Morgunblaðið - 10.01.1978, Qupperneq 18
18
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 10. JANUAR 1978
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
R itstjórnarf ulltrúi
Fróttastjóri
Auglýsingastjóri
R itstjóm og afgreiSsla
Auglýsingar
hf. Arvakur, Reykjavlk.
Haraldur Sveinsson.
Matthias Johannessen,
Styrmir Gunnarsson
Þorbjöm GuSmundsson.
Björn Jóhannsson.
Ámi GarSar Kristinsson.
ASalstræti 6, simi 10100.
ASalstræti 6. simi 22480.
Askriftargjald 1500.00 kr. é mánuSi innanlands.
f lausasölu 80.00 kr. eintakiS.
Niðurrifsstarf-
semi lýðskrumara
eir lýðskrumarar — vind-
hanar — kraftaverkamenn —
sem framleiða mest af þeim
hávaða, sem surnir misskilja sem
almenningsálit eiga margt sam-
eiginlegt I vinnubrögðum og mál-
flutningi, en þó fyrst og fremst
eitt: þeir eru niðurrifsmenn. Lýð-
skrumararnir rífa niður en
byggja ekki upp, þeir gagnrýna
en leggja ekki fram jákvæðar til-
lögur. Þeir eru talsmenn hins
neikvæða f þjóðlffi okkar. Fengju
þeir að ráða væri neikvæð hugsun
og neikvætt Iffsviðhorf alls ráð-
andi.
Á þessum áratug höfum við Is-
lendingar átt í tveimur þorska-
strfðum við Breta. Þessar deilur
leiddu til mikillar spennu og'
átaka f þjóðlffi okkar. Eins og
vonlegt er á slfkum tfmum risu
tilfinningar almennings hátt og
réðu oft meiru um afstöðu manna
en róleg yfirvegun. A slfkum tfm-
um skiptir miklu, að þeir sem
kjörnir hafa verið til forystu
haldi rósemi sinni og láti ekki
leiða sig út f ógöngur. Til þess eru
forystumenn. En einmitt deilu-
efni af þessu tagi eru sá jarðveg-
ur, sem lýðskrumarar og vindhan-
ar okkar tfma lifa og hrærast f.
Lýðskrumararnir notfærðu sér
það ástand, sem hér skapaðist á
tfmum þorskastrfða. Þeir lögðu
við hlustir og heyrðu glöggt, að
almenningur var gagnrýninn á
Atlantshafsbandalagið og varnar-
samstarfið við Bandarfkin vegna
landhelgisdeilunnar. Þeir hlupu
að sjálfsögðu upp tii handa og
fóta og kröfðust þess að tsland
færi' úr Atlantshafsbandalagjnu
og varnarsamningnum við Banda-
rfkin yrði sagt upp. Þeir lögðu við
hlustir og töldu sig heyra, að al-
menningur vildi enga samninga.
Þeir tóku sig til og börðust gegn
samningnum. En skjótt skipast
veður f lofti. A svipstundu naut
Óslóarsamningurinn mikils
meirihlutafylgis með þjóðinni og
á einni nóttu breyttu lýðskrumar-
arnir um tóntegund, vindhanarn-
ir snerust eftir breyttri vindátt og
boðuðu nú nýja stefnu. Þessi
veðrabrigði helztu lýðskrumara
landsins eru til á prenti og verða
rifjuð upp hvenær sem ástæða
þykir til.
Þau merki spillingar, sem fram
hafa komið undanfarin misseri,
eru einnig kærkomin lýðskrum-
urum. Þeir þrffast á hinu nei-
kvæða, á ógæfu og óförum ann-
arra. Lýðskrumararnir hafa ekki
notað sakamálin og svikamálin,
sem upp hafa komið undanfarin
misseri, til þess að leggja áherzlu
á siðferðilega endurreisn eða
jákvæða uppbyggingu eða þær úr-
bætur, sem gera má á þjóðfélagi
okkar til þess að draga úr slfkri
spillingu. Þvert á móti. Þeir hafa
notað þessi saka- og svikamál til
þess að rffa niður og selja blöð.
