Morgunblaðið - 09.04.1975, Blaðsíða 1

28 SIÐUR
77. tbl. 62. árg.
MIÐVIKUDAGUR 9. APRÍL 1975
PrentsmiSja Morgunblaðsins.
Thieu slapp -
en þrír fórust
— í loftárás á forsetahöllina í Saigon
Moskvu, Washington, Saigon,
8. april REUTER — NTB — AP
0 TASS-fréttastofan sovézka
sagði f kvöld, að kommúnistar í
S-Víetnam stefndu ekki að því að
ná yfirráðum yfir öllu landinu
heldur væri markmið þeirra nú
að koma núverandi stjórn í
Saigon frá völdum og fá þar til
forystu menn, sem raunverulegan
áhuga hefðu á friði.
0 Frá Saigon herma fréttir hins-
vegar, að Thieu hyggist sitja sem
Fá ekki aðlenda
í Da Nang
Paris, 8. apríl Reuter
FRÁ því var skýrt á blaðamanna-
fundi f París f dag, að fyrsta flug-
vélin, sem frá Frakklandi yrði
send með lyf og hjúkrunargögn
til fólks á þeim svæðum, sem
kommúnistar hefðu nýtega her-
tekið f S-Vietnam, hefði ekki
fengið leyfi til að lenda þar.
Vél þessi, sem er Boeing-þota
707 frá Air France fer frá París á
morgun og lendir í Vientiane i
Laos og þaðan verða hjúkrunar-
gögnin flutt með smávélum til Da
Nang.
Prestur að nafni Nguyen Dinh
Thi, sem veitir forystu hjálpar-
samtökum fyrir Vietnama i París,
sagði að bráðabirgðastjórn komm-
únista hefði þegið aðstoð þeirra
en sett það skilyrói, að flugvélar
þeirra yrðu látnar lenda Utan yf-
irráðasvæða þeirra. Taldi Dinh
Thi ástæðuna þá, að ekki væru
Framhald ð bls. 16
fastast á forsetastóli og sá ásetn-
ingur hans hafi styrkzt til muna
eftir hina misheppnuðu loftárás á
forsetahöllina i Saigon í morgun.
Forsetann sakaði ekki né bygg-
inguna, en þrfr óbreyttir borgar-
ar létu lífið og fjórir særðust.
Thieu staðhæfir, að árásin hafi
verið liður í samsæri um að ráða
sig af dögum, en landvarna-
ráðherra landsins, Cao Van Vien,
sagði í dag, að árásin hefði verið
uppátæki eins flugmanns, sem í
senn væri óánægður og óagaður.
Frederick Weyand hers-
höfðingi, yfirmaður herráðs
Bandaríkjanna, lýsti því yfir á
þingnefndarfundi i Washington i
dag, að stjórnin í Saigon mundi
ekki halda velli án frekari
hernaðaraðstoðar frá Banda-
rikjunum. Weyand er nýkominn
úr ferð til Saigon og hefur gefið
Framhald ð bls. 16
Mynd þessi var tekin fyrir framan forsetahöllina f Saigon í gær, eftir loftárásina. sem þar var gerð með
þeim afleiðingum, að þrfr biðu bana og fjórir særðust — en Thieu forseta, sem árásinni var beint
gegn, sakaði ekki.
IRA hefur „varnaraðgerðir
99
Kveikti í stórverzlun í Belfast
Belfast, Dublin, 8. apríl AP — Reuter
ÞRJÁR sprengjur sprungu í Bel-
fast f kvöld með þeim afleiðing-
um, að ein stærsta verzlun borgar-
innar brann. Ekki varð manntjón
þar sem varað var við sprenging-
unum með 15 mfnútna fyrirvara.
„Provisional-“armur frska lýð-
veldishersins hefur lýst ábyrgð á
hendur sér, en af hálfu forystu
hans var tilkynnt I Dublin í gær-
kveidi, að skæruliðar hans hefðu
fengið fyrirskipun um að hefja
„varnaraðgerðir" gegn hverskon-
ar ofbeldi af hálfu brezka setu-
liðsins og öfgasveita mótmæl-
enda.
Þessi ákvörðun IRA var tekin
eftir þriggja daga ofbeldisaðgerð-
ir á N-írlandi, sem kostuðu 11
mannslíf og meiðsl níu tuga
manna. Hún er ekki túlkuð sem
Samningaumleitanir
hafnar í Kambodiu
— segir forsœtisráðherrann, Long Boret
Phnom Penh, 8. apríl Reuter — AP —
NTB.
LONG Boret, forsætisráðherra
Kambodiu, staðfesti í dag, að
gerðar hefðu verið ráðstafanir til
þess að koma á samningaviðræð-
um milli fulltrúa stjórnar
Kambodiu og skæruliða, sem nú
sitja um höfuðborg landsins.
Norski fiskiðnað-
urinn fær stór-
aukinn ríkisstyrk
Ósló, 8. april. REUTER
HAFT ER eftir áreiðanlegum
heimildum í Ósló f dag, að stjórn
Noregs hafi boðið fiskiðnaði
landsins meiri háttar stuðning,
eða um 270 milljónir norskra
króna umfram þær 189 milljónir
sem hann þegar hefur f stuðning
frá rfkinu samkvæmt núgiidandi
fjárlögum. Boð þetta kom fram
eftir viðræður stjórnarfulltrúa og
fulltrúa hagsmunasamtaka
norskra sjómanna í sfðustu viku
og verður nú tekið til umræðu
innan samtaka þeirra.
Boret ræddi við fulltrúa
kambodfskra skæruliða í Bang-
kok í Thailandi áður en hann kom
aftur heim til Kambodiu úr ferð
sinni til Indónesíu, þar sem hann
dvaldist nokkra daga ásamt Lon
Noi, forseta.
