Morgunblaðið - 28.09.1974, Side 13
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. SEPTEMBER 1974
13
Ifylgd
með heims-
borgurum
I v'. •• . <. ‘ •,
Helga Ingólfsdðttir ...
Mánudaginn, þegar frétta-
maður Mbl., fór fyrst fram á við-
tal við Helgu Ingólfsdóttur á Loft-
leiðum, var dálftið ásetinn hjá
henni. Blaðafólk frá ftölsku tfzku-
blöðunum Grazia og Giola voru að
koma utan af landi f bæinn, 2
blaðamenn frá Göteborgs Tidn-
ingen væntanlegir frá Svfþjóð svo
og sænsk blaðakona einnig f
efnisleit, amerfskur ferðabóka-
höfundur átti að koma frá
Glasgow og forstjóri Loftleiða-
skrifstofunnar f Guatemala var
væntanlegur kl. 7 morguninn
eftir. öllum þurfti að taka á móti
og sinna. Hvernig fórstu að
þessu? spurðum við, þegar við
vorum seinna sezt f skrifstofuna
hennar dag einn eftir vinnutfma
— Ég tók það ráð að biðja tvo um
að fara f dagferð til Gullfoss,
Geysis og Þingvalla, svaraði
Helga um hæl. Öðlru vfsi gat ég
ekki sinnt öllu þessu fólki. En
hún tók fram, að þetta væri með
erfiðari dögum.
Helga Ingólfsdóttir hefur í 9 ár
annast móttöku og fyrirgreiðslu
við blaðamenn, ljósmyndara og
aðra erlenda gesti Loftleiða eða
síðan haustið 1965, þegar Sigurð-
ur Magnússon blaðafulltrúi
hringdi til hennar frá New York,
er hún hafði tekið við skemmti-
legu starfi f Washington. Hann
vantaði góðan aðstoðarmann. Nú
er Sigurður hættur, en Helga
heldur áfram að veita fyrir-
greiðslu erlendum gestum Loft-
leiða — eða núna Flugleiða — og
sinna öðrum verkefnum
kynningardeildar.
— Þegar ég byrjaði hér, þurfti
að leggja vinnu í að ganga á eftir
erlendum blaðamönnum að koma
og kynnast Islandi, sagði Helga.
E'n nú er landið okkar orðið
þekktara og jafnvel orðin ásókn í
að koma hingað. Það breytir
þessu starfi nokkuð — gerir það
að vissu leyti léttara fyrir okkur
hér heima. En úr alls konar vanda
þarf samt að leysa. T.d. hefur
National Press Club í Washington
áform um að koma með 40 manns
28. desember og vera til 2. janúar
og vill margvíslega fyrirgreiðslu.
Og álfka stór hópur kennara
kemur um líkt leyti. Þessu fólki
sinnum við fyrir beiðni frá skrif-
stofum okkar erlendis eingöngu,
þó það komi fyrir að taka þurfi á
móti blaðafólki, sem kynnir sig
sjálft.
Auk þessa er svo auðvitað
margvísleg skrifleg kynning og
útgáfustarfsemi í verkahring
deildarinnar. Þetta er greinilega
óhemju mikið og erfitt starf.
Þykir Helgu það þess virði? —
Já, ég hefi gaman af því að um-
gangast fólki. Og flest af þessu
fólki, sem ég hitti, er víðförult og
hefur frá mörgu að segja. Blaða-
mennirnir hafa t.d. hitt frammá-
menn, sem maður les um f frétt-
unum, og verið á forvitniiegum
stöðum. Þetta eru heimsborgarar
í orðsins fyllstu merkingu. Ég
minnist þess varla að hafa hitt
nokkurn, sem ekki hefði eitthvað
fram að færa. Oft opna þessi
kynni augu manns, svo að stund-
um sér maður sjálfan sig, landið
sitt og íslendinga öðrum augum
en áður. Mér geðjast að flestum
þeim, sem ég hef kynnzt þannig
og á gott með að umgangast fólk,
ekki sízt Ameríkumenn, sem ég
kynntist svo vel, þegar ég var í
skóla og vinnu f Ameríku. Þetta
er yfirleitt svo eðlilegt fólk og
óformlegt í framkomu. Maður
getur slakað á og hefur engar
áhyggjur af því að segja eitthvað
eða gera, sem ekki á við. Allt á við
þar.
