Morgunblaðið - 09.07.1977, Síða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 9. JULl 1977
(SAM LYLfS) (HAROLD
is DOW STROUD BLOOMGUARD)
•WHADOAYAMEAN” (“FATHER"
DEAN PROUST) SARTINO)
("SPERMWHALE” WHALEN) (CALVIN MOTTS) (BAXTER SLATE ) (FRANCIS TANAGUCHI
is CHARLES DURNING isLOUGOSSET is PÍRRY KING is CLYDE KUSATSU
CHUCK SACCI
Frjálslegur vestn
GAMLA BlÖ:
HJÖRTU VESTURSINS
(HEARTS OF THE WEST)
Leikstjóri: Howard Zieff.
Handrit: Bob Thompson. Tón-
list: Ken Lauber. Geró af MGM
1976.
Lewis Tater (Jeff Bridges)
er sveitapiltur austur í Iowa
fylki, sem dreymir dýrðar-
drauma um gamla, villta vestr-
ið. En í hans hugarheimi, sem
einkum er mótaður af Zane
Grey, er það ennþá óbreytt frá
timum landnemanna — þótt að
komið sé fram á fjórða áratug-
inn. Og drengur er ákveðinn i
því að kynnast þessu stórkost-
lega lifi af eigin raun, enda
ætlar hann sér að verða rithöf-
undur, og er sisemjandi frá
morgni til kvöids.
En margt fer öðru visi en
ætlað er. Tater fær upplýsingar
um háskóia þar vestur frá fyrir
verðandi vestrahöfunda, en
þegar á hólminn kemur, reynist
hann aðeins vera svikamylla
tveggja braskara. Tater kynnist
þeim félögum á lftið uppörv-
andi hátt, og má halda undan
þeim á flótta — en óviljandi
með fésjóð þeirra, digran, und-
ir höndum. Tater er siðan
bjargað á flóttanum, nær dauða
en lífi, af hópi kvikmynda-
gerðarmanna sem eru að taka
útiatriði i vestra einhvers stað-
ar í námunda við Hollywood.
Og þó að á ýmsu gangi í skáld-
sagnagerð hins upprennandi
skálds, þvi litríkari verður fer-
ill hans sem stuntmaður og
aukaleikari í hinum forkostu-
lega óraunveruleika i Holly-
wood kreppuáranna. Og ætíð
eru glæponarnir á hælum hans.
Eins og búast má við af
Howard Zieff (SLITHER) þá
er á ferðinni ærið óvenjuleg
mynd, hvað efni og stllbrögð
varðar. Hann gerir góðlátiegt
grín að öllu heila fratinu í
Hollywood; stjörnudýrkuninni,
1. Jeff Bridges, einn af fram-
tfðarmönnum bandarfsku leik-
arastéttarinnar, fer á kostum f
myndinni HJÖRTU VESTURS-
INS.
hlálegri handritagerðinni,
kapphlaupinu við að komast
áfram í höfuðstöðvum tilgangs-
leysisins og sýndarmennskunn-
ar. Zieff verður aldrei fóta-
skortur f sínum hálf-absúrd
gamanstfl og þó að áhorfendur
veini sjaldnast af hlátri, þá er
myndin óslitin skemmtun frá
upphafi til enda, viðsfjarri vei-
kunnum slóðum í gerð gaman-
mynda.
Zieff lýsir Hollywood fjórða
áratugarins f gegnum auga hins
litt reynda sveitapilts, sem
lengst af gerir alla hluti öfugt
og kemst að raun um það að
frægðin er engum færð á silfur-
fati. Eða einsog einn vinur hans
orðar það: „Það verður enginn
rithöfundur á þvf að halda því
fram sjálfur, heldur eftir að
aðrir telja það.“ Sá hinn sami
„vinur" á þó eftir að stela frum-
burði Taters á ritvellinum,
handritinu að vestranum
„Hearts of the West“ og verða
frægur af. Oftast er stutt f slíka
meinfyndni í ágætu, oft bráð-
fyndnu handriti Thompsons.
