Morgunblaðið - 27.04.1976, Blaðsíða 1

32 SIÐUR
89. tbl. 63. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 27. APRÍL 1976
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Kulikov
arftaki
Grechko?
Moskvu, 26. aprfl. Reuter.
ANDREI Grechko marskálk-
ur, landvarnaráðherra Sovét-
ríkjanna, lézt úr hjartaslagi í
dag, 72 ára að aldri. Hann var
að búa sig undir að mæta við
útför annars herforingja,
Sergei Shtemenko forseta her-
ráðs liðsafla Varsjárbanda-
lagsins, þegar hann hneig nið-
ur á heimili sínu.
Grechko marskálkur var
mjög handgenginn Leonid
Brezhnev flokksforingja og er
Framhald á bls. 31
Italíuforseti spáir
þingrofi í vikunni
Sjá einnig fréttir um kosningarnar f Portúgal á bls. 30 og 31.
Lissabon, 26. aprfl. AP. Reuter.
MARIO Soares sagði í dag eftir þingkosningarnar sem
tryggðu sósfalistaflokki hans rúmlega eitt hundrað þing-
sæti að hann væri reiðubúinn að mynda nýja stjórn f
Portúgal f sumar. „Ef hægri flokkarnir Ieyfa okkur ekki
að stjórna verða þeir að mynda stjórn sjálfir,“ sagði
hann.
Costa Gomes forseti og Pinheiro de Azevedo forseti fylgjast með talningu atkvæða þar sem hún fór
fram f Lissabon.
Tölum um framlög til
CIA haldið leyndum
Washington, 26. aprfl. AP. Reuter.
Leyniþjónustumálanefnd öldungadeildarinnar samþykkti f dag með
sex atkvæðum gegn fimm að birta ekki tölur um hvað Bandarfkjamenn
verja til njósna og láta deildina f heild ákveða hvort það skuli gert, en
sagði að upphæðin næmi milljörðum dollara.
Skömmu áður hafði yfirmaður CIA, George Bush, hvatt til þess að
tölunum yrði haldið leyndum þar sem birting þeirra gæti skaðað
þjóðarhagsmuni.
Umræðurnar um vantraustið á
stjórn Moros hefjast líklega á
miðvikudag og þær gætu sann-
fært Moro um að hann hefði enga
von um að afstýra ósigri. Ef svo
fer getur verið að hann biðjist
lausnar án þess að bíða eftir at-
kvæðagreiðslunni um van-
traustið.
Sósíalistar vilja ekki að þing
verði rofið fyrr en samþykkt hafa
verið lög um aðgerðir f efnahags-
málum, meðal annars um stuðn-
ing við vanþróuð héruð Suður-
Italíu. Áreiðanlegar heimildir
herma hins vegar að atkvæða-
greiðsla geti farið um frumvarpið
á morgun.
Kristilegum demókrötum hefur
enn ekki tekizt að leysa innbyrðis
ágreining sinn um afstöðu flokks-
ins til stjórnmálaástandsins.
Vinstri armur flokksins vill kom-
ast að samkomulagi við kommún-
ista svo að afstýra megi kosn-
ingum þangað til næsta vor þegar
kjörtlmabili þingsins lýkur en
hægri armurinn er þvi mótfali-
inn.
Seinna birti leyniþjónustumála-
nefndin 651 blaðsíðna skýrslu um
15 mánaða rannsókn sína á banda-
rlskri leyniþjónustustarfsemi.
Þar kemur fram hörð gagnrýni á
sóun fjármuna og ódugnað, en á
það lögð áherzla að CIA eigi
fyrir margt hrós skilið.
1 skýrslunni segir að CIA hafi
notað bandarlskar háskólastofn-
anir, blaðamenn og trúarsamtök I
Bandaríkjunum og erlendis i
starfsemi sinni. Sagt er að enn
noti CIA nokkur hundruð banda-
ríska háskólamenn — stjórnend-
ur háskóia, kennara og stúdenta
— frá rúmlega 100 háskólum og
öðrum kennslustofnunum í þágu
leyniþjónustustarfsemi.
Frá þvi segir einnig að CIA hafi
staðið fyrir um 900 meiriháttar
leyniaðgerðum um allan heim síð-
an 1961, að CIA hafi staðið að
útgáfu rúmlega 1000 bóka og CIA
hafi laumað fréttum inn I erlend
blöð er bandariskar fréttastofnan-
ir hafi siðan tekið upp og dreift.
Leyniþjónustumálanefnd full-
trúadeildarinnar áætlaði í fyrra
að framlög Bandaríkjamann til
njósnastarfsemi næmi um 10.000
milljónum dollara en slíkar tölur
hafa aldrei verið birtar.