Þá vaknar spurningin: Hvernig
stendur á því að Helga Ingólfs-
dóttir, sem ólst upp á ísafirði, fór
í skóla til Bandarfkjanna, og tók
sfðar að sér starf, sem hefur í för
með sér að blanda geði við fólk úr
öllum löndum heims og ferðast til
f jarlægra staða?
— Það er satt, ég lagði upp frá
Isafirði til að taka fyrsta lands-
prófið, sem efnt var til i landinu
og sfðan áfram í Menntaskólann í
Reykjavfk, segir Helga. — Þá fór
ég í fyrstu utanlandsreisuna 1948,
þegar við tvær vinkonur unnum á
bóndabæ í Noregi eitt sumar. Til
þess þurfti ég að leita til föður
míns Ingólfs Árnasonar um að
leggja út fyrir fargjaldinu. Og
honum var ekkert um svona
ferðalag. Ég man að systir mín
studdi mig og beitti þeim rökum,
að það væri ábyrgðarhluti að
stöðva mig, ef þetta yrði nú ein-
asta tækifærið sem ég fengi til að
fara til útlanda um ævina. Þá
bráðnaði pabbi. Þá ábyrgð vildi
hann ekki taka á sig. Ég hét á
hann í staðinn, að ég skyldi bjóða
honum í ferð til útlanda einhvern
tíma seinna, ef ég fengi tækifæri
til. Vissi nú raunar ekki hvernig
það mætti verða. En það gerði ég
árið 1966. Við fórum til Noregs,
m.a. til Stiklastaða og Þránd-
heims og tókum lestina til Oslóar.
Pabbi les íslendingasögurnar
spjaldanna milli, ár eftir ár, og
kann þær, og f lestinni stóð hann
við gluggann alla leið og svipaðist
um eftir kennileitum. Þetta var í
fyrsta sinn sem hann fór út fyrir
landsteinana. Fyrir mig var Osló
ágætt fyrsta stökk út f heiminn.
Þó fannst mér ekki eins mikið til
stórborgarinnar koma og Reykja-
víkur, þegar ég kom fyrst að
vestan. Mér fannst mikill munur
á okkur heima á Isafirði í þá daga
og heimsborgurunum úr Reykja-
vík.
Helga hefur sýnilega snemma
haft löngun til að sjá hvað er
hinum megin við fjallið, eins og
sagt er. Strax eftir stúdentspróf
hélt hún til náms við Minnesóta-
háskóla og tók fyrir aljóðasam-
skipti (International relations),
til að búa sig undir utanríkisþjón-
ustustörf. Raunar vann hún
stuttan tfma í utanríkisráðu-
neytinu eftir að hún kom heim að
2 'A árs námi loknu. En af launun-
um var vart hægt að lifa og lítil
hreyfing á störfum úti í sendiráð-
unum, sem helzt freistuðu. Því
Helgu langaði enn til að sjá sig
um í heiminum. Hún vann því í 9
ár hjá Upplýsingaþjónustu
Bandaríkjanna og fékk löng
leyfi inn á milli, sem hún notaði
t.d. til að læra frönsku í Frakk-
Iandi í 6 mánuði og til að fara
kynnisferðir til Bandaríkjanna,
þar sem hún m.a. vann við blað í
Salinas í Kaliforníu, borginni
hans Johns Steinbecks, og fylgd
ist með vinnu í sjónvaipsstöð
o.fl. Loks fór hún aftur til Banda-
ríkjanna og sótti fyrirlestra við
Minnesótaháskóla í svokölluðum
stjórnvísindum, sögu og störfum
aljóðastofnana, svo sem Sam-
einuðu þjóðanna og sérstofnana
þeirra o.fl.
