Morgunblaðið - 25.04.1979, Blaðsíða 11

Morgunblaðið - 25.04.1979, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 25. APRÍL 1979 1 X Samsýning í FÍM salnum Um grafíska gjöf Myndllst eftir VALTÝ PÉTURSSON Nú stendur yfir skemmtileg sýning í FÍM Salnum við Laugar- nesveg 112. Þar eru verk þeirra Gunnars Arnars Gunnarssonar og Sigurgeirs Sigurjónssonar til sýnis. Sá fyrrnefndi er eins og allir vita einn af okkar efni- legustu yngri málurum, en sá síðastnefndi einn af fremstu ljósmyndurum hér á landi. Það er því nokkuð óvenjuleg sýning þarna á ferð, sem samræmist ágætlega og gefur sérlega skemmtilegan heildarblæ. En því má ekki glopra niður, að sýning- unni er sérlega vel fyrir komið og samsvarar sér eftir því. Það munu eflaust einhverjir spyrja, hvort málverk, teikning- ar og ljósmyndir geti farið svo vel saman að úr verði ein sterk heild? Þeir, sem þannig spyrja, ættu að líta inn á sýningu þeirra félaga og geta þá sjálfir um dæmt. Það hefur farið í vöxt undanfarin ár að líta á ljósmynd- un sem listrænt starf. Oft á tíðum hér áður fyrr var ljós- myndin eingöngu álitin heimild, en nú eru menn farnir að líta á gamlar ljósmyndir til dæmis frá öðru sjónarhorni en áður var, og ég held, að ég megi fullyrða að ljósmyndagerð er nú talin ein af listgreinum myndlistar. Sigur- geir Sigurjónsson er einn þeirra manna, sem sanna þetta mál. Hann sér fyrirmyndir sínar á persónulegan hátt og nær oft á tíðum sérkennilegum áhrifum, sem hafa ekki síður myndrænt gildi en frásögulegt. Um tækni hans við ljósmyndagerð verð ég fáorður, því að þar vantar mig bæði þekkingu og kunnáttu. Sigurgeir á 40 ljósmyndir á þessari sýningu og hefur flokkað þær niður eftir efni eða réttara sagt innihaldi. Fyrsti flokkurinn er frá París árið 1975 og er sérlega skemmtilegur. Þar sjáum við kaffihúsalífið og það er gerist á götunni; Manngerðir,'er ein- göngu er að finna í þeirri ágætu borg, og á einum stað kemur Erro okkar í ljós með eitt af verkum sínum að baki sér. Annar flokkurinn heitir Grænland, og eru allar þær myndir teknar í bænum Kulusuk. Þar getur að líta Tóbías og Milke eftir trommudans, pilta að fá sér Carlsberg, hlekkjaða hunda, kornunga blómarós að selja perlufestar. Allt eru þetta úrvalsmyndir sem bera höfundi sínum vel söguna. Þriðji þáttur- inn eru portrett og er þar margt stórmenna, Hafsteinn miðill, Sigurjón Ólafsson, Halldór Lax- ness, Sonja og Haraldur Kröjer, Thor Vilhjálmsson og ekki má gleyma Asmundi Sveinssyni. Þessi flokkur er ef til vill sá besti af þeim þrem, sem Sigurgeir sýnir. Gunnar Örn hefu að undan- förnu höggvið stórum, og það fer ekki á milli mála, að þessi ungi málari er í sókn. Hann hefur til dæmis gert mikið átak í teikn- ingu og kemur það bæði fram í þeim teikningum, er hann sýnir og eins og olíumálverkunum, eins og í No 2 Hvítir sokkar. Það hefur einnig orðið breyting í litameðfeð Gunnars, og hann leggur mikla áherslu á sjálfan myndflötinn, sem hann oft skipt- ir í heildir, er skapa rúm á dálítið sérstæðan hátt. Þarna eru bæði stór og minni málverk, og stund- um finnst mér, að Gunnari takist best upp, er hann á við minni stærðir, og vinnur hann þá yfir- leitt betur úr litnum en þegar hann ræðst í stórar myndir. En nú skal ég slá varnagla. Það er erfitt um þetta að dæma. Það er nú einu sinni svo, að málverkið er það persónulegt, að eitt hæfir þeim, er gerir sjálft verkið og annað þeim, er skoða. Ég vil aðeins benda á sérlega vel heppn- uð málverk eins og No 17 og No 19. Enda þótt þessar myndir falli mér einna best í geð hjá Gunnari Erni, er ekki þar með sagt, að málverk eins og No. 2 og 6 hafi ekki myndræn gæði. En þau eru af öðrum toga en maður finnur í þeim verkum, er ég nefndi hér áðan. Ekki ætla ég að fara hér í miklar upptalningar, en Gunnar Örn á 20 verk á þessari sýningu, og ég held, að það sé ekki ofsagt, að hann hafi ekki verið sterkari áður. í öllum þeim myndum, er hann sýnir að sinni, er án nokkurs efa framför, sem fyrst og fremst byggist á meiri reynslu og þekkingu, sem til hefur orðið með mikilli vinnu og sérlegri ástundun. Þessi sýning þeirra félaga Gunnars Arnar og Sigurgeirs, er þeim báðum til mikils sóma og það var sannarlega vel til fundið, að þeir efndu til þessa samsetn- ings. Hér hefur þeim tekist að blanda vel og úr hefur orðið áfengur drykkur, sem hverjum manni er hollt að smakka á. Valtýr