Morgunblaðið - 08.06.1971, Blaðsíða 20

Morgunblaðið - 08.06.1971, Blaðsíða 20
20 MORGUNBL.AÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 8. JÚNl 1971 — Skólamál Framhald af bls. 14. venjulegu námsgreinum barna- ?.W>)ans, sem kennari bamanna ennast eins og alla aðra kennslu þar. Hitt kæmi vel til greina, að prestar og guðfræðingar kæmu til aðstoðar, þegar hærra er kom áð í skóiakerfinu og farið er að kenna kristiiega siðfræði og trú- fræði, og i skólum ofan skyldu- mámsins er sjálfsagt, að hrein Jagkennsla komi til eins og í öðr um greinum. A KENNSLAN AÐ VERA III.t TI.At S? Við heyrum stundum sagt, að kennsia í kristnum fræðum eigi að vera hlutlaus. 1 henni megi engan áróður reka. Bömin eigi að fá hiutiausa uppfræðslu og síðan eigi þau sjáif að taka af- stöðu og velja, hverju þau vilji trúa. í>að er auðvitað rétt, að sér- hver einstaklingur verður sjálf- ur að velja um afstöðu sína til Guðs og kristinnar kenningar. Hitt er barnalegur misskilning- ur, að kennsian eigi að vera hlutlaus. Engin kennsla er hlut- laus. Ails staðar í ölium grein- um er verið að uppfræða böm- in og kenna þeim, annars vegar hvað er rétt og gagnlegt og hins vegar hvað er rangt og skaðlegt. Eða tailar nokkur uim Wiutlausa kennslu i öðrum greinum? Er reikningskennslan hlut- laus? Er þar ekki grundvallar- regla, að 2x2 séu aðteins 4 og ekkert annað? Öll önnur útkoma er röng, og skiptir þar engu máii, hver skoðun nemandans er. Um íslenzka stafsetningu gilda einnig fastar reglur. Ef út af þeim er brugðið, er um villu að ræða. 1 bókmenntum er reynt að kenna nemendum að meta góð ar bókmenntir. 1 heiisufræði er reynt að kenna börnunum hollustuhætti og heilbrigðar líísvenjur, um leið og varað er við því, sem skaðlegt er, svo sem áfengi, tóbaki og öðrum eiturefnum. í>að er eins og sumum sýnist gegna alveg sérstöku máli um kristna trú. 1 uppfræðslu trúar- innar megi engum skoðunum halda að börnunum. Þar eigi allt að vera óljóst og þökukennt. Þetta er auðvitað fráleit skoð- un. 1 landi, þar sem kristin kirkja er þjóðkirkja og nær ali- ir landsmenn heyra tii þessari kirkju, hlýtur hún að gjöra kröfu til þess, að hvergi sé slak- að á um kristilega uppfræðslu. Öll islenzk böm og unglingar eiga að fá rækilega uppfræðslu um kenningar kristindómsins. Og eftir þá uppfræðslu eiga þeir síð an að taka afstöðu sína í trúar- efnum. Engan á að neyða til trúar. Enginn verður heldur neyddur til trúar. Sérhver maður er ai- gjöriega frjáls í afstöðu sinni til Guðs. En í kristnu þjóðféiagi hljót- um við að gjöra skýlausa kröfu til þess, að þjóðin fái rækilega undirstöðu fræðslu i hinum kristnu trúainsaininiindum. Sú upp- íræðsla er aðeins hliuti sikímar- fræðslunnar, eins og ég gat um i upphafi. Og stík uppfræðsla er algjör forsenda þess, að kirkjan viðhafi áfram eins og hingað til barnaskírn. Ef menn viija hrófla við krist indómskennslu í skólum, þá vega menn um leið að stöðu og starfi kirkjunnar i þessu landi. Það er rétt, að menn gjöri sér þess fulla grein, þegar um þessi mál er rætt og ritað. Á íslandi rikir fullt trúfrelsi, og ég þekki engan, sem vill af- nema það. Hinu mega menn ekki gieyma, að á Islandi ríkir ekki fullt trú- arbragða jafnrétti. Það ættd öll- um að vera ljóst, meðan við höf- um þjóðkirkju, sem studd er af