Morgunblaðið - 19.07.1972, Page 20
20
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 19. JÚLl 1972
— Sigurður í
Kvískerjum
Framhald af bls. 11
inn eða mig. — Jú noMkuð
stórir, en það skiptir ekki
mestu máli, þvi það er hötgig-
ið sem fœrisr í kaf. Áin er
þama nýkoomim undam jökli
og nær varla 2 stýgwm og mik
ill straumur er í henni. Samt
taldi ég llkur til að ég gæti
náð landi. Ef ég biði nokkuð
á þakinu mundi mér kólna
enn frekar, því það var kalt í
rimgingunni. En ég var í ull-
arnærfötum.
— Ertu það ailtaf?
— Ef ekki eru miklir h'tar
og það hefur oftar en í þetta
sinn bjargað lífi mínu. Ég
hafði það semsagt af að synda
i land. Mig bar nokkuð lamgt
niður eftir ánni. feg hefði vilj
að taka land ofar, mátti raun
ar ekki fara miklu neðar, því
þar er stórgrýtt, háir bak'kar
og meiri straumur. Mér var
orðið kalt, þegar ég kornn úr
ánni. Samt ekki meira en svo
að ég var e-fcki nema rúman
klukkutíma að gamga þessa
6 km leið til bæjar. Svo ég
hefi komizt nokkuð áíram
þrátt fyrir alit. Svo vel viidi
tál, að vörubill úr sveilinni
var að renna í hlað og bátur,
sem við notum við selveiðam
ar var enn á hlaðinu, svo það
tók ekki nema 3 mínútur að
komast af stað. Tveir bræður
min'ir voru heima og 2 menn
á bilnum. Þeir óku að ánni
og björguðu Pólverjanum af
þaki bilsins.
Síðan var gengið með ánni,
en hinn Pólverjinn fannst
ekki. Flosi bróðir minn sótti
svo vöðlur um leið og komið
var heim með Pólverjann og
þeir fóru að ganga með ánni.
Þar fundu þeir líkið af hin-
um Pólverjanum. Þessir tveir
menn höfðu verið við Kvíár-
jökul við jarðfræðirannsóknir
í sumar og ætluðu að skreppa
til að lita á Breiðamerkurjök-
ul. Það átti að gera í góðu
veðri, en svo varð nú samt
að ekki var bezta veður þann
dag. Og nú ætlum við að
freista þess að festa taug í
jeppann. Jaki hefur lent á hon
um og fært hann nær landi
og aðeins er minna vatn I
ánni, svo sér á þakið á hon-
um.
Sigurður segist ekki hafa
lent i hrakningum í vatni fyrr
en við víkjum talinu að snjó-
flóðinu, sem hann barst með
20. marz 1936, þá 19 ára gam-
all. Þá var hann ásamt öðr-
um manni að huga að sauð-
um, sem héldu sig í kletta-
belti í fjallinu við jökulinn.
Hann var staddur á snjóskafli
sem brast rétt fyrir ofan hann
og barst hann með flóðinu á
flugferð um 200 metra niður
og yfir klettabelti, en áður
hafði honum tekizt að stöðva
skriðið á sér með staf. Þar
gerði hann sig máttlausan og
kastaðist fram af með snjón-
um. Hann stöðvaðist í djúpri
gjá milli jökuls og kletta-
veggsins og var smugan svo
mjó, að hann gat sig ekki
hreyft og snjór var ofan á,
en ekki mjög þykkur. Þama
lá hann í fönninni í 25 klst.
og söng og reyndi að halda
á sér hita. Gjóta þessi sem
hann hafði lent i, hafði orð-
ið til við það að jökullinn
bráðnaði niður með fjallinu.
Svo þröng var hún þarna milli
jökuls og grjóts að aðeins var
hægt að skríða á fjórum fót-
um.
