Morgunblaðið - 03.07.1976, Page 11

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3. JULÍ 1976
11
Dagamunur —rit um
Kvenfélagasamband S uð
ur-Þingeyinga 70 ára
Stjórn Kvenfélagasambands S.-Þing., fremri röð frá vinstri: Þuríður Hermannsdótt-
ir. Hólmfríður Pétursdóttir, Jóhanna Á. Steingrímsdóttir. Aftari röð frá vinstri:
Elín Aradóttir oc Helca Jósensdóttir.

Morgunblaðinu hefur borizt
bókin Dagamunur, Kvenfélaga-
samband Suður-Þingeyinga 70
ára, 1905—1975. Bók þessi, sem
er 371 blaðsíða að stærð, er
gefin út af kvenfélagasamband-
inu, en I ritnefnd hennar eru:
Jóhanna Á. Steingrímsdóttir,
Kristjana Árnadóttir og Iðunn
Steinsdóttir. Bókinni er skipt í
marga kafla og er þar m.a. yfir-
lit yfir sögu allra kvenfélag-
anna í Suður-Þingevjarsýslu og
fylgja yfirlitinu fjölmargar
myndir af forystukonum sam-
bandsfélaganna. Þá eru ýmsar
myndir aðrar f riti þessu, svo og
margvíslegt annað efni, en
veigamesti þáttur bókarinnar
nefnist Gömlu blöðin og er þar
birt efni úr gömlum kven-
félagablöðum í Suður-
Þingeyjarsýslu, hnýsilegt efni
nú á dögum, þegar jafnrétti
kynjanna er efst á baugi og um
fátt meira talað, eins og kunn-
ugt er. En á þeim árum, sem
kvennablöðin voru gefin út f
Suður-Þingeyjarsýslu, áttu
konur ekki greiðan aðgang að
þjóðmálablöðum og er það út al
fyrir sig athyglisvert og segir
mikla sögu um stöðu konunnar
þá og nú.
Af öðru efni má geta, auk
þess sem nefnt hefur verið:
Inngangsorð eftir Hólmfríði
Pétursdóttur, Kvenfélaga-
samband Suður-Þingeyinga,
yfirlit um sögu og starf. Ur
blöðum Helgu Kristjánsdóttur
kennara á Laugum 1925—31
eftir Helgu Kristjánsdóttur,
Húsmæðraskólinn að Laugum
eftir Dagbjörtu Gísladóttur,
Orlofsmálin eftir Elinu Ara-
dóttur, Brún, Hólmfriður
Pétursdóttur Arnarvatni, minn-
ing eftir Hólmfríði Péturs-
dóttur, Víðihlið, Lissý Þórarins-
son, Halldórsstöðum, og Nýtt
efni, en í þeim kafla eru meðal
annars frásagnir og ljóð.
í inngangi bókarinnar segir
Hólmfríður Pétursdóttur m.a.:
„Fljótlega eftir að Farið var að
ræða um þessi timamót kom
fram sú hugmynd að gefa út
afmælisrit með sögu Kv. S. Þ.
og allra félaga þess. Þá mundi
einhver eftir „gömlu blöðun-
um“. Var ekki miklu fróðlegra
að skyggnast undir hönd geng-
inna félagskvenna og kynnast
hugsunum þeirra og baráttu-
málum af þeirra eigin verkum?
Jú, við töldum það og þvi er
þessi bók orðin veruleiki. Við
trúum og vonum, að hún þyki
áhugaverð og eftirsótt, þvi ekki
virðist áhugamálum þingeyskra
kvenna mikil takmörk sett“.
Og í grein um Gömlu blöðin
segir Jóhanna Steingrimsdóttir
m.a.: „Þegar nálgaðist 70 ára
afmæli sambands okkar, var
mikið rætt um, hvernig þess
yrði bezt minnst.
Niðurstaðan af heilabrotum
okkar varð sú, að draga fram í
dagsljósið gömlu blöðin, sem
gefin voru út af félagskonum á
fyrstu árum sambandsins.
í eigu sambandsins var
ekkert blað til, en fyrir nokkr-
um árum óskaði sambands-
