Morgunblaðið - 01.12.1974, Blaðsíða 38
38
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 1. DESEMBER 1974
Þorsteinn Sigurðsson
Vatnsleysu — Kveðja
Fæddur 2. desember 1893.
Dáinn 11. október 1974.
Þorsteini kynntist ég fyrst fyrir
einum 12 árum síðan. Mér er það
enn minnisstætt, einn fallegan ís-
lenzkan haustdag í Biskups-
tungnarétt, þegar Þorsteinn
stjórnaði þar söng sinna héraðs-
manna.
Hann var höfðinglegur ásýnd-
um og mikill á velli, og ósjálfrátt
komu mér í hug höfðingjar
Sturlungaaldar, sem stjórnuðu
sínum héruðum og höfðu virð-
ingu sinna manna; en sá var mun-
urinn, að þar sem Þorsteinn fór,
þar fór maður friðar og
drenglyndis, en ekki maður ofrík-
is og ófriðar, eins og var um ýmsa
höfðingja Sturlungaaldar.
Virðing hans var óskoruð og
byggðist á hans eigin dregn-
skaparkostum og forystuhæfileik-
um.
Ég kynntist Þorsteini betur og
nánar á næstu árum og þau kynni
urðu að vináttu.
Þorsteinn var einlægur íslenzk-
ur ættjarðarvinur og forystumað-
ur íslenzkra bænda um áratuga-
skeið.
Ég heldaðéggeri engum rangt
með því að segja, að hann hafi
verið þeirra fremsti maður. Hann
hafði mikla persónutöfra og var
glæsilegur fulltrúi. Hjá honum
fór saman, ræðuhæfileikar, —
framkoma, og frábærir um-
gengnishæfileikar, hvort sem
hann átti við háa eða lága.
Hann var baráttumaður. Hélt
fast fram sínum málum og sinnar
stéttar, en hann var maður sann-
girni, sem umbar og skildi skoð-
anir annarra, þótt á öndverðu
máli væru, og aldrei heyrði ég
hann hallmæla öðrum mönnum.
Svo margt hefur verið ritað um
félagsmálastörf Þorsteins, að
óþarft er að rekja þau hér, en þó
vil ég minnast á eitt það mál, sem
ugglaust mun halda nafni hans á
loft. Það er bygging Bændahallar-
innar. Þorsteinn hugsaði hátt og
horfði til framtíðarinnar. Bygging
Bændahallarinnar var honum
brennandi áhugamál, þótt skiln-
ingur annarra á því máli væri oft
takmarkaður.
Hann vildi ekki, að íslenzkir
bændur væru leiguliðar hjá öðr-
um. Hann vildi byggja þeim hús,
sem sýndi og sannaði, að þeir
hugsuðu hátt. „Sýndu vilja í
verki, vilji er allt sem þarf“. I
þessu máli þurfti oft meira en
vilja, en með miklu starfi og að-
stoð margra góðra manna varð
draumur að veruleika. I dag
stendur Bændahöllin, sem tákn-
rænt dæmi um samtakamátt og
dugnað íslenzkra bænda öðrum
starfsgreinum gott fordæmi.
Bygging Bændahallarinnar hefur
aukið orðstír islenzkra bænda
meir en margur gerir sér ljóst.
Þorsteinn lézt i Reykjavík 11.
október s.l. Síðasta ferð hans var
farin frá Bændahöllinni, en
þaðan var hann að koma frá Bún-
aðarfélagi íslands, þegar hann
varð bráðkvaddur. Þetta var
fagur dauðdagi manns, sem var í
fullu starfi með óþrjótandi fram-
kvæmda- og viljaþrek. Það hefði
ekki hæft honum að láta deigan
siga vegna elli eða sjúkdóma.En
þetta var sorgardagur fyrir hans
nánustu, einkum hans ágætu
eiginkonu Ágústu Jónscióttur frá
Olafur Hallsson
Eriksdale — Minning
Gröf í Bitru, sem hafði verið hans
tryggi förunautur í rúm fimmtíu
ár.
Þegar ég kveð vin minn og
tengdaföður, Þorsteins Sigurðs-
son, sem orðið hefði 81 árs þ. 2.
desember, með þakklæti fyrir
liðna tíð, þá býr efst í huga sú ósk,
að sem flestar íslenzkar starfs-
greinar megi hafa í forsvari slíka
menn. Þegar Þorsteinn var
gerður að heiðursfélaga Búnaðar-
félags Islands fyrir nokkrum ár-
um voru skráð á heiðursskjalið
neðangreind orð, sem segja flest
um hans lífsstarf:
„Heill og heiður íslenzkrar
bændastéttar var þér jafnan
leiðarljós í starfi."
Grétar Br. Kristjánsson.
Sú fregn barst nýlega vestan
um haf, að Ölafur Hallsson, fyrrv.
kaupm. í Eriksdale i Kanada
hefði látist á elliheimilinu Betel í
Selkirk, 8. okt. s.l.
