Morgunblaðið - 20.06.1970, Page 5
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGAROAGUR 210. jtTNÍ 1OT0
5
Edward Heath á fundi með með ísl. blaðamönnum 1967.
(Ljósm. Ól.K.M.).
Heath er 54 ára að aldri og
var yngsti leilðtogimn sem
ihaldsm'enn í Bretlandi höfðu
vailið sér þegar hann tólk við
forystu flokksins fyrir firotm
áruan, frá því að Disraeli var
kjörinn flofcksleiðtogi. Hann
■hafði þá getið sér góðam orð
stír fyrir tilraunir sínar til
Þess að tryggja inngöngu Bret
lands í Efnahagsbandalagið,
en þeir samninigar voru sér-
verkefni hanis í ríkiisstjómuim
Harold Macmiflilans og Sir Alec
Dou'gJas-Homes. _ Sagt var á
sínum tírna, að Íhaldssfloíkkuir
inn hefði teikið töluverða
áhættu með því að kjósa
Heath leiðitoga sinn, þvi að í
stað þess að velja „öruggan“
mann eina og Reginald Maudl
ing hefði flokkurinn kosið að
velja „harðasta“ mann sinn.
Skloðan ir mannia á Heiath
haifia að ýmisu ieyti bneytzt síð
an hiamn var ikoisiinm í ieið-
togaisiætið. Hann hiafiur ekki
þótt edns „hiairðnr" og Wilsom
og Bnoch Powell, en þrátt fyr
ir ýmsia erfiðflieiilka í stjórn-
arainidisifiöiau hefur honium tek-
izt fiurðuvel að viðhialdia ein-
iingiu í floidknium. Hamm hefur
halddið síniu stnilká iþótt á ýmsu
hafi genigið, og skoðaniir hain-s
eru í mieginiatriðium hinar
sömiu. Öfiugt við Maiudling,
sem hefði verið tákn „tnaust-
leilka og öryggiis í síbreyti-
legri veröld, ef hanin fliefði
verið kjörinn leiðtogi íhalds-
flioikkísiimis, vifl.1 Heath að
brezikia þjóðin vedðS þeisis á-
þreiifianlegia vör að lífið á
næstu áratuigum breytisit hrað
ar en það hefiur gert á sið-
usfiu tveimur öjdum.
Heath er og heifiur verið
einn eimidr£3Siniasti hvatamaður
þeiss að Bretiaind verði aðili
að Efniahaigisibandialiagi E!v-
rópu. Hamm er stuðnángsm'að-
ur aigen-ar samkeppnd i verzl
un og fyrirlítur hvens konar
þjóðnýtingu og eimkiaisöLur.
Harun seigdr, aö hvergi líði
jafnmörgu fóiki jafin vel inn
an siama þjóðféiaigs og þar
sem kapítalismiiinn hafi feng-
ið að ríkja. Hann er pipar-
svedmn, hefur áihiuga á tónlist
og er ágætur píanóleáikari.
í miarz 1967 koim Heafih i
fiveggja daga hieámisólkm til ís-
lanriis í boðá Blaðamianmafélags
ísiamds og heimsótti meðal
aninars Alþimgi og ráðherna.
Á blaðiamiammafiumidi, sem
Heiaith hélt, lét hanm í ljós
ánœigju mieð fréttár, sem
höfðiu biorizt uim óisiigur Verka
mairamafloikbsáms í aiuikakosn.img
uim, en kvað -þó Uklegt að
SKOÐANAKANNANm fyrir
brezku þimgkosningarn-ar virt
ust gefa til kynna að krafta-
verk þyrfti að gerast ef Ed-
WEtrd Heaith og íhaldsflokkn-
uan ætti að takast að sigra.
Jafimvefl. Heath sjálfur virtist
hafa sætt sig við ósigur, þótt
hanm segði jafnan að þing-
bosningamar væm eina skoð-
anakönnunin sem skipti máli.
Eftir því sem róðurinn varð
þymgri virtist Heafih færast í
aukana,' og sigur hanis er enn
þá meiri en ella vegna þess
að allir spáðu honum ósigri.
Það var margit fleira en
skoðanakannanir sem háði
Heath í kosnimgabaráttunni.
