Morgunblaðið - 23.12.1971, Blaðsíða 19

MORGU'NBLAÐLÐ, FIMMTUDAGUR 23. DESEMBER 19T1
19
Ný Lög frá. Alþingi:
Ákvæði verðstöðv
unarlaga gilda
allt næsta ár
Jólatré frá Jót-
landi á Akranesi
AKRANESI 20. desember. —
í gær, laugardaginn 18. desember
kl. 4 e. h., var kveikt á jölatrénu
á Akratorgi á Aikranesi.
Tréð er gjöf vinabæjar Akra-
ness í Danmörku, bæjarins
T0nder í Suður-Jótlandi, sem um
xnörg undanfarin ár hefur fært
Akraneskaupstað jólatré að gjöf.
Formaður Norræna félagsins á
Akranesi, Þorvaldur >orvalds-
son, afhenti jólatréð fyrir hönd
T0nderbúa en Belinda Rigmor
Asp, 10 ára dönsik-íslenzk stúlka,
taveikti A trénu. Kirkjukór Akra-
ness og Barnakór Tónlistarskól-
ans sungu jólasálma við undir-
lleita lúðrasveitar Tónlistarstaól-
ans undir stjórn Þóris Þórisson-
ar. Gylfi Xsaksson, bæjarstjóri,
veitti trénu viðtöku fyrir hönd
bæjarbúa. — H. T. Þ.
— Verkfallið
Framhald af bls. 32
strönid Bandaríkjanma, rynni út
13. febrúar nk. og eftir fréttum
að dæma hefði lítið þokazt í átt
tili lausnar, þannig að almennt
væri talið, að til verkfalla kæmi
aftur og gæti það þá skapað
aukna erfiðleika.
Morguniblaðið sneri sér einnig
til Guðmundar H. Gairðarssonar,
blaðafulltrúa SH, og Guðjóns B.
Ólafssonar, frkvstj. sjávarafurða-
deildar SÍS, og spurðist fyrir um,
hvort verkfallið myndi hafa ein-
hver áhrif á framleiðslu frysti-
húsanna í laindinu.
Guðmundur H. Garðar9son
sagði, að um mámaðaimótiin nóv.—
des., hefði SH verið búið að af-
skipa um 89% framleiðslu írysti
húsa sinna á móti 93% á sama
tiíima í fyrra. í desiemtoermánuði,
aagði Guðmumdur, að framleiðsla
væri ekki mikil og fairmiainna-
verkfallið ekki komið að sök þesis
vegna ervnþá. Hvað yrði, ef lausn
verlkfailsinis övægisf á langinn,
villdi Guðmundur ekkert um
segja, en gat þess, að síðustu ár-
im hefði byrjun vertíðar stöðugt
færzt fjær áramótum.
Guðjón B. Ólafsson sagði, að
verkfallið hefði engin áhrit haft
á útflutning sjávarafurðadeildar-
ininar og myndi ekki gera næstu
vikumar. Guðjón sagði, að þeir
ættu ákaflega lítiinn fisk nú til að
fflytja út, þar sem þeir hefðu í
haust birgt vel upp verksmiiðju
Sína í Bandaríkjunuim af ótta við
verkfölil á austurströndinini þar.
— Slippstöðin
Framhald af bls. 32
verið aðailnýsmiíðaverk'eflni fyrir-
tækisins sl. þrjú áir og koma efeki
tii endanllegs uppgjörs fyrr en
á yfirstandandi ári. Þar að auki
er tap til miðs september 1971
talið 7,9 milíij. kr. og er þar inni-
falið tap á simiiði þrigigja báta,
sem skilað hefur verið á árimu
1971, samitalis um 6,7 mi/llij. kr.
Samtals er tap þeirra tæpu fimm
ára, sem hér um ræðiir nær 64
rmifflj. kr. og þar með upp urið
að mes'tu eða öllu eiigið fé fyrir-
liætoisins.
Morgunblaðið haifði í gær siam-
band við Gunrnar Ragnarsiso'n,
frkvstj. Slippstöðvarinnar, og
spurði hamn um þessi mál. Hanni
kvaðst sem minmst vilja um þau
segja að svo stöddu, en gat þess
þó, að í áætlun, sem Slippstöðv-
airimenn hefðu gert, hefði veriS
lagt fram, að um 100 millj. fcr.
