Morgunblaðið - 24.02.1973, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. FEBRÚAR 1973
21
Hún var á hlægilega lágu verði þessi. . . .
— Má ég fá afganginn lán-
aðan, þegar mamma kemur til
baka með bílinn?
— Ég á gamlan hatt og
frakka, ef þú bíður augnablik,
þá ætia ég að slást í hópinn.
— Já, það er viðkomandi
þessari bakteríuræktun . . .
% 'stjörnu
, JEANEDIXON
flrúttirinn, 21. marz — 19. april.
Þú aðgrætir vandamAlin með varúð, »g; leitar l»ér aðstoðar sér
fróðra við fráfang þeirra.
Nautið. 20. apríl — 20. maí.
I»ú forðast fjármálin næstu dagra, en einbeitir þér að félarslejfiim
aðserðum.
Tviburarnir. 21. maí — 20. júní
Þú réttir út höndina og vilt gefa og miðla ástvinum þíuum með
þér, en ætlast til einskis að launiim.
Krabbinn, 21. júní — 22. júlí.
Þú hreinsar til I vinnunni, og gætir vel að þeim störfum, sem á
dagrskrá eru fyrlr.
Ljónið, 23. júlí — 22. ágúst.
Þú verður að taka daftinn snemma, og hveruig væri að reyna
morgrunleikfímina. Vtðskiptin g;efa þér mjög; gróðar vonir.
Mærin, 23. ágúst — 22. september.
Þú nennir ekki að rífast um gamlar erjur, einbeittu þér að þvS
að koma fjármúlunum á réttan kjöl og; innheimta.
Vogin, 23. september — 22. október.
VinmijErleðin er þér miklu meira virði en ástæðan fyrir verkun-
Sporðdrekinn, 23. október — 21. nóvember.
Fólk bfður átekta, og; væntir mikils af þér. I»ú spreytir þig;.
Bogmaðurinn, 22. nóvember — 21. desember.
Þú ert sérlega tung;ulipiir og ötull að semja í dag, og; komdu nú
aðaláhug;amálum þSnum á framfæri.
Steingeitin, 22. desember — 19. janúar.
Þú ert örlátur þar sem þér er það mikilvægt. Þú mátt tefla á
tvær liættur að vissu marki.
Vatnsberinn, 20. janúar — 18. febrúar.
Það kann að taka þig; allan dag;inn að koma máliini þímim á
hreint, en kvöldið er bæði lang;t og; skemmtileg;t.
Fiskarnir, 19. febrúar — 20. marz.
Vinir þinir, sem hafa f.jarlæg;/.t þig; koma aftur. Láttu þá eig;a
sig;, en vertu stærrí maður á eftir.
EINS OG HETJULJÓÐ....
Framhald af bls. 17.
að skelfing hafi gripið um sig, hvað
an sem sú frétt er komin, en mér
hefur alltaf skilizt að allt hafi geng-
ið fyrir sig ótta- og skelfingarlaust.
Kannski er hið rétta, eins og oft
endranær, einhvers staðar þarna á
milli. Og vonandi er að þeir sem
hræddir urðu (hver mundi ekki hafa
orðið hræddur og hver varð ekki
hræddur?) hafi náð sér og treysti
sér til að snúa heim aftur, þegar
ósköpin eru afstaðin. Án búsetu i
Vestmannaeyjum er Island stórum fá
tækara land en áður var, hvað sem
öllum fasteignum líður. Krumm vitn-
ar m.a. í grein sinni í Þóri Kr. Þórð-
arson, prófessor, og kemst hann eitt-
hvað að orði á þá leið, ef ég man
rétt, að Vestmannaeyingar muni fara
heim aftur, þó að jörðin brenni und-
ir fótum þeirra. Vonir standa líka til
að þar verði ekki gos næstu 6000
árih. En þess ber þó að gæta að það
er víst rétt sem ég hafði eftir einu
blaðinu í Danmörku að meginlöndin
flytu hvert frá öðru sem nemur 3
sm á ári, þvl að Die Welt fullyrð-
ir í grein að sú staðreynd liggi nú
fyrir eftir rannsóknir þýzka
skipsins Meteor. í þessari sömu
grein er varpað fram þeirri spurn-
ingu hvort Island sé e.t.v. tappi á
jarðskorpunni, þar sem umbrot og
árekstrar fá eins konar útrás. Þetta
liggur enn ekki fyrir, segir blaðið.
