Morgunblaðið - 31.10.1974, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 31. OKTÓBER 1974
25
Á æviferli sínum hefir hann orðið
svo margs vís um hvernig straum-
ar lífsins kvíslast, séð hversu
margir kvísluðust niður á við, og
enduðu í auðn og tómi. Hann hef-
ir séð svo marga neyð og sjálf-
skaparvíti og löngun hans til að
spyrna þar við er vakin. Þess
vegna voru ferðirnar farnar um
landið og því stóð hann nú enn
einu sinni ferðbúinn seinasta
laugardaginnn í september. öllu
hafði verið raðað niður og allt
tekið með í reikninginn. Ferðinni
var heitið á Vesturland, þar sem
æskustöðvar hans lágu, þar sem
hann við sólris hafði fyllst sterkri
athaf naþrá og lífsþrótti.
Þennan sama laugardag lá ferð
min norður I land. Við höfðum
talað saman um hádegisbilið
þegar ég var að leggja af stað og
ákveðið að mætast ef þess yrði
kostur. Á sunnudagsmorgni ætl-
aði hann að hefja förina. En sá
dagur færði mér þær fréttir að
áætlunin hefði breyst, Magnús
hafði veikst alvarlega. Það var
annar, voldugri húsbóndi sem
kallaði, sneri áhugamanninum
við og til annarrar áttar. Ég trúi
því einlæglega að vinar míns hafi
verið brýnni þörf á akri eilífðar-
innar, akri drottins vors Jesú
Krists. Þannig lauk viðburðarikri,
starf samri og einstakri ævi.
Kynni og samstarf okkar
Magnúsar voru orðin löng og góð.
Með hverju árinu sem leið urðu
þau nánari og sterkari, við áttum
rfkari ítök hvor i öðrum. Betri
samferðamann og einlægari
þekki ég ekki. Sameiginleg mál-
efni þrýstu okkur saman. Magnús
hinn holli og reyndi alvörumaður.
Ég með ákafann og flýtinn. En
hvað þetta fór vel saman.
I gegnum kennslu og skóla-
stjórn kynntist hann heimilunum
og úr augum barnanna las hann
marga söguna. I störfum sínum í
barnaverndarnefndum og ráði
hafði hann séð og heyrt svo margt
og mikið, meira en hann hafði
órað fyrir og ráðgátan mikla:
Allir geta haft það svo gott ef þeir
vilja, en svo í gegnum eiturnautn-
ir og annað er draumur um far-
sælt líf eyðilagt. Hvers vegna.
Þetta er sú mikla spurning sem
mannvinir allra tima glíma við.
Magnús langaði til aó gera eitt-
hvað, gera svo margt, koma til
varnar, setja skorður til hjálpar
æskulýð þessa lands, sem hann
bæði elskaði og virti. Lengi hafði
hann velt fyrir sér leiðum til að
bjarga því æskufólki sem tíðar-
andinn sogaði niður í eymd og
volæði. Upp úr þeim hugleiðing-
um varð Hjálparsjóður æskufólks
til. Vinur hans Gunnar Guð-
mundsson skólastjóri studdi hann
með ráðum og dáð og er mér
kunnugt um að þegar Gunnar leið
nú fyrir skömmmu, fannst
Magnúsi strax þyngja undir fæti.
Ég benti honum á stofninn. Hann
væri nú sterkur og hægara fyrir
þá sem á eftir kæmu að byggja
ofan á. Allt væri fastmótað af
einlægum huga og mikilli fram-
sýni.
Magnús Sigurðsson hafði margt
til að bera sem vakti á honum
eftirtekt. Hann var sterkur og lit-
ríkur persónuleiki, mikill skóla-
og æskulýðsmaður, samvisku-
samur með afbrigðum og jafnvel
nóttin fékk hann ekki til að hætta
við hálfunnið verk.
Seint get ég fullþakkað að leiðir
okkar lágu saman. Það var sem
hver önnur guðs gjöf og gott og
heilnæmt var að starfa með hin-
um árvakra skóla- og athafna-
manni. Sterkastur var manndóm-
ur hans þegar hann sagði lausu
aðalstarfi sinu til að helga sig
eingöngu hjálparsjóðnum.
Alltaf var hann á sínum stað og
að honum áttu svo afar margir
aðgang og var mér það oft
undrunarefni hvernig leiðirnar
opnuðust fyrir honum til úrlausn-
ar aðsteðjandi vanda sem snöggra
viðbragða þurfti við.
