Morgunblaðið - 05.03.1971, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 5. MARZ 1971

Alþingi
í gær
Pálmi Jónsson 1 þingræðu:
Fjölgun býla ekki
lengur meginatriði
— heldur að treysta þá byggð sem fyrir er
Á SL. 30 árum hafa orðið
tneiri breytingar, meiri bylt-
ing í búnaðarháttum þjóð-
arinnar, sem og í lífsháttum
Kennar og lífsskilyrðum á
öðrum sviðum en á nokkru
tímabili öðru, sagði Pálmi
Jónsson í upphafi framsögu-
ræðu sinnar fyrir frumvarpi
því, er hann flytur ásamt
tveimur öðrum þingmönnum
um stofnlánadeild landhún-
aðarins, landnám og fleira.
Framan aí þessu tímabili
sýndist mörgum að landrými
væri slíkt í sveitum, að það
mætti alveg eins hafa 2-3 býli
á hverri jörð og 1 og hag-
sæld svei'tanna væri undir þvi
komin, að bújörðum fjölgaði
stórlega og þar með, að bænd-
umir væru sem flestir, enda
þótt af því hlyti að leiða, að
þeir byggju smærra en ella,
sagði þingmaðurinn ennfremur.
Á þessum sjónarmiðum hefur
byggzt sú mikla hvatning, sem
frá upphafi hefur verið fólgin í
lögum til skiptingar jarða og
stofnunar nýbýla, auk þess sem
landnámiS sjálft hefur gert
nokkuð af því að kaupa jarðir
bæði á ræktuðu og óræktuðu
landi. Ákvæði frumvarpsins er
og stofna á þeim byggðahverfi að þessum efnum lúta,
3—5 býla í þyrpingu. Sem betur
fer hefur sums staðar verið því
landrými að fagna, að jarðir
hafa þolað skiptingu og tvö líf-
vænleg bú myndazt, þar sem
áður stóð eitt. Á hinn bóginn
‘ ' 'j

Fjölgað í stjórn
verkamannabústaða
sagði
Pálimi Jónsson, eru því byggð ó
þeirri skoðun flutningsmanna,
að fjölgun býla sé ekki lengur
það meginatriði, sem stefna beri
að, heldur hitt að treysta þá
byggð, sem fyrir er og vinna að
sam hagfel'ldastri þróunar henn-
ar í þeim tilgangi að skapa skil-
yrði fyrir hagkvæmari búrekstri
og öruggari afkomu bænda.
Pálmi Jónsson vék síðan í
ítarlegu máli að einstökum grein
um frumvarpsins og nýmælum
og verður gerð nánari grein fyr
ir þeim köflum ræðunnar í
Morgunblaðinu síðar.
EFRI DEILD
• Steingrimur Hermannsson
mælti fyrir tillögu am neyzlu-
vatnsieit, Tillögunmi var visað
til nefridar.
• Frv. um aflatryggingasjóð
sjávarútvegsins var afgreitt til
nieðri deiildar.
• Frv. um almannatryggingar
var visað til 2. umræðu og nefnd-
ar.
NEÐRI DEILD
• Frv. utm uppeldisstyrk til bú-
fjár fór ti'l 2. umræðu og nefnd-
ar.
• Frv. um Hótel- og veitinga-
skóla íslands var afgreitt til
efri deildar.
• Stefán Vaigeirsson madti fyr-
ir frv. uim tekjuskatt og eignar-
s'katt. Einnig tóku til miábs Pálml
Jónsson og Gunnar Gíslason.
• Daniel Ágústinusson mælti
fyrir frv. um félag.sheimiii.
NÝ MÁL
• Þórarinn Þórarinsson og
Ágúst Þorvaldsson fyltja frum-
varp uim lækkun to'lla á heimilis-
vélum. Leggja þeir til að tollar
á algengusitu heimilistækjum
verði lækfkaðir í 20% og 30% úr
80% og 50%.
• Laiidbúnaðarnefnd neðri
deiMiar hefur lagt fram frv, um
viðajuika við girðingalö'g.
Barátta læknanna
— hefur borið árangur — Rætt
um bann á sölu vindlinga
1 GÆR var lagt fram á Aiþingi
stjórnarfrumvarp um breytingu
á lögum um Húsmæðiamálasitofn-
un ríkisins. Breytingin, sem i
frumvarpinu felst, er eingönigu
sú, að fjöl'gað er í stjóm verka-
mannabústaða úr 6 í 7, þannig
að Húsnæðismálastjóm tilnefni
þrjá menn í stað tveggja eins og
verið hefur.
— Iðnþróunar-
sjóður
Framhald af bls. 2
til að l'eggja megináherzlu á
framgang fruimvarpsms, þar sean
það væri svo seint fram komið,
en sér væri það mjög kærkom-
ið, ef samkomuilag gæti tekizt
uim afgreiðslu málsins á þessu
þingi.
