Morgunblaðið - 25.09.1970, Blaðsíða 3

MOROUiNIBiLAÐlÐ, PÖSTUDAGUR 25. SO0PT. 1970
3
Jan Mayen:
F1 j ótandi hraunelf ar
streyma út í sjó segir dr. Sigurður í*órarinsson
Guðmundur Sigvaldason rannsakar gosið
TVEIR íslenzkir jarðfraeðing-
ar, dr. Sigurður Þórarinsson
og Guðmundur Sigvaldason,
fóru íil Jan Mayen í fyrradag
til þess að fylgjast með eld-
gosinu þar. Þeir fóru flugleið-
is frá Akureyri í flugvél frá
Tryggva Helgasyni. Sigurður
kom aftur til íslands í fyrra-
kvöld, en Guðmundur mun
dveijast að minnsta kosti viku
á Jan Mayen við athuganir á
eldgosinu ásamt norskum jarð
fræðingum. Mun Guðmundur
reyna að safna gufum úr gos-
inu og mæla hitastig í hraun-
inu.
Dr. Sigurður sagði að þeir
ihefðu flogið yfir eldstöðvamn-
air í mjög góðu veðri, en gos-
svæðið er í norðaustaiiwexð'u
íj.alliniu Beerenlbemg, seim er
2277 metra hiátt. Þar sagði Sig
urður að þeir heÆðu séð goa
úr a. m. k. fjóruim lönigum og
mjóuim sprumguim, en eld-
stöðvamnar eru í utm 600 metra
Ihæð. Hraumið rainin þarna ndð-
iut Ihflíðarnair í stríðum straum
um, m.jög iþummifljótaindi niðuir
á stmamidflötina og eir nú þegar
búið að mynda nokkum
ikrans . á svæðinu. Hraunið
reranur út í sjóimn og er þeg-
ar farið að stækka eyjumia Jan
Maye.n.
Siigiurður saigði að östougosið
taefði verið búið þegar þeir
toomu til eyjarinnar, en þó
kæmu gufupústrar á sprungu -
svæðinu. Fluigvéldn lemti með
islenzku jarðfræðingana á flluig
veilimum á Jan Mayen en það-
am fiutti raorskt vabðsíkip jarð-
tfiræðiragairaa á eldstöðvarmar,
sem eru í um 10 míkna f jar-
lægð fió fluigvellimjm. Sigurð-
ur sa.gði að hnaunrennslið
(hefði ekki verið ósvipað og í
Öshjuigosinru fyrstu dag,a þess,
en að öðru leyti væri þetta
líkt iSurtseyj argosinu. Noktouð
stöðuigt gos virðist vera á
þessu svæðL .
Flugvél Tryggva Helgasonar á flugvellinum á Jan Mayen
sést í f jarska.
fyrradag. Eldfjallið Beerenherg
— Gamalt vín
Framhald af bls. 1
og yrðum þakklátir frekari skýr
ingum."
Frú Binh sagði við fréttamenn,
er hún fór á fundinn að bezta
leiðin fyrir Nixon forseta til að
tryggja líf og öryggi bandarískra
hermanna í Víetnam, væri að
fallast á hinar nýju tillögur og
að hún biði eftir alvarlegum við-
brögðum Bandaríkjastjórnar.
Á sama fundi hvatti fulltrúi
N-Víetnam, Xuan Thuy Banda-
rikin til að fallast á tillögur frú
Binh. Fulltrúi S-Víetnam vísaði
tillögunum á bug, sem endur-
tekningu á 10 liða friðartillögum
kommúnista.
Talsmaður bandarísku her-
stjórnarinnar í Saigon, skýrði
frá þvi i dag að í siðustu viku Kaupmamnahöfn, 24. sept. —
hefðu 52 Bandaríkjamenn fallið NTB
i Víetnam og 333 særzt, sem er FRÁ ÞVÍ var skýrt í Kaupmanna
lægsta tala síðan 1966. Nú hafa höfn í dag að danstoa fréttarrtið
alls 43.675 Bandaríkjamenn fall- NB myndi hætta að koma út 11.
ið í Víetnam og 288.794 særzt. desember nk. Ástæðumar eru
Ky varaforseti S-Vietnam kommikið tap á rekstri blaðsins, en
til Parísar í dag ásamt konu upplhaflega var gert ráð fyrir
sinni, skömmu áður en fundur- 40.000 eintökum á viku, en þau
inn hófst. Ekkert var sagt umeru nú aðeins 10.000. NB er snið
erindi Kys til Parísar. ið eftir Time og Newsweek.
NÝTT — NÝTT — NÝTT.