HarOld Wilson var harðlskeytt
ari baráttumaður og síkyggði
jafinivel á Heath. Auk þess átti
Heath við erfiðleika að stríða
í eigin flokki. Hann varð að
gagnrýna málflutnirag Enoch
Powells, sem hefur verið um
d-eildur vegma skoðana sinna
í kyraþáttamiálum og virðist
jafmve-1 ha-fa gert sér vonir
um að verða forimgi íhalds-
stjórn Wiisonis sœ-ti þrjú og
hálfit ár til viðbótar.
Heath hefur lýst svo vel
stefnumálum sínum að stefna
hinnar nýju stjórnar hans
mun vart koma á óvart. Ef
Wilson verður áfram leið-
togi Verkamannaflokksins er
ljóst að hann mun mæta harð
ari mótspyrnu, en fyrirlitning
þeirra hvor fyrir öðrum er
svo mikil, að þeir láta sem
þeir sjái ekki hvor annan,
þegar þeir mætast á göngum
brezka þingsins. Heath tekur
við stjórnartaumunum í þann
mund er ástandið í efnahags-
málunum fer batnandi. Kom-
ið er í ljós, að vinnuveitend-
ur og fjármálamenn bera
traust til hans, en á hinn bóg-
inn efast margir um að hann
geti haldið kaupkröfum eins
mikið niðri og Wilson.
Eitt fyrsta viðfangsefni
Heaths á sviði utanríkismála
verður hið gamla áhugamál
hans: umsókn Breta um að-
ild að Efnahagsbandalaginu,
en sóknarbeiðnir Breta,
Norðmanna, Dana og íra
verða ræddar á fundi utanrík-
isráðherra þessara landa og
Efnahagsbandalagsins í Lux-
emborg 30. júní. í kosninga-
stefnuskrá íhaldsflokksins
sagði: „Eina skuldbinding okk
ar er að semja, annað ekki.“
Líklegt er, að Heath muni
stuðla að nánari samskiptum
við Bandaríkjamenn og styðja
stefnu þeirra í Indó-Kína.
Yfirleitt fer utanríkisstefna
fhaldsflokksins og Verka-
mannaflokksins saman, en í-
haldsmenn leggja meiri á- |
herzlu á þrjú mál sérstak-
lega: stefnuna í kjarnorku-
málum, nærveru Breta í Persa
flóa, Indlandhafi og Suðaust-
ur-Asíu og sambúðina við
stjórnirnar í Suður-Afríku og
Rhodesíu. Á öllum þessum
sviðum vilja íhaldsmenn, að
Bretar láti meira að sér
kveða og að höfð verði hlið-
sjón af brezkum þjóðarhags-
munuir.
floktksinis, Ekki sízt var Heatlh
gagnrýndur fyrir baráttuað-
ferðir sínar. Kosningabarátta
hans þótti þurr og leiðinfle-g og
hann þótti ekki ná til fóllks
iras einis og það var oxð-að. —
Þrátt fyrir það virðist ein af
skýringunum á si-gri íhalds-
flclkiks vera sú, að sflripulag
þeirra kosmiragabaráttu hafi á
allan hátt verið betoa en
Verkamannafk>kkisins, þótt
mófisagraakenmt sé.
Það þykir lýsa Heafih vel,
að haran hafnaði ýmsum tillög
um samatarfsm anna sinn-a um
aðferðir til þess að komast í
bliöðin vegna þess að hann «r
frábitimn leikaraiskap. Hon-
um he-fur verið þannig. lýst, að
hann ®é maður framflcvæmda
og aðgerða, sem þoli ekki fá-
nýtt orðaskraf. Hann er þelkkt
ur af þvi að hvika í eragu frá
skoðuraum, sem hann hefur
myradað sér. Þótt hann sé ekki
eiras góður ræðumaðui' og Wil
son er ha-nn fljótur að sjiá
bresti í röksemdafærslu og
snj a-11 að benda á slíka galfla.
Heath á Pressuballinu 1967
Aukinn kostnaður
við æskulýðsstörf
50 nemendur
vantar vinnu
— segir inspector scholae í MR
f ræðu sinni á fundi borgar
stjómsup Reykjavíkur í fyrra-
dag við fyrri umræðu um reikn
inga borgarinnar fyrir árið 1969
garði Geir Hallgrímsson, borgar
stjóri sérstaklega að umtalsefni
þá þætti í rekstri borgarilinar,
sem fóm fram úr áætlun fjár-
hagsáætluraar.