Ef ég skil útlistanir blaðsins rétt,
verður eldgos eins og í Surtsey (og
e.t.v. einnig Helgafelli), þegar gas
myndast við það að sjór fellur ofan
í eins konar ,,reykháf“ eins og blað-
ið segir, í jarðskorpunni óg kemst
að fljótandi neðanjarðarhrauninu.
Þá hefur gasmyndunin sprengingu i
för með sér, enda hefur „massinn"
komizt á hreyfingu við þessa
óvæntu heimsókn. Þannig er um alla
hluti: andstæðurnar koma af stað
hreyfingu — og þá gerist alltaf eitt-
hvað.
Án hreyfingar væri tilveran
„dauð“.
XXX
í grein í Die Welt segir Rainer
Fabian m.a.: „Sá sem flýgur þangað
(til Eyja) sér fyrst eldspýtu blossa
við himin. Síðan allt í einu eins og
logi. Úr eldspýtunni flöktandi leift-
urblossi . . .“ Og svo flýgur blaða-
maðurinn yfir eldinn, sér gjósandi
gapið og ekkert er til lengur
— nema bruni. Hann talar um að
„Heimaey wird zu Tode gequált"
(kvalin til dauða) og virðist það
mjög ofarlega í hugum þeirra megin-
landsblaðamanna sem þangað hafa
farið. Þess vegna yrði þeim mun
ánægjulegra að geta bjargað lífi eyj-
arinnar, sótt hana í greipar dauðans.
Þorrablótið þar nýlega gefur vonir
um að svo verði.
Erfisdrykkja er annað en þorrablót.
XXX
í mörgum þessara erlendu greina
er minnzt á að víkingarnir hafi kom-
ið til Islands og Vestmannaeyja 874.
eða fyrir 1100 árum, svo að þjóð-
hátíðin, sem Eyjaskeggjar hafa hald-
ið mestri tryggð við allra lands-
manna, hefur fengið sína auglýsingu.
Ég held það sé vart hægt að aug-
lýsa 1100 ára afmæli Islands byggð-
ar öllu betur en gert hefur verið í
þessum greinum. Og ef einhver hef-
ur haldið að eskimóar byggju i snjó-
húsum á íslandi, þá vita þeir nú bet-
ur.
Fátt er svo með öllu illt, að ekki
boði nokkuð gott.
Sum blöðin flaska i fyrstu á Vest-
mannaeyjakaupstað og halda að bær
inn á Heimaey heiti „Kaupstaður".
Það er eins og þegar erlendum frétta
mönnum Morgunblaðsins berast bréf
með áletruninni: Mr. Erlendar
fréttir. En svoleiðis smáræði fyrir-
gefur maður útlendingum auðveld-
lega. Líklega er þetta síðan Ingimar
Erlendur skrifaði Borgarlíf á rit-
stjórnarskrifstofum Morgunblaðsins.
XXX
í einu blaðinu er haft eftir „Haus-
frau Haldora Haldersson (26): „Ég
og bæði börn mín vorum í fasta
svefni. Skyndilega köstuðumst við
fram úr rúmunum. Ég lagði frakk-
ana yfir börnin. Siðan þutum við
út úr húsinu. Við heyrðum öskrið í eld
fjallinu. Óttinn við að brenna lifandi,
var hræðilegur.“ Og eftir Birni Páls-
syni er haft: „Það var hættulegt að
lenda, því að flugvélin okkar hefði
getað sprungið í loft upp.“
Rainer Fabian sem fyrr er nefnd-
ur lýkur sinni frásögn, sem heitir:
Eldur, vatn — og hetjuljóð, með þess
um eftirminnilegu orðum, sem
Islendingar ættu að veita athygli:
„Ennþá biða fiskimennirnir eft-
ir kraftaverki. Og kannski er allt
þetta, trútt islenzkri arfleifð, ekkert
annað en eins konar hetjuljóð."