— Margt varð til þess, að
ég lifði af þetta slys, sagði
Sigurður. Fyrst og fremst var
merkilegt að óg s/kyldi komast
lifandi niður eftir, 200 m hrap
í snjóflóðinu óg yfir kietta-
belítið. Eftir að ég lenti i þess-
ari þröngu gjótu, gerði ég allt
sem ég gat til að halda á mér
hita. Ég var nú kappklæddur,
þó ég hefði dagana á undan
verið léttklæddur i göngum.
Og þar sem við vorum að fara
til kinda, hafði félagi minn
stungið upp á að við tækjum
með okkur hey. Ég mundi
eftir þvi eftir að við lögðum
af stað og greip þá heytuggu
í austasta húsinu, og tróð eins
miklu af heyi og ég kom undir
jakkann minn. Það var betra
að hafa það en ekiki um nótt-
ina. Raunar var margt merki-
legt við þetta. Eibt það merki-
legasta var, að rétt áður hafði
ég lesið bók, sem Guðmundur
Finnbagason hafði gefið út
Skömmu áður. Þar sagði hann
m. a. frá reynslu Vilhjálms
Stefánssonar, sem segir að
hásikalegt sé að berjast við
svefninn við sldkar aðstæður.
Menn eigi að sofna eins fljótt
og hægt er meðan þeir eru
óþreyttir. Þá vaknar maður
um leið og manni kólnar. En
stórhættuilegt er að sofna
þreyttur. Þetta gerði ég oig
reyndi að sofa eins mikið og
ég gat. Ég efast um að ég
hefði haldið þetta út, ef ég
hefði ekki farið þangað.
— Þarna i gjótunni sömgstu,
m.a. sálma, að þvi er ég hefi
heyrt. Ertu mjög trúaður mað
ur? Baðstu t.d. núna áður en
þú fórst í ána?
— Ég get ekki sagt að ég sé
mjög trúaður. En maður
kemst ekki hjá þvi að viður-
kenna að oft er annar máttur,
sem ræður en okkar mann-
anna. Hvort ég bað núna?
Sannlei'kuriinn er sá, að maður
hafði lítinn tima til þess að
hugsa um nókkuð annað en
það sem nauðsynlegt var.
Þetta bar svo brátt að og gerð
ist svo fljótt.
— Fannstu ekkert til
hræðslu?
— Ég skal ekki segja u.m
það hvort ég varð hræddur.
En ég varð ekki var við það.
Sannleikurinn er sá að menn
vita ekki fyrirfram hvemig
þeir bregðast við svona at-
burðum.
—- Þekking á náttúrunni og
höfuðslkepnunum, einis og þið
bræður hér i Kviiskerjum haf-
ið, hlýtur að koma í góðar
þarfir í svona mannraunum?
— Óneitanlega. Að sjál'f-
sögðu er gott að þekkja á það,
sem við er að stríða.
— E. Pá.
Erlent fjármagn
Reykjavík, 11. 7. 1972.
NÝLEGA birtust greinar í Þjóð-
.viijanum, sem auðsjáanlega eru
ætlaðar til þess að ala á minni-
máttarkennd abnennings gagn-
vart erlendum, sem geta það,
sem við geturn ekki vegna fá-
tæktar okkar og smæðar.
Lestur þessara greina verður
mér undirrituðum tilefni til að
rifja upp nokkna pumkta frá
gamræðum minum við hinn
mikiisvirta stjórnmálamanin Ein-
: ar Gérhardsén, þegar hann
"heimsótti áliðjuverið í Straums-
vík.
Skoðun .mír. er sú, að timsögn
þessa leiðtóga norskra jafnaðar-
manna, sem byggist á reynslu,
sé meira virði en flausturs-
legar blaðagremar reynslulausra
manna.
Varðandi erlent fjármagn,
kvaðgt Gerhaidsen vera undr-
andi á ótta jvið íslend|nga. Hann
kvað reynslu Norðm.anna vera
góða og spuTði, hvort reynsla
íslendinga af Dömum væri orsöik
béssa ótta.
