Morgunblaðið - 03.04.1980, Blaðsíða 26

106
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 3. APRÍL 1980
Umsjón: Séra J&n Dalbú Hróbjartsson
Séra Karl Siyurbjörnsson
Siyurdnr Pújsson
A U DROTTINSDEGI
gefa líf sitt til lausnargjalds fyrir
marga, eins og hann hafði áður
sagt lærisveinum sínum. Nú vildi
hann útskýra þetta fyrir þeim á
eftirminnilegan hátt.
Gjörið þetta!
Þegar Jesús brýtur brauðið og
hellir víninu í bikarinn, þá er hann
að segja: Svona verður líkami minn
brotinn niður. Svona verður blóði
mínu úthellt. En það er ekki
tilgangslaust slys: Það er fyrir
yður. Fyrir þá sem þarna voru
samankomnir í loftsalnum, og alla
menn, alls staðar. Jesús er „meðal-
gangari nýs sáttmála" og „hann er
friðþæging fyrir syndir vorar, en
ekki einungis fyrir vorar syndir,
heldur líka fyrir syndir alls heims-
ins“, eins og Jóhannes kemst að
orði. Kvöldmáltíðin er máltíð hins
nýja sáttmála, sem Guð gerir við
mannkyn. Þar mætir okkur sá, sem
greiddi lausnargjaldið, sigraði
syndina og dauðann, hinn upprisni
Drottinn. Hann gefur sig okkur í
brauði og víni. Hann gefur okkur
hlutdeild í sigri sínum, fyllir okkur
með kærleika sínum og styrkir
okkur til þjónustu meðal mann-
anna. Kvöldmáltíðin er himnaríki
á jörðu. Þar mætum við Drottni og
kærleika hans. Sjáum „í gegnum
Jesú helgast hjarta í himininn upp
Kvöldmáltíðin
himnaríki á jörð
1 augum samtímamanna Jesú
var máltið ekki það eitt að scðja
hungur sitt. Það að borða saman
var táknrænt fyrir það samfélag,
sem menn áttu hver við annan. Sá
sem maður át með, var vinur,
bróðir. Þessvegna vakti það at-
hygli og jafnvel hneykslun manna
að Jesús frá Nasaret skyldi neyta
matar með fólki, sem allir heið-
virðir borgarar litu niður á.
Tollheimtumenn og syndarar sátu
til borðs með honum. Það sýndi, að
honum þótti vænt um þetta fólk,
elskaði það. Þetta var hneykslan-
legt og i vandlætingu sögðu góð-
borgararnir: ÞESSI MAÐUR
TEKUR AÐ SÉR SYNDARA OG
SAMNEYTIR ÞEIM! (Lúk. 15,2)
Þetta gerist reyndar við hverja
altarisgöngu. Kvöldmáltiðin, alt-
arisgangan er máltíð með Jesú
Kristi, sem tekur að sér syndara,
leitar að hinu týnda, til að frelsa
það.
Páskamáltíðin
Á skírdagskvöld safnaði Jesú
lærisveinum sínum til máltíðar í
Ioftsal einum í Jerúsalem. Þar eru
þeir sem fjölskylda og Jesús sem
heimilisfaðirinn stjórnar hinni
árvissu páskamáltíð, sem hver fjöl-
skylda í landinu hélt til minningar
um björgun Israelsmanna úr
þrælkun Egypta. Þessi máltíð fór
fram eftir fornum siðum. Jesús
flytur bænirnar fornu, frásagan
um flóttann úr Egyptalandi var
rifjuð upp. Menn neyta ósýrða
brauðsins, neyðarbrauðsins, í
Biblíu-
lestur
vikuna 6.—12. aprll.