þyrfti til að koma rekstri fyrir-
rækisins á viðunandi grundvöll.
Sú upphæð skiptist nókkurn veg-
imm til helmimga milli samansafn-
aðra lausaskuida og frekari upp-
oyggingar fyrirtækisins, sem
Guninar sagði, að aldrei hefði
verið lókið við og lítið verið uncnt
að sinna í taprekstri undamfar-
inima ára.
Gunnar Ragniarsson sagði, að
þeir væru nú langt kominir með
smíði tveggja 105 tonna báta sem
reynt verður að sjósetja milli
jóla og nýárs, ef veður leyfir og
gerðir hafa verið smíðasamning-
ar um fjögur skip onnur; einm
105 tonina bát, annan 150 tomnia
og svo tvo skuttogara. Guninar
sagði, að smíði skuttogaranna
ætti að geta komizt á fraim-
kvæmdastig upp úr áramótum.
Með þessu eru fyrirtækinu
tryggð verkefni til a. m. k 30
mánaða.
— Bangla Desh
Framhald af bls. 1
Pakistana á einhvern hátt. Marg
ir erlendir fréttamenn horfðu
t.d. hjálparvana á fjóra menn
pyndaða til dauða á götu í
Dacca sl. sunnudag. Indverjar
hafa aukið mjög eftirlitsferðir
sínar til að koma i veg fyrir
slíka atburði.
Þá verður og mikil þörf fyrir
hjálp Indverja og annarra við
að koma flóttamönnunum fyrir,
þegar þeir fara að streyma aftur
til síns heima. Þeir eru þegar
farnir að snúa heim í stórum
hópum, en eins og ástandið er
nú í Bangla Desh er útilokað að
þeir fái nóg að bíta og brenna.
Á ÞRIÐJUDAGINN var sam-
þykkt sem lög frá efri deild frum
varp ríkisstjórnarinnar um breyt
ingu á lögum um verðlagsmál.
Pela þau annars vegar í sér, að
ríkisstjórnin skuli skipa formann
verðlagsnefndar, en fram að
þessu hefur ráðuneytisstjóri við
skiptamálaráðunéytisins sjálf-
krafa verið formaður nefndairinn
ar. Þá voru samþykkt ákvæði til
bráðabirgða við frumvarpið, sem
fela í sér samsvarandi ákvæði
verðstöðvunarlaganna um, að ó-
heimilt sé að hækka hvers konar
verð á vörum og þjónustu- nema
með samþykki ríkisstjórnarinnar.
Frumvarpið var samþykkt með
atkvæðum stjórnarflokkanna og
þingmanna Alþýðuflokksins, en
þingmenn Sj álfstæðisflokksins
sátu hjá.
Þingmenn Sj álfstæðisflokksins
í fjárhagsnefnd, Geir Hallgríms-
son og Halldór Blöndal, skiluðu
svohljóðandi nefndaráliti:
„Efni ákvæða til bráðabirgða í
frumlvarpi þessu eru heimildir
samhljóða ákvæðum, sem var að
finna i lögum um verðstöðvun
frá 19. nóv. 1970. Fyrrverandi rík
isstjórn lýsti því yfir fyrir alþing
iskosningarnar, að hún mundi
framlengja verðstöðvun til ára
móta, og núverandi ríkiisstjóm
gaf út brbl. þess efnis, sem að
vísu hafa enn ekki hlotið stað-
festingu Alþingis.
Núverandi ríkisstjóm hefur
ekki gert grein fyrir, hvernig hún
ætlar að standa að verðlagsmál
unum til frambúðar, og fyrir
liggur, að ný löggjöf í þeim efn-
um verður ekki lögð fram á
þessu þingi. Þess í stað varpaði
ríkisstjórnin fram ákvæðum til
bráðabirgða örfáum dögum fyrir
þinghlé án fyllri skýringa á því,
hvernig að þeim málum yrði stað
ið.
Við teljum, að flutningur þessa
máls á Alþingi nú, sé staðfesting
irikisstjórnarinnar á því, að jafn
vægisleysi riki í efnahagsmáium.
— Pólland
Framhald af bls. 1
við stöðu fjárimáilaráðiherra. Fyrr
í þessum mánuði missti 'Jedry-
chows'ki sæti sitt í forsætisnefnd-
inni, en hann hefur verið utan-
ríkisráðherra frá árinu 1968 og
gegmt ýmsutm háttsettuim stöðum
innan komimúnistaflokksins síð-
ustu 20 ár. Jozef Cyramkiewicz
rnissti einnig sæti sitt í forseetis-
nefndinni.
