Morgunblaðið - 06.02.1973, Qupperneq 13
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 6. FEBRUAR 1973
13
Heath forsætisráðherra Breita var í opinberri heimsókn i Washington í vikunni og eézt hér
með Nixon forseta við komu na til Hvíta iuissirvs.
Kaunda, forseti Zambiu:
Leita annarra
flutningsleiða
Rhodesia opnar landamserin
— Zambia ekki
Addis Ababa, Salisbury,
5. fehrúar. AP—NTB.
• Deilur Zambiu og Rhodesiu,
sem leitt hafa til lokunar landa-
mæra þeirra, voru til umræðu á
fundi utanríkisráðherra Afríku-
rikja í Addis Ababa í dag.
Haile Sflassie, keisari Eþíópíu,
ávarpaði fundinn og skoraði á
rikin að veita Zambiu verulega
aðstoð í þessu máli.
• Stjórn Rhodesiu hefur fyrir
sitt leyti ákveðið að opna landa-
mærin á ný en stjórn Zambiu
kveðst ekki gera hið sama, enda
muni hún hér eftir leita nýrra
leiða til að koma útflutningi sín-
Bn til hafna, en meginhluti út-
flutningsvamings Zambiu hefur
farið um Rhodesiu til hafnarborg
arinnar Beira í portúgölsku ný-
lendunni Mozambique.
• Fjögurra manna sendinefnd
Sameinuðu þjóðanna er nú á för
um til Afriku til þess að kanna
málsatvik og ástandið á landa-
mærunum.
Stjórn Rhodesiu lokaði landa-
mærunum 9. janúar sL í mót-
mælaskyni við meinta aðstoð
Zambiu við afríska skæruliða,
sem hafa látið æ meira til sin
taka í Rhodesiu, að undanfönru.
Rhodesiustjórn staðhæfir, að
skærut ðairnir hafi æfingastöðv-
ar í Zambiu.
Lokun landamærana hefur ver
ið alvarlegt mál fyrir Zambiu,
þar sem mestur hluti af útflutn-
ingsvarningi landsins, sera eink-
uim er kopar, fer með jáirnbraut-
um um Rhodesiu til lestunaar i
skip i Beira. Nú hefur forseti
Zambiu, Kenneth Kaunda, lýst
því yfir á blaðamannafundi að
hann nvuni ekki lengur treysta
á þessa flutningaleið, haaan
kvaðst ekki ætla að vera áfram
blórabögguil i innanríkisvanda-
máXim Rhodesiu. Kaunda sagði
og, að hann teldi opnun landa-
mæranna gildru, er stjórn Rhod-
eshi vúdi teggja fyrir Zambiu-
I rnenn og væri hann staðráðinn í
I að ganga ekki í hana. í óag var
i öllium bifreiðum sem íengið höfðu
leyfi yfirvaida í Rhodesiu til að
fara yfir landamærin, snúið til
baka af zambiskum vörum.
| Um mál þetta verður, sem fyirr
segir, fjaflað á fnndi utanríkis-
ráðherra Einingarsamtaka Aír-
íkurikja, sem nú er hafírrm i
Addis Ababa. Þennan fund sitja 1
fulltrúar 41 Afríkuríkis.
í stuttu máli
14 fórust í
skriðuföllum
Innsbruck, 5. febrúar. NTB
FJÓRTÁN manneskjur
biðu bana á sunnudag, er
skriðuföll urðu í austur-
ísku Ölpunum. Er þetta
ein versta slysahelgi þar
um slóðir í mörg ár.
Tíu manns grófust und-
ir snjóskriðu í námunda
við fjallið Kirchspitze,
sem er um 80 km suðaust-
ur af Innsbruck. Allir voru
þeir Vestur-Þjóðverjar.
Aðrir, sem fórust, voru
AustHrríkismenn.
Velkominn aftur . . ?
Ma-limö, 5. fébr. NTB.
SVO virðlst sem al þn líði,
að samband Bandarikjanna
og Svíþjóðar komizt aftur í
eðtilegt horf. Dagblaðið
„Arbetet" í Matmö segir í
dag, að af liálfu bandaríska
utanrikisráðuneytisuis hafi
verið leitað hófanna um það
í sænska ntanríkisráðuneyt-
inu, hvort þvi væri á móti
skapi, að fyrsti sendiráðofull-
trúi Bandaríkjanna í Stokk-
hólmi kæmi aftur þangað.
Segir blaðið, að sænsk yfir-
völd hafi eftir óformlegnm
leiðum látíð á sér skiljast, að
bandaríski fulltrúinn sé vel-
kominn aftur.
Vilja ekki
Concorde . . .
Sydimey, 5. febr. NTB.
RÍKISSTJ ÓRN Ástralíu hef-
ur gert það lýðum ljóst, að
hún rntmi e4dd veita flugfe-
Iögum landsins fjárhags-
stuðmin.g til þess að þau geti
keypt brezk-fronsku þotuna
Concorde. Er haft eftir
flugumferðarstjóra landsins,
Charles Jon.es, að stjórnin
teljl sig fyrst verða að ganga
óyggjandi úr skugga um að
kaup þessapar þotutegundar
borgi sig, áður en lagt sé út
slíkt fyrirtæki. Jon.es sagðist
þeirrar skoðunar, að þotan
uppfyflti ekki þau skilyrði,
sem í Ásitralíu væru sett um
hávaða.
