Morgunblaðið - 04.11.1972, Blaðsíða 19

MORGUiNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 4. NÓVBMiBER 1972
Noröurla-nd vestral
Aðalfundur
Kjördæmisráðs
S j álf stæðisf lokksins
Kári Jónsson, formaðnr Kjördæmisráðsins, Jóliann Hafstein
og: Jóliannes Guðmundsson, Auð iinnarstöðum.
Aðalfumdur kjördæmisráðs
Sjálfstæðisflokksins í Norður-
landskjördæmi vestra var hakV
inn í Víðiihlíð i Vestur-Húna-
vatinssýs'lu s.l. sunnudag. Á
fundin'um mætti Jótoann Haf-
stein, flormaður Sjálfstæðis-
flokksins, og flliuitti ræðu um
þjóðmáilin. Funduri'nn var mjög
fjölisóttur O'g mi'kill áh'ugi rikj-
andi.
Á fundin'um urðu fjörugar um
ræður um skipulagtsmál og
landsmál og tóku margir til
máls. 1 fundariok var eftirfar-
anidi tiMaga s’amþýkkt:
„Aðalfuindur kjördæmisráðs
SjáMstæðite'fMkksinfs í Norður-
iandskjördæmi vestra, hialdinn
að Víðiihlíð 29. nóvember 1972,
lýsir yfir fylDista stuðrain'gi við
þá ábyrgu stefnu sem SjáMstæð-
isflokknjrinn hefur fylgt i stjórn-
arandistöðu, en leggur áherzliu á,
að svo illa hafi vinstri stjórmin
haldið á málefmum þjóðarinnar,
að brýna nauðsyn beri til að
herða baráttunia að þvi marki
að hefja á ný uppbylgigingar- og
viðrei'snarstarf.
Fuinduri'nn tefflur mikilvægt,
að Sjálfstæðis'flllokíkuri.nn hefur
stuðlað að eininigu uim landhetg
ismálið, og emn beri að lieitast
við að hafa sem nánasta sam-
stöðu, meðan ekki er sýnt,
hvemig lýkur átökum þeim, sem
við eiigum í við Breta og Vestur-
Þjóðverja. Fundurinm telur, að
því mið'ur hafi gætt ýmdssa mis-
taka af hállfu rikLsstjórnarinn-
ar við framlkvæmd málsinis, ekki
sizt þegar óljóst er uim samstöðu
imnan rikisstjórnairinnar sjálfr-
ar um aðgerðir. Leggja ber
miklu meiri áherzlu en fram til
þessa á nauðsyn friðuinarráðstaf
ana til þess að vermda fisk-
stofna frá eyðileggimgu. Sjálf-
stæðisiflotekurinn hlýtur að
neyta fyrsta færis til að fyligja
fram þeirri stefmu sinni, að fisk
veiðilandlhelgin nái til land-
grumnsins alls og full viður-
kemnimg fáist á raunhæfri fisk-
veiðiland'helgi, sem fslendimgar
einir hagnýti.
1 utanríkismálum lýsir fundur
imn yfir þeirri skoðum sinni, að
fslendimgum beri, héðan í frá
eins og hingað til, að starfa inn
an- vébanda Atlamtshafsbanda-
lagsims og ekki komi til greima,
að lamdið verði gert varnarlaust
mema samningar takist urn sam-
eiginlegan samdrátt herafla
Atlamtshafsbandalagsþjóðanna,
sem tryggi aukið öryggi í okkar
heimshluta, og ber að miða end
urskoðum varnarsamnimgs'ins við
sliikar forsendur. Fundurinn
vekur athygli á því, að enn hef
ur ekkert það gerzt, sem sann-
fært geti menn um, að stefna og
störf alheiimskommúnLsmiams séu
eklki hin sömu og áður, og varar
sérstaklega við þvi, að hérlend-
uim komimúnistum takist að
dylja hima raumverulegu stefmu
síma og samskipti við heims-
kommiúniismann.
