ, FÖSTUDAGUR 17. APRÍL, 1070
15
Verðlaunin mín eru
íslandsferðin
— segir Laure Weymouth
flotafrú ársins6<
99
GÓDUR gestur var hér á
ferðinni, frú Laure Wey-
mouth, en hún bjó á íslandi
um tíma með manni sánum,
Ralph Waymoutih aðmíráli,
sem var yfirmaður banda-
ríska varnarliðsins hér. Hún
var þá hér með sex af átta
börnum sínum og þau ferðuð-
ust öll mikið uim landið og
kynntust f jötmörgurm íslend-
inguim. Nú vonu þau allt í
einu komin til íslands, til að
stanza í þrjá daga.
— Ég sagði þegar ég fór að
ég mundi 'korna aftur, og
þetta er í annað skiptið, sagði
frúin, þegar við hittum hana.
Ég átti vissulega ekki von á
íslandsferð núna. En geturðu
hugsað þér, ég var kosin
„Navy wife“ eða flotafrú árs
ins, og þeir vildu fá kvik-
mynd af mér á íslandi fyrir
Art Linkletter 9how, og
sendu kvikmyndatöfkumenn
með mér hingað. Væri þér
sama þó við færum með þig
til íslands í þrjá daga? sögðu
þeir. Hvort mér var sama!
íslandsförin er verðlaun
mín. Þó ég hafi eklki tíma til
að sjá þá, sem við vildum
hitta, af því Ralph er að
vinna og ég er stöðugt á ferð-
inni með kvikmyndatöku-
manninum, þá þykir mér svo
gaman að hafa fengið þetta
tækifæri til að koma.
Við spyrjum frú Waymouth
um þennan titil, „Flotafrú
ársins“. Hún segir. að árlega
sé kosin ein eiginkona úr
flotanum og sé hún valin full-
trúi 315 þúsund eiginkvenna
manna í Bandaríkjaflota.
Valdar eru fiimm konur, ein
úr hverri grein hersins. 26.
maí verður svo sam/koma í
Wasfhington, þar sem „eigin-
konur“ flota, hers, flughers,
landhelgisgæzlu og landgöngu
liðs koma og verður valín ein
sem „eigin/kona hersins“. —
Það verður ekki ég, það eitt
er víst. sagði frú Waymouth.
Sú sem fær þann titil fær
alla vinnuna, verður að ferð-
ast um allt og hitta marga —
ég fæ íslandsferðina og það
er eintóm ánægja.
Kvikmyndagerðarmaðurinn,
Oharlie Fager, sem er með
frúnni hér, hefur verið að
talka af henni myndir í ís-
lenzkri sundlaug, á hestbaki
og með konunum í góðgerðar
klúbbnum sem safnar og gef-
ur til Skálatúnsheimilisins.
— Við höfum talað svo
mikið um Island, sagði frú
Weymouth. Og einhver íslend
ingur sagði að ég hefði ferð-
azt mikið um landið. ætti
marga vini hér og þætti
vænt um Island. Þess vegna
vildu þeir ta'ka kvikmyndina
af mér hér. Sú mynd verður
svo sýnd í sjónvarpi og notuð
í Washington 26. maí.
— Við kunnum öll svo vel
við dkkur hér, heldur frúin
áfram. Börnin segja öll „á
íslanöi“ þegar þau eru spurð
hvar þau vilji helzt búa, og
þau hafa víða verið. Þau
vilja öll koma aftur hingað.
Sá litli segist hafa verið svilk-
inn, því hann hafði of stutta
fæt/ur til að fá að fara á
hestbak á íslandi. Svo segir
hann, að hvergi annars staðar
í veröldinni sé almennilegt
pláss til að fara í útilegu. Og
nú var ég einmitt að kaupa
eftir pöntun 6 gærur og 6
nýjar lopapeysur, því bömin
eru öll vaxin upp úr peysun-
unm, sem þau fengu hér. Við
eigum lifandi minjagrip um
ísland. Það er Seppi, íslenzki
hundurinn. Hann unir sér vel
í Ameríku, syndir í sjónum og
hleypur á fjöll með okkur.
Fleira höfum við frá íslandi.
