Morgunblaðið - 18.10.1980, Page 30

MYNDLIST:
30
MORGUN
MYNDLIST:
,Formid d króknum
höfðaði til mínu
- segir
Magnús
Kjartansson
sem nú sýni
í Djúpinu
Magnús Kjart-
ansson við eitt
verka sinna i
Djúpinu: ,Oft
óska ég þess með
sjálfum mér að
myndirnar minar
væri eins hvunn-
dagslegar og eðli-
le«ar og kassi i
Faxaskáia.1*
Nú stendur yfir í Djúpinu við
Hafnarstræti sýning Magnúsar
Kjartanssonar á málverkum og
silkiprenti.
— Þetta er bara mín vinna í
u.þ.b. tvö ár eða brot af henni, sagði
Magnús, — ég er að vinna með
tækni sem ég hef ekki verið með
áður, er hættur að klippa í bili —
það tók 5 ár og gott að breyta til. í
staðinn reyni ég að nota ljósmyndir
í svokallaðri silkiprenttækni, þar
sem filmurnar eru settar á ramma
og síðan þrykkt eða skafið yfir á
myndina, svipað og gert er í tekst-
iltækni. Það er fremur lítið um að
þessi tækni sé notuð hérna, enda er
hún dýr. Ég vona að mér takist að
þoka þessu áfram, er opinn fyrir
öllu svona tæknilegu.
Enjfinn symból-
ismi í þessu
Hafnarkrókurinn er þarna alls
staðar. Það er oft árátta hjá
myndlistarmönnum að vera með
sömu mótívin og sjá á þeim og
sjálfum sér sífellt nýjar hliðar.
Krókinn fann ég í pappírsrúllu inni
í Kassagerð. Formið höfðaði til
mín, það er dularfullt og kröftugt.
Ég lét mynda hann í mátulega
rólegu umhverfi og notaði í mynd-
irnar. Það er enginn symbólismi í
þessu hjá mér. Ég var búinn að
vinna lengi í pappír og þarna var
hann, krókurinn.
Eitthvað hrátt og
verklegt við þetta
Ég labba oft inn í pakkhúsin við
höfnina og virði fyrir mér kassa-
stæðurnar, dráttarvagnana og
vörubílana, það er eitthvað hrátt og
verklegt við þetta. Oft óska ég þess
með sjálfum mér að myndirnar
mínar væru eins hvunndagslegar og
eðlilegar og kassi í Faxaskála.
Fólk á bágt með að skilja hvaða
erindi hversdagslegir hlutir eigi í
mynd. Það vill sjá t.d. eins og eina
Esju og hafa hana í hæfilegri
fjarlægð. En ég hef ekki sagt skiíið
við krókinn ennþá. Það hafa ótal-
margir verið mér hjálplegir í sam-
bandi við tæknilegu hliðina, og er
ég þeim þakklátur fyrir það. Maður
hefur orðið að snapa þetta hér og
þar.
\ Ljósm. Emilia.
Nokkrir aðstandendur Nýlistasafnsins, f.v.: ólafur Lárusson, Guðjói
Ketiisson, Níels Hafstein, Ásta Ólafsdóttir og Gylfi Gislason.
MYNDLIST:
Hollensk sýning
í Nýlistasafninu
UM ÞESSAR mundir stendur yfir í
Nýlistasafninu, Vatnsstíg 3, hol-
lenzk myndlistarsýning sem ber
heitið VIDD Á PAPPIR. Það er
hollenzka menntamálaráðuneytið
sem hefur útbúið þessa sýningu í
því skyhi að kynna það helzta sem
er að gerast í skúlptúr í Hollandi
um þessar mundir.