Breytingar þær, sem gerðar
hafa verið á forystu kommún-
istaflokksins og nú siðast á ríkis-
stjórninni eru taldar benda til
þess, að Edward Gierek flokks-
leiðtogi hafi styrkf stöðu sína
ári eftir að hann komst ti'l valda,
en það gerðist eftir óeirðirnar
í hafnarborgunum við Eystrasalt
i desember sl.
— Olía
Framhald af bls. 32
Jónsson, Önundur Ásgeirsson
ásamt Árna Þorsteinssvni, svo
og Sveinn Björnsson, fulltrúi i
viðsikiptaráðuneytinu.
Samningar hiafa nú tekizt: og
er umsamið magn um kaup á
árinu 1972, sem hér segir;
250.000 tonn af gasoMu, 90.000
tonn af fuelloMiu oig 60.000 tonn
af bensíni, mieð heimild kaup-
anda til að minnka eða auka um-
samið rmagn um 10%. Verðimæi
samningsins er áætlað um 900
miHjönir króna.
Samnimgurinn var undirritað-
ur í gær og gierðu það L. Shiush
panov, aðstoðarforstjóri og Þór-
halllu.r Ásgeirsson, ráðuneytis-
stjóri.“
Þetta jafnvægisleysi má að okk-
ar dómi rékja til aðgerða ríkis-
stjórnarinnar og ram.grar stjóm-
arstefnu og m>un ágieraist með
samþykkt þess fjárlagafrumvarps
sem nú liggur fyrir til lokaaf-
greiðslu og gerir ráð fyrir um
50% hækkun á útgjöldum ríkis-
sjóðs frá síðustu fjárlögum.
Þótt nauðsynlegt sé í slíku jafn
vægisleysi sem nú rikir að hafa.
verðlagseftirlit, teljum við skyldu
stjórnvalda að miða ráðstafanir
sínar við það, að ururtt sé að létta
hinni svokölluðu verðstöðvun af
stig af stigi, en það hiefur rikis-
stjórnin látið undir höfuð leggj-
ast að gera. Slik löggjöf getur
verið eðlileg um skamman tíma,
en til langframa hlýtur hún að
koma í veg fyrir eðililega verð-
myndun i landinu.
Loks teljum við óþarft og skað
legt að skerða svo sjálfræði og
sjálfstæði svei'tarfélaganna tii
langframa sem gert er í ákvæð
um til bráðabirgða, enda bera
sveitarstjórnir pólitíska ábyrg'ð
gagnvart umbjóðendum sínum og
verða að standa þeim reiknings-
skil gerða sinna.
Með tilvísun tiil framanritaðs
treystum við okkur ekki til að
standa að samþykkt frv.“
Höfuð-
kúpu-
brot
MAÐUR höfuðkúpubrotnaði,
þegar harður árekstuir varð
milli Trabanit-bíls og Land-Roveir-
erjeppa Við brúna yfir Hölimsá
í gær.
Grunur leitaur á, að ökumað-
ur Trabantsins haffi verið undir
áhriflum áfengis, ag ók hanin á
vinlstri v egarheimiinigi. Báðir bíl-
arnir ákemimdust mikið. Sá sem
slasaðist, var farþegi í Trabant-
bílnum.
• •
Oldruð kona
fyrir bíl
SJÖTÍU og tveggja ára kona,
Si'gurlaug Kristjánsdóttir, Lang-
holtsvegi 1, varð fyrir bíl á
Snorrabraut laust eftir klutakan
14 í gær. Hlaut Siiguriaug höfuð-
högg og var flutt í slysadeild
Borgarspítalans. Eftir að meiðsli
hennar höfðu verið rannsökuð
var hún lögð inn í sjúkrahúsið.
Óhappið varð með þeim hætti,
að konan gekk yfir götuna, beint
I veg fyrir Volkswagenibíil, sem
ekíð var suður Snorraibaut á
hægri ferð. Ökuimanni tökst ekki
að stöðva í tæka tíð og kastaðist
konan upp á framrúðu bílsins,
sem brotnaði.