Með Ölafi Hallssyni er horfinn
á braut merkur Vesturfslending-
ur, sem jafnan lét sér annt um að
halda sem bestum tengslum við
Island, æskustöðvar sínar og ætt-
fólk hér heima og þegar hann var
hér i heimsókn varð enginn þess
var, að hann hefði dvalið lang-
dvölum erlendis.
Ölafur var fæddur i Seyðisfirði
1. okt. 1885. Foreldrar hans voru
þau hjónin Hallur Ólafsson frá
Haga i Holtum, llallssonar, bónda
að Efri-Hömrum ogGuðrún Krist-
jana Björnsdóttir Þorleifssonar,
járnsmiðs í Keflavík, en siðar
bónda að Botni í Tálknafirði.
Ölafur ólst upp með foreldrum
sínum í Seyðisfirði, og mun það
hafa verið ætlun hans að ganga
menntaveginn, sem kallað er, og
eftir barnaskólanám var hann tvo
vetur við nám hjá sr. Birni Þor-
lákssyni á Dvergasteini, en það
var þá algengt að koma efnilegum
unglingum til náms hjá prestum,
er höfðu orð á sér sem góðir kenn-
arar, enda fylgdust þeir manna
best með námshæfileikum og
Jóhannes Þorvalds-
son — Minningarorð
Fæddur 28. júlí 1946
Dáinn 25. október 1974.
Stundum berast fregnir, sem
eru svo fjarri öllu því sem við
höfum vænst, að okkur veitist
ógerlegt að trúa þeim fyrst í stað.
Þannig mun mörgum kunnugum
hafa brugðið við er þeim var
greint frá andláti Jóhannesar
Þorvaldssonar. Við hefðum síst af
öllu gert okkur í hugarlund, að
hans biðu svo svipleg ævilok, sem
t
AXEL KJARTAN SIGURÐSSON.
Kleppsvegi 28,
lézt af slysförum 28 nóvember
Jóhanna Magnúsdóttir. Sigurður Kristmundsson
og systkini hins látna.
Útför mannsins mlns, +
GUONA GUÐMUNDSSONAR.
Hraunbæ 106,
fer fram frá Fossvogskirkju mánudaginn 2. des kl. 3 e.h.
Fyrir hönd aðstandenda.
Vigdis Runólfsdóttir.
nú er raun orðin. Jóhannes fædd-
ist í Reykjavik 28. júlí 1946, sonur
hjónanna Margrétar Jónsdóttur
og Þorvalds Ármannssonar, var
hann einkasonur þeirra hjóna.
Átti hann þrjár systur. Við sem
þetta ritum áttum því láni að
fagna að eiga hann að ieikbróður
og vini öll okkar bernskuár. Frá
þeim árum geymum við í huga
okkar mynd af góðum dreng og
félaga, um leið efnismanni sem
augljóst var að mikils var af að
vænta. Sá harmur sem nú er að
ástvinum Jóhannesar kveðinn, er
þyngri en svo að huggunarorð fái
sefað hann. Við spyrjum ósjálf-
rátt hvernig það megi verða, að
ungur maður deyr svo óvænt,
þegar manndómsárín eru að
hefjast og lífið brosir við með
öllum sínum draumum og fram-
tíðaráætlunum. Hugurinn
myrkvast gegn slíkum spurning-
um. Það kynni að hvarfla að
okkur efi um kærleika hans, sem
öllu ræður, jafnvel mátt hans til
að yfirstiga mannlegar hvatir, en
svörin við spurningum okkar
liggja ekki alltaf í augum uppi. Þó
hefur Guð fengið okkur eitt svar.
Að loknu því lífi, sem við eigum
hér í heimi, sem oft er svo stutt og
þrungið margháttuðu mótlæti og
raunum, er okkur annað og betra
líf gefið. Þannig sigrar kærleiki
Guðs allar þjáningar hér á jörð.
Þetta er okkar trú og hana fær
enginn frá okkur tekið. I krafti
hennar veit ég, að í fyllingu
timans fáum við aftur að sjá
bernskuvin okkar. Endurfundir
verða að iokum, um það þurfum
við ekki að efast. Við eigum þá
bæn heitasta, að sama trú megi
verða ástvinum Jóhannesar hugg-
un í þungbærri sorg. Þeir, sem
mest hafa misst, eiga einnig
mesta gleði í vændum á degi
endurfundanna. Góður guð styrki
foreldra Jóhannesar og aðra ást-
vini. Blessuð sé minning hans.
Ég veit þú guð minn
geymir þá
og gefur aftur þá að sjá
á dýrðarinnar degi.
Systkinin Nóatúni 24.
t Þökkum innilega samúð og vinarhug við fráfall og útför. + Dóttir min, móðir okkar og tengdamóðir
EINARS SVEINSBJÖRNSSONAR,
Heiðarbæ, Þingvallasveit. VILBORG SIGURÐARDÓTTIR,
verður jarðsungin frá Fossvogskirkju, þriðjudaginn 3 des. kl. 3.
