Morgunblaðið - 19.06.1970, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUOAGUR 19. JÚNf 1970
23
forkur dugleg og ósérhlífin í
starfi, sem gerði það að verkum
að hún var orðin slitin konaþeg
ar hún andaðist. Hvað sem á
gekk var hún alltaf jafn glað-
lynd og æðrulaus.
Ég votta Sigurbjarti eigin-
manni hennar, systkinum og öll-
um ættingjum hennar og vinum
samúð mína. Ég þakka Auð-
björgu fyrir allt það, sem hún
kenndi mér, og fyrir alla þá ást-
úð, sem hún sýndi mér og minni
fjölskyldu. Að lokum þakka ég
fyrir að hafa fengið tækifæri til
þess að vera einn af drengj-
unum sex, sem fengu að votta
henni virðingu og þakklæti með
því að bera hana síðasta spöl-
inn frá kirkju'nni á Tjörn á
Vatnsnesi, kirkjunni í fæðingar
sveit hennar.
Sævar Halldórsson.
Teódóra Daðadóttir
— Minning
F. 19. G. 1892.
D. 19. 12. 1969.
Vélin 'kinýr með krafti sín
karfamýri bláa,
fallega stýrir frænka mín,
fögru dýri ráa.
Þannig orti Herdís Andrésdótt
ir um systurdótbur sína. Theó-
dóru Daðadóttur, er hún stýrði
bát þeim, er þær frænkurvoru
á, inn a@ StaðarfeBi á Felflsströnd
sumarið 1928.
Theódóra Daðadóttir lézt í
Jórun Ásmundsdóttir
— Minning
Jórunn Ásmundsdóttir var
fædd í Efstadal í Laugardai 5.
október árið 1880. Hún lézt í
Lamdispítalamuim 11. þessa mán-
aðar eftir sbutta leigu.
Jórunn var dóttir hjómanna
Magnhildiar Maignúsdótbur og Ás
mundar Þorlieifssona.r bónda í
Efistadal. Hún var elzt þriggja
systkina, siem nú eru öll látin.
Jórunm ólst upp í Efistadial oig
mun þar hafa fengið gott vega-
nesti, sem sýndi siig bezt er út
í lífið v'ar komið, því hún var
afbragð anmarra hvað snerti
iðjusiemi og myndarsikap. Jór-
uinin giftiist Siigurði Sigurðasyni,
'sem var Skaftfellingur að ætt,
árið 1912. Þaiu hó'fiu búskiap á
Iðu í BiskupS'tungum, ogbjuggu
þar um þriiggj.a ára skeið. Þá
fLutbust þau að Efstadal. Þeim
Jórunni og Sigurði fæddust 8
börn, 5 synir og 3 dætur, og
komust ÖIL upp, nema elzta dótt
irin, sem dó aðeins fárra vikna.
Þau sem komust upp eru:
Ásmumdur, ófkvæntur, búsett-
ur í Reýkjaví'k, Sigurður bóndi
i Efstadal, kvæmtur Guðrúnu Snæ
björmsdóttur, Steinumn, gift Garð
ari Ólasyni, búsett í Reýkjiavík,
Magmúis, krvæntur Maríu Sigurðar
dóttur, búsett í Reykj avík, Ingv
ar, kvæmtur Guðlaugu Þórarins-
dóttur, búsett í Rvík, Björn,
kivæntur Arsiól Ármiadóttur, búisett
í Reykjavílk, Magnhildur, gift
Siigurði Jónsisyni, búsett í
Reykjiavík.
Alls munu afkomendur þeirra
Jórummar og Sigurðar vera orðn
ir á milli 40—50.
Jónunn byrjiaði sinn búskap á
erfiðlum áruim og það þurfti
áræði og duginað til að gera mik
ið úr litlu, en það tókst þeim
hjómum. Mun þar bæðli hafa koim
ið til nýtni og myndarskapur
Jórunnar og harðlfengi og dugn-
aður Sigurðar svo og ósérhlífni,
siem bæði áttu í rikum mæli. Það
mun oft hafia verið lögð nótt við
diaig hjá þeim hjónum til að gera
hekniili sitt sem bezt og að sveita
prýði, sem það og varð. Það
mun ekki ailtaf hafa verið mik-
ið sem Jórunn hafði handa á
milli fyrstu búsikaparáæ sín, en
þau voru saimlbent hjómin og
höfðu mikinn sjádfistæð isviilja og
ég veit að heldur vildi Jórunn
gefa em þiggja. Enda mun þeirra
heimili hafa verið amnáiLað fyrir
gestrisni og myndairskap og þau
verið hvors anmars stoð og stytta
til að gera allt siem bezt til að
búa í haginn fynir börn sín, því
að þeirra hagur var þeim fyrir
mestu.
