Morgunblaðið - 04.07.1975, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 4. JÚLÍ 1975
Rafvirkjar
komulagið
SAMNINGAR hafa tekizt milli Is-
lenzka álfélagsins og þeirra stétt-
arfélaga, sem semja fyrir starfs-
menn Isals. Samningarnir hafa
nú verið samþykktir í flestöllum
félögum, nema f félagi rafvirkja,
þar sem þeir voru felldir.
Morgunblaðið spurði Hermann
Guðmundsson, formann Verka-
mannafélagsins Hlffar, um
samningana, en hann varðist
allra frétta um þá, sagði aðeins að
þeir væru í meginatriðum eins og
samningur ASl og vinnuveitenda,
70 manns í Kerl-
ingarfjöllum
SKIÐASKÖLINN í Kerlingar-
fjöllum tók til starfa um 20. júní.
Fyrst í stað var erfitt að komast á
bifreiðum inn f „Fjöll“, en síð-
ustu daga hefur færðin batnað
mikið og er nú góð fyrir alla
jeppa og stærri bíla, og eftir helg-
ina stendur til að hefla veginn
inn eftir.
Að sögn Þorsteins Hjaltasonar í
Kerlingarfjöllum eru nú 60—70
manns á skíðanámskeiði þar og er
það fullskipað. Snjórinn í fjöllun-
um er mikill og góður og enn
hefur ekki verið hægt að taka
nýju skíðalyfturnar f hlíðum
Fannborgar í notkun, þar sem
langan veg þarf að ganga að þeim.
í þeirra stað hefur verið notazt
við gömlu toglyfturnar nær skíða-
skólanum í Asgarði. Kerlingar-
fjallamenn gera sér hins vegar
vonir um að geta tekið lyfturnar í
notkun f næstu viku eða þar
næstu.
Mikil aðsókn er nú að skíðaskól-
anum og mun vera fullbókað E
næsta námskeið.
Skelfiskvinnslan
hefur starfsemi á ný
Stykkishúlmi 24. júní.
Skelfiskvinnsla Stykkishólms
h.f. hefir ekki starfað um tíma en
mun hefja starfrækslu um miðjan
næsta mánuð. A þessu tímabili
hafa farið fram ýmsar lagfæring-
ar og endurbætur f sambandi við
reksturinn. Framkvæmdastjóri er
Sigfús Sigurðsson kaupfélags-
stjóri.
Fréttaritari.
felldu sam-
við ÍSAL
og á tveimur fundum I Hlff f gær
hafi þeir verið samþykktir með
81 atkvæði gegn 16. Einn at-
kvæðisseðill var auður.
Samkvæmt upplýsingum, sem
Mbl. hefur aflað sér, mun
samningurinn við Isal byggöur á
prósentuhækkun, en ekki á fastri
krónutölu eins og samningur ASl
og vinnuveitenda. Reiknað er út,
hvað 13.700 krónur að viðbættum
2.100 krónum sem eru áfanga-
hækkanir ASI gera í prósentutölu
miðað við 6. taxta Dagsbrúnar og
koma þá út á 15. prósent, sem
siðan eru rúnnuð af í 16%. Er það
sú hækkun, sem starfsmenn
ÍSALs fá, en að auki fengu þeir
3% hinn 1. júní síðastliðinn, sem
vinnuveitendur greiddu ekki
almennt. Þá fá starfsmenn ISALs
i desember fasta krónutölu í
bónus 20 þúsund krónur, en ein-
meginástæðan fyrir því að raf-
virkjar feildu samkomulagið mun
hafa verið sú að þar var ekki um
prósentu að ræða.
Þá er einnig þess að geta að
Framhald á bls. 20
Ný hótelaðstaða
í Ólafsvík
ðlafsvlk. 3. júll —
SJÖBUÐIR H.F. í Ölafsvík hafa
opnað gistiaðstöðu í hinu nýja
húsnæði sínu við Ólafsbraut.
Hefur fyrirtækið á boðstólum 20
tveggja manna herbergi með góðu
útsýni yfir höfnina og fjörðinn. A
hæðinni er góð hreinlætisaðstaða
og vistleg setustofa með sjónvarpi
og liggja blöð þar frammi.