GerhardSen kvaðst hafa fylgzt
með ' garigi mála varðandi
Straumisvík frá upphafi, en hann
hefði haft áhyggjur af framtíð
íslendinga, ef áliðj uverið hefði
ekki verið byggt, Við þetta
myndu nú opnast augu íslend-.
inga.
Varðandi ágóða útlendra
mælti Gerhandsien á þá leið, að
útlendingair kæmu nú ekki nema
í hagnaðarvor., sem væri í alla
staði eðlilegt. Ágóði útlendra
væri ekki aðalatriðið, heldur sú
atvinna, sem þeir sköpuðu, auk
þess sem iðmþróun flyttiist inn
í landið, sem væri ekki svo lítilis
virði.
Um norslku ríkisreknu áliðju-
verin, kvað Gerhardsen þróun-
ina hafa verið þá hin síðiari ár,
að útlendum hefði verið seídur
helmingur í þeím, en með því
hefðu Norðmenn viljað tryggja
máirkað fyrir hráál og dreifa
'ahæítumm.
, Finnst mér, að menm mættu
hafa í huga álit þessa merka
miarane, um leið og þeir lesia slík-
ar framhaldsgreinar í Þjóðvilj-
— Skattar
Framhald af bls. 32.
staklinga og félaga hækkar úr
666,2 millj. kr. í 2.043,4 millj. kr.
eða um 206,73%.
NORÐURLAND EYSTRA
Samkvæmt upplýsinigum, sem
Morgurablaðið fékik hjá Haili Sig-
urbjörnssyni, skattstjóra á Ak-
ureyri, er heildartala álagðra
gjalda á Norðurlandi vestra 581,4
miUj. kr. 1 þessari tölu enu allir
skattar í kjördæminu auk út-
svara og aðstöðugjalda, á Akur-
eyri og , í Dalvík. Dalvík er nú í
fyrsta sinn með í þessum tölum,
en þar eru útsvör og aðstöðu-
gjöld um 11 máilj. kr.
Heildartala álagðra gjaida 1971
var 380,4 millj. kr,, en þá voru
útsvör oig aðstöðugjald í Dalvík
ekki. tekin með. Heildartiækkun
opinberra gjalda er því um 50%.
Utsvör á Akureyri eru nú 134,2
millj. kr. en voru 126,4 millj. kr.
í fyrra. Aöstöðugjöldin eru nú
25.1 miHj. kr. en vo-ru í fyrra
30.1 millj. kr.
REYKJANESKJÖRDÆMI
í Hafnarfirðli, tjáði Morgunblað-
inu í gær, að tekjuskattur ein-
staklinga í Reykjanesumdaemi
væri í heild 759,6 millj. kr.
Tökju9kattur eiiinistakliiraga í fyrra
var 241,0 milíj. kir. og hækkunin
raemur því 215%. Útsvör ein-
stakliinga í ár erú 520,5 miUj. kr.
HeHdarupphæð álagðra gjalda
1972 er 1.377,6 millj. kr. Sam-
bærilegar tölur frá fyrra ári
fenigust ekki.
VESTMANNAEYJAR
Heildartala álagðra skatta til
ríkisins þar er 154,6 millj. kr.,
samkvæmt upplýsáritgum, sem
Morgunblaðið féfck hjá Hálfdáni
Guðmundssyni, skattstjóra á
Hellu. Árið 1971 var þassi tala
79.7 millj. kr. Hækkumin nemur
því 95%.
Heildartaila útisvara og aðstöðu-
gjalda tii 'bæjarfélagsins er nú
■ 94,6 ■ millj. kr., en var í fyrra
105.7 milij. fcr. •
Heildarhækkuin állra álagðra
gjalda í Vesitraianinaeyjum er því
um 35%.
í gær vaT sfc'attskráin ekki til-
búin í ööruim skáttumdæmum. Á
Vestfjörðum er búizt við, að
helgi. Á Norðunlandi vestra
verður skráin væntanifega til
eftir næístu helgi, og svo mun
einnig vera á Austfjörðum.