Mér og mínum var hann þannig
að það verður aldrei fullþakkað.
Börnum mínum fylgdi hann af
áhuga á þeirra menntabraut, gaf
holl ráð og var þeim sannur vinur.
Ekki lágu leiðir mínar svo suður
að ég kæmi ekki til hans. Þær
stundir voru fljótar að líða. Við
bárum öll okkar áhugamál hvor
undir annan. Sameiginlegur
trúnaður í öllu.
Ég sakna vinar í stað. Tómleik-
inn segir mér hversu mikið er
misst og mikils sé að sakna. En
minningarnar eru margar og
bjartar. Þakkarefnið óendanlegt.
Minningarnar um sérstæðan
drengskaparmann örva hug minn
til að gera það sem mínir veiku
kraftar leyfa til að fylgja fordæmi
Magnúsar. Það er hamingja að
vera f þjónustu lífsins. Þeir eru
nógu margir, já alltof margir sem
leggja dauðanum lið.
Ég veit að við hittumst aftur
handan móðunnar miklu. Því
kveð ég minn góða vin í þeirri
fullvissu og í hugann streyma
ljóðlínur úr kvæði Jóns frá Ljár-
skógum er hann orti um merkan
sveitunga sinn. Mér finnst þessi
orð vera svo táknræn og dæmi-
gerð um lífsferil Magnúsar, en
þar segir: var drenglundin
fölskvalaus, handtakið hlýtt og
hjartað var gull fram í dauðann.
Árni Helgason.
Horfinn er á braut vinur og
samstarfsmaður um tveggja ára-
tuga skeið.
Skarð er fyrir skildi og margt
ungmennið hefur misst sinn
verndara og velgjörðamann með
Magnúsi Sigurðssyni, sem í dag
verður tií moldar borinn.
Með Magnúsi er horfinn sér-
stakur persónuleiki — maður,
sem helgaði æsku þessa lands allt
sitt starfslíf og þá ekki síst þeim,
sem bágast áttu.
Óhætt mun segja, að hann hafi í
þeim efnum ekki átt nokkurn
sinn líka og afrek hans til hjálpar
og aðstoðar börnum og unglingum
ganga kraftaverki næst.
Ég mun ekki i grein þessari
segja frá ætt, uppvexti og ævi-
starfi Magnúsar, það munu aðrir
gera.
Fundum okkar Magnúsar bar
fyrst saman í Laugarnessskóla, er
ég hóf þar kennsluferil haustið
1953 og kenndi ég þá nokkra tíma
í bekk hjá Magnúsi.
Það stóð enginn einn með
vandamál sín ef Magnús var ein-
hverstaðar nærri og naut ég þess í
ríkum mæli. Það var gott að hef ja
starf i Laugarnesskóla á þessum
árum. Einstök glaðværð á kenn-
arastofu, samskipti og samvinna
kennara og hjálpsemi stjórnenda
mynduðu þá umgjörð, sem gerir
vinnustað lokkandi og eftirsókn-
arverðan.
Ekki átti Magnús minnstan þátt
í að skapa þetta andrúmsloft enda
fannst það glöggt er komið var i
Hlíðaskóla síðar.
Árið 1955 varð Magnús skóla-
stjóriHlíðarskóla, sem þá var við
Eskihlíð en fluttist síðan í núver-
andi byggingar á skólaárinu
1960—61. Haustið 1961 urðum við
aftur samstarfsménn, er ég réðst
sem yfirkennar að Hlíðaskóla og
störfuðum við þar saman til árs-
ins 1969 er Magnús lét af störfum
skólastjóra.
Þessara samstarfsára minnist
ég með sérstöku þakklæti.
Magnús var einlægur i orði og
verki, tillitssamur og sanngjarn
yfirmaður sem ávann sér velvild
samstarfsmanna og annarra, sem
til hans þurftu að leyta. í þeim
efnum sparaði hann hvorki tíma
né fyrirhöfn og sinnti jafnan öðr-
um meira en sjálfum sér.
Við skólastjórn stóð hann ætíð
sína vakt enda var starfsþrek
hans ótrúlegt. Var hann sívakandi
fyrir skólann, sem stækkaði ört og
var í mörg horn að lita. Þrátt fyrir
erilsamt starf gaf hann sér þó
tíma til að sinna hugðarefnum
sínum, aóstoð við börn, sem ekki
áttu þess kost að ganga mennta-
brautina af eigin rammleik eða
bjuggu við sérstaklega erfið upp-
eldisskilvrði.