Að þvi er Norodom Sihanouk,
prins, staðhæfir í bréfi til banda-
riska öldungadeildarþingmanns-
ins Mike Mansfield, gætu skæru-
liðar tekið Phnom Penh þegar i
stað, en þeir hafa hikað við það af
ótta við, að Bandarikjamenn gripi
þá i taumana og láti til skarar
skriða gegn þeim. Astæðan er sú,
segir hann, að nokkur hundruð
Bandarikjamenn eru enn í
Phnom Penh og segir hann
skæruliða óttast, að verði þeir
fyrir árásum muni Bandaríkja-
stjórn nota það sem tylliástæðu til
íhlutunar. Með orðsendingunni til
Mansfields fylgir listi yfir níu
ríki, sem Sihanouk segir vera
„þekkta útsendara bandarískrar
heimsvaldastefnu" en þau eru
Bretland, Astralia, Nýja-Sjáland,
Japan, Thailand, Malaysia, Singa-
pore, Indónesia og Filippseyjar.
Að sögn herstjórnarinnar í
Phnom Penh gerðu skæruliðar
minni háttar eldflaugaárásir á
Puchentung-flugvöll í dag. Tjón
er sagt hafa verið lítið og aó eng-
inn hafi fallið.
svo, að IRA hafi þar með bundið
enda á vopnahléð, sem nú hefur
staðið í nær tvo mánuði, eða frá
10. febrúar, heldur sé hér um
viðvörun að ræða, sem þó geti
snúizt upp f annað verra, verði
ekki lát á ofbeldisaógerðum möt-
mælenda. Af tilkynningu IRA
kemur glöggt fram, að innan for-
ystunnar þar er rikjandi óánægja
með árangur vopnahlésins. 1 til-
kynningunni segir, að brezku
stjórninni hafi verið tjáð óánægja
IRA, sem sjái engin merki þess,
að Bretar ætli að verða við megin-
kröfunum um að heita brottflutn-
ingi brezka herliðsins frá N-
Irlandi og veita uppgjöf saka öll-
um þeim, sem fangelsaðir hafa
verið fyrir aðgerðir unnar af
pólitiskum hvötum.
I yfirlýsingu, sem IRA birti i
Belfast eftir sprengingarnar i
kvöld, sagði, að brezkir hermenn
hefðu virt að vettugi fyrri varnað-
arorð IRA og undanfarna daga
valdið skemmdum á tveimur
ibúðarhúsum við rannsóknir og
húsleitir. „Meðan brezki herinn
heldur áfram að sýna híbýlum og
fjölskyldum verkafólks sviviró-
ingu munum vió halda áfram
gagnaðgerðum,“ segir í yfirlýs-
ingu IRA.
Af hálfu brezku stjórnarinnar
Framhald á bls. 16
40% kaupmáttar-
rýrnun pundsins
frá júní 1972
London, 8. april. REUTER
FRA ÞVl var skýrt af hálfu fjár-
málaráðuneytisins brezka í dag,
að kaupmáttur sterlingspundsins
innanlands hefði rýrnað um 40%
frá því í júnímánuði 1970.
Frá þessu var skýrt i fyrir-
spurnartíma í neðri málstofu
brezka þingsins og varð Robert
Sheldon fyrir svörum. Hann
sagði, að miðað við, að kaupmátt-
ur sterlingspundsins hefði verið
100 pence í júní 1970, hefði gildi
þess í febrúar sl„ sem væru sið-
ustu tölur, sem ráðuneytið hefði,
verið aðeins 60 pence.
Danír veita leyfi til olíu-
leitar við Grænland
Kaupmannahöfn, 8. aprílAP.
SEX fyrirtækjahópum, dönsk-
um og erlendum hefur verið
veitt leyfi til olíurannsókna og
olíuvinnslu á landgrunninu
undan Vestur-Grænlandi, að
þvf er danska stjórnin tilkynnti
í dag. Taka leyfi þessi til 46
hólfa er ná yfir samtals um
7000 fermilna svæði.
Innan fyrirtækjahópanna eru
8 dönsk fyrirtæki en 19 erlend.
Þau hafa skuldbundið sig til aö
verja 100 milljónum dollara á
næstu þremur árum til olíuleit-
ar og vinnslu og hafa lýst sig
reiðubúin til að verja siðan öðr-
um 200 milljónum dala á næstu
sjö árum þar á eftir, í sama
skyni.
Rannsóknir þessar hefjast á
sumri komanda, en ekki verður
byrjað að bora fyrr en i fyrsta
lagi næsta ár, að þvi er segir í
tilkynningu stjórnarinnar.
Upphaflega var leitað eftir
umsóknum um 175 hólf, sem
hvert um sig er 150 fermílur að
flatarmáli, eða samtals um
27.000 fermilna svæði milli 60.
og 72. breiddargráðu, en mest-
ur áhugi reyndist á svæði und-
an Holsteinsborg, milli 65. og
70. breiddargráóa.
Öll erlendu fyrirtækin, sem
leyfi fengu, hafa danska um-
boðsaóila, samkvæmt skil'yró-
um danskra stjórnvalda fyrir
leyfisveitingum, sem talin eru
hin ströngustu er nokkurs stað-
ar hafa verið sett. Samkvæmt
þeim kunna allt að 80% af
hagnaði olíuvinnslunnar aó
ganga til danska rikisins. Ekki
er búizt við meiriháttar oliu-
fundi undan Grænlandi i nán-
ustu framtið. Til þessa hafa
engin bein merki um oliu fund-
izt á ofangreindu svæði, en
fyrstu rannsóknir þykja lofa
góðu.