Morgunblaðið - 04.11.1972, Side 13

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 4. NÓVEMBER 1972
13
Sigurvegarinn
í kanadísku-
kosningunum
Sigiirveg'a.rinn í kosningnn-
nm í Ka.nada, Robert Lome
Stamfieild IwrinRÍ íhalds-
jlokk'ins, í hópi ánægSra
st.uðning’smianna.
— Júgóslavía
Framh. af bis. 1
sjáifsiforræðfi lýðvettdainMa var
aulkiið, en mýfega siagði TShtó að
hvarfa yrði aftiur tíl „fímans
ífyirir 1952“. Fréitterifairar bemda
á, að þair mneð sé horfið firá „sér-
sta&ri lieið“ Júgéslavíiu tffl sósial-
isimams og aifbur hor’fið titt 'kilass -
iskrar icmiriis'krar stjánnair eiins
og i Swé'tirikju'n'um.
Fær studning 30
þingmanna nýdemókrata
Otftawa, 3. móvemiber. — AP
PIEERE Elliott Trudeau, for-
sætisráðherra Kanada, lýstl því
yfir í gærkvöldi, að hann ætlaði
ekki að segja af sér, þrátt fyrir
þann ósigur, sem flokkur hans
beið í kosningunum á mánudag-
inn. I>a\id Lewis, formaður Ný-
demókratafiokksins hefur heittð
Trudeau þeim stuðningi, sem
hann þarf til að hafa meirihluta
í neðri deild kanadiska þingsins.
Mun þá meirihhiti Tmdeans
verða 14 þimgmenn.
Tí4u<d'earu sa'gði í sjónvarps-
ræðu, að harm myndi biðja Ro-
lamid Miehener, lamdstjóra, að
kveðja S'aimam þing, eims fljótt
og hægt er, til að fara
fram á tnaustsyfirtlýsinigu
stjórmlm'ní til haeda. Óiík-
legt væri þó að þimig gæti kom-
ið saman fyrr em fyrstu vilku
desember en aðrir álita að vegna
endurtainiingar rmmá þimgið
naumeist koma siaman fyrr en í
j'anúar.
Ef Trudaaiu fær ekki traust
þingsims, meyðist hamm titt að
segja af sér ag myndi þá Robert
Stanfield, formammi íh alds flokks-
ins, fattið að mynda stjóm.
■Vegma loforðs Eewis um stuðn-
img við sitjórmiiina er tiaiið ör-
uggt að hún hattdi vehi. Lewis
sagði að hamn og þinigfiiokkur
nýdemóícrata. mj”ndi styðja
stjórm Trudeaus, svo fnemi hún
legðd ettcki fram frumvörp, sem
fiotfckur hamis gætd ekki seett sig
við. Lewús sagðist ekki búast
við að stjórnim saeti út næsta
kjöntímaibil, vegna úrslitamna nú,
en John Diefembaker, fyrrver-
andi formaður Íhaldsflokksíns,
taldi að nýdemókratar sæju
fraæn á að möiguleikar þeirra i
nýjum kosningum vænu sáralit'l-
ir og því væri ótrúlegt amnað en
þeir reyndju að- hattria Trudeau
í embætti eins lengi og mögu-
legt væri.
Trudeau saigðist ekki geta
gert sér fuilla grein fyrir, hvem-
ið stæði á fylgístapi frjális-
lyndra, og efcki væri unnt amnað
en túlka úrsttitin svo að ekki
væru allir ánæigðir með stjóm-
ina. Em aftur á mó.ti gæfu úr-
slitin efcfci til kynnia að neánn
arunar floíklíur nyti áskomaðs
fyl'gis. Trudieau sagði að stjóm-
in inyndi legigja frumvarp fyrir
þinigdð, sem miðaðd að því að
drniga úr atvimmuieysi ásn þess
að auka verðfbóttiguna.
Stamfield, fonmaður íhalds-
flofcksins, hefur gagnrýnt
Trudeau harðttega fyrir að ætla
sér að sitja áfram og segir það
bera vott um hrokaíega þörf
forsæti'sráðherrans til að standa
meðan stætt sé.