Hin gálauslega stefna vinstri
stjórnarinnar í efnahags- og at-
vimmumál'um hefur leitt til þess,
að grundvelli hefur verið kippt
undan helztu atvinmugreinium
lamdsmanmia og óðaverðbólga er
rnú rílkjandi. Bf sá vandi verður
lagður á herðar SjáMstæðis-
flioktesins fyrr en búizt var við
að leysa fram úr efnahagsöng-
þveitimu, skiorar fundurinn á
þimgflokk og miðstjórn Sjálf-
stæðisflokksins að tatea málin
föst'Uim töteum frá upphafi og
'gera þær ráðstafanir sem nauð-
synlegar eru til að rétta við
efmahag þjóðarinnar. 1 þeim efn
um ber í senn að leggja höfuð-
áherzlu á, að atvinnuvegir þjóð-
arimnar séu reknir með hagmaði
og þanmiig tryggt atviinnuörygigi,
j'afnfraimt því sem launþegum sé
tryggð réttmæt hlutdeild i af-
ratestri þjóðarimnar.
Hverfa verður frá síautemum
hialla á þjóðarbúinu, bæði í við-
S'kiptum við útKind, í uppbygig-
inigu fjárféstimgarsjóða og á öðr
um sviðum. Ríkimu ber að draga
úr útgjölduim á veltitírmum, en
örva ekki til vaxamdi verðbólgu
með ógætilegri fjármiáliastjórn,
og stöðvia verður steuldasöfnun
erlendis, til þess að viðhalda
eyðslu umfrarn framleiðslugetu
landsmanna. Er fundurimn þess
fullvi'S'S, að alþýða mun meta
slítear aðgerðir, emda hefur for-
usta Sjálfstæðisflotetes'ins áður
sýnt, að henmi er treystandi til
að takaist á við erfið vandamál,
og áramgur slikra aðgerða hefur
skjótt komið í ljós.
Pundurinn varar sérstaklega
við því autena miðstjórnarvaldi,
sem þróazt heflur i skjóli þeirr-
air stefnu, sem vinstri stjórnin
hefur rekið. Stöðugt er verið að
flytja fjármuni í ríkum m'æli frá
landsbyggðinmi til miðstjómar-
valdsins í Reykjavíte. Þessi þró-
un er hin uggvænlegas'ta, og ber
Sjálfs'tæðis'flokkmum að beita
öllu afli símu tffl að snúið verði
af þessari óheiilabraut. Auka
verður mjög sjáJlfstjóm og fjár-
ráð sveitarfélaiga, sýslufélaga
eða stEerri heilda á liandsbyggð-
19
inni, svo að hið miikla fjármála
viald, sem verið er að safna sam-
an í höfúðborgimm, verði í fnam
tíðinni í rikara mæli í höndum
heim'amanna um land alit. Fund
urimn mótmœlir sérstaklega
þeirri stefnu, sem ríkt hefur í
rafork'umáluim og telur, að yfir-
stjóm þeirra eigi að færa til
landshluta og héraða.
Aðalfundur kjördæmi®ráðsims
legigur áherzlu á, að starfsemi
Sjál'fstæðis'floikksims verði auk-
in sem mest, enila er l'jóst, að
fyrr eða síðar kemur það i hans
hlut að reisa við það, sem rifið
hefur verið niður með óskymsam
legri stjórnarstefnu, verðbólgu
og ós'tjórn. Heitir fundurinn á
alia Sjálfstæðismenn í kjördæm
imu að herða nú baráttuna fyrir
siigri Sjálfstæðisfloktesims í
mæstu Alþingi'skosning'um, þann
iig að eimmitt í þessu kjördæmi
verði það ljóst, að fólkið unir
ekki himrii svokölluðu vinstri
stefmu.“
1 stjórn kjördæmi'sráðs voru
kosnir Kári Jómsson, Sauðár-
króki, formaður, og rmeðstjóm-
endur Björn Jónasson, Siglu-
firði, Árni Guðmundsson, Sauð-
árkróki, Þórarinn Þorvaldsson,
Þóroddsstöðum og Adolf Bend-
sen Skagaströnd. Varamenn
voru kjörnir Þorvaldur Óskars-
son, Sl'eitustöðum, Óli J. Blön-
dal, Sigliufirði, Karl Siigurgeirs-
son, Hvamm'stamga, Valgerður
Ágústsdóttir, Geiitastearði.