Eins og ég hef alltaf verið að
reyna að segja. Andörlög samkvæmt
kenningu Malraux.
XXX
Um það leyti sem ég fór frá Höfn
rifjaði Sydsvenska Dagbladet
upp aðstoð Svía við önnur lönd, ég
veit ekki hvort það hefur staðið í
nokkru sambandi við handtak þeirra
nú, þegar Vestmannaeyingar eiga í
hlut: Svíar veita Indverjum 125 millj.
sænskra króna aðstoð, Tanzaníu, 120
millj., Kenya 60 millj., Kúbu og Tún-
is 35 millj. Chile og Eþíópiu 30 millj.
og Zambíu og Botswana 20 millj.
sænskra króna aðstoð. Við skulum
ekki hafa neinar áhyggjur af fram-
laginu til okkar. Við tökum bara í
framrétta hönd Svía eins og annarra
og þökkum fyrir okkur, án „stoltara
legs hiks“ eða flaðrandi þakklætis.
Upplitsdjarfir, en þó þakklátir.
Norðurlönd hafa sýnt okkur
að norrænt samstarf og bræðraþel er
ekki aðeins í orði, heldur einnig, og
ekki síður, á borði. Ég hef aldrei
upplifað aðra eins umhyggju fyrir
íslandi og Islendingum og fyrstu gos
dagana. Þá var ég í Kaupmannahöfn.
Viðbrögð Dana voru ógleymanleg.
En eldgosið hefur sokkið djúpt i
undirvitund fleiri þjóða. Þannig tal-
ar eitt þýzku stórblaðanna nýlega
um „Der Tanz auf dem Wáhrungs-
vulkan" („Dansinn á gjaldeyriseld-
fjallinu“), þegar Nixon lækk-
aði bandaríska dollarann, og safn-
anir hafa verið í Þýzkalandi og víð-
ar: „Heimaey-Island-Nothilfe e.V*"
er á vegum Dieter (Gunnars) Wend-
ler og félaga hans í Frankfurt, ís-
lendingakvöld eru í undirbúningi í
nokkrum borgum Þýzkalands, en tím
inn líður. Og áhuginn minnkar. Fólk
er fljótt að gleyma hörmungum nú á
tímum, eins og ég hef áður bent á.
Þó kernur alltaf eitthvað óvænt upp:
nýlega barst skrifstofu Flugfé-
lags íslands í Frankfurt fra'mlag frá
Þjóðverja einum, sem langar til „að
draga úr neyð íslenzku þjóðarinn-
ar með 50 marka framlagi.
Svo spyr hann um hvort Hjálmar
Eiríksson frá Vestmannaeyjum sé
enn á lífi: „Hann var fiski-
maður og bjó í bænum." Bréfritari
segist hafa átt bréfaskipti við hann
1931 og sendir ljósrit af póstkortum
sem Hjálmar sendi honum, annað með
stimlinum: Luftsehiff Graf Zeppelin,
Islandsfahrt 1931 (Loftskipið Zeppe-
lin greifi, Islandsferð 1931) og hlýt-
ur kortið að vera komið i sæmilegt
verð nú. Af kortinu má sjá að Þjóð-
verjinn heitir: Friedrich A. Schroth,
jun. Hjálmar hefur skrifað á ensku
og segir að kortið fari „by air post
when „Graf Zeppelin" flies to
Reykjavik at the end of this month“
(bréfið er sent frá Vestmannaeyjum
25.6. 1931, en kemur skv. póststimpli
til Friedrichshafen 3.7. 1931.
Þannig liggja leiðir fólks saman
með ýmsu móti, i gleði og örvænt-
ingu, lífi og dauða.
XXX
(P.S. í grein minni um danska
skáldið Jens August Schade í Hafn-
arhripi varð sú prentvilla, gárung-
um væntanlega til gleði og ánægju,
að þar stóð höfn í stað höf. Rétt
er málsgreinin svo: „Og ljóðið fellur
i breiðum farvegi, allt að þvi foss-
andi mælskt, en þó kliðmjúkt, og
rennur með fljótinu inn í höf tim-
ans.“
Hér er fjallað um hið athyglis-
verða ljóð Schades „Konkyliens
siang", 1944).