Morgunblaðið - 01.05.1979, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 1. MAÍ 1979
57
„Áreiðanlega mun
ódýrara að eignast
húsnæði úti á landi”
STEINN KÁRASON, 24 ára gam-
all ylræktar- og skrúðgarðafræð-
ingur, er búsettur í Hveragerði.
Hann lauk námi frá Garðyrkju-
skóla ríkisins að Reykjum í Ólfusi
1976 og sneri þá til heimabæjar
síns, Sauðárkróks.
„Ég fór heim til Sauðárkróks að
loknu námi, átti þar einbýlishússlóð
og smá landskika og fannst tilvalið
að nýta nám mitt til uppbyggingar
heimabæjar míns. Ég sótti um leyfi
til að reisa garðyrkjustöð á land-
skikanum, enda nóg af heitu vatni
og jarðvegur góður til ræktunar.
Einnig hóf ég byggingu einbýlishúss
á lóð minni í þeirri góðu trú, að mér
yrði veitt leyfið. En það fór á annan
veg. Þrátt fyrir margítrekaðar fyr-
irspurnir barst mér aldrei svar við
umsókninni og atvinnu fékk ég ekki
aðra en í fiskvinnslu og fannst mér
menntun mín til lítils gagns í því
starfi. Svo fór að lokum, að ég sá
mig tilneyddan að flytjast á brott,
seldi einbýlishússlóðina ásamt til-
heyrandi, en ég hafði rétt nýlokið
við að ganga frá stöplum og hugði á
frekari framkvæmdir fljótlega.
Fyrir valinu sem búsetustaður
varð Hveragerði, en ég var nokkurn
veginn fullviss um að geta nýtt
menntun mína hér. Ég neita því
ekki, að mér þótti sárt að yfirgefa
heimabyggð mína, en átti ég annars
kostar völ? Hver leggur í kostnað-
arsamt nám til þess eins að hengja
prófskírteinið upp á vegg?
Fljótlega eftir að ég kom hingað
fyrir u.þ.b. ári festi ég kaup á
grunni að einbýlishúsi, ásamt teikn-
ingum. Fannst mér viturlegt að
koma peningunum strax í fast
vegna verðbólgunnar, enda gekk
dæmið upp. Grunnur að einbýlis-
húsi í Hveragerði er á sama verð-
lagi og stöplar undir sams konar
hús á Sauðárkróki."
Steinn Kárason
Steinn sagði að í Hveragerði væri
mest af einbýlishúsum og nokkur
parhús og raðhús. Hann sagði
einnig að sér virtk dýrara að
byggja þar heldur en á Sauðárkróki.
Fólk sækti mestallt byggingarefni
til Reykjavíkur — það væri ódýrara
en á Selfossi. Aftur á móti bættist
við flutningskostnaður. Sagði hann
síðan: „Það er áreiðanlega mun
ódýrara að eignast húsnæði úti á
landi en á höfuðborgarsvæðinu. Þó
efni sé ódýrara í Reykjavík þá held
ég að öll vinna sé þar dýrari. Það er
einnig meira um skiptivinnu úti á
landi. Sem dæmi get ég nefnt, að
tveir aðilar buðu mér í dag skipti-
vinnu.“
Steinn stendur einn að byggingu
hússins og spurningu um, hvernig
honum gengi að fjármagna fram-
kvæmdirnar svaraði hann: „Það er
nú einmitt það sem ég er að fást við
þessa dagana, og hefi ég kynnst
„kerfinu" allnáið í því sambandi. Til
að fá húsnæðismálalán út á húsið
þarf ýmis skjöl og vottorð, m.a.
vottorð frá skattstjóra um tekjur
s.l. árs. Þar sem ég skilaði skatt-
skýrslu fyrir norðan á síðasta ári
varð ég að fá vottorð þaðan, sem
gekk hálfbrösuglega. Þar sem ég er
annar eigandi að teikningum húss-
ins var krafist nýrra afrita, þrátt
fyrir að engu hefur verið breytt né
eigi eftir að breyta. Allt þetta hefur
kostað mig margar ferðir í bæinn,
auk tímaeyðslu. Ég held þó, að
hlutirnir séu nú komnir í lag og ég
megi vænta láns þaðan. Sparimerk-
in hjálpuðu mér til að koma „hjól-
inu“ í gang, einnig vænti ég þess að
fá einhverja lánafyrirgreiðslu í Líf-
eyrissjóði garðyrkjumanna, þó sá
sjóður sé veikur. Síðan vænti ég
þess að bankarnir hér reynist eins
vel og fyrir norðan. Þar veittu þeir
ætíð góða fyrirgreiðslu, ef unnið var
að einhverju sem vit var í.“
Steinn sagði að lokum: „Mér
finnst að gera eigi meira af því að
byggja leiguhúsnæði, t.d. á vegum
sveitarfélaganna. Það er of algengt
að ungt fólk sé á hrakhólum í
upphafi búskapar. Gamla sagan
endurtekur sig: Fólk hittist, það er
kominn krakki og síðan tekur baslið
við fram eftir öllu að eignast eigið
húsnæði. Það er búið að innræta
ungu fólki, að það sé ekki maður
með mönnum sem ekki á eigið
húsnæði. Með því að hafa aðgang að
hentugu leiguhúsnæði í byrjun er
hægt að huga að framtíðinni með
eðlilegum hraða, án þess að allir séu
yfirkeyrðir af vinnuálagi og áhyggj-
um.“
„Skipulagsmál mættu
vera betur útfærð”
SIGURÐUR Konráðsson, 27 ára
gamall rafmagnstækniíræðingur,
útskrifaður frá Tækniskólanum í
Árósum 1975. Hann býr ásamt
konu sinni, Kristínu Jóhönnu
Ilarðardóttur, og syni þeirra við
Engihjalla í Kópavogi.