Tannviðgerðir
— greiddar af tryggingunum
PÉXUR Pétursson mælti í gær
fyrir frumvarpi til lagia um
breytingar á lögum um almanna-
tryggingar. Þar er gert ráð fyrir,
að aJhir tannlækningar á fólki
allt að 20 ára aldri falli undir
tryggingakarfið.
Þingmaðurinn sagði, að slite
frumvörp hefðu verið flutt árum
saman í því forrni, að allar tann-
læfcningar ættu að falla undir
tryggingalöggjöfina. En í þessu
frumvarpi væri gert ráð fyrir,
að þessu takmarki yrði náð í
áföngum; tanmviðgerðir yrðu þá
á veguun sjúikrasamlaga fram til
20 ára aldurs.
Þingmaðurinn sagði, að ekki
þyrfti að bíða eftir heildarend-
urskoðun tryggingalöggjafar-
innar. Rétt væri að viðurkenna
að tannsjúkdómar væru alvar-
legir sjúkdómar rétt eins og
aðrir sjúkdómar.
Að lokinni framsöguræðu var
frumvarpinu vísað til annarrar
umræðu og heilbrigðis- og tygg-
inganefndar.
Sjóhólkur heimshafanna sýnir
á Suðurnesjum

FARMAÐURINN, furðufuglinn
og kúmstneriinn Jónas Guð-
mundssson, stýrimaður, hefir rif-
ið kjaflt í brúnmi, horft vökulum
aiugum um hafflötinm og séð öld-
ur lífsiims brotna í öðru litrófi en
títt er um hefðbundna sæfara.
Þegar steflna var dregin á sjó-
kort voru léreft og litir jafnan
með í förum. Sjófeirðasagan og
Mfssiglinigin var færð í letur á
loggbók Mfsins, bæði i bundmu
og óbumdiruu máli, hvort sem var
með penna eða peinsM. Lifsorkan
og Mflsgleðin ólguðiu sem brim-
sog í Mtfflæðamdi og Usitæðandi
ölduróti manníífsins. Og þegar
engilsaxnes'ka kirkjuorganistann
vamtaði við sjómamnamiessu í
Grím®by var það vaskmennið og
vítaminigjaflimm, Jónas stýrimaö-
ur, sem hljóp umdir árar við org-
eMið og lék eins og emigiil eða
fræmdi hans Páld ísólfsson. Jónas
lék jafnt með höndum og fótum
með seltuma í skeggimiu, svo að
dýrðarsálmurinm, „Hærra minm
Guð til þím“, hljómaöi eins og
dauðastumur og harmakveim frá
Hailamiðum í eyrum viðstaddra
sjómanmskveTma og sjálfl kirkj-
am fflóði. í titramid! tárum himna
trúhræddu guðsgesita, rétt eins
og þegar risaskipið Titanic enda-
steyptist I kolgræmt,, djúpið. Að
messugerð lokinni Sirtlst Jónas
stýrimiaður eða first maite Joe
úti á pubb, slóttugur og sbemmt-
imm eirns og sjálfur steipper
Skrekk, þar sem hann tók til við
að hamra og glamira gamla sjó-
araslagara. „Gheer up, my iads,
kiss them affl, tihe sihort amd the
fat amd the taiffl . . .“ dúndraði
með hneggjamdi graðhestaitakt
um háltft hafnairhverfið frá sígar-
ettusviðnu mótmaiborði slaghörp-
ummar. Þar inmi í bjórdampimum
og reykjarmekkinum himdi sá
týndi enski kirkj uorganisti yfflr
ölglaisi, framlágur eims og hala-
kMpptur ryðteláfur af Islamdsmið-
um.