+ STAKAR BUXUR — JAKKAR —
FÖT MEÐ VESTI
★ PEYSUR — SKYRTUR
★ BOLIR — BINDI — BELTI
★ GALLABUXUR í öllum litum
Opið til kl. 4 á laugardag
★
★
★
PILS MIDI-MINI
KÁPUR — stuttar
loðfóðraðar
BLÚSSUR —
BUXUR
★ KJÓLAR
★ PEYSUR MEÐ
HETTU
NÝTT
— NÝTT
STAK8TEIM4R
Ógeðfelld
vinnubrögð
Um þessar niundir er dagblað-
inu Þjóðviljanum það mikið
keppikefll að koma óorði á
framkvæmd prófkosninga um
val frambjóðenda til Alþingis.
Skrif Þjóðviljans um þessi efni
bera þess merki að „Þjóðvilja-
klíkan" virðist óttast mjög um
eigin taflstöðu hinan raða komm
liniSta í Alþýðubandalaginu, ef
slíkir starfshættir yrðu teknír
þar npp. Þjóðviljinn kemst
þannig að orði í gær: „Fátt er
ógeðfelldara í sambandi við
átökin innan Framsóknarflokks-
ins og Sjálfstæðisflokksins en
rógburðurinn og illmælgin sem
móta valdabaráttuna. Sú skipu-
lega iðja getur haft mjög háska-
leg áhrif á afstöðu landsmanna
til stjórnmála almennt." Þegar
Þjóðviljinn tekur þannig til
orða er vert að hafa það í huga,
að það er einmitt Þjóðviljinn,
seni hefur gengið lengst í „ógeð
felldu" umtali meðan á próf-
kosningum og skoðanakönnun
um andstöðuflokkanna hefur
staðið. Það er einungis á síðum
Þjóðviljans, sem vart verður við
„illmælgi", og „rógburður" er
ekki ástundaður annars staðar
af meira kappi. Þannig er það
einkum afstaða og „skipulögð"
skrif ÞjóðvUjans um prófkosn-
ingar og skoðanakannanir, sem
„geta haft mjög háskaleg áhrif
á afstöðu landsmanna til stjórn
mála almennt."
Gildi prófkosninga minnkar
ekki, þó að andstæðingar þeirra
ástundi ógeðfelld skrif um fram
kvæmd þeirra. En það er rétt
mat hjá Þjóðviljanum, að skrif
á borð við þau, sem Þjóðvilj-
inn sjálfur hefur tiðkað, geta
haft neikvæð álirif á stjórnmála
starfsemina í landinu, en í engu
geta þau rýrt gildi prófkosn-
inga sem slíkra.
í þessu sambandi er einnig
vert að hafa enn í huga skrif
Þjóðviljans sjálfs um þá, er
stunda þessa ógeðfelldu Iðju, en
Þjóðviljinn kveður upp þennan
dóm yfir eigin skrifum í gær:
„Bakhliðin á rógburði og Ul-
mælgi er tvöfeldni og hræsni."
Auknar stjórn-
málaumræður
Til þess að raunverulegt lýð-
ræði fái þróazt er mjög mikil-
vægt, að á hverjum tíma fari
fram í þjóðfélaginu almennar
umræður um stjórnmál. Almenn
ar stjórnmálauniræður eru raun
ar forsenda þess, að fólkið geti
stjórnað sér sjálft og tekið
ákvarðanir á þann hátt, sem
stjórnskipulagið segir til um. Við
fangsefni stjórnniálaumræðna er
miklu víðtækara heldur en ein-
tingis eilifðar þrætueplið um
efnahagsmálin. Stjórnmálaum-
ræður þurfa að ná til fleiri
þátta mannlegs lifs en nú er. Að
eins með almennum stjórnmála-
umræðum er unnt að endurmeta
ríkjandi viðhorf og brjóta til
mergjar viðfangsefni samtímans
Mikilvægi þess, að fólkið getl
liaft bein áhrif á val stjórnenda
í almennum kosningum og próf-
kosningum verður ekki dregið i
efa. En það er hins vegar aug-
ljóst, að þátttaka í kosningtim
er engan vegin nægjanlegt fram
lag hvers og eins til stjórnmála-
starfseminnar í þjóðfélagi, sem
býr við lýðræðislega stjórnar-
hætti. Virk þátttaka almennings
í stjórnmálastarfi og stjórnmála
umræðum er ekki síður mikilvæg
ur þáttur, og raunar aðeins eðli
legur undanfari þess, að menn
noti vald sitt í almennum kosn-
ingum. Það ér hins vegar ljóst,
að ógeðfelld skrif á borð við
skrif Þjóðviljans um fram-
kvæmd prófkosninga, geta bein
línis fælt fólk frá þátttöku í
stjórnmálastarfinu.