Morgunblaðið - 29.04.1979, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 29. APRÍL 1979
23
, ,í slendingar minnsta þjóðin,
sem getur staðið á eigin fótum”
Rætt vid Leif Groth, umbodsmann danska ríkisins i Færeyjum
„Færeyingar gætu staðið á eig-
in fótum í fjármálum en hins
vegar er það mín skoðun að
íslendingar séu minnsta þjóðin
sem getur vérið sjálfstæð hvað
varðar ýmis utanríkismál,“ sagði
Leif Groth umboðsmaður danska
ríkisins í Færeyjum í samtali við
Morgunblaðið. „Sem dæmi getum
við tekið að Færeyingar selja fisk
til Brasilíu en Danir kaupa þaðan
kaffi í staðinn og þeir kaupa
einnig banana fyrir fisk frá
Færeyjum.“ Groth kom hingað til
að kynna sér sjúkrahúsmál en
hélt einnig fyrirlestur í boði
lagadeildar Ifáskólans um stjórn-
málaástandið í Færeyjum. Hann
hélt aftur utan s.l. fimmtudag.
Embætti Groths er samkvæmt
lögum um heimastjórn Færey-
inga frá árinu 1948.
„Starf mitt skiptist aðallega í
tvær greinar. I fyrsta lagi gegni ég
störfum sendiherra Dana í Fær-
eyjum og í öðru lagi starfi amt-
manns. Sem sendiherra fylgist ég
með því sem er á seyði í færeysk-
um stjórnmálum og ber mál milli
ríkisstjórnarinnar í Danmörku og
landsstjórnarinnar í Færeyjum.
En sem amtmaður sé ég um það
málefni sem Færeyingar hafa enn
ekki yfirtekið og sit á Lögþinginu.
Ég hef ekki atkvæðisrétt þar en
mér er frjálst að taka til máls.
Síðan ég tók við þessu embætti
1. maí árið 1972, hafa Færeyingar
yfirtekið 3 málaflokka, félagsmál-
in árið 1977, heilbrigðismálin að
hluta árið 1975 og skólamálin á
þessu ári.“
Groth kom til landsins til að
kynná sér sjúkrahúsmál íslend-
inga og sagði hann ástæðu þess
vera þá að verið væri að gera
langtímaáætlun um endurbætur á
landssjúkrahúsinu í Þórshöfn.
Meðan Groth dvaldist hér hitti
hann meðal annarra að máli heil-
brigðismálaráðherrann Magnús
Magnússon og skoðaði sjúkrahús
bæði á höfuðborgarsvæðinu og í
Vestmannaeyjum.
„Sjúkrahúsið í Þórshöfn var
tilbúið 1969 en ef það á að uppfylla
kröfur nútímans er nauðsynlegt að
gera á því endurbætur. Það eru
ýmis tilfelli sem ekki er hægt að
taka til meðferðar í Færeyjum og
verður því að senda þá sjúklinga
til Danmerkur. Það er ekki aðeins
það að sjúkrahúsið sé ekki nógu
fullkomið, heldur vantar þangað
einnig sérhæft starfsfólk. Um
afstöðu Færeyinga til heima-
stjórnarinnar sagði Groth að sam-
kvæmt nýlegum tölum vildu 74%
Færeyinga heimastjórn með nú-
verandi sniði.
„Heimastjórnarlögin eru byggð
upp samkvæmt sérstökum örfum
Fundur um aðstöðu
baxna og unglinga
í Ölfusinu
Hveragerði, 27. apríl.
í TILEFNI barnaárs stofnuðu
Kvenfélag Hveragerðis og kvenfé-
lagið Bergþóra nefnd, sem reyndi að
vinna að málefnum barna í Hvera-
gerði og Ölfusi. Fyrsta verkefni
nefndarinnar er að boða til fundar í
félagsheimili Ölfusinga þriðjudag-
inn 1. maí klukkan 14. Þar ræðir
Hinrik Bjarnason um barnið og
samfélagið, og fjórir unglingar úr
grunnskólanum í Hveragerði flytja
ávörp. Síðan verða frjálsar umræð-
ur.
Er það von nefndarinnar að á
fundinum komi fram góðar tillögur
til að bæta aðstöður barna og
unglinga í sveitarfélaginu.
Fréttaritari.
Færeyinga með hliðsjón af sam-
bandi þeirra við Dani. Afstaða
ýmissa stjórnmálaflokka til þess-
ara laga er mismunandi. Þeir
flokkar sem eru fylgjandi sam-
bandinu við Dani eru Sambands-
flokkurinn, á hægri væng stjórn-
málanna, og Sósíalistaflokkurinn
sem er á vinstri vængnum og hafa
þessir flokkar 16 þingsæti af 32 á
Lögþingi Færeyinga. Þjóðveldis-
flokkurinn er sá eini sem vill
algjör sambandsslit við Dani og er
hann á vinstri armi stjórnmál-
anna. Fólkaflokkurinn og Fram-
faraflokkurinn eru á hægri
vængnum og vilja sambandsslit
við Dani en ekki eins endanleg og
Þjóðveldisflokkurinn. Sjálfstjórn-
arflokkurinn fer svo að segja bil
beggja í sambandi við tengslin við
Dani og einnig í stjórnmálum
almennt."
í sambandi við það hvort fjár-
mál réðu afstöðu Færeyinga til
sambandsins við Dani sagði Groth
að þau hefðu að sjálfsögðu sitt að
segja.
„Árið 1978 var fjárframlag
Dana til Færeyinga um 300
milljónir króna og eru það um
12—13% af þjóðartekjum. Hins
vegar greiddu Danir um 30% af
útgjöldum Færeyinga. Ef Færey-
ingar ættu að vera sjálfstæðir
þyrftu lífskjör þeirra að versna
um 12—13%. En hugsjónir ráða
líka afstöðu Færeyinga til sam-
bandsins við Dani og enn eru til
fjölskyldur í Færeyjum sem tala
dönsku í sinn hóp en færeysku út í
frá,“ sagði Leif að lokum.
ríkisins í Færeyjum.
LjÓ8m. Kristján.
Gerum ekki einfalt dæmi flókið. Með IB-lánum er komið til
móts við þarfir flestra. Innborganir eru frá3 mánuðum og upp í
4 ár. Hægt er að semja um framlengingar og hækkanir. Há-
marksupphæð breytist jafnan með tilliti til verðbólgunnar. í
IB-láni felst því raunhæf og hagkvæm lausn.
Dæmi nm nokkmvalkDStl af mörgum sem bjóöast.
SPARNAÐAR- TÍMABIL DÆMI UM MÁNAÐARLEGA INNBORGUN SPARNAÐUR í LOK TÍMABILS IÐNAÐARBANKINN LÁNAR ÞÉR RÁÐSTÖFUNAR- FEMEÐ VÖXTUM MÁNAÐARLEG ENDURGREIÐSLA ENDURGR. TÍMABIL
r* 20.000 60.000 60.000 120.800 20.829
^ / 40.000 120.000 120.000 241.600 41.657
iiiaii. 75.000 225.000 225.000 453.375 78.107 mán.
12 40.000 480.000 480.000 1.002.100 45.549
JJZ> , 60.000 720.000 720.000 1.502.900 68.324
man. 75.000 900.000 900.000 1.879.125 85.405 man.
20.000 720.000 720.000 1.654.535 28.509
50.000 1.800.000 1.800.000 4.140.337 71.273
man. 75.000 2.700.000 2.700.000 6.211.005 106.909 mán.
Banki]Deirpa æm hyggja aó framtiöinni
pu Iðnaúarbankinn
Aöalbanki og útíbú