stjórnin eftir því á aðalfundi,
að deildirnar reyndu að kanna,
hvort ekki væri enn til eitthvað
af þessum blöðum á vegum
félaga eða einstaklinga.
Konur brugðust svo vel við
Ritnefnd: Iðunn Steinsdóttir,
Kristjana Árnadóttir
beiðninni, að á skömmum tima
söfnuðu þær saman öllum ár-
göngunum, sem gefnir voru út,
eða frá árinu 1907—1931, og
gáfu sambandinu. Blöðin eru
ótrúlega vel með farin svo
ekki varð erfitt verk að vinna
úr þeim til útgáfu. Upphaflega
var til þess ætlast, að hver deild
innan sambandsins gæfi út eitt
blað á vetri, en mjög misjafnt
er, hvað blöðin eru mörg í
hverjum árgangi, eða allt frá
átta og niður í eitt, en aldrei
féll útgáfa blaðsins þó niður á
þessu árabili.
Við lestur blaðanna sáum við
að útgefendur þeirra höfðu í
raun og veru unnið menningap
legt afrek. I blöðunum gefur að
líta mjög fjölbreytt efni: Ævin-
týri, sögur, ljóð, sendibréfs-
kafla, heitar rökræður, ádeilur,
ritdóma um nýútkomnar bæk-
ur, ritgerðir og síðast, en ekki
sízt. allmikið af þýddu efni.
Ekki er alltaf gott að átta sig
á, úr hvaða málum er þýtt, því
yfirleitt er þess ekki getið, en
fyrir koma frásagnir af mörgu,
sem gömlu konurnar hafa lesið
í dönskum, þýskum og enskum
tímaritum, og tilvitnanir i verk
stórskálda ýmissa þjóða.
Þýðingar þykja ekki neinn við
Jóhanna A. Steingrímsdóttir og
burður nú á dögum, en við skul-
um reyna að gera okkur grein
fyrir aðstöðu þessara kvenna og
hvernig þær fengu vald yfir
erlendum málum. Þær höfðu
ekki jafnréttisaðstöðu i þjóðfé-
laginu, en urðu að hlýta forsjá
feðra, bræðra eða eiginmanna.
Konur sóttu ekki skóla á fyrstu
árum þessarar blaðaútgáfu.
Fróðleiksþorsti þeirra var svo
mikill, að við erfiðar aðstæður
og ónógan tíma brutust þær af
sjálfsdáðun yfir þá múra, sem
þekkingarleysi þeirra skóp
þeim, lærðu erlend tungumál
og fengu þann veg innsýn í
þann heim, sem þær þráðu,
opnuðu sér leið til fróðleiks og
menntunar... Nú er rétt fyrir
þingeyskar konur að lita í eigin
barm. „Höfum við gengið til
góðs, götuna fram eftir veg?“
Stöndum við ekki á alltof mörg-
um sviðum í sömu sporum?
Höfum við þroskað þann félags-
lega menningararf, sem stofn-
endur sambandsins og ritarar
blaðanna ætluðust til af arftök-
um sínum?...“, segir Jóhanna
Steingrimsdóttir, Árnesi, enn-
fremur.
Bókin er prentuð i Prent-
verki Odds Björnssonar hf„ Ak-
ureyri.

/
'UlOCfl'lS

Jc ^ (ÍtJcl-*' '/rœc&sc
JvSftcCtx-r-rTf-rtZ.,
-tf 1 r y- ,1/7V<t4-c Vtrr-c tr tJ
(7-~0 (CVVrt #> ,/
. /,
flft/

Tt tt-'t
rsta sfða 1. tölublaðs Tilraunar, marz 1907
1 EINANGRUNARGLER
Við framleiðslu Ispan-einangrunarglers eru notaðar nýjustu fáanlegar vélar og tæki og jafnan fylgzt með nýjungum, sem fram koma erlendis viðvíkjandi gæðum og hagræðingu við framleiðsluna.
□ □ □ PANTIÐ TÍMANLEGA
Tvöfalt Þrefalt Höfum eigin bíl til glerflutninga
ISPAN HF.
FRAMLEITT Á AKUREYRI
FURUVÖLLUM 5 — AKUREYRI
SÍMI (96)21332
■ EINANGRUNARGLERB