Verið er að innrétta eldhúsið.
Er ætlunin að það taki til starfa
með haustinu. Er matsalan þvf í
húsi Hraðfrystihúss Ólafsvíkur
sem stendur. Ætti að vera vel séð
fyrir þörfum ferðafólks hér hvort
sem um er að ræða einstaklinga
eða hópa. _ Helgi.
39 atvinnulausir
Atvinnumiðlun stúdenta verður
starfrækt út næstu viku eða til 12.
júlí næstkomaWdi. Hingað til hafa
193 leitað miðlunarínnar um
fyrirgreiðslu og eru 39 enn á skrá.
Eru það aðallega konur. Af þeim
sem vinnu hafa fengið, hefur at-
vinnumiðlunin útvega um
helming vinnu, eða 71.
Hvergi vant-
ar lækni
SEGJA má að hvergi vanti hér-
aðslækni f læknishéruð á landinu
f sumar, sagði Guðmundur Sig-
urðsson, settur landlæknir, er
Mbl. spurðist fyrir um læknismál-
in úti um land. Guðmundur sagði
að um„sumarástand“ væri vfða að
ræða, en vonir standa þó til að
læknaskortur f dreifbýli sé að
verða úr sögunni við fjölgun
lækna. Hin mikla fjölgun útskrif-
aðra lækna úr Háskólanum hefur
þó enn ekki haft áhrif, þar sem
þeir 70, sem nýlega braut-
skráðust, hafa enn ekki lokið svo-
kölluðu kandidatsári.
I gær var verið að byrja á aðstöðu fyrir Akraborgina f Reykjavfk og var
myndin þá tekin.
Fiskur, pakk-
hússleiga og
fleira hækka
VERÐLAGSNEFND hefur heim-
ilað nýtt verð á þorski og ýsu út
úr búð. Hvert kg af ýsuflökum
eða þorskflökum hækkar úr krón-
um 170 i 192 krónur eða um
12,9%. Hausuð ýsa eða þorskur
hækka úr 95 krónum hvert kg i
107 krónur eða um 12,6%. Þá
hefur verðlagsnefnd einnig heim-
ilað hækkun verðtaxta skipafélag-
anna á upp- og útskipun og pakk-
hússleigu. Nemur hækkun á þeim
liðum 30%.
Byrjað á hafnaraðstöðu fyr-
ir Akraborgina í Reykjavík
„AUÐVITAÐ erum við himin-
lifandi yfir þvf að nú skuli loks
sjá fyrir endann á þessu hafnar
vandamáli Akraborgarinnar, sem
valdið hefur þvf að ekki hefur
verið unnt að nýta bílaflutninga-
aðstöðuna um borð f skipinu
nema að litlu leyti,“ sagði Þórður
Hjálmarsson framkvæmdastjóri
útgerðarfyrirtækis Akraborgar-
innar, þegar Morgunblaðið leitaði
álits hans á samþykkt hafnar-
stjórnar f Reykjavfk um að koma
upp aðstöðu fyrir Akraborg við
Grófarbryggju f Reykjavfkur-
höfn.
Mál þetta var til umræðu í
hafnarstjórn á fimmtudag fyrir
Frumathugun gerð á heilbrigðis-
ástandi sjómannafjölskyldna hér
FJÓRIR fslenzkir vísindamenn eru nú I þann mund a8 hefja frumathugun
á heilsufari og fjölskyldulffi sjómanna, og hafa þeir hlotið 460 þúsund
króna styrk úr Vfsindasjóði til rannsóknarinnar, svo sem skýrt var frá I
Morgunblaðinu sl. sunnudag. Vfsindamennirnir eru þeir Tómas Helgason
yfirlæknir, Þorbjörn Broddason lektor, Haraldur Ólafsson lektor og Gylfi
Ásmundsson dósent, en ætlunin er að gera þessa athugun I náinni
samvinnu við samtök sjómanna og útgerðarmanna.
Að sögn Tómasar Helgasonar er
tilgangur rannsóknarinnar að afla
upplýsinga um heilbrigðisástand
sjómanna og fjölskyldna þeirra og
reyna að finna þætti í starfi þeirra
og starfsaðstöðu, sem hafa áhrif á
heilsufar og fjölskyldulíf. Tómas
sagði ennfremur, að öllum væri
Ijóst að sjómannsstarfið væri erfitt
og reyndi á Ifkamlegt og andlegt
þrek þeirra, sem það stunduðu.