Stofnun Hjálparsjóðs æsku-
fólks er eitt gleggsta dæmið um
harðfylgi Magnúsar og dugnað.
Margir hrifust með Magnúsi af
áhuga hans á þessu málefni og
fjölmargir samstarfsmenn hans
við skólann aðstoðuðu með ein-
hverjum hætti og munu nú minn-
ast þess með þakklátum huga.
Allir vissu sem til þekktu, að
Magnús gekk ekki heill til skógar,
en seinustu þrettán árin var hann
undir læknishöndum og þá stund-
um hætt kominn.
Sjúkdómserfiðleika lét hann
ekki á sig fá en hélt ótrauður
áfram þrátt fyrir aóvaranir
lækna, fjölskyldu og vina. Hann
hafði ákveðið að koma miklu í
verk áður en hann kveddi þennan
heim.
Seinustu árin kom hann jafnan
í skólann við upphaf og lok skóla
svo og um jólin. Það fylgdi honum
alltaf glaðværð og hressilegur
blær — menn gerðu að gamni
sínu, nutu samvista við hann og
oftast lét hann einhver notaleg
orð falla við sameiginlegt kaffi-
borð á kennarastofu. Þær stundir
verða ekki fleiri, en eftir lifa
minningar um góðan dreng.
Hann undirbjó ferð vestur á
Vestfirði og kom þá i skólann
örstutta stund — hafði ekki tíma
fyrir kaffibolla. Handtakið var
þétt og glettni í augum.— Það var
föstudagur, á sunnudagsmorgni
var hann lagður á spítala.
Það er bjart yfir starfi þessa
manns — mætti þjóðin eignast
marga slíka.
Ég færi honum alúðarþakkir
fyrir einstaklega ánægjulegt sam-
starf, hjálp og vinátu.
Fjölskyldu hans og skjólstæð-
ingum flyt ég samúðarkveðjur.
Ásgeir Guðmundsson.
Vinur minn Magnús Sigurðsson
fyrrum skólastjóri lést í Landspit-
alanum hinn 22. október sl.
Það verður mér löngum minnis-
stætt hvað hann sýndi mikla karl-
mennsku og hugarró í sínum erf-
iðu veikindum. Hinu ber ekki að
leyna, að hans nánasta fólk veitti
honum mikla hlýju og varfærni
með þvi að vaka yfir honum og
stunda hann til skiptis þessar erf-
iðu vikur.
Með Magnúsi Sigurðssyni hefur
lokið sinni lífsgöngu mikill hug-
sjóna- og afreksmaður. Övenju-
lega góður maður, vel hugsandi
og vel gefinn. En allir hafa sinn
tíma í henni veröld og verður
ekki staðió gegn því. En þó að
Saknaðarkenndin sé stundum sár,
verður að horfa til þess, að það er
mikið lán fyrir nánasta fólk og
marga aðra, að hafa fengið að
njóta samskipta við hann á gleði-
stundum, og eins I daganna önn
og amsri.
Magnús var fæddur 4. júní árið
1906 á Geirseyri við Patreksfjöró.
Foreldrar hans voru Sigurður
Magnússon læknir og kona hans
Esther Jensen. Frá æskuárum
kann ég ekki að greina en árið
1922 lýkur hann námi við Flens-
borgarskólann. Og verður bú-
fræðingur frá Hvanneyri sex ár-
um siðar. Síðan lauk hann kenn-
araprófi árið 1936. Hann stundaði
kennslu á Barðaströnd árin
1929—’34. Þá gerðist hann kenn-
ari við Laugarnesskólann og var
þar dáður kennari, allt frá árinu
1936—1955. Síðast varð hann
skólastjóri Hlíðaskólans frá stofn-
un hans til þess er hann lét af
skólastjórn fyrir nokkrum árum.
Magnús kvæntist Sigriði Bjarn-
eyju Einarsdóttur, og eignuðust
þau þrjú myndarleg og efnileg
börn, tvær dætur og einn son. Svo
átti hann því láni að fagna að
eignast mörg efnileg barnabörn,
sem veittu honum að eigin sögn,
margar gleðistundir á efri árum.