Sunnudagur 6. apríl Jóh. 2). 1 -18
Mánudagur 7. apríl Lúk. 24.13-35
Þriðjudagur 8. apríl Lúk. 24.36 - 47
Miðvikudagur 9. april Lúk. 21.1-14
Fimmtudagur 10. april Matt. 28.16-20
Föstudagur 11. april Jóh. 20.11-18
Laugardagur 12. april Jóh. 20.1-9
minningu þess hve flóttann bar
brátt að að menn höfðu ekki tíma
til að láta brauðið hefast áður en
það var bakað. Menn neyta beisku
jurtanna sem minna á þá bitru
reynslu, sem þjóðin mátti þola í
ánauðinni. Páskalambið minnir á
lambið, sem slátrað var hina ör-
lagaríku nótt þegar drejjsóttin
herjaði meðal Egypta, en Israels-
menn ruðu blóði lambsins á dyra-
stafi húsa sinna og engill dauðans
gekk framhjá dyrum þeirra (orðið
„páskar" er hebreska og þýðir
“framhjáganga" (dauðans).
Jesús braut þó gegn hinni al-
mennu siðvenju við þessa máltíð.
Hún var fyrir það fyrsta haldin
einum degi fyrr en vant var, en
sýnu alvarlegra var þó það, að
Jesús gefur þessari fornu máltíð
alveg nýtt innihald. Hann tekur
brauðið og blessar það, en í stað
þess að nefna það neyðarbrauðið
segir hann: Þetta er likami minn!
Og er hann tekur bikarinn með
víninu, segir hann: Þetta er bióð
hins nýja sáttmála!
Gefið — út-
hellt á krossi
Út um götur og torg borgarinnar
var ys og þys því hátíðin mikla var
í undirbúningi, og í mörgu að
snúast, eins og gengur. En Jesús
vissi að það voru ekki allir að
undirbúa helga hátíð. Það var verið
að kalla út lögreglu, útvega fals-
vitni, múta dómurum, undirbúa
handtöku og líflát hans. Þetta veit
Jesús. Hið illa ætlaði sér að losna
við hann í eitt skipti fyrir öll. Um
það gátu ólíkustu hagsmunir
sundraðrar þjóðar sameinast þetta
kvöld og þá nótt sem í hönd fór. En
Jesús veit líka að svona verður
þetta að vera. Hann veit, að hann
er þjónn Guðs, hinn útvaldi, sem
var „særður vegna vorra synda ...
hegningin, sem vér höfðum til
unnið kom niður á honum ... fyrir
hans benjar urðum vér heilbrigðir"
— eins og Jesaja hafði sagt forðum
(Jes. 53). Jesús vissi, að hann var
sá, sem Jóhannes skírari hafði um
sagt: „Guðs lambið, sem ber synd
heimsins!" Hann var kominn tií að
Kvöldmáltíðin hjálpar okkur að
minnast Jesú. Við verðum eitt með
þeim, sem sátu að borði með honum
í loftsalnum forðum. Það er sem við
heyrum hans eigin rödd: „Fyrir
yður gefinn ... fyrir yður út-
hellt.“ Við sjáum kærleika hans,
dauðann, sem hann leið í okkar
stað, eilífan sigur hans. Tómas
postuli fékk að sjá sármerki frels-
arans, naglaförin í lófum hans og
fótum, og spjótsfarið í síðu hans.
Og Tómas hrópaði í gleði sinni:
„Drottinn minn og Guð minn!“ Við
fáum að sjá tákn dauða hans og
upprisu! „I sakramentinu sé ég þig
svo sem í líking skærri, með náð
mér nærri! Ó, hve gleður sú ásýnd
mig, engin finnst huggun stærri!"
segir Hallgrímur í 21. Passíusálmi.
I kvöldmáltíðinni fáum við for-
smekk þess hvað það er að vera hjá
Drottni alla tíma í gleðinni miklu
á himnum. Og við fáum styrk til
áframhaldandi vegferðar á jörðu.
Hans og mitt
Þeir léðu’ honum jötu í fjárhúsi fyrst
og fóðurhálm undir kinn.
Þeir sóttu’ honum asna annars manns
til innreiðar hinsta sinn.
En krosstréð þunga og þyrnanna krans
var hans.
Hann fékk sér til láns, þegar fólkið var svangt
þau föng, sem hann blessaði og gaf —
tvo fiska og brauðin fimm, sem hans lið
á fjallinu mettaðist af.