Fólk rekur upp stór augu,
Sveinn Kristinsson
Kvikmyndir
HÁSKÓLABÍÓ
Peter Gunn
FYRIR rúmum
síðan hófst nýr
tíu árum
sjónvarps-
þáttur í Bandaríkjunum,
sem hét Peter Gunn. Hófst
hann á því að bófar, dulbúnir
sem lögregluþjónar, eltu uppi lúx
usbíl mikinn og skutu alla, sem
í honuim vom. Þessi mynd er
byggð á sama framihaldsþætti,
sem gekk ámm saman, og hefst
á þvi að bófar, dulbúnir sem
strandgæzlumenn, elta uppi lúx
ussnekkju og skjóta alla sem á
henni em. Þannig em framfar
irnar.
Þessi sjónvarpsþáttur varð
þekktur hér á landi, þó að hann
hefði aldrei sézt hér, vegna tón-
listar Henry Mancini, sem var
frábærlega góð. Varð hún vin-
Óvissa í Salt-viðræðum
— hófust í Vínarborg í gær
VIÐRÆÐUR, sem miklu
varða um framtið alls mann-
kynsins, hófust í gær í Vín-
arborg. Það eru hinar svo-
kölluðu Salt-viðræður, þ. e.
viðræður um takmörkun
kjamorkuvigbúnaðarins. Mikl
ar vonir eru bundnar við
þessar viðræður þrátt fyrir
takmarkaðan árangur af fyrri
viðræðum um takmörk-
un vígbúnaðarkapphlaupsins.
Hernaðarmáttur Sovétríkj-
anna og Bandaríkjanna hefur
aldrei verið meiri. Þessi tvö
risaveldi heimsins hafa aldrei
átt við eins flókna erfiðleika
að glima í utanríkismálum.
Rússar og Bandaríkjamenn
hafa aldrei haft eins gildar
ástæður til þess að komast að
samkomulagi um takmörkun
vígbúnaðarkapphlaupsins.
Á fyrsfca fundinuim í Vín í
geer lsus Gerard Smith, aðal-
sairmiingaimia ð'ur Bamdaríkj-
aaima, sik’ilaboð frá Nixpn for-
set/a, þar siean hann kvaðsit
vomia að konnast mætti aS sam-
kpmiulagi, fynst um stöövun
á fna/mJeiðslu fnekari kjarn-
prkuivoipna og síöar um fækk-
run á eldflaiugum í vopnabúr-
um landanmia tveggja. Hann
sagði og í o/rðsendiniglunini, að
Smitih hiefði umboð sitt til að
tákia til nákvæmrar rannsókn-
ar allar þær tillögur. sem
gæt/u stiuðlað að farsœlli lausn.
Vladimir Semiienov,: aðistoðar-
utanrikisiráðlherra Sovétríkj-
anna, sagði. áð larnd sitt myndi
takia vel öllum tillö/gum, og
gena sitt bezta til að saimkomiu
lag næðiist.
Funduirinn í gaer var aðeinis
umddrbúnLn/gisfundur, en hinar
raunvenulegu viðræður hefj-
aist í diaig fföstudiaig). Þótt orða
Skriptin væru vinsiamleg i gær,
tóku menn eftir því, að full-
trúamir voru rrwm varkárari
í orðum en þeir höfðu verið á
uinidirbúninigsráðstefniuninii í
Helsiniki. oa kenna um óbein-
um deilutm laindanna um eld-
flauigastyrk beúra. sem staðið
hafa yfir siiðain. Helsinki fi/nd-
inawn laiuk.
Röksemdir Bandaríkja-
manna fyrir takmörkun víg-
búnaðar eru alkunnar en
minna er vitað um afstöðu
Rússa. En ó undanfömum
mánuðum hefur verið að
koma i ljós að áhugi Rússa á
samikomulagi við Bandaukja
menn hefur aukizt. Ástæðan
er hinir auknu erfiðl°ikar
í sovézkum efnahagsmálum.
Vegna efnahagserfiðleikanna
hafa ráðamennirnir í Kreml
áhuga á því að draga úr víg-
búnaði. Erfiðleikarnir eru
svo alvarlegir. að vera rhá
að Salt-viðræðurnar séu eina
leiðin út úr ógöngunum.
Aðalleiðtogi sovézka komm
únistaflókksins hefur vakið
athygli á því að framleiðni
í Sovétríkjunum sé of lítil og
að skortur sé á neyzluvörum.