Unnur Frímannsdóttir, Sveinbjörn Frímann Einarsson, Ásta Sigrún Einarsdóttir, Hreiðar Grímsson, Anna Maria Einarsdóttir, Kjartan Gunnarsson. Ágústa Jónsdóttir, synir og tengdadætur.
+ Þökkum innilega auðsýnda samúð og hlýhug við andlát og útför móður okkar, tengdamóður og ömmu + Þökkum hjartanlega auðsýnda samúð við andlát og jarðarför, GÍSLA GUÐNASONAR verkstjóra.
SIGRÍÐAR S. SIGUROARDÓTTUR, Jóna Kristmundsdóttir,
Sólheimatungu, Stafholtstungum. Eggert Gislason, Valgerður Gisladóttir, Loftur Ólafsson,
Jónas E. Tómasson, Sigurður Tómasson, Þorbjörn Gislason, Sigriður Halldórsdóttir,
Guðrún M. Tómasdóttir, Jóhannes Guðmundsson, Rúnar Gislason, Brynja Jóhannsdóttir,
Guðríður Tómasdóttir, Björn Stefánsson og barnabörn. Bára Glsladóttir, Gunnar Gunnarsson, Ragnheiður Gisladóttir, Magnús Ingólfsson, tengdamóðir og barnabörn.
þroskaferli unglinga á þeim ár-
um.
En áður en lengra yrði haldið á
námsbrautinni fór Ólafur með
foreldrum sínum vestur um haf
1903. Þá voru vesturferðir mjög
tíðar og vegnaði mörgum vel, er
vestur fóru, þó að byrjunarörðug-
ieikar væru oft miklir og lífsbar-
áttan fyrstu árin þar síst auðveld-
ari en hér heima.
Ólafur kom aftur heim 1907 og
stundaði verslunarstörf hér í
Reykjavík við Thomsensverslun
um 3ja ára skeið, en fór þá aftur
vestur 1910, en 22. febr. 1908
hafði hann kvænst Guðrúnu
Björnsdóttur bónda að Vaðli í
Skriðdal, en móðir Guðrúnar var
Ingibjörg Bjarnadóttir frá Við-
firði. Eftir að þau komu vestur
settust þau að i Eriksdale í Kana-
da, og rak Ólafur þar verslun i
mörg ár, eða þar til Hallur sonur
þeirra tók við versiuninni.
Bjuggu þau í Eriksdale i sam-
fleytt 60 ár. Guðrún lést í elli-
heimilinu í Betel 22. des. 1970.
Hún var mikilhæf kona, fróð og
trygglynd og hélt góðu sambandi
við ættingja þeirra hjónanna
beggjatil dauðadags.
Ölafur tók alla tíð virkan þátt í
félagsmálum heimabyggðar sinn-
ar vestra, svo sem skólamálum,
kirkjumálum og stjórnmálum.
Hann var mikill áhugamaður um
tónlist og samdi mörg sönglög,
hann var einnig vel ritfær og
skrifaði greinar í blöð og tímarit,
meðal annars ágæta grein um for-
eldra sína er birtist i bók Finn-
boga Guðmundssonar, landsbóka-
varðar: FORELDRAR MlNIR. Að
þjóðernismálum Vesturíslend-
inga vann hann mikið, og var í
allmörg ár i stjórn Þjóðræknisfé-
lagsins, og fylgdist alitaf mjög vel
með þróun mála á Islandi.
Nokkrum sinnum heimsóttu
þau hjónin Island, bæði saman
eða sitt i hvoru lagi, eftir þvi sem
aðstæður leyfðu, og ferðuðust
víða um landið og heimsóttu ætt-
ingja og vini og alls staðar voru
þau miklir aufúsugestir sökum
lifsgleði sinnar og ljúfmennsku.
Þau kunnu skil á ótrúlega mörgu,
þó að liðnir væru margir áratugir
síðan þau fóru frá íslandi og er
ekki vafi á þvl, að hugur þeirra
hefur oft verið hér heima. Svo vel
voru þau að sér í íslenskri tungu,
að engum gat dottið í hug, að þau
hefðu dvalið vestan hafs áratug-
um saman. Þau unnu islenskri
tungu og bókmenntum, og á vetr-
arkvöldum lásu þau saman ís-
lenzk ljóð og sögur, og bækur,
blöð og tímarit frá Islandi voru
jafnan sem góðir gestir á heimili
þeirra.
Þau skiptust á bréfum við ætt-
inga og vini á tslandi og í mörg ár
voru fyrstu jólabréfin, sem bárust
til konu minnar og systra hennar,
vestan frá Eriksdale frá Ólafi og
Guðrúnu, en þær systur voru
frændkonur Ólafs.
Ólafur Hallsson ar meðai hinna
mörgu góðu Vestur-íslendinga,
sem gerðu sitt til að efla tengslin
við heimalandið og brúa djúpið
milli íslendinga hér heima og
landnemanna í Vesturheimi.
Margir Islendingar sóttu hann
heim vestur í Eriksdale og þurfti
Framhald á bis. 47.