Ég tók líka námskeið í við-
skiptastörfum, þvf nú hafði ég í
hyggju að setjast að í Bandaríkj-
unum, útskýrir Helga. En þá var
svo ástatt þar, að ekki þýddi aó
fara út á vinnumarkaðinn með
BA-prófið eitt. Sú alda gekk yfir,
að allt háskólamenntað fólk tók
doktorsgráðu. Og allir skólafé-
lagar mínir töldu sig þurfa að
bæta við sig doktorsgráðu. Nú er
þetta aftur á móti gengið yfir og
doktorar ganga atvinnulausir eða
verða að fara í annað. Þeir reynd-
ust svo margir í sumum fögum og
svo kröfuharðir f launum, að þeir
þóttu of dýrir fyrir verkefnin.
Þannig er þetta orðið vfða
annars staðar í heiminum,
offramleiðsla á menntuðu fólki
miðað við þá, sem hafa verklega
sérþekkingu.
— Hvað varstu þá að gera,
þegar Sigurður Magnússon
hringdi til Washington og falaði
þig f vinnu?.
— Ég vann hjá skemmtilegri
stofnun, Washington Internation-
al Center, sjálfseignarstofnun
sem annast ýmiskonar fræðslu
um Bandaríkin fyrir erlenda gesti
og ferðalanga. Til dæmis tekur
hún að sér á samningsgrundvelli
við utanríkisráðuneyti og varnar-
málaráðuneyti Bandaríkjanna að
veita gestum þeirra fræðslu í
fyrirlestrum o.fl., áður en þeir
fara að ferðast um landið. Þarna
er líka upplýsingamiðstöð fyrir
sendiráðsfólk í Washington, t.d.
varðandi skólagöngu fyrir börnin,
íbúðir o.fl. Einnig miðstöð fyrir
ferðamálastofnanir allra fylkja í
landinu. Stofnunin hafði keypt af
sendiherra, sem hafði verið á
Spáni, gamla fallega byggingu,
sem er eiginlega höll og hefur þar
starfsemi sina. Húsbóndi minn
hafði skrifstofu í fyrrverandi
svefnherbergi frúarinnar og mín
skrifstofa var I snyrtiherberginu
við hliðina. En gestasalirnir niðri
voru notaðir fyrir fundarsali.
Þarna var geysistór og fallegur
garður í kring og einstaklega
skemmtilegt umhverfi. Ég hafði
ekkert hugsað mér að hætta. En
þar sem ég hafði ætlað í heimsókn
til Islands, skrapp ég til New
York og talaði við Sigurð, og fékk
svo tímabundið leyfi úr vinnunni
í Washington. Ég fór að vinna hjá
Loftleiðum — og fór svo aldrei til
baka. Hvert árið hefur liðið af
öðru, allt virðist snúast hraðar og
hraðar, og maður gefur sér ekki
einu sinni tíma lengur til að
hugsa.
— Þetta starf hefur I för með
sér, að þú ert alltaf á ferð og flugi
um heiminn? Hefurðu ekki farið
kringum hnöttinn?
Auðvitað fylgir starfinu að
fljúga nokkuð með eigin flug-
félagi og öðrum, til að sjá og fylgj-
ast með. Óvíða eru breytingamar
jafn örar sem I fluginu, og far-
þegar alltaf að verða kröfuharð-
ari. En líklega finnst manni sjálf-
um maður aldrei ferðast nóg.
Kring um hnöttinn hefi ég aðeins
farið einu sinni og bið nú eftir að
komast aftur á alla staðina og
vera þar lengur. Eg vann þessa
ferð i einskonar happdrætti á
fundi ritstjóra starfsmannablaða
flugfélaganna I Bandarikunuum.
Flugfélögin höfðu gefið ferðir
milli staða.
Fulltrúarnir á fundinum skrif-
uðu nöfn sín á miða I upphafi, en í
lok hvers dags var dregið eitt
nafn og hlaut sá vinning. Stærsti
vinningurinn var ferð kringum
hnöttinn fyrir tvo I boði Pan
American flugfélagsins. Ég var
ekki einu sinni að hlusta, þegar
kallað var upp nafnið mitt, þvf
mér hefur aldrei dottið í hug að
ég ynni I happdrætti. En svona
var það samt. Vandræðin voru
bara þau, að ég átti hvorki mann
né barn til að bjóða með mér, en
fékk náðarsamlegast leyfi til að
taka systur mína með I staðinn.