Þeir hafa gert ógæfu fólks að
söluvöru og höfða til þeirra nei-
kvæðu þátta f skapgerð sumra
manna að hlakka yfir óförum
annarra. Þeir hafa notað saka- og
svikamálin. til þess að grafa und-
an trausti almennings á helztu
stofnunum hins fslenzka samfé-
lags, f stað þess að leggja áherzlu
á jákvæða uppbyggingu þeirra
stofnana frammi fyrir nýjum
viðhorfum.
Kjarasamningar við fjölmenn-
ar vinnustéttir eru einnig blóma-
tfmi lýðskrumara og vindhana.
Þeir vita sem er, að allir vilja
hærri laun. Þess vegna leggjst
þeir á sveif með kröfum um hærri
laun og hirða ekkert um afleið-
ingar þess, þegar fram í sækir.
Þegar óhóflegar launahækkanir
leiða svo til vandræða, beina þeir
ekki spjótum sfnum að þeim, sem
stóðu fyrir svo óhyggilegri samn-
ingsgerð, heldur að rfkisstjórn
landsins, sem verður að kljást við
afleiðingar þeirra samninga, sem
lýðskrumararnir sjálfir hvöttu
eindregið til. Þessu má líkja við
að hvetja aðra til að kveikja f húsi
og skamma svo slökkviliðið fyrir,
að þvf gangi ekki nægilega vel að
slökkva eldinn. En þannig starfa
lýðskrumarar og kraftaverka-
menn.
Ein stétt landsins hefur orðið
sérstaklega fyrir barðinu á þess-
um vindhönum, en það eru bænd-
ur. Bændur framleiða helztu
neyzluvöru almennings og lýð-
skrumarar vita ósköp vel, að neyt-
endur á þéttbýlissvæðum eru við-
kvæmir fyrir verðhækkunum á
landbúnaðarvörum. Þeir vita
líka, að bændur eru miklu fá-
mennari heldur en neytendur f
þéttbýli. Þess vegna hamast þeir
við að ala á tortryggni milli
bænda og neytenda f þéttbýli.
Alls staðar f heiminum er land-
búnaður atvinnugrein, sem býr
við mjög flókið kerfi f verðlags-
málum, en lýðskrumararnir láta
svo sem það sé aðeins hér á ls-
landi, sem slfkt kerfi sé við lýði
og reyna að telja fólki trú um, að
hin flóknu vandamál land-
búnaðarins sé hægt að leysa helzt
með þvf að leggja niður allan
landbúnað á tslandi og verða öðr-
um þjóðum háðir um innflutning
á þessum helztu matvælum lands-
manna. Svo einfalt er málið ekki,
en það kemur vindhönum og
kraftaverkamönnum ekki við.
Loks er það sérkenni á mál-
flutningi og vinnubrögðum lýð-
skrumara, að þeir gera heiftarleg-
ar persónulegar árásir á einstakl-
inga og þá aðila, sem standa fyrir
ábyrgð-og sánngirni og jákvæðum
viðhorfum. Þjóðmálaumræður á
Islandi voru á góðri leið með að
losna við þá persónulegu rætni,
sem f áratugi hafði einkennt þess-
ar umræður, en nú hafa lýð-
skrumarar tekið hana upp á ný.
Þeir vita sem er, að þeir eiga
engan leik á borði f málefnaleg-
um umræðum, þar sem vfðsýni og
sanngirni rfkir. Þess vegna grfpa
þeir til þess ráðs, að gera ,per-
sónulegar og rætnar árásir á ein-
staklinga f von um, að einhverjir
hafi ánægju af að hlusta á slfkt og
lesa slíkan þvætting.
Þéssir niðurrifsmenn setja
blett á þjóðlff okkar. Þeir eitra
andrúmsloftið og þeir þrffast þvf
aðeins, að fólk leggi við hlustir.
Við þurfum að losna við þá spill-
ingu, sem nú ríður bersýnilega
húsum f okkar landi. En við þurf-
um Ifka að setja lýðskrumarana á
sinn bás. Af þvf yrði mikil hreins-
um. Sumir þeirra eiga heima f
glerhúsum.
Kortsnoj hef-
ur vínningslik-
ur í skákinni
ALLAR Ifkur benda til þess a8
Kortsnoj fari með sigur af hólmi úr
17. einvfgisskák þeirra sem fór I
bið eftir 40 leiki. Hljóti Kortsnoj
sigur f þessari skék verður hann
einungis einum vinningi fjær sigri
en leikar standa nú þannig að
Kortsnoj hefur hlotið 8V2 vinning
en Spassky 7'/z. í biSstöSunni
standa tvö peð Spasskys mjög
veikt og eru allar Ifkur é a8 hann
missi annað þeirra. Alla vega
verður Spassky nu að beita allri
sinni varnartækni og klókindum
eigi hann að halda þessari skék.