Öll islenzk men.ning, sem máU
skiptir, er bændamemnimg. Is-
lendingasögumar eru skráðar í
afskekktum sveitum strjálbýUs-
ins. Orðið sveitamaður er nú
skarmmaryrði í tungumni Mkt og
orðið klunni, sem er saimstofna
við enska orðið „clown“ er litea
þýddi upphafflega sveitamaður,
en síðar i yfirfærðri merkimgu:
klaufabárður og trúður. AUt eru
þetta hugismáði og orðsmíði glað-
klatekalegs bæjar- og borgartýðs
með stórbremglað andlegt gæða-
miat. Hvemig er því annað hægt
en taka ofan fyrir íslenzkum sjó-
manni, sem eygir og dundar sér
við eitthvað allt anmað og
skemmtilegra en eintóma Mfsbar-
áittu og þorsk, eiims og Jórnas
Guðmundssom, stýrimaður, gerir
í fjölbreyttri list simni með orð-
um, Mtum, linum og tónum. List
hans er skemmtffliega laus við
landlægam telurLnahátt himna
mörg hundruð fústeara, sem taka
sig háairvarlega og em á hraðri
/
leið með að verða stórum fjöl-
mennari en öll sjómamnastéttin
til samams. Starfsheitið listmál-
ari er a'ð verða argasta skamm-
aryrði likt og „sveitamaður"
rmeð síaukinni notkun þess í
titlaskreytimgum síðustu ára.
Sjómanms- og stýrimanmsheitið á
vonandi eftir að standa fyrir
síniu enn um hrið. Það er hofflt
að hafa i huga og gleyrma þvi
ekki, að það er eimmitt sjósókn
og þorskur, sem nú er fjárhags-
leg undirstaða sem næst allrar
islenzkrar mennimgar og gerir
okkur kleift að byggja þennam
hólma Mkt og landbúnaður áð-
ur.
Ég veit ógerla hvort Jómais er
snjallari stýrimaður i stjórmbrú
kaupsteipa, togiara og varðskipa
eðla í lyítimgu á lystismekkj um
Ustanna, þeim völtu og vand-
stýrðu ffleyjum. Harnn hefir ekki
svo vitað sé lent i válegum haf-
ViMum né siglt mokkru steipi
sínu í stramd úr gamgmitelum og
haflfærum hæfiieikaflota sin.uim.
Málverkasýning hans, sem
hófst í gær í Keflavite og lýkur
næstteamandi sumnudagstevöld,
ber vitni um skapandi lisitaimaínn
með Ustræniam slagteraft og
sprengimátt tjáninigarinnar svo
brugðið sé fyrir sig skrautlegum
sparisetnin'gum og fagorðum
flinna fagurkem og memnámgar-
vi'ta, sem aldrei slokknar á né
gefla vegvilltum vihandi sigliimg-
armerki. Jómas stýrimaður er
kúnstmer, sem getur annað og
fleira en rifið kjiatft í brúnni,
meira en hægt er að segja um
marga hirna svoköffliuðu jústeruðu
listamenn þjóðarmnar á öUum
sviðum, sem eru skreyttár með
gæðamatsstimpU hins opinbera,
viðurkenningu, sem þvi miður er
stundum frekar femgin fyrir út-
reiknaða brúkun á eigin kjaflti
og annarra, heldur en vegma yf*
irburðaverðleika. Það er sameig-
inlegt almættimu og vesalimgs
mönnunum að sýna ósanngimi
og mismuna, þegar úthiutað er
guffli og gáfum, Mfsgæðum og
hæfileikum.
Sigldu ávallt heffll og frjáls og
óháður um töfrandi útsæ og reg-
imhöf Mta, Mmá, tóna, ljóða og
leiftrandi frásagmar, langt, langt
fyrir utan alla viðurkennda land-
helgi Mstanna, þú, gamli, kjöl-
dregnd og sæbarði sjóhóikur „of
the seven seas“. Megi öffl þín
skip verða flaggsteip!
Örlygur Sigurðsson.