Morgunblaðið - 17.10.1980, Side 17

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 17. OKTÓBER 1980
17
lögur
emdir
íað gildi sitt
n«fndinni einnig ætlað það hlut-
verk að rannsaka og kanna mögu-
leika á samvinnu við erlenda
aðila, þar sem við þurfum á að
halda. Hér hlýtur ýmislegt að
koma til greina. Gæti það verið á
sviði tækni, þar sem við hefðum
ekki áður aflað okkur nægilegrar
reynslu. Það gæti verið nauðsyn-
legt að koma á samvinnu við
erlenda aðila um sölu og mark-
aðsmál. Þá getum við ekki komið
upp stóriðju nema með fjármagni
erlendis frá í einu eða öðru formi.
Eignaraðild íslendinga að stór-
iðjufyrirtækjum og samstarfs-
samningar við útlendinga um önn-
ur atriði hljóta að ráðast af eðli
máls og aðstæðum á hverjum
tíma. Margvíslegir kostir geta því
komið til greina. En rétt er að
stefna að því með samningum, að
íslendingar eignist stóriðjufyrir-
tækin í landi sínu, eftir því sem
tímar líða og þeim vex fiskur um
hrygg.
A grundvelli þessara athugana
og rannsókna er gert ráð fyrir að
nefndin geri tillögur um stór-
iðjuframkvæmdir, sem hagkvæmt
þykir að stofna til. í tillögum
nefndarinnar á þá að kveða á um
eignaraðild nýrra fyrirtækja,
fjármögnun, orkuöflun og orku-
verð og önnur rekstrarskilyrði svo
og staðsetningu iðjuvera. Við
staðsetningu stóriðjufyrirtækja
þarf að taka mið af byggðastefnu,
þar sem lögð verði áhersla á
arðbær atvinnufyrirtæki. Við upp-
byggingu stóriðju verður enn
fremur að taka tillit til umhverfis
og vistkerfis, þannig að sem allra
minnst röskun verði á þessu sviði.
Enn fremur þurfa mengunarvarn-
ir að vera í samræmi við ströng-
ustu kröfur.
Það leiðir af hlutverki nefndar-
innar, að henni verður nauðsyn að
leita til ýmissa aðila til aðstoðar
við sig. Er þar bæði gert ráð fyrir
innlendum og erlendum aðilum,
sem hafa sérþekkingu á þeim
málum sem varða störf nefndar-
innar. Fyrir þessu er gert ráð í
tillögu þessari og opinberum aðil-
um hér á landi gert skylt að veita
nefndinni hverjar þær upplýs-
ingar sem hún óskar.
Frá heilbrigðisþingi á Hótel Loftleiðum. Davíð A. Gunnarsson i ræðustóli. Liésm Emi|í»
Heilbrigðisþing ræðir stefnumörk-
un í 13 erindum og 10 starfshópum
STEFNUMÖRKUN í heilbrigð-
ismálum og stefnumörkun i
heilsugæslumálum er viðfangs-
efni heilbrigðisþings þess, sem
sett var á Hótel Sögu í gær. En
þar munu 200 fulltrúar fjalla í
tvo daga um þessi mál i 13
fyrirlestrum og 10 starfshópum.
Jón Ingimarsson, skrifstofu-
stjóri í heilbrigðisráðuneyti, gerði
fyrir hönd starfshóps þess um
heilbrigðismál, sem undirbúið hef-
ur ráðstefnuna, grein fyrir tilefni
hennar. Benti á að á þessu þingi
væru einmitt teknir til umfjöllun-
ar þeir þættir heilbrigðisþjónust-
unnar, sem menn greinir einna
mest á um, þ.e. hverjir eigi að reka
sjúkrahús og hverjir stjórna þeim,
hvaðan og hvernig rekstrarfjár-
magn eigi að koma og hver skuli
vera verkaskipting sjúkrahúsanna
bæði innan tiltekinna svæða og á
landinu. Og í sambandi við heilsu-
gæsluna voru rædd verkefni og
rekstur þess þáttar, ásamt
verkaskiptingu innan heilsugæslu
og milli hennar og sjúkrahúsa. En
inn í þá umfjöllun hlyti að fléttast
umræða um fjármögnun og hver
hlutur ríkis og sveitarfélaga eigi
að vera í heilsugæslu. Val á
fyrirlesurum væri við þetta miðað,
en fyrrnefndum starfshópi hefði
auk þess að halda þetta þing verið
falin þrjú verkefni: að gera áætlun
um byggingu heilbrigðisstofnana
skv. 33. gr. laga um fyrirkomulag
heilbrigðisþjónustu, að semja
reglugerð skv. 19. gr. laga um
fyrirkomulag heilsugæslu og loks
að gera tillögu að reglugerð skv. 24
gr. sömu laga um fyrirkomulag og
flokkun sjúkrahúsa. Væri unnið
að hverju þessara verkefni í 3ja
manna nefndum innan hópsins.
