Morgunblaðið - 04.02.1978, Blaðsíða 32

Morgunblaðið - 04.02.1978, Blaðsíða 32
32 — ., .j ; ■- „ .— ■ ■• ——— -- ■ 3 • ’ — MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 4. FEBRUAR 1978 • • _ Orn Asmundsson: Vil fá Rínarvín, en banna sterka drykki „ÞAÐ hefur komið í ljós að Islendingar eru að eyðileggja í sér iifrina með því að drekka of sterka drykki. Því vil ég láta banna alla sterka drykki, sterku vinin, en ég tel að bjór- inn eigi fullan rétt á sér. Hann verður engum til skaða ef hann er drukkinn i hófi og það hef ég t.d. eftir erlendum læknum að bjór þyki góður handa fólki sem af einhverjum ástæðum þarf að fita sig. Af þessum ástæðum tel ég ástæðu til að íhuga að banna sterk vín, því þó mér sé illa við boð og bönn, þá held ég að það sé rétt að prófa þetta í nokkur ár. Það væri bezt að leyfa Rín- arvin og bjór, en banna allt sem er sterkara. Eg er kominn af þeirri skoðun að leyfa eigi bjór- krár, en bjórinn á samt rétt á sér. Hér á landi neyta langflest- ir áfengis, en þar sem við erum að eyðileggja í okkur lifrina tel ég þessum málum bezt komið á þennan hátt, sem ég hef nú Iýst.“ / Berglind Asgeirsdóttir: Bjórdrykkja mikil þó ólögleg sé Ástæðurnar fyrir þvi að ég er hlynnt því að við leyfum „opin- bera“ bjórneyslu eru aðallega tvær: 1. Eins og ástandið er varð- andi áfengismál í dag getur bjór ekki annað en verkað til bóta. Ölvun og slagsmál eru daglegt brauð á öllum veitinga- húsum landsins. Ástæðan oftast sú að viðkomandi hefur hallað sér um of að þeim sterku drykkjum sem Islendingum er leyft að kaupa. Neysla sterku drykkjanna einkennir mjög ís- lenskt þjóðfélag og íslendingar halda því oft fram sjálfir, að þeir séu feimnír og óframfærn- ir þangað til nokkur glös eru búin. En þá eru menn hins veg- ar mjög oft orðnir óhæfir til eins eða neins, sem setur svip sinn á alla svokallaða „skemmtistaði” sem ég held að sé hreint öfugmæli. 1 þeim löndum þar sem ég hef haft tækifæri til að fylgjast með drykkjuvenjum fólks á krám hefur það verið alger og einstök undantekning ef vín hefur sést á nokkrum manni. Ég vil einnig nefna að t.d. í Englandi hafa bjórkrárnar stærra hlutverki að gegna í þjóðlífinu en margan grunar. 2. Önnur ástæðan fyrir því að ég vil að við lögleiðum bjór er sú hræsni og sjálfsblekking sem birtist i núverandi reglum. Islendingar mega ekki kaupa bjór en þeim er heimilt að kaupa allt til ölgerðar. Bruggun í heimahúsum er orðin það mik- ii að maður hálfkímir þegar töl- ur um að við drekkum manna minnst í Evrópu eru birtar. Þá hefur sumum Islending- um, en ekki öðrum, verið leyft að eiga bjór. Þar á ég við flug- áhafnirnar. Sá þjóðfélagshópur uppfyllir einhver skilyrði sem „Iýðurinn“ gerir ekki. Hins vegar telja flugáhafnir ekkert eftir sér að selja þeim, sem ekki eru í náðínni, eitthvað af guða- veigunum. Nei, það er kominn tími til að hætta að stinga hausnum í sandinn og horfast í augu við það að bjórdrykkja er mikil á íslandi þótt hún sé ólögleg. KRINGUM AFENGISGLASIÐ í ÞESSUM síöasta þætti Morgunblaðsins um áfcngis- mál vcrður leitað eftir viðhorfum til bjórs, þess hvort leyfa beri sölu og/eða framleiðslu áfengs bjórs hér- lendis. Eru þetta svör þriggja Reykvíkinga, sem náð- ist til í fljótu bragði, en til að fá heildarmvnd skoðana landsmanna á þessu máli þyrfti að sjálfsögðu að leita til mun fleiri. Hrafn Gunnlaugsson: r -------------------- Afengislögin eru sjúk „I norrænni könnun sem gerð var á notkun geðlyfja á Norðurlöndum og skýrt var frá í sumar kemur fram að Islend- ingar eigi metið í pilluáti'. Við notum mun meira af róandi Iyfjum en aðrir Norðurlanda- búar. Þessar staðreyndir koma ftam í „Tímariti um lyfja- fræði" og eru niðurstöður könnunar sem samstarfsnefnd Finnlands, Noregs, Svíþjóðar og íslands gerði, en Almar Grímsson og Ölafur Ólafsson skrifuðu um málið. Ef þetta er haft í huga og sú staðreynd og fimmti hver karlmaður á aldr- inum 25—50 ára misnotar áfengi skv. niðurstöðu könnun- ar er gerð hefur verið á áfengis- drykkju hér á landi af dr. Bjarna Þjóðleifssyni, þá blasir við heldur hryggileg mynd. Misnotkun deyfilyfja og sterkra drykkja er miklu hrika- legri á íslandi en hinum Norð- urlöndunum. Það er alls ekki sama hvernig áfengis er neytt á sama hátt og það er ekki