í Vesturiaridsumdæimii er ákatt-
skráin væritanleg á næstu dög-
um. og í Suðúrlaindsúmdæmi
muri- hún koriiá síðar í þessari
viku,-
Rétt er að taka fram, að fast-
eignagjöið.eru ekki reiknuð n*e6
þeim tpium, s©m hér eru birtar.
- Aldrei
hræddari
Framhald af bls. 32
Tveir lögrégluþjónar frá
Selfossi, sem voru við gæzlu-
störf á Laugarvatni um heig-
}na, sáu einhverja torkenni-
lega hreyfingu niður við vatn-
ið og fóru að kanna hvað þar
væri að gerast. Björguðu þeir
“konurini upp úr dýinu og fóru
með hana á hótelið, sem hún
hefur dvalizt á.
,,Ég get ekki lýst þvi hvern
ig mér varð innanbrjósts, þeg-
" ar ég sá þá komá aðvifandi,"
sagði Pálína Guðrún énnfrem
ur, „þvi, að þá var ég komin
svo langt .í kaf, að aðeins hend
urnar og höfuðið stóðu upp
úr.“ Ekki kvaðst hún gerla
vita hversu lengi hún var föst
í dýinu, þar sem hún var ekki
með úrið sitt, „en langt finnst
þeim sem bíður," sagði hún,
„og mér fannst ég vera þarna
óralengi. En ég held, miðað
við allt, að ég hafi verið að
berjast þarna um í tvo tíma,
enda var ég orðin útkeyrð af
þreytu, hás áf því að hrópa
á hjálp og allar neglurnar
brotnar af fingrum mér við
moksturinn."
1 gærkvöldi, þegar Mbl.
ræddi við Pálínu Guðrúnu, var
hún komin með hita og enn-
þá þreytt og eftir sig, en
kvaðst viss um að hún myndi
ná sér fljótlega.
Lýst eftir vitni
FÖSTUDAGINN 7. júlí sl. varð
árekstur milli sendibifreiðar og
fólksbifreiðar af Mosikvitch-gerð
á móts við húsið númer 27 við
Ármúla. Sjónarvattur gaf sig
fnarn við lögregluna, en miðinn
með nafrii hans hefur glatazt, og
eru það því tHmæli til hans, að
hann snúi sér til rannsóknarlög-
reglunnar sem fyrst.
anum.
Pálmi Stefánsson,
verkfræðingur.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var i 73. og 75. tölublaði Lögbirtingablaðsins
1971 og 2. tölublaði 1972 á Mánabraut 3, þinglýstri eign
Ketils Axelssonar, fer fram á eigninni sjálfri miðvikudaginn
26. júlí 1972 kl. 14.
Bæjarfógetinn í Kópavogi.
Svekm Þórðairson,' skattstjóri 'skráin verði tilbúiri um nœstu
Tíl sölu - Til sö/u
i HRAUNBÆ, mjög vönduð 3ja' herb. íbúð á' 1. hæð. ibúðin er
hol, stofa, eldhús, tvö svefnherb., bað og geymsla á sérgangi.
Allar innréttingar sem nýjar. Ný teppi. Gott VERÐ og KJÖR, sé
samið strax.
i BREIÐHOLTI, GLÆSILEG 3ja herb. ibúð. Stórt geymslufierb.
í kjallara. VÉLAÞVOTTAHÚS.
FASTEIGNAMIÐSTÖÐIN AUSTURSTRÆTI 12,
SÍMAR 20424—14120 — HEIMA 85798.
Clœsilegt raðhús
í Breiðholti
á tveimur hæðum, 6—7 herbergi með inn-
byggðum bílskúr, hagstætt verð. er að verða
ful’klárað. Laust strax.
FASTEIGNASALAN,
Eiríksgötu 19, sími 16260.