250.000 punda
skuld diplomata
Lomdon, 5. febr. NTB.
DIPLOMATAR í London virð-
ast ekki bera mikla virðingu
fyrir regl um um bifreiða-
stöður og óspart færa sér í
nyt þau forréttindi, sem stöðu
þeirra fylja. Hefur verið
upplýst, að diplomatar hafi
sl. fimm ár sloppið við sektir
vegna brota á þessurn reglum,
sem nemi 250.000 sterhngs-
puodum. Hefur þess verið
farið á leit við utanríkisráð-
herra Bretlands, Sir Alec
Douglas Home, að hann ræði
mál þetta við erlenda seindi-
m,enn og fari þesis á Ieit, að
þeir borgi sjálfviljugir þessar
sektir.
Giftusamleg
nauðlending
Hedsinigfors, 5. febr. NTB.
ÞRÍR me.nn slösuðust er fUuisk
farþegaflugvél þurfti að nauð-
lenda á isilögðu vatni um 100 km
norðsnstan við borgina Ule-
borg i N-Finnlamli i niorgun, eft
ir að annar hreyfiH liennar hafði
bilað skömmu eftir flngfak.
F'Mgvéiin hafði aðems verið á
loifti í 5 míniúitiur, er fflugstjórinn
tiikynnti flugturnimim í Uleborg
að annar hreyfill heíði biiað o.g
bað u*n leyfi til að snúa við. Var
Jeyfið þegar veitt, en þá rofnaði
samband við vélina. Mikil teit
var hafin og fann sæ.nsik björg-
unarþyrfa vélina eftir 3 tíma
leiit. Voru þrir af 18 farþegum
nokkuð meiddir. Voru allrr fíutt-
ir á sjúkrahús mieð þyrlunni.
Le Duc Tho, samningamaður N-Víetnam þakkar Mao Tse
Tung, leiðtoga kinverskra kommúnista hjálpina og stuðning-
inn við N-Vietnaim í baráttunni við Bandai'íkjamenn. Ttio kom
við í Peldng á leiðinni heiim frá París crftir að diwnkomulagið
hafði verið undirritað.
Rá5stefna í Nýju Delhi;
Þróunarlöndin - einka
réttur strandríkja
NÍTJÁN Afriku- og Asíuríki
samþykktu nýiega í Nýju
Deihi á ráðstefnu, sem má
segja að hafi verið haldin til
undirbúnings hafréttarráð-
stefnunni á næsta ári, tillögii
þar seni segir að strandriki
skuli hafa einkarétt til þess
að ráða öilu um fiskveiðar á
breiðu en ekki nánar til-
greindu belti utan fiskveiði-
landhelgi sinnar.
Þefcta segir brezka timariit-
ið Economist að geti verið
fyrirboði um niðursiööu haf-
i'éttarrá ð«t efnunrnar.
1 tililögu frá Iindverjum
var gengið lengra og gert ráð
fyrir eftirliiti ríkjahópa með
fisikveiðuim út fyrir ótil-
greinidia beitið i fyrri tillög-
unnii til þess að vernda stað-
bundnar fisktegundir og eft-
irliiti alþjóðastafnunar með
fislrtegundum eins og tún-
fiskí, sem ferðast lanigar vega
leragdir.
Þes®u mótmæltu Japandr,
sem eru bæði umsvifamiklir
í sjávarútvegi og iiHa þokk-
aðir fyrir rányrkju og sögðu
að sögn blaðsins, að lögsaga
ætti að takmarkasit við land-
belgi með þeirri einu undan-
tekningu að „sérstök vernd“
yrði veitt ungum fiskíðnaði í
þróunaríöndum og takmörk
uð réttimdi veitt fisikimönn-
um, sem veiða á heimainið-
um. Ekkert bull hjá þeim
um 50 milur eða 200 milur
eins og Ísiemtiíiigar og Perú-
menn sækjasit eftir, segir
Ecomomisit.
Bandaríkin áttu áheyrnar-
fulltrúa á ráðstefnunni í
Nýju Delhi og tóku svipaða
afstöðu og Japanir og gerðu
þá eirni töisiökun að viður-
kenna mætti ef til vill að
strandríki hefðu „sérstalkra
hagsamuna" að gæta á nálæg-
um hafsvæðum. Að öðru leyti
iögðust aðeinis lönd sem eiiga
ekki land að sjó gegn tillög-
unni.
Allt veiit þetta á illt fyrir
Breta og aðrar siglingaþjóð-
ir, sem reyna nú að verjast
þrýstingi í þá átt að skipta
upp hafinu, segir Econoroist
en baetir því við að íinna
verðf einhverja máta-miðlun-
aiiausn.
Blaðið bendir á þau rök
þróunarlajida að Evrópulönd
hafi ekkl hikað vtð að skipta
á miilK sín oíiu- og gasauð-
ftndum í Norðursjó og að
Bandarikin geri kröfu til lög-
sögu yfír öllum náttúruauð-
lijjdum á landgrunini sinu á
alít að 200 metra dýpi. Þetta
vilja þróunarlandin að gildi
um fiskinn ííka, segir Econ-
omist.
Blaðið bendir loks á þá
þýð'ingarmiklu staðTeynd að
eini dótnaonai/ sem var
ósaimmála bráðabirgðaúr-
skurfti Haag-óómstólsi«js í
fi.skvciðideilu Iskmdinga við
Breta og Vestur-Þjóðverja, sé
Mexíkómaður.