Morgunblaðið - 12.03.1978, Side 21

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 12. MARZ 1978
21
99 Kvenprestar hafa fengið nafhlaus hótanahréf
þar sem þœr eru kallaðar verkfœri djöfulsins
(SJÁ: Kristmenn)
Dr. Gernot Hoffmann
breyta sér í konu, kom fram í
sjónvarpsþætti og sagði sögu
sína. Þetta var ung kona, læknir
að mennt, hét Gernot Hoff-
mann, og höfðu yfirvöld meinað
henni að breyta nafni sínu til
pg Suleiman grófst undir brak-
inu. Svo var ýtunni ekið yfir og
áfram að næsta húsi.
Vélarnar gengu uppihalds-
laust, nótt sem dag, þar til 22.
apríl að hverfið var allt í rústir
lagt. Þá var mesta brakinu
mokað upp á vörubíla, því ekið
nokkurn spöl og fleygt. Var þar
búin mikil veizla sjakölum og
öðrum hrædýrum og urðu haug-
arnir fljótlega krökkir af þessum
kvikindum. En menn máttu varla
nærri koma fyrir megnri ýldu-
lykt, sem upp gaus.“
Þetta kann að virðast ýkju-
kennd frásögn. En flestir þeir,
sem bjuggu í Nýju-Delhi á
neyðarástandstímanum mundu
samt reiðubúnir að leggja nafn
sitt við hana. Þeim ber yfirleitt
saman um það, að aðfarir yfir-
valda, einkum lögreglunnar og
skipulagsyfirvalda, hafi verið
hinar óhugnanlegustu.
Þeir íbúar fátækrahverfisins
við Tyrkjahliðið sem eftir lifa
hafast nú við í öðru hreysahverfi,
sem hrófað var upp einum 15
kílómetrum utan við borgina.
Þeir eru sýnu verr settir, en þeir
voru; handiðnaðarmenn þeir, sem
unnu úr brotamálmi sem til féll
fá nú hvergi smíðaefni, þeir sem
lifðu á betli hafa nú ekkert upp
úr krafsinu því að engir aflögu-
færir eiga leið þarna um, og
sulturinn sverfur enn fastar en
fyrr' að börnunum sem áður
höfðu þó altént matarleifar og
ávexti úr göturæsunum.
Ríkisstjórn Jantaílokksins
hefur heitið því að byggja aftur
yfir fólkið á rústum hverfisins
þar sem það bjó. Tók hún sig til
og lét setja þar niður hornstein
einn mikinn — en þar með var
framkvæmdum lokið í bili. Aftur
á móti er alltaf verið að byggja
utan við borgina — ný fátækra-
hverfi úr kassafjölum og brotn-
um múrsteini sem til fellpr. Eins
og spildan við Tyrkjahliðið stend-
ur enn auð og umgirt gaddavír,
og hyrningarsteinninn eins og
minnisvarði um þá sem féllu í
skipulagsherferð fyrri stjórnar.
- TIIE GUARDIAN
kvenkyns. Hún var skráð karl-
maður eftir sem áður. Hafi
maður verið skráður karlkyns í
bækur hins opinbera skal hann
vera karlkyns upp frá því! Hafði
þetta valdið Hoffmann ómæld-
um erfiðleikum. Hún var t.d.
neydd til þess að klæðast
karlmannsfötum í starfi og láta
sem hún væri ennþá karlmaður.
Líkt fór fyrir karlmanni í
Múnchen; hann lét breyta sér í
konu, en þegar hún sótti um
vinnu rak hún sig á það, að
yfirvöld viðurkenndu ekki kyn-
skiptin. Hún sótti um starf við
framleiðslu í veitingahúsi. En
ráðningarstofur settu henni
stólinn fyrir dyrnar: henni var
sagt, að eigendur veitingastaða
vildu að framleiðslustúlkur
væru konur en ekki karlar, sem
litu út eins og konur og var
henni ráðlagt að sækja heldur
um þjónsstöðu! Konur, sem
áður voru karlar, fá ekki heldur
að ganga í hjónaband vegna
þess, að hið opinbera heldur því
statt og stöðugt fram að þær
séu karlar — og samkynja
menn mega ekki giftast! Aftur
á móti væri hinu oþinbera sama
þótt konur þessar giftust kon-
um. Meinið er að þær langar
ekkert til þess...
Nú er liðinn nærri aldarfjórð-
ungur frá því, að kyni manns
var fyrst breytt með skurðað-
gerð. Það var í Bandaríkjunum.
Þar í landi skipta nærri 100
manns um kyn á hverju ári.
Þetta er dýrt fyrirtæki og hefur
ofðið ýmsum læknum að mikilli
féþúfu. Læknir einn í Casa-
blanca hefur t.d. breytt kyni
nærri 800 manna, og kostar
hver aðgerð jafnvirði 10.000
vesturþýzkra marka (u.þ.b. 1
milljón og 250 þús. ísl. kr.).
