Morgunblaðið - 17.06.1981, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 17. JÚNÍ1981
51
HERÓÍN
Tízkulyf efri millistéttarinnar í Kaliforníu
Heróín er ekki nýtt af nálinni,
en til skamms tíma hefur út-
breiðsla þess verið mjög tak-
mörkuð og hefur orðið eitt valdið
skelfingu meðal almennings og
jafnvel þeirra sem neyta ann-
arra vímugjafa svo sem mari-
juana, LSD og kókaíns. Nýlega
hefur orðið mikil aukning á
heróinneyslu hér vestur í Kali-
forníu og er lyfið orðið nokkurs
konar tiskulyf hjá þeim sem
næga peninga hafa til að sóa í
slíka „skemmtiiðju". Kókaín er
nú svo algengt að það þykir ekki
eins eftirsóknarvert og áður,
þegar svo að segja ógerlegt var
að komast yfir það. Heróínið
hefur tekið við sem stöðutákn af
kókaíninu vegna þessa, og eins
að það er mikið dýrara. Eitt
gramm af kókaíni kostar 80—
100 þúsund krónur (gamlar) en
eitt gramm af heróíni frá 200—
500 þúsund krónur (gamlar).
Einn meginmunur er á notkun
heróínsins nú og áður og er hann
sá, að hinir velefnuðu borgarar,
sem neyta þess, sprauta því ekki
i æð, heldur sjúga það upp í nefið
eða reykja. Ahrifin eru því ekki
eins sterk og hættan af lyfinu
minni þegar þess er neytt á
þennan hátt. Þó er aðeins um
stigsmun að ræða en ekki eðlis-
muaen því miður eru þeir of fáir
sem gera sér grein fyrir því.
Það er ekkert launungarmál
að þessar nýju neysluaðferðir
urðu vinsælar í Víetnamstríðinu.
í Víetnam var heróín ódýrt og
auðvelt var að komast yfir það.
Aftur á móti var erfiðara að
ferðast með hin nauðsynlegu
áhöld sem þurfti til að sprauta
því í æð. Þess vegna fundu menn
upp hinar nýju aðferðir.
Eiturlyfjalögreglan i Los Ang-
eles segist samt ekki verða mikið
vör við heróín. Virðast lyf eins
og kókaín og PCP (englaryk)
koma mun meira við sögu hjá
yfirvöldum en heróínið. Vilja
talsmenn lögreglunnar halda því
fram að heróínneysla sé á und-
anhaldi.
Undanfarna tvo áratugi hafa
fjölmiðlar fjallað mikið um
notkun lyfja eins og marijuana,
LSD og kókaíns. Vilja sumir
halda því fram að fjölmiðlarnir
hafi stórlega ýkt vandann sem af
neyslu þessara lyfja stafaði. En
hvað heróín varðar, sniðganga
fjölmiðlar og yfirvöld algerlega
þá breyttu þróun sem hefur átt
sér stað í meðferð og neyslu
þess.
Skýringin er að öllum líkind-
um sú að fjölmiðlar og yfirvöld
vitna til tölfræðilegra rann-
sókna og skýrslna, en efri milli-
stéttar-heróínneytandinn kemur
yfirleitt ekki fram á neinum
slíkum skýrslum. Yfirleitt lenda
neytendur á slíkum skýrslum af
tvenns konar orsökum. í fyrsta
lagi ef þeir eru handteknir og
komast þannig undir hendur
lögreglunnar. í öðru lagi ef þeir
fara sjálfviljugir í meðferð hjá
ríkisspítölum eða stofnunum.