BANDARÍKIN:
Sameiginleg nefnd beggja
deilda Bandaríkjaþings sam-
þykkti nýlega að mæla með
frumvarpi um 1,6 milljarða
dollara (140 milljarða króna)
fjárveitingu til baráttunnar
gegn krabbameini. Búizt er við
að frumvarpið njóti stuðnings
Nixons forseta og nái fram
að ganga.
4. Frum-
byggja-
bókin
komin
INDlÁNAEYJAN heitir 4. bókin
I bökaflioklkn'Um Frumbyggja
bókunum sem bókaútgáfa /Esk-
unnar gefiur út fyrir þessi jtód.
Þetta er myndarleg bók, í söfiu
bandi. Næsta bók i þessum fWdki
mun heita Barálttan við IndSáiir
ana. Höflundur bötaa þessara er
Elmer Horn, en þessa síðustu
bók þýddá Jónína Steinþórsdiðlltir.
Indíánaeyjan er 127 bls. að
stærð með mörgum teikninigum
eftir Gunnar Bratlie. Á bótaar-
kápu segir svo um bókina:
„1 þessari bök er sagt frú
fyrsta ári landnemanna á Indí-
ámaeyju við Úlflsvatn og ýmsium
hættum og ævintýrum, sem drentg
irnir l'enda í, bæði í skógunum oig
á vatninu. Fólkið er aildrei ör-
uggt fyrir Xndíáinum í skóginium.
Sagan endar á þvi, þegar dreng-
irnir bjarga uxnkamiuiausri
finnskri stúltau úr eyðieyjiu á vatn
inu.“
Bonn lækkar
forvexti
Frankfurt, 22. desember
— NTB-AP
FORVEXTIR í Vestur-Þýzka-
landi voru í dag lækkaðir um
hálft próserut eða úr 4%% í 4%.
Tilkynnti bankastjóri seðlabank-
ans, Kari Klasen, að þessi vaxta-
lækkun tæki gildi frá og með
fimmtudeginum. Talið er, að eitt
meginmarkmið vestur-þýzka
seðlabankans með þessu sé að
losa um eitthvað af þeim 12000
milljónum dollara, sem safnazt
hafa hjá honum i eriendum
gjaldeyri. Muni eitthvað ml
þessu mikla fé leita til annarra
landa, þar sem forvextir eru
hærri og þá ekki sízt með tilliti
til þess, að réttara gengi sé nú
komið á milli gjaldmiðla heims
en áður og þvi síður framtíðar-
von um gróða af gjaldeyris-
braski.
— Tillaga
Framhald af bls. 2
sambandi við viðtal við yður
sem birtist í Morguntolaðinu 23.
ökt. s.l., þar sem þér víkið að
fjármálum Háskólans.
Meðal íslendinga erlendiis
eru allmargir háskólamennitaðir
menxi og sumir þeirra hafa ein-
hverxi tíma stu.ndað nám við Há-
ákóla fslands. Ýmsir þessana
manna munu hafa mikinn áhuga
á vexti og viðgangi Háskólans og
eru þegar mörg dæmi til sýnia
um það. Hygg ég lað reglulegar
fjánsafnanir, jafnvel árlegar, til
haxida Háákólanum meðal þeirra
myndu geta borið góðan árang-
ux\
f samlbandi við þessa hugmiynd
vil ég benda á eftirfarandi at-
riði:
a) Flestir einkaháskólar í Banda-
ríkjunum hafa slikar fjáraafn-
anir á hverju ári meðal fynri
nemienda sinina. Bera þaar
jaflnan góðan árangur og eru
mikilvægur þáttur í fjármál-
um háskólanma.
b) Sendiráð íslands eða fslend-
ingafélög hafa senmilega heixn-
ilisföng flestra íslenzkra há-
skólamenmtaðra mainna sem
búsettir eru erlendis og ættu
því auðveldlega að geta náð
til þeirra.
c) Fjársöfnun af þessu tagi ber
beztan árangur ef ákveðið
takmiark er fyrir hendi sem
söfnunimmi svo er ætlað að
stefna að. Tek sem dæmi
byggingu á nýju bókasafmi.
Ég hef nefnt þessa hugmynd
við fáeina háskólakennara á ís-
landi og hef yfirleitt fengið góð-
ar undirtektir. Vona ég því að
þér og Háskólaráð getið tekið
hana til atthugunar.
Með beztu kveðjum.
Virðingarfyllst,
Sigurður Helgason