Það verður varla annað sagt en
Magnús hafi með iífi sínu og
starfi fórnað sér fyrir aðra og þó
sér i lagi æskufólk. Hann stofnaði
Breiðavikurheimilið i Rauða-
sandshreppi, að vísu með aðstoð
annarra og hefur mér verið tjáð,
að heimamenn þar vestra hafi
greitt mjög fyrir þeirri fram-
kvæmd. Og vissulega hafa mörg
börn notið kyrrðar og lærdóms í
þessu f agra umhverfi.
Síðar stofnaði hann Hjálparsjóð
æskufólks, sem hefur hjálpað
mörgu ungmenni á erfiðum
stundum i lífi þeirra. Og ég trúi
þvi, að þau mörgu börn, sem hafa
notið þessa, séu honumþakklát.
Að mörgum öðrum mannúðar-
málum vann Magnús um sína
daga, því að hann var ævinlega að
hjálpa öðrum, en hugsaði minna
um sjálfan sig.
Aftur á móti eru aðrir sem vilja
visa veginn að æskulegu marki,
en fára hann ekki sjálfir. En um
Magnús vil ég segja: hann vildi
vel og gerði vel, þvi hann fórnaði
sér beinlínis f yrir sína samtið.
Magnús Sigurðsson veróur mér
ávallt minnisstæður vegna mann-
kosta sinna. Vonandi er að sá hug-
sjónaeldur, sem honum auðnaðist
að tendra svo fagurlega, kulni
ekki, heldur lifi langt inn í „kom-
andi“ tið.
öllu hans nánasta fólki votta ég
einlæga samúð. Ég veit vel, að það
hefur misst mikið, en það er lika
yljandi afl að hafa átt mikið.
Faðir lands og liðs
leiði hann og blessi.
Gfsli Guðmundsson.
Magnús Sigurðsson, tengdafað-
ir minn, er farinn í ferðalagið,
sem allir fara einhverntfma.
Hann lést á Landspftalanum 22.
október síðastliðinn. Hann ætlaði
í ferðalag vestur á land í erindum
Hjálparsjóðs æskufólks þann dag,
sem hann varð sjúkur.
Ég minnist þess, að ég spurði
hann daginn áður hve lengi hann
yrði i þessara ferð. Hann hélt
að hann yrði alltaf um það bil
þrjár vikur.
Rúmum þremur vikum seinna
var hann allur, erfið sjúkdóms-
lega tók álíka langan tíma og vest-
urferðin hefði gert. Við, sem eftir
lifum, erum aldrei tilbúin að taka
þeirri kveðjustund, þó hún sé oft
það besta, þegar heilsan leyfir
ekki eðlilegt Hf.
Magnús var alltaf að hjálpa öðr-
um, sem áttu bágt. Ég held, að
hann hefði ekki getað hugsað sér
lífið öóruvísi. Hann var lengi
kennari og síðar skólastjóri
en þegar þeim störfum lauk gaf
hann sig allan aðmálefnum barna
og unglinga, sem áttu í erfiðleik-
um. I þágu þeirra málefna fór
hann margar og erfiðar ferðir um
landið. Ég gleymi því aldrei hve
glaður hann var, þegar heim kom
úr þessum ferðalögum, sama hve
þreyttur hann var. 1 mörg ár bjó
ég i húsi tengdaföður mins. Þar
stigu börnin mín fyrstu sporin og
nutu handleiðslu af a síns.
Magnús, ég þakka þér allt skjól-
ið, sem þú veittir mér, syni þinum
og börnunum okkar, og allt, sem
þú kenndir þeim og mér. Það
gleymist aldrei meðan við lifum.
Þegar ég lit yfir árin, sem liðin
eru frá okkar fyrstu kynnum, er
ég forsjóninni þakklát fyrir að
hafa átt þig að tengdaföður og að
börnin min áttu slfkan afa, sem
þú varst. Þú gerðir allt til þess, að
lifið yrði okkur sem best.
Valgerður Ölafsdóttir.
I dag er til moldar borinn
Magnús Sigurðsson fyrrverandi
skólastjóri. Þar á ég á bak að sjá
gömlum samstarfsmanni og góð-
um nágranna.
Ég kynntist honum fyrst fyrir
rúmum þrjátíu árum, þegar ég
réðst sem kennari að Laugarnes-
skólanum en þar hafði Magnús þá
verið kennar í nokkur ár. Magnús
var hinn besti samstarfsmaður og
brást alltaf vel við, ef til hans var
leitað. En kynni okkar urðu meiri
og nánari. Eg var leigjandi
Magnúsar í eitt ár og siðar ná-
granni hans í 28 ár.