Steingrímur Hermannsson (F)
sagði, að hér væri hreyft mikil-
vægu máli og að hanm furðaði
siig á því, hvað Iðnaðarmálagtofm
unin hefði margt vel gert, þrátt
fyrir erfiða starfsaðstöðu og lít-
inn starfakraft. í frumvarpmu
væri gert ráð fjTÍr að slengja
saman tveimiur stoíniunuim og
kvaðst hann teija mjög vafasamt
að setja svo stóra og fjöimenma
stjórn yfir eina stofaun, sem
Iðnþróunarráði væri ætíiað að
vera. Slíkar stjórnir yrðu áhrifa
litlar og létu málefni viðkom-
andi stofnana lítið til sín taka.
Þá kvaðst hann telja vafasamt,
að ráðherra væri formaður í
stjóm slíkrar stofnunar. Sjálf-
stæði henmar yrði minna og
sömiuleiðis væri vafasamt, að ráð
herra byndi hendur sínar fyrir-
fram eins og hann hlyti að gera
í einstökum má’.um, þegar hann
væri formaður stjórnar. Ræðu-
maður kvaðst telja heppilegast
að hafa fámenna stjórn fyrir
hinni nýju Iðnþróunarstofnun,
sem fyrst og fremist væri skipuð
fuffitrúum iðnaðarins. Steingrím-
ur Hermannsson sagði, að nauð-
synlegt væri að stofnunin hefði
verulegt sjáltfstæði en reynslan
væri sú, að meira og meira af
valdi drægist inn í ráðuneytin.
Hann sagðist hafa nokkra
reynslu af því hjá Rannsókna-
ráði ríkisins að hafa fjö'imemr.a
stjórn, en niðurstaðan væri til-
tölulega 1‘ítil afskipti slíkrar
stjómar. Af þessum sökum væri
nú í ganigi endurskoðum á skip-
an ranmisóknamála. — Að lok-
um sagði Steingrímur Hermanns
aon, að tímabært væri að setja
Iðnaðarmálastofnuninni ný lög.
Jóhann Hafstein, forsætisráð-
herra, sagði, að vissulega væru
ýmis vandkvæði á stórri stjóm
en einmitt þess vegma væri geirt
ráð fyrir skipun framkvæmda-
nefndar. Þá vék hann að gagn-
rýni Steingríms Hermannssonar
á formennsku ráðherra. Hann
kvaðst sannfærður um að hér
lékju alilitof margar stofnanir laus
um hala og að þær hefðu of mik
ið sjálfstæði. Hér þyrfti að koma
til sterkara eftirlit ráðuneyt-
anna. Það er skoðun þeirra, sem
setið hafa í Iðnþróunarráði, að
einmitf formermaka ráðberra
hafi gert það að verkum, að það
hafi haft meiri stefnuinótandi á-
hrif en ella. Ráðherra tók Bún-
aðarfélag íslands og raunar
einnig Fiskifélag íslands sem
dæmi um stofnanir, sem hefðu
mikið sjálifstæði en fen'gju þó
startfsíé sitt að msstu frá ríkinu.
Ég veít að fjöimenni stjórnar
Rannsóknaráðsins hefur verið
gagnrýnt en þar er náttúrlega
um að ræða miklu stærra verk-
svið en hér er fjallað uim. Ég
tel af minni ’reynslu af startfi
Iðniþróunarráðs að það ætti að
geta verið iðnþróuninni i land-
iinu tií styrktar. Þetta frumva'rp
felur í raun og veru ekki í sér
mikla breytingu. Ég hef ekki haft
nein tengsil við stjóm Iðnaðar-
málastofnunar íslands, hún hef-
ur aldrei talað við mig og ég ekki
séð ástæðu til að kalla hana á
minn fund.
— Unglingar
Frantltald af bls. 32
ar, kann slíkt gat í lögunum
að hafa áhrif í þá átt að fólk
hugsar verr um uppeldi barna
sinna og því hlýtur að vakna
sú spurning, hvort ekki eigi að
gera foreldra skilyrðislaust
ábyrga á gerðum barnanna. Að
sögn lögreglunnar er mjög mik-
ið um skemmdarverk barna og
unglinga í innbrotum í likingu
við atburðina í Hagkaupi um
helgina.
Pálmi Jónsson.
sjást þess og merki, að of langt
hefur verið gengið í þessum
efnum og skipting jarða reynzt
hemiilll á afkomumöguleika við
komandi bænda og því orðið til
óþurftar í framkvæmd.
Pálmi Jónsson sagði síðan, að
í vaxandi tæknibúnaði bænda
á síðustu árum væri fólgið mik-
ið fjármagn. Þessi tæknibúnað-
ur gerir kleift að nýta miklu
stærra land en áður var unnt,
nema þá með slikum fjölda
fólks, sem enginn leggur upp
með til búrekstrar í dag. En
þessi tæknibúnaður krefst um
leið stærri búa, hagkvæmari
búrekstrar og meiri arðsemi í
búpeningi jarðar en áður tíðk-
aðist, svo að staðið verði undir
því fjármagni, sem í hann hef-
ur verið lagt. Þá hefur og hið
kólnandi veðurfar síðustu ára
haft í för með sér aukna þörf
fyrir landrými vegna þess, hve
dregið hefur úr grassprettu
DANÍEL Ágústínusson flutti
í gær franisiiguræöu í neðri
deild Alþingis fyrir frum-
varpi sínu um að banna inn-
flutning og sölu á sígarett-
um hér á landi. Sagði ræðu-
maður, að tillöguflutningur
á þessu þingi til þess að tak-
marka sígarettureykingar
sýndi, að harátta lækna gegn
þessum reykingum hefði
borið góðan árangur. Hins
vegar væri Ijóst, að þær til-
lögur, sem lægju fyrir þing-
inu gengju ckki nógu langt,
höggva yrði að rótum meins
ins og banna innflutning og
sölu á sígarcttum.