Starfinu fylgdu einnig langvinnar
fjarvistir frá heimili, svo að fjöl-
skyldulff sjómanna hlyti að verða
með nokkrum öðrum hætti en al-
mennt gerist.
i mannfjöldaskýrslum kemur
fram að sjómenn eru hlutfallslega
miklu yngri en aðrir þátttakendur f
atvinnulffinu. Hjá sumum út-
gerðarfyrirtækjum eru einnig fyrir
hendi upplýsingar um að manna-
skipti á skipunum eru mjög tíð,
einkum meðal háseta.
Hér á landi hefur sjóslysanefnd
safnað skýrslum um slysfarir á sjó
á undanförnum árum. Kemur þar
fram, að þær eru mjög tíðar.
Erlendar rannsóknir hafa einnig
sýnt að dánartala sjómanna er
heldur hærri en annarra og- tfðni
sumra sjúkdóma er mun meiri
meðal þeirra en almennt gerist.
Þær erlendar rannsóknir sem
gerðar hafa verið, hafa þó fyrst og
fremst verið gerðar á farmönnum,
en Iftið er vitað um heilsufar hjá
sjómönnum sem stunda fiskveiðar
annað en það sem læknar hafa á
tilfinningunni úr starfsreynslu
sinni. Sagði Tómas augljóst að
mikil þörf væri á því á íslandi að
framkvæma athugun á heilsufari
þeirra, sem fiskveiðar stunduðu
og hvað gera mætti til þess að
bæta það.
Ekki er vitað um neina rannsókn
á fjölskyldulffi sjómanna eða
heilsufari fjölskyldna þeirra nema
eina rannsókn sem framkvæmd
var f Noregi fyrir 20 árum á
þroska 40 sjómannsbarna, að
sögn Tómasar.
Ætlunin er að framkvæma þessa
athugun I náinni samvinnu við
sjómenn og útgerðarmenn og hafa
Sjómannasambandið og Félag
fslenzkra botnvörpuskipaeigenda
tilnefnt sinn aðilann hvor til þess
að taka þátt i undirbúningi og
skipulagningu þessarar frumat-
hugunar. Sjómannasambandið
hefur tilnefnt Guðmund Hallvarðs
son og Félag fslenzkra botnvörpu-
skipaeigenda hefur tilnefnt Vil-
helm Þorsteinsson.
Tómas kvað rétt f þessu sam-
bandi að skýra frá þvt að sam-
vinnunefnd Norrænna læknis-
fræðirannsóknaráða hefði gengizt
fyrir ráðstefnu f Osló 16. og 1 7.
júnf s.l. til þess að fjalla um
læknisf ræðilegar rannsóknir og
læknisþjónustu fyrir sjómenn. „j
þessari ráðstefnu tóku þátt full-
trúar sjómanna og útgerðarmanna
auk rannsóknamanna sem voru
læknar, sálfræðingar og félags-
fræðingar" — sagði Tómas enn-
fremur. „Þar var fjallað um frum-
læknisþjónustu fyrir sjómenn,
heilsufræði fyrir sjómenn, starfs-
aðstöðu fyrir sjómenn, heilsufar
og fjölskyldulff, sérstök rann-
sóknarverkefni s.s. áhrif hávaða.
loftslagsbreytinga, vaktavinnu og
hverjar væru algengustu slysaor-
sakir og hvernig mætti fyrirbyggja
slys. Þá var einnig fjallað um
skráningu veikindatilfella og
dauðsfalla og hvaða heilbrigðis-
kröfur ætti að gera til þeirra, sem
réðust til sjós. Ráðstefnan var
haldin fyrir tilstyrk heilbrigðis- og
félagsmálanefndar Norðurlanda-
ráðsins og f framhaldi af fyrirspurn
um rannsóknir á heilsufari
sjómanna sem kom fram í Norður-
landaráðinu fyrir nokkrum árum.