„Ég kom heim frá námi atvinnu-
laus og húsnæðislaus en ákveðinn í
að eignast eigið húsnæði. Við
hjónin vorum bæði Kópavogsbúar
og höfðum því mestan hug á að
eignast húsnæði þar. Erfitt var að
fá byggingarlóð, þannig að aðeins
var um tvennt að velja — kaupa
gamalt eða byggja hjá byggingar-
samvinnufélagi. Þar sem við vor-
um algjörlega peningalaus við
heimkomuna gátum við afskrifað
þá leið að kaupa gamalt, því það
krefst mikillar útborgunar og
minna var lánað þá til eldri íbúða.
Ég var félagi í Byggingarsam-
vinnufélagi Kópavogs og ákváðum
við að byggja hjá þeim.
Fékk ég fljótlega fasta atvinnu
og vann einnig mikið á kvöldin og
um helgar í „eigandavinnu" hjá
byggingarfélaginu. Vann ég sam-
tals milli 1.400 — 1.500 klst. á
byggingartímabilinu. Konan fór
einnig að vinna og með vinnufram-
lagi okkar, húsnæðismálaláni og
lífeyrissjóðsláni hennar — ég átti
aftur á móti ekki rétt á slíku láni
— þróaðist málið þannig, að á
miðju byggingartímabili gátum
við skipt þriggja herbergja íbúð-
inni, sem við höfðum ákveðið í
upphafi að eignast, yfir í fjögurra
herbergja íbúð. Byggingartíma-
bilið var tvö ár og okkur tókst að
flytja inn í íbúðina fullfrágengna
og skuldlausa, fyrir utan þessi tvö
föstu lán, í lok tímabilsins."
Sigurður hafði eftirfarandi að
segja um byggingarmálefni
almennt: „Skipulagsmál mættu að
mér sýnist vera betur útfærð. Sem
dæmi má benda á það hverfi sem
Sigurður Konráðsson
ég bý í. Þar var upphaflega skipu-
lagður þjónustukjarni og síðan var
ákveðið að byggja mjög þétta
íbúðarbyggð í kringum þjónustu-
kjarnann, aðeins til að tryggja
rekstrargrundvöll hans. Þarna
finnst mér hlutunum snúið við.
Fyrst ætti að skipuleggja íbúða-
byggðina og síðan þjónustuna,
enda margt í skipulagi hverfisins
sem betur mætti fara.
Ég er hlynntur byggingarfélög-
um, enda hafa þau sannað tilgang
sinn með lágum byggingarkostn-
aði. En það verður einnig að sjá
fólki fyrir lóðum til að byggja á
einbýlishús og raðhús eftir eigin
geðþótta og getu.
Eitt vil ég minnast á að lokum
og eru það lífeyrissjóðirnir. Mér
finnst að ekki eigi að nota þá eins
og gert er í dag. Þessir sjóðir eru
upphaflega myndaðir til að
tryggja afkomu okkar í ellinni og
eins ef eitthvað bjátar á. I þess
stað virðist meginhlutverk þeirra í
dag vera viss tegund bankastarf-
semi. Menn geta jafnvel verið í
fjórum til fimm lífeyrissjóðum og
fengið lán og lífeyrisbætur úr
þeim öllum. Þessir sömu aðilar
hafa þó aldrei nema eitt líf. Ég
styð þær hugmyndir sem fram
hafa komið um einn lífeyrissjóð
fyrir alla landsmenn því með
þeirri framkvæmd ætti að vera
auðveldara að sjá til þess að
grundvallarhugmyndinni verði
framfylgt."
Verkakvennafélagið
Framtíðin, Hafnarfirði
sendir félagskonum og verkalýð öllum
stéttarlegar kveöjur í tilefni 1. maí.
Sendum félagsmönnum okkar og öllum
launþegum hátíðar- og baráttukveöjur í
tilefni 1. maí.
Verkamannasamband
íslands
Sendum félagsmönnum okkar svo og
öllum launþegum baráttukveöjur í tilefni
1. maí.
Verkamannafélagið Dagsbrún
Landssamband
iðnaðarmanna
sendir launþegum beztu kveöjur í tilefni 1.
maí.
Bandalag Starfs-
manna ríkis og bæja
sendir öllu launafólki kveöjur í tilefni af 1.
maí.
Sendum félagsmönnum okkar svo og
öllum launþegum baráttukveöjur í tilefni
1. maí.
Trésmíðafélag
Reykjavíkur
Sendum félagsmönnum okkar og öllum
launþegum, beztu kveöjur og árnaðar-
óskir á baráttudegi verkalýösins.
Rafiðnaðarsamband
íslands
Sendum félagsmönnum okkar svo og
öllum launþegum baráttukveöjur í tilefni
1. maí.
Starfsmannafélagið Sókn
i
Sendum viöskiptamönnum og launþegum
baráttukveöjur í tilefni 1. maí.
Alþýðubankinn