Morgunblaðið - 28.05.1972, Blaðsíða 23

MORGLTNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 38. MAl 19T2
23

Hafnarfjörður
FÉLAG ÓUÁÐKA BOKGAKA
heldur almenn fund í Góðtemplarahúsinu
fimmtudaginn 1. júní kl. 8,30 e.h.
Á fundinum flytur Magnús Guðjónsson,
frarakvæmdastj. Sambands íslenzkra sveit-
arfélaga, erindi:
Þátttaka almennings í sveitarstjórn.
Frjálsar umræður. Öllum heimiil aðgangur.
Stjórnin
■f4 4 ,K
Mlðhmarlón fyrir vatníiaflsstöðina Tokke í Noregi.
þax að samvinnutmáltu-m á ýtmsum
sviðwtm rafvelftumáila.
Á Spáni og í Portúgal eru
það fy,rst og fremst einkaféllög,
sem annast rafveitum'álin. Ríkið
styrkir þau i sumuim tilvikum
með hluitafjárkaupum. Þó þannig
að ríkið er ávallt í minni hluta.
í Sviss hafa fyikin og etnka-
fétlög með þessi mál að gera.
RÍKISRAFVEITUR
Af um 330 millj. íbúa Vestur-
Evrópu búa um 180 millj. við rík-
israfiveitu eina, en ura 150 millj.
við biandað skipulag, svo sem
gjebið hefur verið um að flraman.
Við riikisrafveitu i þessu sam-
bamds befur ríikið eitt með hönd
uim framleiðslu raforkunnar, að-
alflutmiciig, dreiÆimgiu og, sölu.
Verðlag raforkunnar er hér eitt
og hið saima í hverjiu landd, hið
sama hvar sem er i viðkomandi
landi.
Við þetta skipulag búa Austur
ríiki, Bret'and, Frakkland,
Gri'kikland, írland, ítalia, Kýpur
og Maíta.
Við slífct skipulag er vMikom-
andi landi skipt í rekstrarswæði,
með sjálifisstjórn i héraði á viss-
urn sviðium, en einmi miiðstjöm
fyrir allt landið.
Mér er ekki kunnugt um ein-
staka þætti í stjórnunarskiipu-
laigi þessara landa, nema á Bret
landseyjum, og skal því slkipu-
Iftgi lýst hér í höfuðdráttium.
Á Bretlandi eru eiiginlega
tvær ríikisrafiveitur, önnur fyrir
Enigland og hin fyrir Skotland.
Yfirmaður ensku ríkisrafveit
unnar er orkumiálaráðiherra, en
yfirmaður skoakiu rílkisraifiveit
umnar Skot la n dsmá 1 aráðhe r ra.
báðir með aðlsetur í London.
Enskiu ríkisrafveitumim er
skipt í 12 héraðsrafimagnsveitur
með 2—5 millj. íbúa hver og auk
þess er hverri héraðsrafmagns-
veiöu skipt í 3—9 rekstrarsvæði
og hwerju þeirra aftur í 11—13
tmdirsvæði, eftir staírð og íbúa
fjölda. Hver héraðsrafmagns
veita hefur sína stjóm, skiipaða
af ráðherra, en stjómarmeðlim
ir eru búsettir á viðkomandi
svæði. Héraðsrafmagnsveitan
gerir sína fjárhagsáætliun fyrir
árið, en hún þarf samiþylkki og
staðfestingu miðstjórnar í Lond
on til að taika gildi.
Héraðsrafmagnsvelburnar geta
átt og rekið minni hábtar orku-
ver, en aðalorkuver landsins oig
tengi'línur miitli þeirra eru að
skiiiai' reksbrarlega frá raiflmagins
veitunum með sérstöku skipu
la.gi undir yfiirstjórn í London.
Auk stjórna héraðsrafmagns
veibnainna eru sérstakar nefndir
á hverju svæði., seim er ætl
að það hliuibverk að gæta hags-
miuna notenda í viðtekiptum við
rafmaignsveibuna. Þessar nefnd-
ir eru eirnnig skipaðar af ráð-
herra, en eru úr hópi ibúa við-
komandi svæðis.
Rilkisrafiveibum Skodands er
að vílsu í bili að nok'kru leyti tví
skiipt, í norður- og suðurtilutat
Norðurhlufinn er einna lí'kastur
íslandi vegma strj'álbýlis, og nær
hann frá Bdinbarg norður til
Shetilandiseyja. íbúafjöldi alls
svæðisins er 1,2 milljónir mainna.