Aðstoðarmenn hans verða nú
heldur betur að taka é honum
stóra sínum.
Spassky bré á það óviturlega
ráð að velja vörn sem Kortsnoj er
öllum hnútum kunnugur og sem
hann (Kortsnoj) beitti f einviginu é
móti Karpov 1974. Virðist lika
eins og Kortsnoj hafi nú endur-
heimt sitt fyrra öryggi og tefli nú
af mikilli einbeitni og festu.
Samkvæmt fréttaskeytum AP
og Reuter var Spassky hinn
kétasti þegar hann mætti é skék-
stað með eiginkonu sinni. Marfnu.
raulaði lagstúf úr óperu og .. lék
við hvurn sinn fingur". Hann hélt
hinsvegar uppteknum hætti sinum
og fór sifellt inn i hvildarherbergi
sitt og hugsaði svarleiki sína þar
eins og hann hefur gert undanfar-
ið. Þá var Spassky með dökk sól-
gleraugu i dag. en hann hefur
borið sig nokkuð illa út af lýsing-
unni á sviðinu.
1 7. einvigisskék
Hvitt: Kortsnoj
Svart: Spassky
Drottningarindversk-vörn
I. d4 — Rf6 2. c4 — e6 3. Rf3
— b6 (Drottningar índversk-vörn er
nefndur sá leikmáti að skáksetja
drottningar-biskupinn þannig Nú er
fokið i flest skjól hjá Spassky með
nýjungar og frumlega leiki i byrjun
tafls. Hann velur vörn sem Kortsnoj
þekkir eins og fíngurna á sér; þann-
ig svaraði Karpov i einvigi þeirra
Kortsnojs árið 1974 og urðu það
langar og harðvigtugar skákir sem
enduðu þó flestar með jafntefli) 4.
g3 — Ba6 (Þessi leikur er sjaldséð-
ari en 4. . . Bb7. sem t.d. Karpov
lék undantekningarlaust á móti
Kortsnoj. Leikurinn er upprunninn
frá sjálfum Nimzowitsch. sem beitti
honum fyrstur í meistarakeppni
skipulega) 5. Da4 (Bezta svarið, þvi
þannig valdar hvitur peðið um leið
og hann hindrar framrás d-peðsins
og hindrar leiki dr ríddarans) —
Bo7 (Sovézki skáksnillingurinn D
Bronstein lék á móti Vukic i Júgó-
slaviu 1970 5 . c6 6. Rc3 — b5
7. cxb5 — cxb5 8 Rxb5 — Db6
9 Rc3 — Bb4 10 Bg2 og svartur
fékk góða stöðu en náði einungis
jafntefli) 6. Rc3 — 0-0 7. Bg2 —
Bb7 (Svartur leikur biskupnum á
öruggari reit enda ekki seinna
vænna, Hvita drottningin hörfar lika
i næsta leik þannig að báðir hafa
keppendur þreifað fyrir sér ,,en ekk-
ert fundíð")
8. Dc2 — d5 9. cxd5 — exd5 10.
0—0 Da6!? (Eðlilegasti leikurinn
virðist vera 10 Rbd7 til þess að
hafa tangarhald á reitnum e5 og c5,
en Spassky gefur eftir öll völd um
stundarsakir á reitnum e5)
II. Hdl (Hvitur vill vera við öllu
búinn á d-linunni ef hún skyldi opn-
ast eftir c5 hjá svörtum)
11... .He8 (Svartur setur hrók sinn
á opna linu)
12. Ro5 — c5 13. dxc5 — Bxc5
(Á sama hátt og tefldist i 15 skák
þeirra fær Spassky enn einu sinm
einangrað peð á d5 Hvitur hefur
þar með fengið ákjósanlegan skot-
Skák
eftir GUNNAR
GUNNARSSON
spón, en svartur fær hinsvegar gott
spil fyrir alla sina menn)
14. Rd3 — Dc8 15. Bg5 — Re4
(Svartur þarf varla að kvarta yfir
þessari stöðu menn hans standa
allir vel nema drottningin, sem skaut
sér úr skotlínu hróksinsá dl)
16. Rxc5 — Raxc5 17. Be3 —
Rxc3 18. Dxc3 — Re4 19. Da3
(Hvitur frestar drottningarkaupum
sem mundu létta undir með svörtum
þar eð svarta dr stendur illa eins og
fyrr segir)
19. . . D06 20. Hcl — Do7 (Svart-
ur verður þess nú áskynja að ekki er
allt eins og það mætti gjarnan vera!
