Morgunblaðið - 14.02.1975, Side 1

36 SIÐUR
36. tbl. 62. árg.
FÖSTUDAGUR 14. FEBRUAR 1975
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Ný stjórn í
Danmörku
Kaupmannahöfn, 13. febr.
Einkaskeyti til Morgunbl.
frá Gunnari Rytgaard.
IVAR Nörgaard, markaðsmála-
ráðherra og Norðurlandamálaráð-
herra og Erling Jenssen við-
skiptaráðherra verða fulltrúar
dönsku st jórnarinnar á þingi
Norðurlandaráðs í Reykjavík.
Anker Jörgensen forsætisráð-
herra mun einnig fara til þings-
ins, en aðeins f stutta heimsókn.
Nýja ríkisstjórnin sór embættis-
eið í þjóðþinginu kl. 18 í dag við
stutta athöfn og las Anker Jörg-
ensen þar upp stutta yfirlýsingu
stjórnarinnar. Það er markmið
Bess
Truman
níræð
Independence, Missouri,
13. febr. Reuter.
BESS Truman, ekkja Harry
Trumans, fyrrv. Bandaríkja-
forseta, varð nfræð í dag. Hún
rabhaði stuttlega við frétta-
menn f tilefni dagsins og sagð-
ist vera við góða heilsu og hin
Iffsglaðasta.
Bess og Harry Truman
gengu f hjónaband 1919 og
eignuðust eina dóttur,
Margaret, sem var um tíma
þekkt söngkona. Þau fluttust
til Washington, þegar Truman
var kjörinn á þing, en áttu sér
jafnan skjól í Independence
og þangað fluttust þau, þegar
Truman lauk sfðasta forseta-
tfmabili sfnu árið 1953.
stjórnarinnar að reyna að draga
úr atvinnuleysinu í Danmörku, að
draga úr þeim mikla halla sem
var á greiðslujöfnuði Danmerkur
við útlönd á s.l. ári, standa vörð
um lífskjör og félagsleg skilyrði
og reyna að tryggja stöðugleika
með því að móta stefnu, sem þorri
almennings geti sætt sig við.
Talið er öruggt að stjórn jafnað-
armanna muni eiga erfiðan róður
fyrir höndum í þinginu,'
vegna þess að þar eru fulltrúar
borgaraflokkanna i meirihluta og
þeir krefjast meiri niðurskurðar á
fjárlögum en jafnaðarmenn eru
meðmæltir. A hinn bóginn eru
þar svo einnig fulltrúar þriggja
sósialiskra flokka sem munu gera
miklar kröfur til stjórnarinnar í
þá átt að koma til móts við þarfir
hinna vinnandi stétta. Á nú
stjórnin fyrir höndum aó reyna að
sigla þarna á milli skers og báru.
Á blaðamannafundi i dag sagði
Knud Heinesen fjármálaráðherra
að hann teldi að borgaraflokkarn-
ir væru ekki á einu máli varðandi
sparnaðartillögurnar og því bygg-
ist hann ekki við að þar kæmi
fram sameinuð fylking. Sé því
samningaleiðin ekki útilokuð.
Á blaðamannafundinum var
Anker Jörgensen spurður að þvi
hvort ríkisstjórnin myndi sætta
sig við það ef borgaraflokkarnir
fengju meirihluta með sparnaðar-
tillögu í þinginu, sem ríkisstjórn-
in stæði ekki að. Jörgensen svar-
aði að til þess yrði að taka afstöðu
ef slíkt kæmi upp á. Anker Jörg-
ensen sagði að erfitt gæti oróió að
starfa i þinginu með meirihluta
fulltrúa borgaraflokka á móti rík-
isstjórninni, en hann kviði þó
engu, þar sem hann treysti á sam-
Framhald á bls. 22
Ferð Kissingers:
Helmingslíkur
á samkomulagi?
Tel Aviv, Damaskus,
Jerúsalem, 13. febr.
Reuter.
HENRY Kissinger, utanríkisráð
herra Bandarfkjanna, var f kvöld
kominn öðru sinni í ferð sinni til
Tel Aviv. Var hann þá talinn hafa
meðferðis tillögur frá Egyptum
um málefni Miðausturlanda, en á
leiðinni frá Kairó kom hann einn-
ig við f Damaskus og ræddi þar
við Hafez Al-Assad forseta og stóð
fundur þeirra f fjórar og hálfa
klukkustund.
Að honum loknum var engin
orðsending birt en sagt að hann
hefði farið fram í fullri vinsemd
og samkomulag hefði orðið um að
hafa áframhaldandi samráð um
málin.
1 kvöld sagði Reuter-
fréttastofan frá því og hafói það
eftir embættismönnum, sem eru í
föruneyti Kissingers, að þeir
teldu aðeins helmings líkur á því
að raunhæft nýtt samkomulag
yrði gert milli ísraels annars veg-
ar og Arabaríkjanna hins vegar.
Sögðu þeir að enn bæri svo margt
á milli aðila að langt væri í land
með það, og enda þótt fundir Kiss-
ingers við ráðamenn gæfu góð
fyrirheit væri augljóst að mikið
Framhald á bls. 22
AP-símamynd
NÝJA RÍKISSTJÓRNIN I DANMÖRKU. Myndin var tekin við þinghúsið skömmu
eftir að stjórnin hafði svarið embættiseið sinn.
