Morgunblaðið - 29.11.1979, Blaðsíða 25

Morgunblaðið - 29.11.1979, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 29. NÓVEMBER 1979 2 5 Vladimir Bukovsky Af reipum seglum NÝLEGA urðu í Velvakanda nokkrar umræður um sannleiksgildi frásagnar sovézka andófs- mannsins Vladimirs Bukovskys af meðferðinni á pólitískum föngum í sovézkum geðveikrahælum. Bukovsky lýsti því meðal annars á fundi Samtaka um vestræna samvinnu í síðasta mánuði hvernig „sjúklingarnir“ voru vafðir inn í votar „canvas“-lengjur, sem skruppu saman þegar þær þornuðu, og orsökuðu þeim, sem meðferðinni sætti, óþolandi arsauka. í þýðingu Morgunblaðsins varð „canvas“ segldúkur. Um þessa frásögn Bukovskys segir bréfirtar- inn ,,R.Þ“ í velvakanda hinn 11. nóvember s.l.: „011 er þessi frásögn einber tilbúningur, eða heilaspuni sjúkrar sálar. Því er nefnilega þannig farið að segldúkur skreppur ekki saman við að þorna, hann þenst út.“ Bréfinu lýkur síðan á þessum orðum: „Úr því Búkovskí lýgur þessu að okkur, skyldi þá ekki fleira geta verið missagt í fræðum þeim, er hann flytur okkur um Sovétmenn?“ Ýmsir urðu til þess að tjá sig um bréf R.Þ. í Velvakanda, en 20. nóvember birtist frá honum annað bréf, þar sem fjallar enn um eiginleika segldúks með mismunandi rakainnihaldi. í lokin bendir hann á það, sem hann kallar „aðra firru hr. Búkosvkís“, en hinn sovézki gestur hafði í erindi sínu getið þess, að sumar þjóðir Mið-Asíu hefðu verið sviptar stafrófi sínu og þar með ritmáli sínu. Telur R.Þ. fjarstæðu að halda því fram, að ritmál glatist þótt skipt sé um letur, og nefnir því til sönnunar, að aldrei hafi tyrkneskt ritmál og bókmenntir blómstrað eins og síðustu fimmtíu ár, enda þótt Tyrkir hafi lagt niður arabískt letur 1928 og tekið í staðinn upp latneskt letur. Valdimir Bukovsky hefur greinilega haft spurnir af þessum segldúksumræðum í Morgun- blaðinu, því að blaðinu hefur borizt frá honum eftirfarandi bréf: „Mér skilst að fyrirlestur minn í Reykjavík 7. október s.l. hafi orðið tilefni eins konar vísindalegrar um- ræðu í blaði yðar. Eg geri ráð fyrir því að hinn dularfullu hr. R.Þ. hafi verið svo önnum kafinn við segldúka- og reipaumsýslu, til sjós og lands, að hann hafi aldrei á ævi sinni haft stund aflögu til að fletta upp í orðabók eða vísindalegu uppslátt- arriti. I Chambers Dictionary of Science and Technology, sem út kom hjá W. & R. Chambers, Ltd., í Edinborg 1974, er orðið „canvas" skilgreint svo: 1. Gisið baðmullarefni, notað í ver yfir sessur o.fl. 2. Fábrotinn, grófur baðmullardúkur úr handspunnum þræði. 3. Grófur hördúkur, oft gerður af náttúrulegum hampþræði. 4. Segldúkur, þar sem uppistaðan er tvíþættur hör, en ívafið sterk, gróf baðmull. Eins og sjá má eru það að minnsta kosti fjórar mismunandi tegundir vefn- aðar, sem heitið „canvas" er notað yfir. Greinilega höfum við hr. R.Þ. komizt í tæri við „canvas" tegundir, sem eru gjörólíkum eiginleikum búnar. Því mið- ur sér KGB fyrrverandi geðveikrahæl- islimum í Sovétríkjunum ekki fyrir sýnishornum af því efni sem notað er við hina alræmdu „vefju“-meðferð, og því get eg ekki útvegað yður það, svo hæt sé að gera tilraun. Af bréfum hins dularfulla R.Þ. að dæma hefur hann komizt í tæri við reipi og segldúk í Tyrklandi og Mið- Asíu, fyrst hann telur sig þess umkom- inn að dæma um hvað sé til heilla og hvað til óheilla fyrir fólk þar um slóðir. Auðvitað gleymir hann að geta þess, að Sovétmenn hafa aldrei gefið út Kóraninn og önnur trúar- og sagnfræðirit með hinu nýja stafrófi, þannig að nýjar kynslóðir eiga þess engan kost að lesa þau. Ég vona að hr. R.Þ. geri greinarmun á þeirri breytingu stafrófs í Tyrklandi, sem vilji var fyrir, og þeirri stafrófsbreytingu, sem þröngvað var upp á íbúa Mið-Asíu. Ég leyfi mér að ráðleggja hr. R.Þ. að snúa sér aftur að reipum og seglum í stað þess að spinna villandi þrað. Yðar einlægur V. Bukovsky“.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.