Jeff Bridges hefur það mik-
inn, náttúrlegan sjarma og leik-
hæfileika tii að bera, eins og ég
hef áður sagt á þessum síðum,
að hann er einn eftirtektarverð-
asti karlleikarinn vestan hafs í
dag. Bæði sem gamanleikari, og
hér fer hann svo sannarlega á
kostum, og ekki síður í drama-
tískari hlutverkum — sbr. THE
LAST PICTURE SHOW.
Blythe Danner er ung og efni-
leg leikkona sem vakti athygli
mína í hörmuleg skrifuðu hlut-
verki í FUTUREWORLD, sem
sýnd var á dögunum í Hafnar-
bfói. Hér hefur hún mun bita-
stæðara hlutverk sem sviðs-
stjóri hjá kvikmyndaveri og
vinkona og hjálparhella sögu-
hetjunnar.
Þá standa „gömlu mennirnir"
sig með mikiili prýði; Andy
Griffith sem afdankaður auka-
leikari og rithöfundur sem gef-
ur Tater misholl ráð. Þá bregð-
ur Donald Pleasence fyrir á
sinu gamla, brjálæðislega
eilifðartrippi, og Alan Arkin
svikur aldrei og síst af öllu þeg-
ar hann fer með hlutverk
manns sem ætfð er á mörkum
þess að fá móðursýkiskast.
Eins bregður fyrir allmörg-
um gamalkunnum andlitum úr
aukahlutverkum i vestrum,
sem flestir leika þarna sjálfan
sig. Þeir krydda myndina óneit-
anlega mikið. Þarna eru t.d.
Richard B. Shull, Herbert Edel-
man, Alex Rocco og Anthony
James.
Gerð HJÖRTU VESTURS-
INS er að öllu leyti hin vandað-
asta og nær myndin hámarki
þegar hið sérstæða skopskyn
þeirra Zieffs og Thompsons
nýtur sfn til fullnustu. Þá
skyggja þeir á velflesta starfs-
bræður sfna.
MACHISMO
I Mbl. í dág (7.7) er hin
ágæta hörkumynd Robert
Aldrich, FOLSKUVÉLIN
(THE LONGEST YARD), aug-
lýst í síðasta sinn. Það er miður,
þvi myndin er bæði spennandi
og vel gerð þó að einhverjum
hafi sjálfsagt ofboðið gegndar-
laust ofbeldið. En það er vöru-
merki Aldrichs, sem er sann-
kallaður „karlmannamynda"-
leikstjóri, en kvenpersónur
eiga ekki uppá pallborðið hjá
þessum yfirlýsta kvenhatara.
Á undanförnum árum hefur
Aldrich gert hverja myndina á
fætur annarri sem fjalla um
átök og baráttu á meðal karl-
manna, og nægir að nefna i því
sambandi THE DIRTY
DOZEN, EPEROR OF THE
NORTH, TO LATE THE HERO
og ULZANA’s RAID. Enginn
kemst jafnfætis Aldrich í
þessari gerð mynda nema ef
vera skyldi Peckinpah. Og víst
er að áhorfendur fá allnokkuð
fyrir snúð sinn þegar karli
tekst vel upp — það sönnuðu
undirtektir áhorfenda á þeirri
„ýningu sem ég var viðstaddur f
Háskólabíói á dögunum. Bók-
staflega allir stóðu á öndinni í
hatrömmustu atriðunum og
nautnastuna steig frá áhorfend-
um þegar einhver „vondu
kallanna" hlaut makleg mála-
gjöld. Ja, svei.
En ég vona þó svo snnarlega
að FÓLSKUVÉLIN gangi enn
þegar þessar linur birtast, og
fólk láti ekki makalausan texta
í auglýsingu villa sér sýn.
Það er nýjast að frétta af
Aldrich að hann mun vera
langt kominn með kvikmynda-
gerð bókarinnar THE CHOIR-
BOYS, — sem að sjálfsögðu er f
anda karls og einhver
harðsviraðasta lögreglusaga
sem undirirritaður hefur aug-
um litið sfna daga.