Jórunn var eiin miesta hann
yirðakoma í sinni sveit á yngri
árum og fékk hún beiðu'rsiverð-
laun fyrir faliega vinnu á vað-
m/áli, sem hún vaiiiin að öllu leytí.
sjáLf.
Ég, sem skrifia þessar línur,
kymmtist Jórunni ekki fyrr en
hún var komin yfir áttrætt, en
þau kyimni voru siík, að ég tel
miér heiður að hafia fengið að
kynn.ast siikri kionu. SMtean per
sónuleifca, sem Jórunn var, finn
ur maður sjaldain í eimmii manin-
eskju. En Jórunn átti ekki bara
til myndarskap, hún var eirnnig
vel gefin og steemmtileg í við
ræðum. Hún fylgdis't ákaflega
vel með ölflu, sem var að gerast,
og ekki bara innainlands, einnig
utan þess, þrátt fyrir háan ald-
ur. Ætíð gat miaður fundið hlýju
streyma frá henni í garð allra
sem hún þe'kkti og alltaf trúði
hún á það góða í manms®áilinni,
enda ætlaði hún aðra eims og
hún var sjálf, góða og trygg-
lyrnda. Aldrei hief ég kynmzt amn
arri eims vinmusemi, alveg friam
að síðasta degi prjónaði hún
peysur og annað á_ barma- og
barna-barnabörnin. Ég undraðiist
oft hve miiklu svo fiuiiorð'm kona
gat afkastað og hversu vel þetta
var unrnið, og aldrei sá ég hana
sleppa venki úr hendi.
Jórunn var hjá dætrum sín-
um í Reykjavik eftir að hún
missti mann sinn árið 1946. En
alltaf fór hún heim í dalinn
sinn á sumrum á meðan henni
entust kraftar ti'l þess. Hún var
þar hjá Sigurði symi sínum, sem
býr nú í Efstadai. Þamgað ieát-
aði hugur hennar alltaf, heim á
bemislkulheimiiið og þaðan átti
hún margar dásaimiegar mimming
ar frá benmsku- og búskaparár-
Jórunn var trúuð kona og
unum, þótt ofit hafi á móti blásið.
bænheit og hafði þá bjargföstu
trú að tM væri líf að þessu
loknu. Og ég veit að só sem
öilu iífi ræður hiefur búið þess-
ari hjartahreinu konu vegl'egan
stað, handan lífs og dauða. Nú
að æviskeiði Jórunmar loknu
snýr hún í síðasta simn heim í
ástkæru sveitina sína til að bera
þar beinin.
Aðstandemdur hennar og vinir
minnast hernnar með þakklæti og
trega. Og barna-börnki og ldtlu
barma-barmiabörmiim safcma þeirr-
ar hlýju, sem alitaf streymdi
frá ömmu í klappi á koil eða
vanga, frá gömlu lúnu höndun
uim hemnar.
Börnin hennar þakka sinmi ást
kæru mólður alla þá hlýju og
þá móðurást, sem hún alltaf
sýndi þeiim.
Blessuð sé minnimg henmar.
D.S.
Reykjavík og var jarðsungin
frá Dómkirkjunni og skrifaði
Árni Helgason fallega minningu
um ham/a. Amdviðri Lék um hama
seinmi hluta ævimnar, en ætt-
fólk hennar geymir hinabjörtu
og fögru mynd hennar, sem eng-
ir skuggar unnu á.
Theódóra var fædd að Dröng-
um á Skógarströnd 19. júní 1892,
dóttir Daða Daníelssonar og
Maríu Andrésdóttur, sem varð
106 ána og var bæði amdlega
og líkamlega heil til hinztu
stundar. Daða sá ég aldrei, en
börn þeirra hjóna 15 að tölu
hafa verið svo vel gerð og mik-
ið efnisfólk, að þau hafa borið
vitni um óvenjulega góðan ætt-
arjarðveg frá báðum foreldrum.
Fjölskylda hennar fluttist að
Setbergi 1906.
f föðurhúsum ólst Theódóra
upp. Hún sigldi til Danmerkur
og gekk í húsmæðraskóla þar
ytra 1918. Hún giftist ÓlafiJóns
syni frá Garðsstöðum 16. júní
1920. Hófu þaiu búskap í Elliða-
ey á Breiðafirði og bjuggu þar
til 1930, en eftir það í Stykkis-
hólmi, þar til þau fluttu til
Reykjavíkur. ólafur lézt í árs-
byrjun 1960. Þau hjón eignuð-
ust einn son, Rögnvald, sem er
búsettur hér í Reykjavík, kvænt
ur Jónummi Jónsdóttur, og eiga
þau hjón tvö hörn. Voru þau
hjónin stoð hennar og sonar-
börnin sólskin hennar.