Aldrei áður hafa verið uppi
eins háværar kröfur uim um-
bætur í sovézku efnalhagslifi
og nú. Sovézkir neytendur
hafa aldrei haft eins mikil
áhrif og aldrei verið eins
kröfuharðir og nú. Þannig
hafa sovézkir forystumenn
gildar ástæður til þess að
draga úr þeim miiklu fjár-
framlögum, sem varið er til
vígbúnaðar. Ræða Brezihnevs
og aðrar opinberar yfirlýsing
ar bera með sér. að brýn þörf
er á stóraiulknum fjárfesting-
um í neyzluvöruframleiðsl-
unni, en það þýðir að draga
verður úr framlögum til vig-
búnaðarframleiðslunnar. Þörf
in hlýtur að vera brýn, því
að áhrif hersins eru mikil.
Greinilegt er, að Rússar
hafa áhuga á samvinnu við
Bandarikiamenn á sviði verzl
unar, efnahagsmála, vísinda
og tækni til þess að stuðla að
lausn efnahagsvandamálanna.
í grein i sovézku tímariti fyr
ir sikömimu kom fram, að sjálf
sagt væri að ath/uga þessa
möguleika. Þetta kann að
koma í Ijós í Vínar-viðræðun-
um. Viðræðurnar virðast lofa
góðu ef öll rök eru athuguð,
en rö/k hafa sjaldan dkipt aðal
máli í viðræðum milli Rússa
og Bandaríkjamanna.
Þótt risaveldin séu sam-
mála um hættur vígbúnaðar-
kapphlaupsihs og s/kynsemi'
Frú Laure Weymouth
þegar það kemur inn í and-
dyrið oikkar. Þar blasir við
„Drottinn blessi heimilið“, og
svo stendur þar borð með
steinum og fuglum frá ís-
landi.
. — Við höldum lSka sam-
bandi við fólk, sem hefur ver
ið á íslandi. Penfield sendi-
herra og kona hans vilja
'koma aftur til fslands. Við
fórum öll með þeim í útilegu
til Hatteras Forum nýlega.
Og fólk, sem hefur verið. ein-
hvern tíma hér á Keflavíkur-
flugvelli, efnir stundum til
samkomu. Til er einn bridge-
klúbbur í Washington, sem
heitir fslenzki bridgeklúbb-
urinn. Þetta fól'k á það sam-
eiginlegt að hafa verið á fs-
landi og hittist þess vegna.
Eins fórum við með vinum
okkar á þorrablót, sem fs-
lenzk-ameriska félagið hélt
nýlega í Wadhington. Þar var
islenzkur matur á borðum og
miös margt fólk.
Frú Weymouth er ákaflega
Íífles. eins og margir Fraikk-
ar. en hún er frá Bretagne.
þaðan sem fiskimennirnir
frönsku komu á íslandsmið
hér áðnr og afi hennar skrif-
aði uim þá sögu. Hún kvaðst
ekki hafa komið þangað síð-
an hún var á íslandi. En nú
ætli hún að reyna að fara til
Bretagne með börnin í sum-
ar. Þar á hún enn sumarhús.
Þau hjónin fóru frá íslandi
í janúar 1967 og voru fvrst á
Long Beach i Kaliforníu, en
fliuttu svo til Norfolk. —
Maðurinn minn var svo mik-
ið í burtu, og ég fór því og
hittí hann hingað og þangað
í A.síu til að stytta aðskiln-
aðinn. sagði hún. Svo hefur
fjölskvldan ferðazt yfir þvera
Ameriku með tiöld. Við höf-
uim verið búsett i Norfolk í
tvö ár og ég býst við að við
verðuim þar í tvö ár í við-
bót Þeir af kunningjum okk-
ar frá íslandi. sem eiga leið
um. ættu að heimsækja okk-
ur.
Ekki er til setunnar boðið.
Frúin þarf að hlaiupa í næstu
kvilkmyndatöku, og hún bið-
ur fyrir kveðjur til kunningja
sem henni tókst ekki að hitta.
sæl hér sem annars staðar og
hafði varanleg áhrif á tónlist í
sjónvarpi og kvikmyndum. Er
það þakklætisvert, að hún varð
til þess að minnka væmni.