Ekki er vitað enn hvað veldur
því, að sumir menn fæðast í
„rangri mynd“. Ymsa vísinda-
menn grunar, að orsakanna sé
að leita í röskun litninga, en
einnig þykir hugsanlegt, að
hormónatruflunum á með-
göngutíma sé um að kenna.
Kynskiptingum finnst eins og
fyrr var sagt, að þeir séu fæddir
í röngu kyni. Spretta af þessari
tilfinningu, sem er mjög áleitin,
ótaldar sálarflækjur, og sjálfs-
morð eru að tiltölu mjög algeng
meðal kynskiptinga. Margt
hefur verið reynt til þess að
„lækna" þá, en það hefur allt
reynzt árangurslaust.
Kynskiptingar leggja jafnan
á það mikla áherzlu, að þeir séu
hvorki kynvillingar né heldur
klæðskiptingar, sem svo eru
nefndir vegna þess að þeir hafa
ríka þörf til að klæðast fötum
af hinu kyninu og hegða sér líkt
og það. En kynvillingar og
k'.æðskiptingar hafa yfirleitt
ekki hug á því að skipta um kyn.
Kynvillingar haga sér sumir
líkt og konur, en tilgangurinn
með því er sá einn að laða að
sér aðra sama eðlis. Og klæð-
skiptingar klæða sig einungiá
eins og hitt kynið, en þá langar
ekkert að breyta um kyn. Það
vilja kynskiptingar hins vegar,
og gera það í stórum stíl en reka
sig þá á það, að vandi þeirra er
ekki leystur heldur hefur hann
aukizt, ef nokkuð er, þótt það
standi nú vonandi til bóta.
- THE GERMAN
TRIBUNE
þetta gerdist líke ....
Offramleiðsla
Nýjustu skýrslur bílaiðnaðarins leiða í ljós, að liðlega fjórði
hver bíll sem framleiddur er í veröldinni kemur enn sem fyrr
frá Detroit í Bandaríkjunum. Sautján prósent af öllu stáli
sem Bandaríkjamenn nota fer enda í bílana, og af hverjum
dollar sem landsmenn eyða í verslunum fara 26 sent til
bílsala.
Hreinsun
Dagblað í Georgíu í Sovétríkjunum upplýsti í síðastliðinni
viku að hvorki meira né minna en 260 háttsettum
embættismönnum í birgða- og tæknimálaráðuneyti lýðveld-
isins hefði verið sagt upp á
einu bretti. Sumir voru rekn-
ir fyrir hyskni og vinnusvik,
aðrir fyrir hnupl eða fjár-
drátt. Blaðið bætir við að
stjórnskipuð nefnd, sem
rannsakaði mál þessa fólks,
hafi lagt til við yfirvöld að
■=> o ^
stjórnendum ráðuneytisins yrði stranglega refsað.
Fjöldamorð
Samkvömt gögnum, sem Amnesty International hefur látið
fjölmiðlum í té, er vitað um 113 manns í Guatemala sem
morðsveitir undir verndarvæng stjórnvalda sáu fyrir á
síðasta ársfjórðungnum 1977. Sveitir þessar voru upphaflega
stofnaðar til höfuðs vinstrisinnuðum skæruliðum og hafa alla
tíð verið einskonar ríki í ríkinu. Amnesty áætlar að yfir
20.000 borgarar í Guatemala hafi orðið fórnarlömb
morðsveitanna á síðastliðnum tólf árum. Þær hafa einkum
lagst á smábændur til sveita og verkafólk í þéttbýlinu.
Harðýðgi
Sjö af starfsmönnum sjónvarpsstöðvar ríkisins í Peshawar
í Pakistan vorú fyrir nokkru dæmdir til þrælkunarvinnu og
húðláts að auki fyrir tilraun sem þeir gerðu til þess að leggja
undir sig stöðina til þess að leggja áherzlu á kröfur sínar
um launabætur. Aðrir ódælir sjónvarpsmenn á öðrum stöðum
í landinu höfðu þá þegar hlotið svipaða dóma að hermir í
sömu Guardian-frétt.
Háaloftshátíð
Samtals fimmtíu og sex fjallgöngumenn hafa nú sigrast á
Everest, og stjórnvöld í Nepal hyggjast bjóða þeim öllum með
Itölu að heimsækja landið vegna
Ihátíðarhaldanna sem þar verður
|efnt til í maí næstkomandi, en þá
íverður tuttugu og fimm ár liðin
síðan þeim Sir Edmund Hilary
(mynd) og Tenzing Norgay tókst
fyrstum manna að klífa hinn
sögufræga tind. Tvær konur eru í
hópi hinna sem síðan hafa fetað
í fótspor garpanna.