Einn þeirra þátta var æsk-ulýð-s
st.arf á vegum bor-garinnar. Sagði
bor-garsitjóri, að skipta mæ-tti
þeim þætti í tvennt. Annars ve-g
Bezta auglýsingablaðið
ar alimennt starf ÆJstoulýðlsráðs,
þ.rn.t. starfs'emi í Saltvik og hins
vegar rek-sifiur Tónabæjar. Til al
m-ennra-r starfls'emi Æ-sfculýðs-r-áð-s
voru áætilaðar 3.1. miflljón króna
en kostnaður samkvæmt reikn-
iragi r-eyndist tæplega 4 mifliljón-
ir króna eða um 800 þúsund um-
fram ó-ætliun, þegar tekið er til-
lit ti-1 ka-uþhæfcfcana. Stafa þe-s-s-
ar umíram-greiðslur af því að
kiostnaðlur við æskulýðlsbúðirn
a-r í Saltvík o-g siglingakliúbbinn
í Fossvogi fóru fra-m úr því, sem
áætlað h-afði v-erið. RekBtur Tóna
bæja-r hófs-t í febrúarmánuði
1969 og var að því stefrat að
hann stæð-i undi-r sér: Sa-mkvæmt
reikni-ngi urð-u gjölldin hins veg
ar 5,7 mifl-lj., en tekjurnar 3,8
mi-lijónir. Stærsti útgjalda-lið-ur
er la-un eða 1.8 milljónir og
urðu þau hærri en gert var ráð
fyrir vegna fjölgun-ar starfis-
manna við efitirlit og leiðbein-
endastörí. Þá va-r mikill kostn-
aður við svonefint „opið hús“ í
Tónabæ en aðsókn að því var
mjöig mikil en tiekjur litlar. Enn
f-remur voru sérstaika-r ráðisitaf-an
ir gerða-r í samráð-i við 1-ögreigl-
una og efnt til skemimtana- um
verzlunarmannaheflgina í þeirn
tilgangi að ha-fa ofan af fyrir
un.glingum þeim, sem ekki fór-u
úr borginni. Varð af þessu mik-
ill koistnaður. Loks var færður á
rekstur Tónabæjar kostnaður
við móttökur erlendra og inn-
1-endra unglingahópa, skálcmót
stoól-anna og námiskeið í búvinnu.
Þe-gar reksturinn hófist var ekki
vitað að starflsemin y-rði s-vo um
fangsmiikil, sem raun bar vitni
um. Borgarsitjóri saigði, að ný-
kjörið Æskulýðsráð Myti að
taka til meðferðar hvaða stefnu
skuli marka í rekstri Tónabæjar
á grundveiii fenginn-ar reynslu
Og hvort þesisi útgjöld hafi bor-
ið þann árangur, sem að var
stefnt.
STJÓRN Skólafélags Mennta
skólans í Reykjavík starfræk
ir vinnuniiðlun um þessar
mundir og hefur hún nú starf
að um þriggja vikna skeið
eða frá því að prófum lauk.
Hefur vinnumiðlunin þegar
útvegað nokkrum fjölda nem
enda atvinnu í sumar.
í vdðtali við Morgunblaðið í
gær, s-agði Gei-r Haarde, inspect-
or scholae, að enn væru um 50
nemendur á skrá hjá vmnuimiðl-
uninni sem vantaði aitvinnu.
Hann sa-gði, að þetta væri mun
betra ástand en á sama tíma í
fyrra er uim 200 nem-endur voru
á skrá og vantaði atvimnu. Geir
Haarde sagði, að vmnuimiðkmin
h-efði haft samiband við ýmsa
vinnuveitendur, se-m líkl-egt væri
að h-efðu þörf fyrir vinnuafl en
jafnframt óstk-uðu þeir eftir því,
að atvmnurekendur hefðu sam-
band við vinnumiiðilunina, ef þá
vantaði starfiskrafta.
Við gerum ökkur vonir um, að
þessir 50 nemendiur fái sem fyrst
vinnu nú þegar verkfaílinu er
1-okið, sagði G-eir Haarde, þann-
ig að hægt verði að letggja vinn-u
miðlunina niðluT og við sem störf
um við hana ge-tum einnitg tekið
til við önn-ur störf.
Vnnramiðlun menntaskóla-
nemanna er til húsa í Þrúðvangi
og er skrifistofa hennar opin frá
kl. 9—5 en sími er 19387.