Ég heimsótti Theódóru, þegar
hún bjó í Stjdr'kishólmi, og gisti
hjá þeim ágætishjónum. Er mér
æ í minni þær höfðinglegu og
afllúðarlegu viðtökur. Eitthvað
mun heilsa hennar hafa verið
farin að bila, en ekki fanmist mér
það þá. Hún stóð þá á hátindi
lífs síns. Fríðleikur og vöxtur
og bókstaflega allt fór saman
til þess að gera mynd hennar
fullkomna og fagra. Mikil tign
og reisn var þá yfir þessari hefð
arkonu. Þess vegna sagði afla-
kóngurinn af Suðurnesjum, sem
var ferðafélagi minn í þessari
ferð: „Áttu fléiri svona frænk-
uæ? Maður hefði átt að fara
hingað vestur fyrr.‘‘
Heimili hennar bar vitni um
mikilhæfa, reglusama og verk-
lærða húsmóður, hreinlæti og
listrænn smekkur krydduðu öll
störf hennar. Jafnframt hafði
hún mikið vinnuþrek og fór
fram úr öllum vinnustundum, ef
hún þurfti að afkasta miklu.
Hún var lærð í öllum eyjabú-
skap, en hann var fólginn í alls
konar sýslu til lands og sjávar
sem var og er sértaenmileg fyr-
ir Breiðafjörðimm og er ekki á
færi annarra en Breiðfirðinga
sjálifra að- iýsa. Það var því
engin furða, þótt Theódóra
kynni „fallega að stýra fögru
dýri ráa.“
Hún var eins og móðurætt
hennar mjög ljóðelsk og lágu
ljóð góðskáldanna henni á
tungu. Býst ég við, að eitthvað
af kveðskap móðurættar henn
ar hafi farið með henni. Hún
fylgdist lengst af með öllum
þjóðmálum og studdi hvert mál,
sem til bóta og þjóðþrifa var.
Hún var í sannleika skartkona,
sem hafði yndi af öllu listrænu
og fögru, hvort heldur það var
eða verki. Listin lyftir
og gefur því hversdags-
lega einhvern ljóma frá töfrum
eilífðarinnar.
Theódóra missti heilsuna um
miðbik ævi sinirnar. í því máli
gerði hún og maður hennar allt,
sem þau gátu henni til bóta, og
var hún m.a. erlendis til lækn-
iniga. Tii 'hinztu stumdar bar hún
þann mótbyr með miklumkjarki
og hugprýði og var hvorki erfið
sjálfri sér né öðrum.
Traust til hans, sem lægði öld
urnar forðum, gaf Theódóm
þrekið til hinztu stundar.
Theódóra stýrði vel á öldum
lífsins og varðist áföllum and-
streymis með hugprýði þar til
yfir lauk. En í hugum ættfólks-
ins er minning hennar fyrst og
síðast tengd gjörvuleika og
glæsibrag, því það er svo stutt
síðan hún var eitt fallegasta
blómið í ættarreitumiuim.
J. Th.
Margrét Björnsdóttir
— Minning
Hinn 24. maí sl. andaðist á
Sjúkrahúsi Skagfirðinga ein af
elztu húsfreyjum Seyluhrepps,
Margrét Björnsdóttir. — Hún
var fædd á Syðra-Skörðugili 29.
maí 1881, vantaði aðeins 5 daga
í 89 ár. Foreldrar hennar voru
hjónin Björn Finnsson og Sal-
óme Jónasdóttir. (Sjá Æviskrár
Skagfirðiniga 2. bindi bls. 30).
Margrét var yngst fjögurra
systkina, sem upp komust. Fað-
ir hennar andaðist tveimur mán
uðum fyrir fæðingu Margrétar.
Móðir hennar hélt áfram búskap
með tilstyrk tveggja sona sinna
til 1915. Hafði hún þá verið við
bústjórn frá 1867. Var hún orð-
lögð dugnaðar- og rausnarkona.
Mangrét vanidist snemma bú-
stjórn hjá móður sinni og aðstoð
aði hana hin síðari ár. — Árið
1915 á 34. afmælisdegi Margrét
ar giftist hún Birni Jónssyni
bónda — síðar hreppstjóra í
Seyluhreppi —, á Stóru-Seylu.
Björn bjó lengst af stórbúi á
Seylu, enda jörðin á þeim tíma
ein af beztu jörðum í Seylu-
hreppi. Björn var með fjár-
flestu bændum í hreppnum, einn
ig hafði hann margt hrossa.
Margt fólk var í heimili á Seylu
á þeim ánum, var því bústjórn
húsfreyjuinnar alluimfamgsimikil.
Eiininig gestaniauð mjög mikil.