Eftirhreytur
í Ottawa hefur íhaldsþingmaðurinn Thomas Cossitt valdið
talsverðu fjaðrafoki með því að fullyrða opinberlega að
fimmtán sovéskir njósnarar að minnsta kosti leiki ennþá
lausum hala í Kanada. Eins og menn rekur minnitil var
þrettán sovéskum sendiráðsmönnum vísað úr landi þar vestra
í síðastliðnum mánuði vegna meintra njósna. Cossitt
þingmaður kveðst hafa komist yfir upplýsingar sínar
opinberum skjölum, sem stjórnvöld hafi samt kosið að halda
leyndum fyrir almenningi.
Flugáœtlun
Kínverjar hafa birt fimm ára áætlun um stækkun og
endurbætur á flugþjónustu sinni. Tilgangurinp er tvíþættur
að þeirra sögn: að efla sambandið við útlönd og að laða að
erlenda ferðamenn. ✓
Nýir flugvellir verða |y
byggðir og gamlir \
stækkaðir og endur-
bættir. Þá eru uppi
ráðagerðir um bætta
þjónustu við flugfar
þega með fjölgun
starfsfólks við flug
vellina og sérþjálfun
LENGI TEKUR
SJÓRINN VIÐ I
Hálf önnur
milljón lesta
af olíu
í london var nýlega haldin
ráðstefna um mengun og
mengunarvarnir. Hún var haldin
á vegum Sameinuðu pjóðanna.
Á Þessari ráöstefnu voru lagðar
fram tillögur, sem kunna að
valda miklu í mengunarmálum
ef pær komast í framkvæmd.
Það voru Bandaríkjamenn, sem
lögöu Þær fram. Þær fjalla um
breytingar á smíði olíuskipa og
er Þar gert ráö fyrir Því, að
smíöi olíuskipa verði hagað
Þannig framvegis, að mun
minni mengunarhætta stafi af
Þeim. En nú er talið, að olíuskip
losi nærri hálfa aðra milljón
lesta af olíu í sjó á ári hverju.
Þaö er til samanburðar, aö
„einungis" 300 Þúsund lestir
olíu fara árlega í sjóinn af
slysni. Hitt er með ráði gert.
Olíuskip með tóma tanka eru
mjög völt og pví er paö, að vatni
er dælt í tankana. En alltaf
verður eitthvað eftir af olíu pótt
dælt hafi veriö úr tönkunum og
blandast vatnið pessum dreggj-
um. Þegar vatninu er svo aftur
dælt í sjóinn fer olían út með
Því og eru Þannig til komin sú
hálf önnur milljón lesta, sem
nefnd var áðan. Auk Þess er
Þaö, að mesta af Þessari olíu fer
í sjóinn Þar, sem hann er
mengaöastur fyrir, Þ.e. undan
ströndum olíuríkja vi; Miðjarð-
arhaf og Persaflóa t.d.
Árið 1973 var Þaö leitt í lög
nokkurra ríkja að Þar eftir
skyldu vatns- og olíutankar
aöskildir í olíuskipum stærri en
70 Þúsund lestir. Þetta er
einfaldasta og öruggasta ráðiö
við mengun úr olíuskipum;
vatnið og olían blandast Þá
aldrei. Því miður hefur Þessu
aðeins verið framfylgt í Þremur
ríkjum hingað til.
í töllögum Bandaríkjamanna,
sem getið var áðan, er m.a.
kveðiö svo á, aö vatns- og
olíutankar skuli aöskildir í
öllum olíuskipum stærri en 20
Þúsund lestir. Ýmis ríki hafa
lýst sig fylgjandi Þessu og t.a.m.
SvíÞjóð, Noregur, Grikkland,
Frakkland, Kýpur og Arabarík-
in. Aftur á móti eru ýmis önnur
ríki andvíg pessu, Bretland,
Holland og Vestur-Þýzkaland
t.d., og enn fremur ráöamenn í
olíuiönaðt víða, og kann Það að
tefja framgang tillagnanna
nokkuð. Það má og nefna, aö
talið er, að mörg próunarríki
muni rísa gegn tillögunum.
Það er sem sé Ijóst, að Þetta
nær ekki fram aö ganga í
bráðina. Hafa Bandaríkjamenn
Þá hugsað sér að banna jafnvel
skipum, sem ekki eru smíðuð,
eða Þeim breytt, eftir tillögum
Þeirra að taka höfn í Bandaríkj-
unum. Og reyndar mun laga-
frumvarp pess efnis vera í
undirbúningi.
Kuwaitmenn hafa látið að Því
liggja, að Þeir kunni að bregða
á sama ráð. Gæti Þaö valdið
miklu. Ef fleiri olíuríki fara aö
Því dæmi munu andstæðingar
tillagnanna verða aö láta undan.
— GEOFFREY LEAN.