Svæðinu er sikiipt í 5 rekstrar-
svæði eða héraðterafimagnsveibur
og er íbúafjöldi nyrzta svœðis
íns 160 þús. Hér eru eklki hafð-
ar sérstakar stjórnir fyrir hvert
svæði, heldur aðeins rafiveibu-
stjóri, sem heyrir heint undir að
aliforstjóra í Edinborg. Stjórn
rilkisrafveibunnar er skipuð a£
Skotiandsmálaráðlherra, en regl
an er, að meðliimir hennar séu
búsettir á hinum milismiunandi
rekstrarsvæðum. Á bverju
sivæði eru einniig sérstakar
nefndir til að gæta hagsmuna
notenda gagnvart rafiveitunum,
svo sem í Engl'andi.
Hiver héraðsrafmagnsveita get
ur hafit undir sinni stjórn orkiu-
ver, en hdn stærri þeirra, stórar
vatnsaflsvirkjanir, eru stjórnua
arlega skipulagðar sérstakfliega
undir yfiristjiórn aðalsfcriifisbofu í
Edinibong.
Raiforfcuikerfi Skotiands og
Engilands er samtengt frá nyrzta
hluta meginlands Skotlands til
syðsta hluta Englands.
Á írlandi (lýðveldið) er skipu
lag raforkumála mjög svipað og
í Skotlandi. Atthyglisivert er þó,
að í ársreiknimgum riikiteraf-
veitna irlands er öMu landinu
skipt i einu lagi í þéttbýli og
stnjálbýli, en hagnaður af
rekstri í þéttbýii fiutbur tii að
jafna halia í strjálibýld, og sama
verð haft alls staðar. Slíkt kem-
ur ekki fram í ársreifcniugum rlk
israfvettna Engiands ag Sko-t-
lands, þótt v.erðið sé e'-tt og h ð
sama alls staðar.
Sú skipa-n að koma á r'.fcis-
rekstri aK-ra rafarfcurriíáia var að
mestu tek'.n upp í eðia eftir lok
síðari heimsstyrjalda.r. Þó var ír
Sölulurn tí góðum slflð
og í fullum rekstri til sölu.
Tilboð sendist Mbl. fyrir 1. júní merkt: „1288“
la-nd hér á undan, þwí þar var
ríkiisreks'tur tekinn upp árið
1927. Hins vegar kom Brebla-nd
með þessa skipan með löguim frá
1943, Frakkland árið 1946, Grikk-
Jand árið 1950 og Ítalía árið
1962.
Um þessi mál má mang.t fleira
seg.ja, en ég læt þessu lofcið í
bili, en vænti þess, að eittlhvert
gagn verði að þessum skrifum
við skoðanamyndun um æsíkiiegt
skipulag þessara mála hér á
landi.
Frtí Æskfllýðsriði Rvikur
Efnt verður til skiptiferðar til Suður-Þýzka-
lands í sumar, ef næg þátttaka fæst. Farið
yrði 28. júní og verið 3 vikur í ferðinni. —
Fastur kostnaður er áætlaður um 20 þús. kr.
Aldursmörk 16—21 árs.
Nánari upplýsingar í skrifstofu Æskulýðs-
ráðs, Fríkirkjuvegi 11, sími 15937, mánudag
og þriðjudag frá kl. 9—16.
INNLENT LÁN
RÍKISSJÓÐS ÍSLANDS
1972.2.FL
VERÐTRYGGÐ
SPARISKÍRTEINI
Samkvæmt heimild í Iögum nr.26
frá 25. maí 1972 hefur fjármála-
ráðherra,fyrir hönd ríkissjóðs,
ákveðið að bjóða út verð-
tryggð spariskírteini, samtals
að fjárhæð 300 milljónir króna.
Lánskjör skírteina eru ó-
breytt frá síðustu útgáfu, þau
eru lengst til 14 ára frá15.sept-
ember1972,en eigandaí sjálfs-
vald sett hvenær hann fær
skírteini innleysteftir 15. sept-
ember 1977. Vextir eru 3% á ári
fyrstu fimm árin, en meðaltais-
vextir allan lánstímann eru 5%
á ári, auk þess eru þau verð-
tryggð miðað við breytingar á
vísitölu byggingarkostnaðar.
Skírteinin eru skattfrjáls og
framtalsfrjáls á sama hátt og
verið hefur, en þau skulu skráð
á nafn.
Skírteinin eru gefin út í þrem
stærðum 1.000, 10.000 og
50.000 krónum.
Sala skírteina hefst þriðju-
daginn 30. maí og verða
þau til sölu hjá bönkum,
bankaútibúum og innláns-
stofnunum um allt land, svo
og nokkrum verðbréfasölum
í Reykjavík. Liggja útboðs-
skilmálar frammi hjá þess-
um aðilum.
IVlaí 1972
SEÐLABANKI ISLANDS