Trudeau fer hvergi
„Magnús Torfi, ætlar þú að
bregðast þeim, sem kusu þig?“
Harðort bréf til mennta-
málaráðherra í Nýju landi
Guðnnindur Sæniundsson
ritar í nýjasta tölublað Nýs
lands opið hréf til mennta
málaráðlærra, Magnúsar
Torfa Ólafswinar, sem ber
fyrirsiÍRnina: „Magnús Toi-fi,
ætlar þú að bregðast þeim,
sem kusu þig"“ Blaðið hirtir
feitletraða þriggja dálka
ranMnagréia, sem brotín «r
iittn í ibréf Guðmundar, þar
sem sösfð ej n deili á bonuni
„tii þess að lesendur þessa
feréfs treysti frekar orðum
bréfritara", eji þar er þess
g-etið að hann Iiafi átt sæti í
uppstilUiigarnefnd Sanitaka
frjálslyiulra og vinstri
manna í Reykjavik fyrir síð-
ustu alþingiskosningar. f
þessari i'ammagrein segir sið-
an: „hann var einn þremenn-
inganiia, sem ákváðu að beita
sér fyrir því, að ofrikislisti
Hannihals og Steinunnar
(með bréfritara í 4, sæti) yrði
borinn upp; hann hélt fund
heima hjá sér til að fá fleiri
í lið með þelm þremur (árang
ur: III þeirra, sem ginntir
höfðu verið á ofríkislistann,
neitnðu að sitja á honnm við
þessar aðstæður); hann var í
þelrri uppstilllngarnefnd
sem gekk endanlega frá list-
anum, og mælti fyrir listan-
um á félagsfundi. .
Bréf sitt hefur Guðmundur
Sæmundsson á þessum orðum:
„Þar sem ég tel mig bera
talsverða ábyrgð á því, að
þú, Magnús Torfi, varst sett-
ur í eísta sætí á lista SFV
í Reykjavík í síðustu kosn-
ingum, komst þar með inn á
þing og varðst ráðherra, vil
ég í stuttu opnu bréfi lýsa
fyrir þér áliti mínu á stjórn-
málastarfi þinu síðan þá.
(Það er óþarfi að blanda því
saman við álit mitt á þér sem
persónu. Það álit, sem
ég hafði á þér að þvl leyti,
stendur ðhiaggað. Ef ég
Magims Torfi Óiafsson,
menntamálaráðherra.
heSSi ekki álit á þér
sem manni, sem gaeti bætt ráð
sítt, teldi ég gagnsttaust, að
skrifa þér þetta bréf, og
hefði ég þá ttátið það ógert).“
Þvi næst rifjar Guðmund-
ur Sæmundsson upp máiin,
hvemig þau gengu fyrir sig.
Aðeins hefðu örfáír dagar
verið til stefnu til þess að
ganga frá framboðslistanum,
„eftir að Hannibal og Stein-
unn sigldu fullum seglum af
honum og féllu þar á eigin
bragði'". Síðan segir að
Bjami Guðnason hefði með
réttu átt 1. sætið, en vikið
fúslega fyrir Magnúsi Torfa,
vegna einbeittrar baráttu
gegn „einræðisvinnubrögð-
um Björns og Hannibals".
Síðan segir í bréfinu um
Bjarna Guðnason: „Hann
treysti þér sem öflugum liðs-
manni í baráttunni fyrir
breyttum starfsháttum og
ferskari vinnubrögðum". Og
enn segir Guðmundur:
„En ég verð að segja það
sem mitt álit, og það álilt beld
ég sé að verða talsvert út-
breitt þesisar vikurnar, — að
þú hefur í veigamikttum atrið
uni gjörsamttega brugðizt
þessu 'tir'ausiti.'"
Guðmun-dur segisit ekki
ásaka Magnús Torfa fyr-
ár það að hafa skilað litlu
sitarfi sem menmtamálaráð-
herra. Hann segist vel geta
sttoiiiS, að það taki tíima „fyr-
ir neynslulausan mann að
afla sér nægilegrar þekking-
ar tíl að stjórna menntamái-
liim ttsedis lamds. Era þó má ég
til með að nefna það,
að heldur fannst mér ósmekk
ttegt af þér i fyrravet ur að
leggja fr.am óbreytt á þingi,
hálfan tug frunavarpa frá tíð
Gylfa, — þessa menntamála-
ráðherra Viðreisnar, sem all-
ir fyrrverandi stjórnarand-
stæðingar voru sammála um,
að hefði verið slæmur mennta
málaráðherra. Skárra hefði
verið að gera ekki neitt, fyrr
en þú værir búinn að móta
þína eigin stefnu í mennta-
málum". Þessa hlið málanna
segist þó Guðmundur vera til
búinn að fyrirgefa, þar sem
mannlegt væri að gera mis-
tök, einkum í upphafi nýs,
viðamikitts starfs.
„Annað mál vakti upp
nokkra vonbrigðaöldu gagn-
vart þér, en það var þegar
fyrst reyndi á raunveruleg-
an vittja rikissitjórniairmeðlims
til að visa á brott þeim
bandaríska her, sem á
Isttandi hefur dvaiið í allt of
mörg ár, flestum löndum okk
ar til ama. Mér hefði betur
þótt sæma sem raunveruleg-
um sósialista að greiða at-
kvæði gegn mútufé banda-
rísku stjómarinnar tll lagn-
ingar hinnar nýju flugbraut-
ar á Kefliavikurfliugveili.“ Og
enn er Guðmundur tilbúinn
að fyrirgefa Magnúsi Torfa:
„Þetta var bara pínulítil nið-
urlæging fyrir alla íslenzku
þjóðina." Og nú tekur Guð-
mundur að rekja þær synd-
ir, sem hann ætlar Magnúsi
Torfa að hafa drýgt og sak-
ar hann um þátttöku í spill-
ingu: „Þú hefur gengið inn í
spillingarkerfið, sem þú varst
kosinn til að berjast gegn!