Á ráðstefnunni voru menn sam-
mála um nauðsyn þess að bæta
frumlæknisþjónustu við sjómenn
Framhald á bls. 20
viku. Var þar meðal annars lagt
fram bréf samgönguráðuneytis-
ins, þar sem fram kemur að ráðu-
neytið vill aðstoða við að komið
verði upp aðstöðu f Reykjavíkur-
höfn, svo að hægt verði að full-
nýta Akraborgina til flutnings á
bifreiðum. I þvf skyni hefur ráðu-
neytið boðið fram lán úr hafnar-
bótasjóði að fjárhæð kr. 10
milljónir auk þeirra tækja, sem
nota þarf í þessu sambandi og
metin eru á 5—8 milljónir króna.
Hafnarstjóri flutti þau skilaboð
samgönguráðherra, að hann og
formaður fjárveitinganefndar
mundu beita sér fyrir því, að láni
þessu yrði breytt i framlag úr
ríkissjóði, er nemi um 75% af
kostnaði við framkvæmdina, enda
verði heildarkostnaður ekki meiri
en 25 milljónir króna. A grund-
velli þessara upplýsinga sam-
þykkti hafnarstjórn að koma upp
umræddri aðstöðu til bráðabirgða
við Grófarbryggju en jafnframt
er lögð áherzla á, að framlag úr
ríkissjóði til þessarar fram-
kvæmdar verði ekki til að rýra
framlög til annarra verkefna
hafnarinnar.
Byrjað var á fyrrgreindri fram-
kvæmd á Grófarbryggju í gær en
hún er fólgin f brú eða palli sem
gerir bifreiðum kleift að aka
beint um borð f Akraborgina.
Þórður Hjálmarsson tjáði
Morgunblaðinu að hann vonaðist
til að framkvæmdinni yrði lokið
upp úr miðjum þessum mánuði.
Mun Akraborgin þá geta flutt 52
bfla í stað 12 um þessar mundir,
svo að það munar um minna.
Sagði Þórður að gifurleg eftir-
spurn hefði verið eftir bíla-
flutningum með Akraborginni f
allt sumar og komið hefði fyrir að
orðið hefði að vísa frá allt upp i 20
bflum í einni ferð. Sagði Þórður
að geta mætti nærri að útgerðar-
fyrirtæki Akraborgarinnar, H.f.
Skallagrímur, hefði af þessum
sökum mátt þola verulegt fjár-
hagslegt tjón.
UaéJÁ.mMíístiiimJss
ff Asked to Negotiate, We’re
Ready to Open Talks “
- •*>* F«rr)*n Mfnbln Wnw A«6s*læon
éotwUKl ckmlt « «. a ót*<hý, v«f l.-t:<eo‘t
:« UmK. Vi:l <K W ,« , w:,, X, „.V, K,
, ««*• é«»K«« le • Wer
gg&sggrz a
Forsfða fyrsta tölublaðsins af
NEWS FROM ICELAND, sem
kom út nú I vikunni.
Iceland Review gefur
út fréttablað á ensku
ICELAND Review hefur nú hafið
útgáfu nýs fréttablaðs á ensku og
verður það gefið út mánaðarlega,
en tvisvar á ári verður tveimur
mánuðum slegið saman þannig að
alls koma út 10 blöð á ári. Iceland
Review hefur verið gefið út á
annan áratug ársfjórðungslega og
hefur fylgt þvf riti sérstakt lftið
fréttablað, en nú hefur verið
tekinn upp sá háttur að gefa
fréttablaðið út sérstaklega og um
leið er það stækkað.
News from Iceland heitir þetta
nýja fréttablað Iceland Review og
er það i venjulegum fréttablaða-
stíl, en minna broti. Blaðið flytur
almennar fréttir frá Islandi og
leggur áherzlu á viðskipta- og
efnahagsmál og iðnað en sjávarút
vegsmálum eru þó gerð sérstök
skil. Einnig verða í blaðinu upp-
lýsingar fyrir erlenda ferðamenn
á Islandi, en blaðið verður selt
hér í lausasölu auk þess að það
verður selt í beinni áskrift. Rit-
stjóri News From Iceland er
Haraldur J. Hamar, en Haukur
Böðvarsson annast þann þátt er
lftur að erlendu máli. News From
Iceland er prentað í Prentsmiðju
Morgunblaðsins.