rikisvaldinu. Þjóðkirkjufyr- irkomulagið er yfirlýsing þess, að við teljum hina evangelisk- iútersku kirkju standa á þeim kenningagrundvelli, sem okkur sýnist réttur vera. Þess vegna og meðan svo er, er það eðlileg og skýlaus krafa, að hinni upp- vaxandi kynslóð, hinum skírðu bömum og unglingum, sé veitt staðgóð uppfræðsla um kenning ar kirkju sinnar. Neiti menn þessari augljósu staðreynd, virðist kominn timi til þess að taka til alvarlegrar ihugunar stöðu íslenzku kirkj- unnar í þjóðfélaginu og sam- band hennar við ríkisvaldið. NIÐUBSTAÐA Niðurstaða þessara hugleið- inga minna verður þvi í fáum orðum. Kristindómsfræðsla í íslenzk- um skólum er sjáifsögð og ætti að fara fram á öUum stig- um skyldunámsins og raunar í öllum bekkjum allt tU stúdents- prófs. Hér er um að ræða grundvaHamámsgrein tH mótun- ar hvers manns. Og meðan við höfum þjóðkirkju í þessu landi og næstum ÖU íslenzk börn eru borin til skímar, er þessi upp- fræðsla aiveg sjálfsögð sem einn liður í skimarfræðslu kirkjunnar. Hér er um sjálfsagt samstarf að ræða milii heimila, skóla og kirkju. Og þó er þetta algenga orða- lag hæpið, því að hvað er kirkj- an? Kirkjan er samíélag aUra þeirra, sem trúá á Jesúm Krist sem frelsara sinn samkvæmt boð skap Biblíunnar og skirðir eru til nafns hans. Skóli og heimili í kristnu landi eru því hluti hinnar kristnu kirkju ekki síð- ur en sú stofnun, sem sérstak- lega hefur verið falin boðun Guðs orðs meðal þjóðarinnar. Og tilgangur allrar kristin dómskennslu á að vera að vekja og giæða tirúna á Jesúm Krist, Guðs son og frelsara okkar. Það er oft rætt um upplausn og rótleysi nútímans. Margir tala um vandamál æskunnar. Það sikyldi þó ekki vera, að þetta ástand megi beint eða óbeint rekja til þeirrar alvar- legu staðreyndar, að áhrif krist- innar trúar hafa sífeUt verið að minnka í fræðslu- og skólamál- um landsins? Það getur verið, að auk- in kennsla í kristnum fræðum komi ekki til beinna skila í aukningu framleiðslu- eða út- flutningsverðmæta. En það skyldi þó ekki gleymast, að eitt sinn var sagt: „Maðurinn lifir ekki á brauði einu saman, held- ur á sérhverju orði, sem fram gengur af Guðs munni." Ég er ekki ednn um þá skoð- un, að þessi orð haldi fullu gildi enn í dag, einnig með okkar is- lenzku þjóð. - Hlutgengur Framhald af bls. 13. hlýðna, áreiðanlega mjög fáir, en Gumnar bróðir hans er hetj- an í hugum manna. AUir þekkja þá sögu. Þóið er því e.t.v. að hluta arf- ur okkar Islendinga og e.t.v. að hluta alþjóðiegt timanna tákn sá eiginleiki að þola Ula yfir- boðara sina Eða kannski tízka, sem flæðir yfir heiminn og biirt- ist í margs konar mótmælum gegn rikjandi formi. Mótmælendur gerast æ yngri að árum og skólafólk ieetur gjaman mikið að sér kveða á þeim vettvanigi. Má í því sambandi vel nefna „Rauða kverið“ hið nýja. Það er UtUl bæklingur, sem saminn var og gefinn út af skólafólki i Danmörku fyrir skömmu. 