Ræðumaður gerði grein fyrir
innflutningi á sígarettum frá
árinu 1964. Það ár voru flutt
inn 202.095 mill. 1965, 232.196
mill. 1966, 258.447 mill. 1967,
269.860 mill. 1968,. 250.490 mill.
1969, 220.802 mill og 1970,
253.720 mill. Þessar tölur sýna,
að á árabilinu 1964—1967 er um
árlegan vöxt að ræða en á árun
um 1967 og 1968 hefja læknarn-
ir baráttu sína. Árið 1968 lækk
aði sala vindlinga um 20 þúa-
und mill og 1969 lækkaði hún
enn, en 1970 eykst hún aftur.
Þetta sýnir, að hættan er sú, að
fyrst þegar áróðurinn hefst taka
menn hann alvarlega en síðan
bilar styrkurinn. Eg er ekki
bjartsýnn á, að hægt sé að úti-
loka alla tóbaksnotkun á stutt-
um tíma, en ef til vill verður
svo komið 2001 að það þykir
eins óviðfelldið að reykja sígar-
ettur og það þykir nú að
hrækja á gólf og að á öskubakka
verði litið á sama veg og hráka
dalla nú, sagði Daníel Ágústín-
usson. Það er ljóst, að öll bönn
eru erfið, sérstaklega fyratu ár-
in, en mestu skiptir að þjóðin
skilji kjarna málsins.
Of margir leigubílar
í höfuðborginni
1000 umsóknir árlega u«m
300 bíla fyrir öryrkja
VANDAMÁL leigubifreiða-
stjóra á höfuðborgarsvæðinu
er ekki sízt bundið því, að
fjöldi leigubifreiða er of mik-
ill. eftir að einkabifreiðaeign
hefur aukizt svo mjög, sagði
Magnús Jónsson, fjármála-
ráðherra, í efri deild Alþing-
is í gær, er hann mælti fyrir
frumvarpi um að hækka eft-
irgjöf á tollum af bifreiðum
til leigubifreiðastjóra og ör-
yrkja. Þá sagði ráðherrann
að á ári hverju kæmu um
1000 umsóknir um öryrkja-
bifreiðir, cn heimildin til eft-
irgjafar er bundin við 300
bifreiðar á ári.
Magnús Jónsson sagði að þetta
mál, þ.e. aukin eftirgjöf á toll-
um af bílum til öryrkja og leigu-
bifreiðarstjóra, hefði verið á döf-
inni um nokkurt skeið. Hér væri
um að ræða allverulegt tekju-
mál fyrir ríkið. Niðurstaða okk-
ar í ráðuneytinu er sú, sagði
fjármálaráðherra, að þess séeng
inn kostur að lækka tolla á bíl-
um niður í 30% eins og lagt er
til í frumvarpi, sem nú liggur
fyrir Alþingi. Hins vegar erubif
reiðar atvinnutæki all stórs hóps
manna og á þessi atvinnutæki
er lagður 70% tollur. Við leggj-
um til að komið verði til móts
við óskir leigubifreiðastjóra með
því að heimila lækkun á toll-
gjaldi bifreiða þeirra. Þessi heim
ild er bundin við 250 bíla árlega
og er þá miðað við, að í land-
inu séu um 800—900 leigubifreið-
ar en samtök leigubifreiðastjóra
stefna að því að lækka þessa
tölu. í höfuðborginni byggjast
erfiðleikar leigubifreiðastjóra
ekki sizt á því, að þeir eru of
margir, eftir að einkabílaeign
hefur aukizt. Er nú unnið að
athugun á reglum, sem gætu leitt
til fækkunar í stéttinni. Frum-
varpið gerir ráð fyrir veruleg-
um friðindum bilstjórunum tll
handa.
Þá vék ráðherrann að bifreið-
um til öryrkja og sagði, að þetta
mál væri almennt séð mikið
vandamál. Síðan fleiri hópar
voru teknir undir þetta ákvæðl
hefur eftirspurn stóraukizt. Um-
sóknir á ári hverju eru um 1000
talsins. Ég sé þess engan kost
að f jölga þessum bifreiðum enda
mundi ásóknin ekki minnka við
það. Hér er lagt til að hækka
nokkuð eftirgjöf á tollum af
þessum bifreiðum og ennfremur
hefur öryrkjabandalagið lagt
sérstaka áherzlu á aukin friðindi
fyrir menn, sem eru mikið fatl-
aðir og er með frumvarpinu
gengið til móts við þær óskir.