Margir áttu erindi að retea við
húsbóndann, vegna marghátt-
aðra starfa hans í svei'tarfélag-
inu. Bæði voru hjónin gestris-
in og mjög rausnanleg. En hús-
freyjan kom ekki vanbúin úr
móðlurgarði. — Var það aiLmenn-
ur orðrómur að Margrét rækti
húsmóðiurtstörfin með ágætum.
Tvær gamilar konur, móðir og
fóistra Margrétar, fluttust með
henni að Seyiu og dóu þar há-
aldraðar.
Margrét var í hærra meðal-
Lagi á vöxt, fremur grönn, björt
í andliti, með gióbjart hár. Ánd
litið frítt og svipurinn skerpu-
legur. HispursLaus var hún í
ailri framkomu, nokkuð örlynd,
skapmikil að eð'lisfari. Aldrei
hafði Margrét gengið á kvenna-
skóla, en öll handavinna fór
hen.nL veL úr hendi, enda sér-
lega vandvirk við öll stönf.
Trygglynd var hún öllum vin-
um sínum. — Þeim, sem línur
þessar ritar, er ógleymanleg ást
úð og trygglyndi Margrétar við
litlu móðurlausu stúlkuna, sem
dvaldi hjá henni fjögur fyrstu
ár ævi sinnar. Sú tryggð entist
meðan báðar lifðu. Mun hún nú
vissulega hljóta endurgjald þess.
Björn maður hennar andaðist
1943. — Fjórum árum síðar tók
Halldór sonur þeirra við búi á
Seylu og hefur búið þar síðan.
Einnig síðustu ár verið barna-
kennari í Seyluhreppi. Hann er
kvæntur Ástu Guðmundsdóttur
frá Gufá í Mýnasýslu. — Tvær
dætur áttu þau Björn og Mar-
grét: Steinvör Lovísa, gift Guð-
vin Jóns'Syni, nú búsett á Sauð-
árkróki. Hin dóttirin Ingibjörg
Salóme, gift Guffimundi Stefáns-
syni. Hefir hann lengi verið
sjúkLingur á Kristneshaeli, en
kona hans starfsstúlka þar.
Margrét var lengst af ævinnar
heilsuveil. Síðuistu 2—3 árin að
meistu rúmföst. Smámisaiman
þverruðu svo líkamskraftar, þótt
amdLegt þrek héldist furðu vel,
þrátt fyrir allar þjáningar, þar
til lífið fjaraði út að lokum.
Blessuð veri minning þín.
Hjörtur Bejiediktsson.
í»ing BSRB ræðir
samningamál
— og skoðar orlofsheimilasvæði
27. ÞING Banidalags starfismainna
ríkis og bæja verður haldið 21.
— 24. júná n.k. Sunnudaginn 21.
j'ún/í munu þinigfulltrúar fara í
kyninisferð að Mumiaða,rn/esi í
Borgarfirði, þar seim verilð er að
byglgLa uipp orlofsih/eimiilasvæðd
bamdalagsiiims. Lagt verður af
stað í förinia klu/kkam 10 að
morgnii og farið mieð Akraborg
upp á Akranies, segir í frétt frá
BSRB.
Þinigfundir hefiaist síðam á
mánudaig kl. 10 f.h. að Hótei
Siövu nicf er áformiað að þinginu
iúvvt p m'ðvikudag.
]VTpiVit-orfcöfní biinigsimis er að
ræða iindirbúmiimig heildarkiara-
samr’no'a or);mib=>rrq starflsmiamma.
en kröfluioierð bam-dialaigsin/s á að
Hoioía fvrir eigi síðar em 1. sapt.
n.k. í sambandi við væntanlega
saaninim/ga muin einkum fjallað
um drög að kerfisbumdnu starfs-
miati, sem unindð hefur verið að
um lanigt skeið.
Þá mun bandalagslþingið ræða
starfsmamina, svo og endurskoð-
un laga um réttindi og skyldur
rík/isstarfsmanna.
Eininiig mun þingið fjalla um
félagsleg málefni, og má þar
t.d. nefna, að það mun setja
regluigerð uim orlofsiheimilasvæði
bandalagsinis, sem áformað er að
verði fullbúið í hauist. Þá verð-
ur og rætt um fræðslustarfsemi
samt/afcanna.
Innan BSR3 eru niú 27 handa-
lagsfélög, sem hafa irtnan smna
vébanda um 7000 félagsmeim.
samningsréttaraðstöðu opinberra Fulltrúar á þinginu eru um 140.
Vegna jarðarfarar
Steingríms Blöndal verða skristofur okkar lokaðar föstudag-
inn 19 júní.
ÞÓRODDUR E. JÓNSSON,
SVERRIR ÞÓRODDSSON & CO.