Kvikmynd þessi hefur sama
mann í hlutverki Peter Gunn og
var fyrir meira en tíu árum,
Craig Stevens, seim er eins konar
junior útgáfa af Cary Grant, þó
að hann sé ekkert unglamfo sjálf
ur. Er hann góður leikari í hlut
verki sem þessu, laglegur og ber
vel föt, skýrmæltur og lífcamlega
þess að stöðva það, ríkir gagn
kvæm tortryggni við upphaf
viðræðnanna. Brezfhnev hefur
nýlega haldið því fram, að
bandaris/kir vopnaframleið-
endur standi í vegi fyrir sam-
kamulagi. Rússar hamra sd-
fellt á því að Bandaríkjamenn
geti ekki saimið úr sterkri að-
stöðu, jafnræði verði að ríkja
eigi sa/mikomulag að takast,
og hvorugur aðilinn megi
reyna að ráða yfir fleiri vopn
um en hinn. En erfitt er að
dæma urn jafnræði á þessu
sviði, því að hvor aðili um
sig ræður yfir svo öflugum
vopnum að hann getur útrýmt
hinum, ekki aðeins einu sinni
heldur mörgium sinnum. Það
hefur enn aukið á tortryggn-
ina, að sovézkir ráðaménn og
blöð í Moskvu halda því
fram að saimsæri „heimsvalda
sinna“ gegn kommúnista-
stjórnum Austur-Evrópu
spilli fyrir viðræðúnum.
Bandarikjamenn tortryggja
ekki síður marbmið Rúasa.
Rússar og Bandaríkjamenn
hafa um svipaða kosti að
velja. Takist ekki að ná sam-
komulagi verður það til þess
að magna vígbúnaðarkapp-
hlaupið, framlög til vígbúnað
ar munu sífellt aukast, fram-
lög til aðkallandi vandamála
innanlands munu minnka og
alltaf verður fyrir hendi sá
möguleiki að kjamorkustyrj-
öld brjótist út, ef til vill
vegna slysni. Báðir aðilar
virðast hafa eins gildar ástæð
ur til þess að komast að sam
komulagi, hversu takmarkad
sem það yrði.
fimur. Eklki reynir á m.argt ann-
að.
Myndin segir frá einkaleyni-
lögreglurmanni, miklu hörkutóli,
sem gæddur er þeim ágæta eig-
inlei'ka, að menn virðast missa
skotfimina, þegar þeir miða á
hann. Þá virðist hann hafa að
dráttarafl fvrir lík enda alltaf
að rekast á þau, eða að drepa
einhvern i siálfsvörn að sjálf-
sögðu.
Mynd þe'si minnir svo mikið á
Tonv Romue. seim nýlega var sýnd
í Nýja bíói. að fyrir þá sem sáu
hana þarf ekki frekari lýsingar.
Ég læt nægia að bæta því við
að hún er bæði ,,cool“ og „tough".
Því leyfi ég mér að nota þessi
orð, óþýdd, að mynd þesisi er tll
lítillar skemimtunar fólki, sem
ekki skilur þessi tvö orð.
Ályktun Iðju
MBL. hefur borizt eftirfarandi
ályktun frá Iðju, félagi verk-
smiðjufólks:
Á fjölmennum fundi í Iðju-
fél. verksmiðjufólks í Reykja-
vík var eftirfarandi tillaga sam-
þykkt í einu hljóði:
Fundurinn haldinn 9.4. 1970 1
Iðju, félagi verksmiðjufólks í
Reykjavík, mótmælir harðlega
frumvarpi ríkisstjómarinnar uim
Húsnæðtsmálastofniun rikisins,
þar sem gert er ráð fyrir að
V4 af árlegu ráðtetöfunarfé líf-
eyrissjóða verði varið til kaupa
á skuldabréfum Húsnæðismála-
stofnunarinnar.
Telur fundurinn að með þessu
frumvarpi sé verið að seilast í
sjóði, sem stofnaðir eru með
frjálsum samningum milli verka
lýðshreyfingarinnar og artvinnu-
rekenda og skerða þar meðsamn
ingsréttimn.
Jafnframt vill fúndurinn mót
mæla þeirri auknu kvöð, sem
lögð er á Atvinnuleysistrygging-
arsjóð með frumvarpi þessu.
Fundurinn vill benda á að
megnið af ráðstöfunarfé lifeyr-
issjóðanna er í lánurn til sjóðs-
meðlima, og að hundruð millj-
óna af fé Atvinnuleysistrygging-
arsjóðs er í lánum til atvinnu-
aukningar um land allt.
Skora-r því fundurinn á hæst-
virt Alþingi að fella frumvarpið
í þeirri mynd, sem það nú er. !