Pétursson. Það er ekki að ástæðulausu, að ég rita éftirfarandi línur. Þannig er má með vexti, að það virðast sumir hér á landi heldur lítt trúaðir á gildi þeirrar miklu gjafar, sem hinn aldni listamað- ur Bram van Velde. hefur ánafnað Listasafni Islands, en það er hvorki meira né minna en eitt eintak af allri þeirri grafík, sem þessi 84 ára öldungur hefur unnið um ævina. Einn góðvinur minn dvaidi nokkra daga í París á síðast- liðnu sumri og kom heim með þær fregnir, að ekki færi nú mikið fyrir Van Velde þar í borg. I öllu falli væri hann auðsjáanlega ekki þess virði, að Pompidousafnið hefði verk hans til sýnis. Ekki gat ég þá mótmælt þessu, en þrátt fyrir það, var ég það kunnugur þar í sveit, að mér þótti þetta ótrúleg tíðindi. Svo gerðist það fyrir nokkru, að leið mín lá í þetta fræga _safn, og eitt fyrsta, er ég rak þar augun í, var gríðarlega stórt olíumálverk eftir Bram van Velde. Ég verð að játa að mér hlýnaði innanbrjósts, og tók ég þetta sem örlitla sönnun fyrir því, að ég hefði haft rétt fyrir mér, er ég sagði þessum vini mínum, að ég ætti mjög erfitt með að trúa þvi, að van Velde væri ekki í því úrvali, sem innan veggja hjá Pompidou er að finna. Nú nýlega barst mér í hendur eintak af danska blaðinu Berlingske Tidende frá 3. apríl síðastliðnum. Þar er grein eftir Eigil Nikolajsen, gagnrýnanda blaðsins, um sýningu á grafísk- um verkum van Velde. Hann á ekki orð til að lýsa hrifningu sinni á verkum þessa mikla málara og lofar hann á alla vegu. Hann heldur því einnig fram, að Gallerí Birch í Admir- algade 25 hafi heldur en ekki veitt vel, er það fékk slíkan meistara í net sitt, eins og hann kemst að orði. Auðsjáanlega er þeim í Kaupmannahöfn ekki kunnugt um hina miklu gjöf, er gamli maðurinn hefur fært Is- lendingum, og ég er viss um að öfundin hefði ekki látið á sér standa, ef þarlend nef hefðu náð svo langt að komast að rausn Bram van Velde í okkar garð. Einnig í sama blaði rak ég augun í auglýsingu frá Gallerí Birch og læt ég hana fylgja þessum línum, svo að menn geti sjálfir séð, hvaða mat er lagt á verk þessa vinar okkar frá Hol- landi og París. Ég skrifaði hér í blaðið á sínum tíma smávegis um þessa gjöf og finn enga hvöt hjá mér að endurtaka það, en mér er ekki sama, þegar góðir og gegnir menn, fara til Parísar og koma þaðan aftur með skoðanir, sem byggðar eru á misskilningi og vanþekkingu. Það, sem við ætt- um að gera sem allra fyrst, hér heima, er að heiðra þennan 84 ára öldung og öðling sem allra fyrst. Það er svo margt, sem gleður hjarta þess aldurs, og ég gerist svo djarfur að benda ráðamönnum á sjálfsagða kurt- eisi, sem liggur í augum uppi. Valtýr Pétursson. VERDENS SMUKKESTE LITOGRAFI udstillet tirsdag-onsdag torsdag-fredag kl. 10-17 Admiralgade 25 GALERIE BIRCH Héraðsvaka Rangæinga HÉRAÐSVAKA Rangæinga verð- ur haldin laugardaginn 28. apríl n.k. í Félagsheimilinu Hvoli á llvolsvelli og hefst kl. 21. Á vökunni koma m.a. fram þrír kórar, þ.e. Samkór Rangæinga, stjórnandi Friðrik Guðni Þór- leifsson, Kór Rangæingafélagsins í Reykjavík, stjórnandi Njáll Sig- urðsson og Barnakór Tónlistar- skóla Rangæinga, stjórnandi Sig- ríður Sigurðardóttir skólastjóri. Þá mun heiðursgesturinn Jónas Ingimundarson leika á píanó, þrír skáldmæltir Rangæingar fara með frumsamin ljóð, Árni Böðvarsson flytur ávarp og Þórður Tómasson les upp og ræðir um þjóðsögur. Einnig verður gamanvísnasöngur og nokkrir nemendur Tónlistar- skólans leika á hljóðfæri. Að lokum leikur svo hljómsveitin Glitbrá fyrir dansi. Héraðsvakan hefur unnið sér fastan sess í félags- og menningar- lífi Rangæinga. Er hún raunar eins konar fjölskylduhátíð Rangæ- inga heima og heiman, og má segja að hún sé árlegt stefnumót Rang- æinga, sem heima búa, og hinna sem á fjarlægari slóðum dveljast. AUOI.YSINGASIMINN ER: 22480 JR«r0un!>Iiibih FRANSKIR BILAR d heimsmælikvarða! FRONSK VIKA á la Frangaise Nýr Citroen, nýr Renault, nýjustu árgerðirnar af Peugeot og Simca, — alls sextán splúnkunýir bílar beint frá Frakklandi á Frönsku sýningunni í Sýningahöllinni, Ár- túnshöfða. Sýningin er opin kl. 16—21, virka daga, og kl. 14—22 laugardag og sunnudag og á sumar- daginn fyrsta. ÓKEYPIS AÐGANGUR FYRIR ALLA Kvikmyndasýningar fyrir börn. Barnagæsla. Gott kaffi og meðlæti. Sérsýningar. Heildarsýningar. Vörukynningar.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.