Morgunblaðið - 15.12.1977, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 15. DESEMBER 1977
13
Súkkulaðikex með kvemi
KEXVERKSMIÐJAN FRÓN
Kammerkonsert
Bókin um hana, sem eld-
inn fól að kveldi og blés
í glæðurnar að morgni,
hana, sem breytti ull í
fat og mjólk í mat, sem
einatt var fræðandi og
uppalandi, þerraði tárin
og bar smyrsl á sárin,
hana, sem allan vanda
levsti og til allra góðra
verka átti ávallt stund í
önn og erli dagsins.
Þetta er bók sem nautn
er að lesa og mannbætandi að kvnnast, bók, sem hrærir
strengi hjartans, því hver þáttur þessarar bókar er tær
og fagur óður um móðurást. — Móðir mín — Húsfreyjan
er óskabók unnustunnar, eiginkonunnar, móðurinnar,
hún er óskabók allra kvenna.
i mmninga tiennar sem eldinn lól að kveldi og blés i
gJæðamar að morgni. hennar, som breytti ull i lai og
m/ólk i mat. sem einatt var iræóandi og appatandi
og ailan vanda leyst: i önn og orh dagsins.-Hver þáltai
þessarar bókar er tær og lagur ódur um mööuriist.
sxusssrt.-
hjá Kristjáni, sem er „fjandi"
góður spilari.
Síðasta verkið var Konsert fyrir
trompett og kammersveit eftir
Molter (1695 — 1765). Hann
samdi 169 sinfóníur og er það
markverðast í verkum hans,
hvernig hann notar blásturshljóð-
færin. Lárus Sveinsson lék meist-
aralega vel á ,,trompettkrílið“
(lítill trompett í B) en gaman
væri að heyra hann spreyta sig á
sams konar gerð og verkið er sam-
ið fyrir. Clarino er náttúruhorn,
sem notað var á 17. og 18. öld og
talið að í formi hafi það verið
svipað og póstlúður, en mun
dýpra. Hljóðfæraleikarar voru
sérstaklega þjálfaðir í að leika í
þriðju áttund hljóðfærisins, en
þar mynda yfirtónarnir samfellda
tónaröð. Þrátt fyrir miklar fram-
farir í hornablæstri er þessi tækni
mönnum enn töluvert undrunar-
efni og deilt um tóngæðin. Litli
Bach-trompettinn, eiis og sagt er i
músikorðabók Willi Apel, „er að-
eins lélegur staðgengill, vegna
ófullnægjandi tóngæða,“ og smíð-
aður til þess að hægt væri að
flytja verk, sem rituð voru fyrir
trompett á þennan hátt.
ÞU AUGLYSIR UM
ALLT LAND ÞEGAR
ÞÚ AUGLÝSIR í
MORGUNBLAÐINU
Að þessu sinni voru fluttir fjór-
ir „Conserti" eftir Vivaldi,
Dittersdorf, Couperin og Molter.
Konsert merkir upphaflega að
berjast hlið við hlið og fær þetta
orð fyrst merkingu í tónlist fyrir
tilstilli Emilio de’ Cavaleri (1550
— 1602). Hann samdi ásamt
nokkrum öðrum tónskáldum
milliþátta- (Intermedii) tónlist
Tðnllst
eftir JÓN
ÁSGEIRSSON
við leikrit, sem var uppfært 1589,
í einu af mörgum brúðkaupum
Medici-ættarinnar í Feneyjum. I
þessum milliþáttum er fitjað upp
á ýmsum nýjungum, sem síðar
eins og t.d. „basso continue",
skrautarian, „ecco“ og
„ritornello" verða einkennandi
fyrir tónstíl 16. og 17. aldarinnar.
Að skipta tónflytjendum i „Con-
serti“ eða „soli“ varð einnig þýð-
ingarmikið fyrir þá sök, að ein-
leikarinn, hljóðfærasnillingurinn
eða söngsnillingurinn, er orðinn
vinsæll þáttur í hljómleikahaldi
ítala á þessum tima og leysti af
hólmi fjölraddaða tónlist en ruddi
braut einraddaðri tónlist, sem gaf
flytjandanum tækifæri til túlkun-
ar tilfinninga. Samtímis nýjum
hugmyndum í tónsköpun verða
stórstígar framfarir í smíði hljóð-
færa og er fröðlegt að bera saman
hljóðfæragerðir í notkun um alda-
mótin 1600 og gerðum núju hljóð-
færanna, sem smám saman út-
rýmdu þeim eldri.
Tónleikarnir hófust á Konsert i
g-moll eftir Vivaldi (1677 —
1741). Tónstíll Vivaldis er mjög
hljómhreinn og skýr og er slík
tónlist sérlega viðkvæm í flutn-
ingi, hvað snertir blæbrigði og
öruggt tóntak. Flutjendur voru
Helga Hauksdóttir, Jón H. Sigur-
björnsson, Sigurður Markússon,
Kristján Stephensen og Helga
Ingólfsdöttir. Annað verkið, ein-
leikskonsert fyrir kontrabassa,
eftir Dittersdorf (1739 — 1799),
var flutt af kammersveit og lék
Jón Sigurðsson einleikshlutverk-
ið. Jón er góður bassaleikari, en
"hefur þvi miður ekki gert mikið
af þvi að koma fram sem einleik-
ari. Fyrsti kaflinn, sem er mjög
erfiður var töluvert „nervös" en í
hæga kaflanum var leikur Jóns
víða góður. Síðasti kaflinn var
léttur og leikandi. Eins og oft
hefur verið bent á, þarf nauðsyn-
lega að gefa ísl. tónflytjendum
tækifæri til að þjálfa hæfni sina i
átökum við annað en hljómsveit-
artónlist. Þyrfti nauðsynlega að
gera breytingar á lögum um Sin-
fóniuhljómsveit Islands, að sam-
hliða henni starfaði hópur manna
að flutningi kammertónlistar og
þannig mætti stækka sveitina
með tiltæku úrvalsfólki, þegar á
þyrfti að halda.
Eftir hlé var fluttur „Kónga-
konsertinn" eftir Couperin (1668
— 1733). Flytjendur voru: Rut
Ingólfsdóttir og Kristján Stephen-
sen, en „basso continue” var flutt-
ur af Helgu Ingólfsdóttur og Pétri
Þorvaldssyni. Flutningur verks-
ins var sérlega góður, einkum þó