Hrókurinn á a8 er bundinn við að
valda a-peðið og getur þvi ekki mætt
nafna sinum á c-linunni sem horfir
nú til reitsins c7 sem svartur má að
sjálfsögðu ekki leyfa honum að
koma á Drottningarkaup sýnast því
vera bezta úrræði svarts en varla
skemmtileg fyrir Spassky. þar eð
þau auka allar likur á jafntefli)
21. Dxo7 — Hxo7. 22. Hc2 — »6.
23. Bh3 (Tekur reitinn c8 af svört-
um Biskupapar hvits vinnur nú bet-
ur en B og R svarts) 23. . . Kf7, 24.
Bd2 — a5 (Svartur hafnar upp-
skiptum á riddara og biskup en eftir
þau uppskipti stæði staka peðið á
d5 enn berskjaldaðra Svartur byrjar
nú framrás peðanna á drottningar-
væng sem leiðir einungis til veiking-
ar) 25. Bo3 — b5, 26. Hdcl —
Hao8, 27. Bfl — b4. 28. Bc5 —
H06. 29. Bd4 — Ba6, 30. Hc7 —
Kg6, (Hvita hróknum tókst að
þröngva sér leið uppá reitinn c7 þar
sem hann stendur mjög vel en
Spassky reynir að forðast hrókakaup
til þess að einfalda taflið ekki of
mikið) %1. Ha7 — Ho8o7. (en nú
er hann þvingaður til þess) 32.
Hxo7 — Hxo7. 33. Hc2 — a4.
34. e3
— b3, 35. axb3 — axb3, 36. Hc6
— Bxf 1, 37. Kxf1 — Hb7. 38.
Ko2 — h5. 39. f3 — Rg5. 40.
Hc5 — Hd7 og hér lék Kortsnoj
biðleik
Segja verður eins og er að staða
Spasskys virðist mun lakari Hann
hefur tvö, stök einangruð peð á b3
og d5 sem erfitt er að valda Yfir-
gnæfandi likur eru á því að Kortsnoj
leiki hér i biðleik 41 Hb5 og setji á
peðið á b3. Þó svartur eigi svarleik-
ínn 41 Hc7, 42. Bc3 er ekki
annað að sjá en Spassky sé kominn í
alvarlega taphættu. Þannig vill oft
verða þegar boginn er spenntur um
of þá er hætt við að eitthvað bresti.
Spassky er nauðbeygður að tefla
hverja skák til vinnings en greinilegt
er að Kortsnoj hefur nú endurheimt
sitt fyrra öryggi og teflir af mikillí
einbeitni og festu. Framhald þessar-
ar skákar verður teflt i dag
16. skákin
stórmeistararnir Spassky og
Kortsnoj tóku til við biðskákina úr
16. umferð á laugardaginn og
lauk henni með jafntefli. Þannig
var framhaldið:Hvítt: Spassky
Biðstaðan eftir 42. leik svarts Hvít-
ur lék biðleik
43. Rc5! (Spassky er einstaklega
fundvis á óvænta en sterka biðleiki
Þessi leikur er til muna sterkari held-
ur en strax 43 Hh4 þar sem riddar-
inn valdar e4-reitinn fyrir væntan-
legri skák hróksins um leið og hann
hótar að skifta upp á riddara og
biskup og vinna peðið á f5)
43. . . B06 (Svartur hafnar réttilega
43. . Hxh2 af fyrrgreindri ástæðu)
44. Hh4 — Hb2 45. Ka5 — Hc2
46. Kb4 (Hvitur hefur engin önnur
ráð að valda peðið og þar með er
jafnteflið innsiglað)
46. . . Hb2 47. Ka5 — Hc2 48.
Kb4 — Hc2 og jafntefli er lagalegur
úrskurður þar eð sama staðan hefur
komið upp þrisvar sinnum.