I ávarpi, sem Svavar Gestsson,
heilbrigðis- og tryggingamálaráð-
herra flutti, kom m.a. fram hið
mikla umfang heilbrigðismála.
Kvað hann heildarútgjöld til heil-
brigðismála í ár 105 milljarðar
króna og hefðu þau hækkað jafnt
og þétt frá 1971. Sagði ráðherra að
í byggingu væru 11 sjúkrahús og
hjúkrunarheimili auk heilsu-
gæslustöðva. Arlegur rekstrar-
kostnaður væri talinn verða 20
milljarðar króna, 20% hækkun á
þessu ári. Nefndi hann þær bygg-
ingar, sem í gangi eru: Geðdeild
Landspítala, B-álmu Borgarspít-
ala, Fjórðungssjúkrahúsin á Isa-
firði, Akureyri og í Neskaupstað,
sjúkrahúsin á Selfossi og í Kefla-
vík, hjúkrunarheimilin í Ólafs-
firði, Seyðisfirði og Kópavogi.
Að ávarpi ráðherra loknu hófst
flutningur erinda. Um stjórnun
sjúkrahúsa og rekstraraðila töl-
uðu Davíð Á. Gunnarsson, for-
stjóri Ríkisspítalanna, Adda Bára
Sigfúsdóttir, borgarfulltrúi og
Hjördis Antoosdóttir starfsmaður
á borgarspítala. Næsti þáttur
fjallaði um fjármögnunarfyrir-
komulag, daggjöld eða fasta
fjárhagsáætlun. Flutti erindi um
það Sigurður Þórðarson og Ólafur
Örn Arnarson yfirlæknir og voru
ekki á einu máii um áhrif niður-
fellingu daggjalda (en erindi
þeirra verða birt sérstaklega í
blaðinu á laugardag). Verkaskipt-
ing sjúkrahúsa og framtíðarupp-
bygging sjúkrahúsakerfisins var
næst á dagskrá. Um það fluttu
erindi Daníel Daníelsson, læknir á
Selfossi, Skúli Johnsen borgar-
læknir og Páll Gíslason, læknir.
Þrjú erindi voru flutt um fyrir-
komulag þjónustu og verkaskipt-
ingu heilsugæslustöðva af Guð-
rúnu Marteinsdóttur M.Sc. lektor
við Háskóla íslands, Gísla Auð-
unssynj lækni á Húsavík og Leifi
Dungal lækni. Og loks var fjallað
um rekstur heilsugæslunnar í 2
erindum, þeirra Kristófers Þor-
leifssonar, héraðslæknis í Ólafsvík
og Ólafs Jónssonar, fræm-
kvæmdastjóra í Kópavogi.
Eftir hádegisverðarhlé tóku
starfshópar til starfa.
Suffian Koroh atvinnumálaráðherra í Sabah-héraði í Malasiu:
Okkur var sagt að Island væri
eitt af beztu löndum heims
Suffian Koroh atvinnumálaráðherra Sabah-héraðs i Malasiu og
Johan M. Padsian aðalritari menningarmálasambands héraðsins.
I.josmynd Mbl. Emilia.