THE CHOIRBOYS á sér vafa-
laust marga unnendur hér-
lendis, þar sem hún hefur
fengist um all-langa hrið í
pappirskiljubroti f helstu bóka-
búðum borgarinnar. En bókin
trónaði uppundir ár á metsölu-
lista NEW YORK TIMES
BOOK REVIEW. Hún er skrif-
uð af fyrrverandi lögreglu-
manni, Joseph Wambaugh, sem
m.a. samdi THE NEW
SÆBJÖRN VALDIMARSSON
CENTURIONS, sem kvikmynd-
uð var og sýnd á jólum f
Stjörnubiói fyrir nokkrum
árum.
Og til gamans fyrir þá sem
lesið hafa THE CHOIRBOYS,
ætla ég að birta myndir af þeim
harðjöxlum sem fara með aðal-
hlutverkin í myndinni. Hér
hefur Aldirch tekist að smala
saman misvelþekktum hóp
grimmdarfésa, sem öll eiga það
sameiginlegt að lítt væri spenn-
andi að mæta þeim í myrkri.
Jafnvel þótt þeir væru í lög-
reglubúningi.
Pulmonaria
Fyrir allmörgum árum var ég
að bauka i garðinum mfnum og
kom þá auga á fræplöntu sem
ég hugði vera kvöldstjörnu.
Setti ég hana I sólreit og fór
hún fljótlega að dafna. Þegar
biöðunum fjölgaði sá ég að
ekki gat þetta verið kvöid-
stjarna, blöðin voru lengri og
mjúkhærð og nú varð ég spennt
að vita hvaða gestur væri hér á
ferðinni.
Að tveim árum liðnum, strax
og snjóa leysti, kom upp blóm-
kollur jafnframt fyrstu blöðun-
m og fljótlega sýndu fyrstu
blómin lit. Þau voru rauðleit en
urðu blá með tímanum. Ég sá
strax að þetta var forláta garð-
jurt en hafði ekki hugmynd um
nafn á henni. Svo lifði hún og
blómgaðist þó kalt væri i veðri
og blómstönglarnir urðu fleiri
með árunum og héldu áfram að
koma fram eftir sumri. Með
af Pulmonariu t.d. P.mollisina
sem ber skærblá blóm mjög
snemma vors og P.rubra með
tigulsteinsrauð blóm sem koma
nokkru seinna.
Þá má ekki gleyma lækninga-
jurtunum LUNGNA- og
NÝRNAJURTUNUM sem
koma fyrst með bláleit blóm
snemma vors en eru aðallega
ræktaðar vegna blaðanna sem
eru með silfurhvitum flekkjum
og verða stór og gróskumikil
þegar líður á sumarið, eru þær
kjörnar til þess að þekja mold-
ina milli trjáa og runna. P.
angustifolia er með löng græn
blöð og dökkblá blóm og
blómstrar seinna en hinar.
Fleiri tegundir eru til og
munu flestar vera harðgerðar
hér og afbragðsgarðplöntur.
Þeim er auðfjölgað með
skiptingu eftir blómgun. Best
liður þeim i djúpum moldar-
HUNDATUNGA
(Ljósm. Mbl. Kr.Ól.)
tfmanum varð þetta föngulegur
brúskur, 35—40 sm hár og álika
um sig. Ég sýndi Jóni heitnum
Rögnvaldssyni forstöðumanni
Lystigarðsins á Akureyri plönt-
una og sagði hann að hún héti
Cynoglossum — HUNDA-
TUNGA — á islensku. Nú er
hún flokkuð undir nafninu Pul-
monaria mollis.
Margar fleiri tegundir eru til
jarðvegi því ræturnar eru mjög
langar. Þegar þeim er skipt
þarf að stýfa af rótunum og
hafa holurnar svo djúpar að
ræturnar bögglist ekki þegar
gróðursett er. Best er að planta
nokkuð djúpt 3—4 sm ofan við
rótarhálsinn.
Pulmonaria er af muna-
blómaætt (Boraginaceae).
H.P. Fornhaga.
Verzlun til sölu
Vegna óvæntra aðstæðna er til sölu arðbær
matvöruverzlun í fullum rekstri.
Tilboð merkt: Júlí — 6108 sendist Mbl. fyrir
mánudagsköld 11. þ.m.
.-56 >
Morgunbiam
óskareftir
bladburðarfólki
AUSTURBÆR
Sigtún
UTHVERFI
Blesugróf
UPPL ÝS/NGARÍSIMA 35408
fHttjgtntÞIftfrftí