Hinn velefnaði neytandi lendir
yfirleitt ekki í höndum laganna
þar sem hann þarf ekki að kaupa
lyfið af okursala á fjölförnu
götuhorni. Hann hefur sín sér-
sambönd sem eru tiltölulega
örugg. Sömuleiðis fer þessi sami
neytandi ekki á ríkisspítala til
meðferðar. Ef hann leitar með-
ferðar, þá er það hjá einkaaðil-
um. Af þessum fyrrgreindu
ástæðum er ekki mikil von til að
geta fylgst með útbreiðslu lyfs-
ins hjá þessum þjóðfélagshópi,
og er ógerlegt að segja til um
hversu algengt heróín er meðal
þessarar stéttar, en þeir sem til
þekkja fullyrða hins vegar að
neyslan sé meiri en nokkurn
gruni.
Heróínið kemur aðallega frá
þremur stöðum, Mexíkó, Suð-
austur-Asíu og Miðausturlönd-
um. Hinar þrjár mismunandi
tegundir sem koma frá þessum
svæðum nefnast brúnt mexík-
anskt heróín, kínahvítt og persn-
eskt. Tvær fyrrnefndu tegund-
irnar eru aðallega í duftformi en
perskneskt heróín er i litlum
molum. Hið mexíkanska er ódýr-
ast og því algengast, en það
persneska er dýrast og jafn-
framt hættulegast.
Lögreglan berst árangurslítilli
baráttu við eiturlyfjasmyglara
og kvartar yfir mannfæð og eins
því að yfirvöld í þeim löndum
sem heróínið er framleitt séu
ekki samvinnuþýð og vilji lítið
gera til að stemma stigu við
framleiðslu lyfsins.
Það sem veldur hvað mestum
áhyggjum varðandi þessa aukn-
ingu á neyslu heróíns meðal efri
millistéttarinnar er að hún muni
breiðast út til annarra þjóðfé-
lagshópa, því að ekkert lyf er
meira vanabindandi og hættu-
legra en heróín. Lögreglan óttast
einnig að ýktar frásagnir fjöl-
miðla yfirleitt, á áhrifum, út-
breiðslu og afleiðingum skað-
minni lyfja, geti leitt til þess að
þegar reynt verður að sporna við
neyslu jafns skaðsams lyfs, sem
heróín er, þá muni aðvaranir
þeirra ekki teknar til greina.
Aðalfundur
Félags pípu-
lagningameistara
AÐALFUNDUR Félags pípu-
lagningameistara árið 1981
var haldinn fostudaginn 8. maí
sl.
Formaður félagsins, Axel
Bender, setti fundinn og skipaði
Sigurð Grétar Guðmundsson og
Stefán Jónsson fundarstjóra.
Formaður flutti síðan skýrslu
stjórnar og ber hún með sér
mikið starf á sl. ári.
Á vegum stjórnarinnar hefur
verið starfandi menningar- og
fræðslunefnd undir forustu
Stefáns Jónssonar og hefur hún
séð um kynningarferðir í ná-
grenni Reykjavíkur og fræðslu-
fundi þar sem fjölhæfir menn
hafa flutt erindi um ýmsa þætti
pípulagna, svo og önnur áhuga-
verð málefni.
Sl. sumar kom til okkar í
heimsókn hópur sænskra pípu-
lagningameistara og eigin-
kvenna þeirra samtals 46
manns. Auk bygginga í Reykja-
vík, voru þeim sýndar fjar-
varmaveitur í Reykjavík og
Svartsengi. Forráðamenn Sví-
anna væntu þess að geta endur-
goldið heimsóknina sem fyrst.
Stjórn félagsins var endur-
kosin, en hana skipa: Axel
Bender, formaður, Bjarni Guð-
brandsson, varaformaður,
Tryggvi Gíslason, ritari, Elvar
Bjarnason, gjaldkeri, Einar
Guðmundsson, meðstjórn.
# S ,
hvílíkur munur.
Ajax þvottaefni losar bletti og óhrei
forþvotti. Það er sama hvort uni
hvítan, mislitan eða mjög viðkvæm
sama hvaða hitastig er notað eða þvottasti|
Ajax skilar tandurhreinum og blettalausum
þvotti.
Ajax lágfreyðandi þvottæ
fyrir allan þvott