NÝLEGA voru hér á landi í
óopinberri heimsókn atvinnu-
málaráðherra Sabah-héraðs i
Malasiu, Suffian Koroh og Jo-
han M. Padasian. aðalritari
menningarmálasambands
Sabah. Tilgangurinn með för
þeirra var að kynna sér starf
Samvinnuhreyfingarinnar og
fiskveiðar. Blaðamaður Mbl.
ræddi við þá og fræddu þeir
hann nánar um heimsóknina:
„Við komum frá Sabah-héraði
í Malasíu, sem er næststærst
hinna 13 héraða landsins, tæp-
lega 50 þúsund ferkílómetrar og
íbúar eru 1,1 milljón og aðallega
af fjórum kynþáttum. Helztu
atvinnuvegir eru landbúnaður,
fiskveiðar, olíuvinnsla og ýmiss
konar iðnaður. Við flytjum með-
al annars út kakó, pálmaolíu,
gúmmí og brennsluolíu, sem er
mjög hentugt í flugvélabenzín og
eigum nokkur viðskipti við
Saudi-Arabíu og Kuwait. Veð-
urfar er ákaflega þægilegt, eða
tæplega 30 gráðu hiti allan
ársins hring."
Hvernig stendur á heimsókn
ykkar hingað?
„Við eigum íslenzkan vin, sem
er þyrluflugmaður hjá okkur og
flýgur mikið með okkur um
landið. Hann sagði okkur að
Island væri með beztu löndum í
heimi og við yrðum að koma
hingað. Það varð svo úr að þegar
tækifæri gafst drifum við okkur
og sjáum alls ekki eftir því.
Annars var megin tilgangurinn
að læra af ykkur, sérstaklega um
uppbyggingu Samvinnuhreyf-
ingarinnar og fiskveiðar," sagði
Koroh. „Ég er formaður beggja
þessara þátta í Sabah-héraði en
við vinnum mikið að þessari
uppbyggingu þar, en hún er
skammt á veg komin. Við höfum
heimsótt Sigurð Markússon hjá
Sambandinu og hann veitti
okkur margvíslegar upplýsingar
sem eflaust eiga eftir að koma
okkur til góða. Ég er mikill
áhugamaður um hvers kyns
samvinnu og samvinnuhreyfingu
til uppbyggingar atvinnulífsins
og menntunar og skipulagn-
ingar. Við viljum mennta fólkið
til þess að það geti sjálft stjórn-
að og skipulagt vinnu sína og
unnið að nauðsynlegum framför-
um. Við höfum hitt Steingrím
Hermannson sjávarútvegsráð-
herra og var það mjög ánægju-
legur og fróðlegur fundur.
Við heimsóttum líka Hampiðj-
una og skipasmíðastöðvar og
kynntumst þar mörgu nýju og
nytsamlegu. Við erum mjög
stutt komnir í fiskveiðimálun-
um, eins og er stundum við
aðeins strandveiðar á fremur
frumstæðan máta, en ætlunin er
að reyna að auka aflann með
kennslu og nýjungum, en fara
verður mjög hægt í sakirnar svo
ð gömlu fiskimennirnir geti
fylgst með, en heltist ekki úr
lestinni. Síðan er ætlunin að
koma upp fiskveiðiskóla fyrir
yngri mennina, þar sem þeim
verði kenndar nýjungar við fisk-
veiðarnar og þá reynt að nýta
djúpmiðin betur. Það er meira
en nóg af fiski við strendur
landsins, en okkur vantar kunn-
áttu og tæki til að veiða hann.
Við höfum lært mjög mikið af
ferðinni og höfum hugsað þann
möguleika að fá ráðgjafa og
leiðbeinendur héðan, bæði til að
kenna og hafa umsjón með
mótun fiskveiðistefnunnar. En
það er viðkvæmt mál að fara út í
verulegar tækninýjungar, við
viljum ekki að þær skemmi fyrir
strandveiðinni. Þetta er ný
tækni, sem fólk er ekki alveg
tilbúið til að taka við og því
verðum við að fara varlega og
þörfnumst því aðstoðar utan frá.
Þetta hefur verið okkur ein-
staklega ánægjuleg ferð, við höf-
um séð margt nýtt og lært mikið
og hefur Pétur Thorsteinsson
sendiherra verið okkur til ómet-
anlegrar aðstoðar meðan á dvöl-
inni hér hefur staðið og svo vel
hefur okkur líkað hér, að miklar
líkur eru á því að við komum
aftur,“ sögðu þeir félagar að
lokum.