Og þetta vil ég efcki fyrir-
gefa. Þú hefuþ staðið við hiliS
hinna öldnu refklóku stjóm-
málaforingja, sem berjast
fyrst og fremst fyrir sínu eig
in pólitíska lífi, fyrir að
halda sjálfir sem mestu póli-
tísku valdi í eigin höndum.
Iængi vel tókstu ekki þátt í
þeim átökum sem inman
flokksins ríktu um vinnu
brögð og starfsaðferðir. Bara
með þvi þátttökuleysi brást
þú vonum okkar hinna rót-
tækari í flokknum, sem send-
um þig í ábyrgðarstöður
gegn vilja Hannibals-foryst-
unnar. En þó keyrði um þver
bak, þegar þú steigst fram í
krafti þess vattds, sem þér var
fært á silfurbakka, (þú varst
jú óvirkur félagi allt frá
stofnfundi SFV þar til þú allt
í einu varst kominn I efsta
sæti á framboðslistanum) og
ttýstir yfir stuðlniinigi þín-
um við hin óheilbrigðu
vinnubrögð I þessum flofcki
og gekkst til atlögu við þau
öfl, sem áður höfðu verið þín
ir einlægustu samherjar og
ákafir stuðningsmenn. Ég
spyr þig: Er hægt að ganga
lengra i því að valda pðli-
tískum samstarfsmönnum von
brigðum? Væri ég persónu-
leiki, sem vanda ætti til
þungiyndiskasta vegna eigin
afglapa, væri ég löngu búinn
að reyta af mér hár og skegg
af harmi yfir að hafa stuðl-
að að stjðmmálaframa
þínum. Þér virðist ætla að
fara eins og Hannibal vini
forðum, —( að týna sinni póli
tisku kjölfestu með aldrinum.
Er það þó miklu afsakanlegra
fyrir Hannibal, sem týndi
sinni pólitík ekki fyrr en á
sjötugsaldri eftir langan,
umbrotasaman og glæsilegan
stjórnmálaferil, — en þú ert
þó ekki nema s.tjórnmálamað
ur á bezta aldri.“
Guðmundur Sæmundsson
segir að ekki sé nóg með
þetta. Eftir að Magnús hafi
setíð í rúmliega eitt ár i ráð-
herrastóli sem arftaki Gylfa
Þ. viirðiist hamm hatfa komizt að
ni&urstöðu um hviaða stefnu
hann ætti að tafca. „Nú ætttar
þú að ganga í lið með for-
vera þínum og stuðla að því
að flokkur okkar sameinist
flokksleifum hægrikrata.
Hvað veldur þessum sinna-
skiptum, Magnús Torfi?“ —
spyr Guðmundur Sæmunds-
son.
Þá lýsir Guðmundur hug-
myndum sinum um sam-
einingu vinstri manna og seg
ir að Magnús Torfi hafi
attdirei látizt vera á móti
þeim skoðunum. Síðan spyr
hann menntamálaráðherrann,
livort hann ætli sér í fram-
boð aftur og hvort hann ætli
sér að halda áfram ráðherra-
dómi. Hvort TÆagnús Torfi
ætii að verða annar á lista
nýs flokks, næstiur á eftir nú-
verandi formanni Alþýðu-
flokksins og hann spyr: „Ætl
ið þið Gylfi kannski að skipt
ast á um að vera menntamála
ráðherrar til að fá hvíttd á
milli? — Nei, Magnús Torfi,
hér segja kjósendurnir
stopp! Veiztu ekki hverjir
kusu þig? — Það var rót-
tækt ungt fólk, sem vildi fá
inn í hið steinrunna pólitiska
líf nýjan andblæ ferskrar og
frjálsrar hugsunar. Þetta
fólk styður þig ekki á þess-
ari nýju braut þinni. Ég mun
ekki styðja þig og Björn-
Hannibal-tvístirnið, — ég
niún meira að segja alls ekki
kjósa ykkur, í faðmlögum við
hægri krata í næstu kosning-
um.“
Bréf sitt til Magnúsar
Torfa, endar Guðmundur
Sæmundsson með þessum orð
um:
„Eftir að þú nú á lands-
fundi SFV gerðist varafor-
maður í forystuliði Mar-
bakka-klíkunnar i SFV, höf-
um við margir bæði ástæðu
og löngun til að spyrja þig
einnar. spumingar. Og þessi
spuming er einföld og auð-
skíliri, en borin fram af hrygg
um huga. Hún hljóðar svo:
Magnús Torfi, — ætlar þú
að hregðast þeim, sem kusu
|úg????“