Bush yfirmaður CIA, lagðist
gegn þvi að tölurnar yrðu birtar
þar sem það mundi koma heimild-
armönnum CIA í opna skjöldu og
veikja aðferðir leyniþjónustunn-
ar við söfnun upplýsinga.
Jafnframt lét Bush i ljós
óánægju með viss atriði í skýrsl-
unni, sem fjallar um rannsókn
nefndarinnar á ásökunum sem
CIA hefur sætt, meðal annars fyr-
ir þátttöku í samsærum um að
| ráða erlenda þjóðarleiðtoga af
I dögum og I njósnum innanlands.
Nyerere: Stríðið hafið
HENRY Kissinger utanrikisráðherra og Julius Nyerere, forseti Tanzaniu, urðu í dag ásáttir um nauðsvn
þess að samið yrði um lausn Rhódesiumálsins. Kissinger kom í kvöld til Lusaka, höfuðborgar Zambfu,
sem er þriðji áfangastaðurinn á ferðalagi hans um Afrfku.
Kissinger sagði við komuna að hann mundi ræða
við Kenneth Kaunda forseta um „vandamál sjálf-
stæðis, meirihlutastjórnar og kynþáttajafnréttis í
sunnanverðri Afríku". Hann ræðir einnig við
rhódesíska blökkumannaleiðtogann Joshua
Nkomo.
Nyerere sagði að loknum viðræðum hans og
Kissingers í Dar Es Salaam að f.-elsisstríð væri
hafið í Rhódesíu og það væri aðeins hægt að stöðva
með myndun meirihlutastjórnar. Hann sagði að í
sliku stríði yrði ekki barizt til síðasta manns, en
blökkumenn vildu berjast til að beita þrýstingi. „Ef
það ber árangur munum við setjast að samninga-
borði,“ sagði hann.
Dr. Kissinger kvað Dar Es Salaam einn mikilvæg-
asta áfangastaðinn á ferðalagi sinu og kvaðst hafa
fullvissað Nyerere forseta um þá ætlun Banda-
ríkjanna að „fylgja virkri stefnu í sunnanverðri
Afríku til stuðnings meginreglum meirihluta-
Framhaid á bls. 31
Samkvæmt kosningaúrslitun-
um geta sósiaiistar myndað stjórn
ef kommúnistar styðja þá eða
sitja hjá i atkvæðagreiðslu um
vantraust á hana. Annar stærsti
flokkurinn, flokkur alþýðu-
demókrata (PPD) sótti hins
vegar fast eftir stjórnarsamvinnu
við sósíalista í dag og sagði að
áhrifamenn í hernum styddu
myndun slíkrar stjórnar.
Foringi PPD, Francisco Sa
Carneiro, sagði að engar form-
legar viðræður hefðu verið teknar
upp við sósialista um myndun
„miðvinstri" stjórnar, en kvaðst
telja slíkar viðræður óhjákvæmi-
legar. Hann kvað þá stefnu
Soares að annað hvort mynda
stjórn eða fara i stjórnarandstöðu
Róm, 26. aprfl. Reuter.
ITALSKI sósíalistaf lokkurinn
lýsti yfir þvi ( kvöld að hann
mundi ekki greiða atkvæði gegn
stjórninni að loknum umræðum
um vantraust á hana sfðar I vik-
unni.
Þó gerir Giovanni Leone forseti
ráð fyrir þvf samkvæmt áreiðan-
legum heimildum að bann verði
Leone
að rjúfa þing og efna til nýrra
kosninga f þessari viku.
Einn helzti talsmaður sósialista,
Fabrizzio Cicchito, gaf einnig í
skyn að kosningar væru á næstu
grösum. Hann sagði á útifundi í
Frosnone, suður af Róm, í dag:
„Sósíalistar geta ekki haldið
áfram stuðningi sinum við stjórn-
ina.“
Aldo Moro forsætisráðherra
ræddi ástandið við Leone forseta í
dag og samkváemt áreiðanlegum
heimildum mun forsetinn kanna
þann möguleika hvort nokkuð
bendir til þess að hægt verði að
mynda nýja stjórn sem gæti
haldið velli. En forsetinn telur
samkvæmt heimildunum að ótrú-
legt sé að nokkur önnur leið
finnist en kosningar.
óraunhæfa og taldi að myndun
samsteypustjórnar gæti stuðlað
að lausn mestu efnahagskreppu
Portúgala í hálfa öld.
Ný stjórn verður ekki mynduð
fyrr en eftir forsetakosningar
sem fara fram í lok júni og sam-
Framhald á bls. 30
Sósfalistaforinginn Mario Soares ásamt Isabel dóttur sinni á kjörstað.
Soares reiðubúinn til
að mynda nýja stjórn