Nýlistasafnið er sjálfseignar-
stofnun sem félag hefur verið
stofnað um að reka. Að sögn
aðstandenda þessarar sýningar eiga
margir mikilhæfustu listamenn
Hollendinga á sviði höggmynda- og
skúlptúrlistar verk á þessari sýn-
ingu en hún hefur á undanförnum
árum farið víða um lönd. Meðal
höfunda á sýningunni má nefna:
Theo Kuypers, Krijn Giezen, Johan
Claassen, Cornelius Rogge, David
van de Kop og Douwe Jan Bakker,
sem allir teljast í fremstu röð
hollenzkra myndlistarmanna. Á
sýningunni leitast listamennirnir
við að túlka hugmyndir sínar á
tvívíðum fleti, þó þær séu þrívíðar í
eðli sínu — takmark þeirra á
þessari sýningu er ekki áþreif-
anleikinn í efninu heldur fremur að
beina skynjun áhorfandans að upp-
runa þess sem gerir mynd áþreif-
anlega.
Jonkher Mr. E. Röell, sendi-
fulltrúi við sendiráð Hollands í
London, afhenti sýninguna fyrir
hönd hollenzka menntamálaráðu-
neytisins en Ingvar Gíslason
menntamálaráðherra opnaði sýn-
inguna.
Sýningin VÍDD Á PAPPÍR
stendur yfir til 16. nóvember og er
opin virka daga frá kl. 16 til 20 en
um helgar frá kl. 14 til 20.
Sigrið ur Björnsdó ttir sýnirlandslagsmyndir
r y
Sigriður Björnsdóttir við þrjár af myndum sinum á sýningunni i
Listmunahúsinu: „Skapandi list örvar hugmyndaflugið, og svo
sannarlega þurfum við hugmyndaflug til að leysa okkar vandamál."
í DAG opnar Sigríður Björns-
dóttir sýningu í Listmunahúsinu
við Lækjargötu. Þar sýnir hún
70 landslagsmyndir sem hún
hefur gert á þessu og síðasta ári
og 7 afstraktmyndir frá 1960—
70.
Sigríður Björnsdóttir er fædd
að Flögu í Skaftártungu árið
1929. Hún lauk myndlistarkenn-
araprófi frá Myndlista- og hand-
íðaskóla íslands árið 1952 og
stundaði framhaldsnám í upp-
byggjandi meðferð með skap-
andi starfi (art therapy) í Lon-
don frá 1953—56, m.a. á The
Hospital for Sick Children og
The Maudesley Hospital, svo og í
Kaupmannahöfn á Dronning
Louises Bornehospital 1956—57.
Sigriður hefur haldið margar
einkasýningar, bæði hériendis og
erlendis og tekið þátt í samsýn-
ingum. Þá hefur hún farið í
námsferðir víða um lönd og
stundað myndlistarkennslu hér
heima og erlendis, á almennum
sjúkrahúsum, geðsjúkrahúsum
og í sérskólum.
Sýning Sigríðar Björnsdóttur í
Listmunahúsinu stendur í þrjár
vikur.
Þetta er allt til
í náttúrunni
— Þetta hefur mikið breyst
hjá mér, sagði Sigríður. — Ég
var í afstraktinu í 20 ár. Nokkrir
vinir mínir í myndlistinni, bæði
innlendir og erlendir, bentu mér
á að það væri mikið af landslagi
í afstraktmyndum hjá mér. Eg
hafði ekki áttað mig á þessu, en
skiljanlegt er það þar sem ég er
sveitastelpa, ólst upp úti í nátt-
úrunni og drakk í mig áhrifin frá
umhverfinu. En svo er hitt að
það er alltaf landslag í afstrakt-
inu, þetta er allt til í náttúrunni.
Gaman að glíma
við smámyndir
— Ég mála með akríllitum en
nota sömu tækni og með olíu.
Vinn beint og „spontant", svo að
akrílið hentar mér vel, það
þornar fljótt og maður fær
samfellda framvindu í vinnuna,
þarf ekki að rjúfa hana. Ég hef
óskaplega gaman af því að glíma
við smámyndir og reyna að gera
þær eins áhrifamiklar og stórar.
Ég held að það hafi tekist hjá
mér. Ekki þar með sagt að ég
hafi sagt skilið við stóra „form-
atið“.