Þegar við, nokkrir kennarar við
Laugarnesskólann, réðumst í að
byggja okkur hús við Hofteig og
unnum að þvi i félagi, var Magnús
verkstjóri okkar. Þá kynntist ég
best ósérhlifni hans og dugnaði.
Hús okkar Magnúsar stóðu hlið
við hlið, þannig urðu kynnin milli
heimila okkar bæði löng og náin.
Hann var framúrskarandi góður
nágranni, hjálpfús og drenglynd-
ur og öll þessi ár bar aldrei
skugga á okkar kynni.
Magnús hætti kennslu við Laug-
arnesskólann og varð skólastjóri
við Hlíðaskólann frá stofnun
hans, þar til fyrir nokkrum árum,
að hannvarðaðláta af störfum
vegna heilsubrests. Það var hon-
um ekki að skapi að setjast í helg-
an stein þótt heilsan bilaði, slikur
starfsmaður sem hann var. Hann
hafði lengi starfað að barnavernd-
armálum, fyrst I barnaverndar-
nefnd og síðar i barnaverndar-
ráði. Á sumrum ferðaðist hann
víða um land til að líta eftir
sumardvalarheimilum barna og
hafa samband við barnaverndar-
nefndir.
Sem kennari og skólastjóri
kynntist Magnús erfiðleikum sem
mörg börn og unglingar eiga við
að stríða vegna fátæktar og ann-
arra vandræða á heimilum þeirra.
Til að greiða fyrir þessu fólki
stofnaði hann Hjálparsjóð æsku-
fólks. Fé úr þessum sjóði hefur
hjálpað mörgum unglingum
til manndóms og þroska. Lagði
hann mikið á sig til að afla fjár f
sjóðinn og fór í þeim tilgangi í
mörg erfið ferðalög, svo vinum
hans þótti nóg um og höfðu orð á
við hann, að hann ætlaði sér ekki
af. Magnús sinnti lítt slíkum
áminningum. Hann gerði sér
grein fyrir, að starfstíminn var
takmarkaður en margt ógert.
Honum var fullgoldið erfiðið
þegar framlög úr sjóðnum urðu
börnum og unglingum til blessun-
ar. Af þessu starfi varð hann þjóð-
kunnur maður.
Við hjónin kveðjum þennan
góða nágranna og trygga vin með
hjartans þökk fyrir öll okkar
kynni og vottum ættingjum hans
innilegustu hluttekningu.
Jónas Guðjónsson.
Kunnur er efi um fylgni gæfu
°g-gjörvuleika í starfi fólks. Á
kveðjustund Magnúsar Sigurðs-
sonar eru slíkar efasemdir þó
ekki réttmætar. Honum tókst
flestum fremur að velja sér giftu-
drjúg viðfangsefni og vinna að
þeim af heilum hug. Er þar átt við
störf börnum og unglingum til
farsældar.
Skipti við fólk, ungt og aldið,
reyndust Magnúsi auðveld. Hátt-
vísi hans og einstök hlýja aflaði
margra velunnara og vina. Sem
leiðbeinanda var honum lagið að
auka áhuga á verkefnum og trú á
mátt og megin. Rólegt fas vakti
vellíðan, en græskulaus gaman-
semi létti lund. I húsi Magnúsar
fannst jafnvel sveinstaula sem
væri hann höfðingi. Þegar slíkum
persónutöfrum er beitt með kappi
vinnast verk vel.
Magnús átti um langt skeið sæti
i Barnaverndarráði Islands og
hafði á þess vegum eftirlit
með heimilum víðs vegar um
landið, sem tóku börn i fóstur.
Hann var mikill hvatamaður að
stofnun og rekstri upptöku-
heimilisins í Breiðuvík, en mun
þó hafa talið hag skjólstæðinga
sinna betur borgið, ef þeir fengu
dvöl á góðu heimili f sveit. Var
hann óspar á ferðir og stundum
fortölur i þessu skyni og hafði oft
árangur. Er vist, að mörg bág-
stödd ungmenni hafa átt betri
daga vegna milligöngu Magnúsar
og hins góðhjartaða fólks, sem
opnaði þeim heimili sín, en
annars hefði orðið. Mikil blessun
hefur þvi fylgt starfi hans.
A vegamótum þakka ég góða
samfylgd og votta ástvinum
samúð.
Tómas Gunnarsson.
Stýrimann
og beitningarmann
vantar á m.b. Ásþór RE 395.
Upplýsingar í síma 161 68.