Karamanlis fordæmir
ákvörðun Kýpur-Tyrkja
Aþenu, Nikosíu, Washington,
13. febr. Reuter.
KONSTANTIN Karamanlis, for-
sætisráðherra Grikklands, sagði í
kvöld að sú ákvörðun Kýpur-
Tyrkja að stofna sjálfstætt ríki á
eynni væri ógnun við friðinn í
þessum heimshluta og Grikkland
áskildi sér rétt til að gera þær
ráðstafanir sem nauðsynlegar
væru til að verja hagsmuni sina.
Aftur á móti neituðu griskir
embættismenn þvi að nokkuð
væri hæft i sögusögnum um að
fyrirskipaðar hefðu verið sérstak-
ar aðgerðir hersins vegna ákvörð-
unar Kýpur-Tyrkja og ekki væri
það heldur rétt að hernum hefði
verið gefin skipun um að vera við
öllu búinn.
Tilkynnt var um ákvörðunina
fyrir hádegið í dag og sagt aó
þessi skipan mála væri til bráða-
birgða unz sambandsríki hefði
verið sett á stofn á Kýpur. Það var
leiðtogi Tyrkja á Kýpur, Rauf
Denktash, sem greindi frá þessu
eftir að umfangsmiklar viðræður
höfðu farið fram um framtíðar-
fyrirkomulag á eynni i marga
daga. Irmak, forsætisráðherra
Tyrklands, hvatti til að þjóðir
heims sýndu skilning á þessu nýja
fyrirkomulagi.
Ýmsir voru þeirrar skoðunar í
kvöld að þessi ákvörðun myndi
,gera að engu samningaviðræður
milli Cleridesar, samningamanns
Grikkja, og Denktash um stofnun
sambandsríkis beggja þjóðarbrot-
anna. Aftur á móti sögðu hinir
tyrkneskumælandi Kýpurbúar,
að þeir væru reiðubúnir til við-
ræðna og nú væri það Kýpur-
Grikkja að leika næsta leik.
Vestrænir sérfræðingar létu
margir í ljós ugg vegna þessarar
þróunar og sögðu að þarna fengi
Kissinger utanrikisráðherra enn
eitt vandamálið að fást við, en
hann hefur freistað þess að hafa
Framhald á bls. 22
Aukinn stuðningur Norð-
manna við aðild að NA TO
STUÐNINGUR Norðmanna við
aðild Noregs að Atlantshafs-
bandalaginu er enn almennur og
32-33 ráðherrar
væntanlegir í dag
EINS og nú horfir er búizt við
32—33 norrænum ráðherrum
hingað til lands I dag til að sitja
þing Norðurlandaráðs, sem
hefst á morgun. Óvfst var enn í
gærkveldi hvort Anker Jörgen-
sen, forsætisráðherra Dan-
merkur, kæmi, þar sem stjórn-
armyndun er þar rétt nýlokið.
Hins vegar koma forsætisráð-
herrar hinna landanna þriggja,
Svíþjóðar, Noregs og Finn-
lands, þeir Olof Palme, Trygve
Bratteli og Kalevi Sorsa.
Níu ráðherrar eru væntanleg-
ir frá Svíþjóð, Noregi og Finn-
landi, hverju landanna um sig,
og 5—6 frá Danmörku, en það-
an kemur Ifklega einnig Poul
Hartling fráfarandi forsætis-
ráðherra. Frá Alandseyjum
kemur Alarik Hággblom.
Af finnsku ráðherrunum,
sem koma mætti nefna Pekka
Tarjanna samgöngumálaráð-
herra, sem kom hingað á Þjóð-
hátlðina sl. sumar. Ennfremur
Heikki Tuominen innanríkis-
ráðherra, Kristian Gestrin, við-
skipta- og iðnaðarmálaráðherra
og Ulf Sundqvist, kennslumála-
ráðherra. Af sænsku ráðherr-
unum má nefna Rune Johans-
son iðnaðarráðherra, Inge-
mund Bengtsson atvinnumála-
ráðherra, Bengt Norling sam-
göngumálaráðherra og Kjell
Olof Feldt viðskiptaráðherra.
Frá Noregi koma m.a. Bjart-
mar Gjerde, kirkju- og kennslu-
málaráðherra, Eivind Bolle
Framhald á bls. 22
mikill að því er fram kemur f
Gallup-skoðanakönnun sem ný-
lega fór fram, og gerð hefur verið
árlega frá árinu 1966. Aðeins 5%
þeirra sem spurðir voru töldu
aðild að bandalaginu auka hætt-
una á árás erlends ríkis á Noreg.
Samsvarandi tala frá árinu 1967
er 12%. 61% þeirra sem spurðir
voru árið 1974 álíta NATO-aðild
lið í að tryggja öryggi landsins,
17% telja hana engu skipta yfir-
leitt, og 17% hafa enga skoðun á
málinu.
Breytingar þær sem fram koma
i þessum skoðanakönnunum frá
árinu 1966 benda til aukins stuón-
ings við aðild að NATO, hverf-
andi andstöðu og fremur stöðugt
hlutfall þeirra sem ekki hafa
skoðun á málinu. Kannanirnar
sýna ennfremur að stuðningur við
NATO-aðild er talsverður meðal
ungs fólks. 59% þeirra sem spurð-
ir voru á aldrinum 15—29 telja
aðildina lió í tryggingu öryggis
landsins, en aðeins 5% telja hana
auka hættuna á árás erlendis frá.