En krosstréð þunga og þyrnanna krans
var hans.
Af lánaðri fleytu hann flutti sitt orð
þeim fátæku á gleymdum stað.
Hann eignaðist hvergi neitt hæli á jörð
að halla sér þreyttum að.
En krosstréð þunga og þyrnanna krans
var hans.
Og loks fékk hann herbergi lánað eitt kvöld,
er liðinn var starfsdagur hans.
Óg legstaður hans var lánuð gröf
í landi framandi manns.
En krosstréð þunga og þyrnanna krans
var hans.
En þegar ég hugsa um kvalanna krans
og krossinn hans, eins og hann var,
þá finn ég svo vel, að það voru’ ekki hans,
heldur vandkvæði mín, sem hann bar.
Það krosstré, sem frelsarinn kallaði sitt,
var mitt.
(Nils Boiander. Þýð.: SÍKurbjorn Einarsson)
Kristur er upprisinn
Atburöir kyrruvikunnar og
páskadagsins eru vægast sagt
merkilegir. Þaö er ekkert sem
jafnast á viö þaö undur sem þá
gerðist. Dauöi Jesú og upp-
risa er líka þaö sem kristin trú
stendur og fellur meö.
Eitt af síöustu oröum Jesú
á krossinum var þetta: Þaö er
fullkomnað! Hann haföi gengiö
alla leiö, hann haföi fuilkomnaö
ætlunarverk Guös. Hann
haföi verið hlýöinn allt fram í
dauða á krossi.
En hvernig leiö lærisvein-
unum? Þeim leið mikið illa.
Fyrir þeim var krossfestingin
alver ósigur, öllu var lokið. Þeir
höföu gengiö til einskis í fylgd
meistara síns. Þeir voru hrædd-
ir.
En þetta breyttist skyndi-
lega. A páskadagsmorgni gerö-
ist undriö mikla. Jesús reis upp
frá dauöum. Og þannig auglýsir
hann sigur sinn yfir dauöan-
um og því illa eitt skipti fyrir öll.
Hann birtist lærisveinum sínum
aftur og aftur og síöast yfir 500
manns. Og þaö sést best á
því hvaö lærisveinarnir breytt-
ust. Þessir óttaslegnu menn, serr
höföu lokaö sig inni af ótta viö
þá sem tekiö höföu meistara
þeirra af lífi, tóku aö prédika af
krafti. Og hvaö prédikuöu þeir?
Völdu þeir fallegustu dæmisög-
ur Jesú eöa eitthvaö af því
sem hann haföi sagt. Nei, þeir
blátt áfram prédikuðu Krist,
þennan sem aö mati allra haföi
tapaö. Þeir prédikuöu um
krossdauöa hans og upprisu.
Þó ekki væri annaö en
þetta, þá væri þaö nóg til þess
aö sýna þaö svart á hvítu aö
Jesús var lifandi. Þaö heföi
veriö algerlega vonlaust aö
ætla sér aö halda nafni hins
krossfesta á lofti ef menn heföu
ekki vitaö betur.
Hann var sannarlega upp-
risinn, þaö fór ekki milli mála.
Og þessi sigurvissa hinna fyrstu
lærisveina breiddist út um alla
heimsbyggðina meö ótrú-
legum hraöa. Og enn er þessi
gleöiboöskapur aö festa rætur
víösvegar um hinn byggöa
heim, því þaö fylgir honum
kraftur og líf.
„Ég er upprisan og lífið, sá
sem trúir á mig mun lifa þótt
hann deyi“. Þannig talaöi Jesús
og þetta er í gildi enn í dag.
í þessari trú er gott aö lifa
og gott aö deyja. Enginn
boöskapur hefur veitt eins mikla
huggun og gefiö jafn mörgum
friö. Enda er þessi boðskapur
aö ofan, frá almáttugum Guöi
og hann er ætlaöur öllum
mönnum.
Guö gefi aö boöskapurinn
um hinn upprisna fái enn á ný
aö hljóma yfir heimsbyggðina á
þessum páskum mörgum til
blessunar.