sama hvort borðað er 1 kg af salti í einu eða því stráð í mat í eðli- legum hlutföllum. Megin- ástæða þess að íslendingar skaða sjálfa sig meira en aðrar þjóðir á lyfjaáti og sjálfsmorðs- drykkju, er öðrum fremur sú staðreynd að bjór er bannaður á íslandi, nema fyrir útvaldar stéttir. Forkólfar í þessum mál- um hafa gleymt, að það eru neyzluvenjurnar sem skipta sköpum, því áfengi verður aldr- ei bannað með öllu. Vmsir aðilar sem fjalla um áfengismál halda að það sé ein- hver lausn að banna bjór sér- staklega, en ástandið er samt hvergi verra en á Islandi. Pillu- ofátið er bein afleiðing þess að bjór er bannaður. Lausnin á vandanum er ekki að banna bjór, heldur þarf að breyta áfengislögunum. Það er hægt að koma í Veg fyrir umferðar- slys með því að banna bíla, en það er engin lausn. Leiðin til að skapa eðlilega umferð er að Framhald á bls. 25. Fáein atríði af dökkri hlið öls SALA bjórs eða milliöls, eins og það er kallað, var leyfð í Svíþjóð 1965. Var hugmyndin sem þar lá á bak við, að ölneysla drægi úr neyslu sterkra drykkja. En reynslan hefur orðið þver- öfug. Unglinga- og barna- drykkja jókst gífurlega þannig að sænska þingið ákvað að banna framleiðslu og sölu milliöls frá 1. júlí 1977. I Finnlandi var sala áfengs öls leyfð 1968. Um það leyti var áfengisneysla Finna minni en annarra Norðurlandaþjóða, að Is- lendingum undanskildum. En síðan ölið var leyft má segja að drykkjan hafi keyrt um þverbak. Drekka nú Danir einir Norðurlanda- þjóða meira áfengi en Finn- ar. Danir eru mestu bjór- drykkjumenn á Norðurlönd- um. Þar eykst neysla sterkra drykkja einnig jafnt og þétt. Drekka þeir allt að þrisvar sinnum meira en Islending- ar, enda eru drykkju- sjúklingar þar í landi hlut- fallslega miklu fleiri. Of- drykkja skólabarna er einn- ig stórkostlegt vandamál í Danmörku og meðalaldur við upphaf áfengisneyslu þar u.þ.b. 4 árum lægri en hérlendis. V-Þjóðverjar ásamt Tékk- um neyta bjórs í rikari mæli en aðrar Evrópuþjóðir. Hjá þeim jókst heildarneysla áfengis á árunum 1950—1967 um 196%. A sama tíma jókst neyslan hérlendis um 70% og þótti flestum meira en nóg. Háskólarnir i Hamborg, Frankfurt og Mainz rann- sökuðu fyrir nokkrum árum áfengisneyslu ökumanna og ölvun við akstur í Þýzka- landi. Leiddi rannsóknin i ljós að aðalskaðvaldurinn er bjórinn. Mátti rekja um helming allra umferðar- óhappa til hans. Ef við bætast hins vegar tilvikin, þar sem bjór var drukkinn með vini eða sterkari drykkjum, hækkar hlutfall- ið í 75%. Öldrykkjumenn og unglingar nota öl sem vímu- gjafa. Ef áhrif af þvi eiga að verða jafn mikil og af sterku víni þarf helmingi meira magn af hreinu áfengi. Fíkniefnastofnun Ontarío- fylkis bendir á að af því leiði að vínandinn er helmingi lengur í líkamanum og vinn- ur enn meira tjón. Formaður samtaka æsku- lýðsheimilaforstjóra segir: „öldrykkja er mesta og alvarlegasta vandamál æskulýðsheimilanna. Auðveldara hefur verið að fást við vandamál af völdum ólöglegra fíkniefna.“ Upplýsingar frá Afengisvarnaráði. Þegar gerð eru reikningsskil... Eins og fram kom á töflu yfir áfengisneyslu í ýmsum löndum drekka Frakkar manna mest. Á síðasta ári var haldin ráðstefna á veg- um IOGT í Frakklandi og urðu af því tilefni umræður og greinaskrif, er leiddu athyglisverðar upplýsingar í Ijós France Soir .birti til dæmis niðurstöður nýrrar rannsóknar, sem benda til þess að í Frakklandi séu nú um 5 milljónir drykkjusjúkl- inga, þar af 2 milljónir í læknisfræðilegum skilningi. Af því er talið að um fjórð- ungur, að minnsta kosti, séu konur. Samkvæmt rannsókninni eru fjórir af hverjum tfu sjúklingum á sjúkrahúsum f Frakklandi ofneytendur áfengis. Afengi kemur við sögu f 40% allra umferðar- óhappa og á sök á viðlíka hluta vinnuslysa í landinu. Dauðsföll vegna drykkju- sýki eru talin vera u.þ.b. 23.000 á ári, en útreikningar eru til, sem segja að talan sé 40.000. Bein útgjöld ríkis- sjóðs af völdum tjóns vegna áfengisdrykkju eru 10 millj- arðar franka (meira en 450 milljarðar ísl. kr.), en þjóð- hagslegur kostnaður er tal- inn vera 740 milljarðar franka, eða meira en 33 þús- und milljarðar ísl. kr. Marg- ar þjóðir þættust auðugar af færri aurum. Tölur frá Áfengisvarnaráði. gp

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.