Þörf á skapandi afli
— Ég finn fyrir því að við
lifum á miklum breytingatím-
um. Listamaðurinn getur ekki
leyft sér að loka sig inni í
vinnustofu sinni, hann verður að
taka afstöðu, gera upp við sig,
hvað listin getur lagt af mörk-
um.
Ég tengi þetta allt myndlist-
inni. í heimi verslunaræðis þar
sem neytendapakkningar svipta
manneskjuna möguleikanum á
að finna til sín sem einstaklings,
þar er þörf á skapandi afli.
Manneskjan líður fyrir að fá
ekki að njóta sín, enda eru allar
geðdeildir fullar og unglingar
lenda í afbrotum og félagslegum
þrengingum. Eina ráðið til að
mannkynið lifi af er að hjálpa
einstaklingnum til að finna sig.
Skapandi list örvar
hugmyndaflugiÖ
— Myndlistin hefur sýnt að
hún getur hjálpað í þessu efni.
Ég bendi t.d. á hverju tilrauna-
fangeisið í Glasgow hefur áork-
að. í skólum skapa vélrænir
kennsluhættir námsleiða og
uppistand. Þar getur myndlistin
dregið úr firringunni og vél-
mennskunnni. Danskur sálfræð-
ingur, Knud Rasmussen, hefur
bent á að áríðandi sé fyrir
langskólafólk að hafa skapandi
starf með höndum, jafnframt
bóknáminu, og efla þannig hug-
myndaflug sitt, annars hætti því
til að staðna, missa sköpunar-
máttinn og endurvarpa aðeins
því sem það tekur við. Skapandi
list örvar hugmyndaflugið og svo
sannarlega þurfum við hug-
myndaflug til að leysa okkar
vandamál.
TÓNLIST:
Tónleikar í Bústaöakirkju
Til styrktar
Afríkuhjálp
Rauóa
krossins
Annað kvöld kl. 20.30 hefjast í
Bústaðakirkju tónleikar sem
haldnir eru til styrktar Afríku-
hjálp Rauða kross íslands. Á
tónleikunum koma fram þau
Gunnar Kvaran cellóleikari,
Guðni Þ. Guðmundsson organleik-
ari og Ingveldur Hjaltested söng-
kona.
Ingveldur hlaut menntun sína
hjá Þuríði Pálsson við Söngskól-
ann í Reykjavík, auk þess sem hún
stundaði framhaldsnám í Eng-
landi og Þýskalandi. Hún hefur
haldið tónleika víða hér á landi og
á Norðurlöndum, og er nú nýkom-
in frá Bandaríkjunum, þar sem
hún kom fram á degi Leifs Eiríks-
Gunnar Kvaran cellóleikari
sonar í Philadelphia, en þangað
var hún boðin af íslendingafélag-
inu þar. Þá hélt hún einnig
söngskemmtun í Washington, D.C.
Guðni Þ. Guðmundsson organ-
leikari nam við Tónlistarskólann í
Reykjavík, og auk þess við tónlist-
arskólann í Kaupmannahöfn, þar
sem hann lauk prófi í orgelleik.
Hann var ráðinn organisti við
Bústaðakirkju árið 1976.
Gunnar Kvaran cellóleikari
stundaði nám við Tónlistarskól-
ann í Reykjavík, hjá Einari Vig-
fússyni við Tónlistarháskólann í
Kaupmannahöfn, hjá Erling Blön-
dal Bengtsson og loks hjá Reine
Flachot í Basel og París. Hann
hefur haldið tónleika víða um
lönd. Hann hefur verið ráðinn
kennari í cellóleik við Tónlistar-
skólann í Reykjavík til vors.
Gunnar hefur áður leikið á tón-
leikum, sem haldnir hafa verið til
styrktar svipuðum málefnum og
hér um ræðir, t.d. kom hann fram
oftar en einu sinni í Danmörku á
vegum flóttamannahjálparinnar
þar í landi í fyrra, til styrktar
fljóttamönnum.