1 þvi Rauða kveri er að finna m.a. leiðbeiningar til skólafólks um það, hvaða aðferðir hafa gefið beztan árangur í óhjákvæmi- legu stríði gegn skólanum og starfsmönnum hans. Hinn rauði þráður pésans mun vera sá, að foreldrar og kennarar hljóti að vera andstæð ingar og óvinir aaskunnar, sem hún þurfi að berjast gegn. Kverið barst til Englands, en var bannað þar af yfirvöldum. Samband íslenzkra náms- manna erlendis, sem hefur kom- ið við uppreisnarsögu ungs fólks á síðustu árum, fann kÖU- un sina til að snara kveri þessu á íslenzku og gefa það út til leið beiningar ósigldum löndum sín- um og kemur þar að sönnu fram nokkur „ættjarðarást". En nóg unr. það. Á eitt atriði, sem ég drap áð- an, vil ég að lokum minnast nokkru nánar. Það er viöur- kennt meðal aÚr'a, sem um þau mál fjalla, að ekki hæfa öllum sömu verkefni. Nemendum skóla er þvi oft skipt í bekki eftir þroska og getu og við hina stærri skóla eru starfræktir svokaUaðir hjálparbekkir. 1 þeim sitja nem- endur, sem af margvíslegum og mismunandi ástæðum þurfa aðra meðhöndlun en allur fjöldinn. Rannsóknir hafa sýnt að ákveð in prósenttala barna þarf þess með. Hinir smærri skólar hafa ekki aðstöðu til þessa, þótt inn an veggja þeirra hljóti einnig alltaf að vera einstaklingar, sem þyrftu þess með.;— Tvö undanfar in skólaár hafa komið hingað til okkar kennaranemar frá K.l. og kennt við okkar skóla úm 10 daga. Væri kannski ekki úr vegi að heyra umsögn eins þeirra, hvað snertir þessi mál hér hjá okkur. Hann skrifar: „Eftir að ég kom að vestan fór ég i æfinga- kennslu í Laugarnesskóla, kenndi þar 12 ára bekk. Það var hjálparbekkur. Börnin aðeins 15 í bekknum. Kom mér þá að góðu gagni reynslan frá ykkur og þá sérstaklega kynnin við (síðan eru nafngreindir þrír drengir) o.fl., siika, þar sem sömu vandamálin voru til að glíma við hjá þessum bekk og hjá þeim, aðeins e.t.v. í enn rík- ari mæli, ef nokkuð var.“ Ég vil benda á orðalagið. Kennarinn talar ekki um sín vandamál, heldur vandamál nem andans. „Það sem helzt hann varast vann, varð þó að koma yfir hann.“ Áðan las ég með vand- lætingu órökstudda fullyrðingu upp úr ársgömki blaði. Nú lang- ar mig að koma með eina slíka órökstudda fullyrðingu og láta áheyrendur um rökin. Það vil ég fullyrða að starfslið okkar skóla vinnur eftir sinni beztu vitund með framtíðarheiH nemendanna í huga fremur en fortíð áa þeirra, sem þó á stund um verður ekki aðskilið. Én það ber að játa og meta, að vlð kenn arar þessa skóla höfum til þesea verið það heppnir að eiga vís- an skilning foreldra þeirra barna, sem við sérvanda.mál eiga að stríða og það ber að þakka. Góðor losleignir til sölu Mjög skemmtilegt raðhús á góðum stað i Kópavogi, inn- byggður bíiskúr. Selst tilbúið undir tréverk og málningu. Allar útihurðir fylgja. Teikning é skrifstofunni. Við Ránargötu er til sölu mjög vel innréttað skrifstofuhúsnæði ásamt góðum geymslukjallara. AusturstratJ 20 . Sfrni 19545 Höhim knupendur uð bútum 8—14 tonna, 20—35 tonna, 50—80 tonna, 180—300 tonna. Mjög góðar útborganir og fasteignatryggingar fyrir hendi. Munið að miðstöð bátaviðskiptanna er í Eignamiðstöð- inni. MIÐSTÖÐIN KIRKJUHVOLI SÍMAR 26260 2 6261 Frúnr- stærðir Mikið úrval af sumarfatnaði í stórum númer- um, síðbuxur, síðar blússur, sundbolir, bik- ini baðföt, sundhettur, sólgleraugu og sóíkrem. Laugavegi I9 Dömur nthugið Höfum fengið nýj- ar permanentolíur fyrir allar gerðir af hári. Einnig hár- kúra alls konar fyrir þurrt og skemmt hár. Hárgreiðslustofan INGA, Skólavörðustíg 2 — Sími 12757. I.B.K. MELAVÖLLUR ÍSLANDSMÓTIÐ I. DEILD. FRAM — ÍBK leíka í kvöld kl. 20.30. Knattspyrnudcild Fram.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.