Við vorum svo I 7 vikur á ferð-
inni, alltaf á fyrsta farrými og I
miklum lúxus. Við komum inn á
hnattferðina I Frankfurt og flug-
um með viðkomu í Istambul og
Beirút og stönzuðum ekki fyrr en
f Teheran. Þegar maður fer í
hnattreisu, þá er ekkert verið að
byrja í nágrannalöndunum. Við
stönzuðum ekki víða, en nokkurn
tíma á hverjum stað og skoðuðum
okkur þá vel um. Höfðum viðdvöl
í Delhi á Indlandi á blómatíman-
um, þegar allt angar, í Bangkok í
Thailandi f baðhita og Hong Kong
f vorveðri.
Þá lögðum við lykkju á leið
okkar og fórum til Bali og Singa-
pore. Næsti áfangastaður var
Tokyo og sfðan var haldið yfir til
San Francisco og hlykkinn um
Guatemala á leið til New York,
því Pan Am flýgur ekki innan-
landsf Bandaríkjunum.
— Hvaða fólk hefur rekið á
þínar fjörur hér nýlega?
— Það er orðið fjölmargt og
erfitt að gera upp hug sinn um
það. Þó hefur furðulegri fugl vart
rekið á fjöru hjá mér nýverið en
trúðinnPrópó.Hann hefur leikið f
sjónvarpi og kvikmyndum síðan
1920 með öllum þéssum stjörnum,
sem við þekkjum. Líklega er hann
efnaður og gerír sér til gamans nú
að ferðast um og skemmta börn-
um á barnaheimilum og sjúkra-
húsum um allan heim. Vill reyna
að gleðja og skemmta alls staðar á
aljóðamáli trúða, eins og hann
sagði. Hann varð 74 ára meðan
hann var hér. Við færðum honum
blóm og afmælistertu og hann lék
fyrir okkur heyrnarlausa gamla
karlinn í hjólastólnum, sem hann
hafði leikið í frægri mynd fyrir 50
árum. Hann var stórskemmti-
legur og átti vissulega sfna lífs-
reynslu. Nú, við minntumst áðan
á Italina fjóra, sem hér hafa verið
að taka tízkumyndir í íslenzku
landslagi fyrir Grazia, sem notar
ákaflega fallegar og listrænar
myndir. Einn þeirra, jarð-
fræðingurinn Giovanni Lunardi,
varð svo hrifinn af landinu, að
hann langaði að koma næsta ár og
sýna „rétta" mynd af því. Ekki í
sól, því fegurðin í landinu sjálfu
er ekki mest þá, segir hann. Heið-
blár himinn finnst honum fara
ver við landslagið en þrútið loft.
Raunar hefi ég heyrt fleiri lista-
menn segja það. Mest var hrifn-
ingin í Veiðivötnum og við Jökul-
lón. I Krýsuvík notuðu þau gufu-
strókana til að gufupressa ullar-
tfzkufatnaðinn, sem þau tíndu
upp úr töskum sínum. Reykja-
nesið er stórkostlegt, fannst þeim.
Þar vantaði bara rigninguna til að
gera umhverfið enn áhrifameira
og fá þessa fallegu endurspeglun.
Þannig lærir maður að sjá land
sitt frá nýju sjónarhorni með því
að kynnast framandi fólki.
Þannig gæti ég talið upp fleiri,
en það yrði of Iangt mál.
Já, þetta er orðið langt mál og
við hættum. — E. Pá.
Eg minnist þess varla að hafa hittneinn, sem ekki hafði
eitthvaðfram aðfœra, segirHelgalngólfsdóttir, sem
lengi hefur haft að starfi að blanda geði við fólk frá öllum
löndum heims og ferðast um fjarlæga staði.