Morgunblaðið - 09.10.1981, Qupperneq 17
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 9. OKTÓBER 1981
Loðnuverð þarf að lækka um 30%:
„Útilokaö að halda veiðunum
áfram við núverandi skilyrði44
segir Kristján
Ragnarsson
EF EKKI verða gerðar sérstak-
ar ráðstafanir á næstunni er
ljóst, að ekki verður gengið frá
nýju loðnuverði í bráð, þar sem
málið er nú talið óleysanlegt
innan Verðlagsráðs sjávarút-
vegsins. Loðnuverksmiðjurnar
hafa verið reknar með um 11%
halia frá því að siðasta verð-
ákvörðun var tekin og í raun
lítur dæmið enn verr út nú, þar
sem söluverð hefur lækkað í
dollurum. en allir mjöl- og lýs-
issamningar eru gerðir í dollur-
um.
Þegar síðasta loðnuverðs-
ákvörðun var tekin var miðað við
að 8 dollarar fengjust fyrir
hverja proteineiningu mjöls og
400 dollarar fyrir lýsistonnið.
Var því gert ráð fyrir að afurða-
verðmætið fyrir hvert tonn yrði
880 kr. Nú er verð á mjölmörkuð-
um ekki hærra en 7 dollarar fyrir
proteineininguna og 360 dollarar
fyrir lýsistonnið, sem þýðir að
ekki fást meira en 728 krónur í
afurðaverðmæti fyrir tonnið, en
það er um 150 krónu lækkun á
tonn. Þá er vitað að við síðustu
loðnuverðsákvörðun voru verk-
smiðjurnar skildar eftir með
fyrirsjáanlegan hallarekstur allt
að 11%. Meðal annars voru verk-
smiðjurnar látnar bera þennan
haila vegna allra yfirborgananna
sem áttu sér stað á síðustu
loðnuvertið, að því er Morgun-
blaðinu var tjáð í gær.
Að sögn Kristjáns Ragnars-
sonar, formanns Landssambands
ísl. útvegsmanna, þá þarf hrá-
efnistonnið að fara úr 450 kr.
niður í 300 kr. ef verksmiðjurnar
eiga að geta haldið áfram rekstri
og haldið yrði áfram með 11%
hallarekstur. Var farið fram á
það við ríkisstjórnina að hún
ábyrgðist 60 millj. kr. lán fyrir
Verðjöfnunarsjóð, þannig að
hægt yrði að greiða svipað verð
og nú, en neikvætt svar fékkst.
HÞað er gjörsamlega útilokað
fyrir útgerðina að halda þessum
veiðum áfram, ef hráefnisverð
verður lækkað um 30%,“ sagði
hann.
„Nú er svo komið að málið er
óleysanlegt í Verðlagsráði sjáv-
arútvegsins, þar af leiðandi höf-
um við boðað til fundar með út-
gerðarmönnum loðnuskipanna á
morgun og verður þá tekin af-
staða til málanna," sagði Krist-
ján ennfremur.
Þó svo að verð á mjöli og lýsi
hafi lækkað í dollurum frá því að
síðasta verðákvörðun um loðnu-
verð var tekin, er ekki hægt að
segja að verð á helztu mjöl- og
lýsismörkuðunum hafi lækkað í
eiginlegum skilningi. Mest af því
mjöli og lýsi sem íslendingar
selja fer til Evrópulanda og þar
greiða menn fyrir afurðirnar í
eigin gjaldmiðli, sem síðan er
umreiknaður í dollara.
„Það er því ekki hægt að segja
að um verðfall á viðskiptamörk-
uðunum sé að ræða. Hér er frek-
ar um þjóðfélagslegt vandamál
að glíma, þar sem í sífellu er
reynt að haida í við dollarann,"
sagði Kristján Ragnarsson.
Meðalgengi íslenzku
krónunnar ekki breytt
Gengisbreytingar innan EBKlanda:
Dollar var hins vegar lækkaður um 0,7%
ÞEGAR gengi fjögurra gjald-
miðla landa innan Efnahags-
bandalags Evrópu var breytt í
vikunni, þ.e. þýzka markið og
hollenzka flórinan voru lækkuð
og franski frankinn og ítalska
líran voru hækkuð, var ákveðið
hér, að breyta ekki meðalgengi
íslenzku krónunnar.
Til að vegið meðalgengi ís-
lenzku krónunnar breyttist ekki,
þurfti að lækka gengi Banda-
ríkjadollars um sem nemur
0,7%, að sögn Ólafs Tómassonar,
hagfræðings í Seðlabanka ís-
lands.
Einstakar myntir hafa hins
vegar breyzt. Vestur-þýzka
markið hækkaði frá gengis-
skráningunni 2. október sl. til 5.
október um 2,26%, og hollenzka
flórinan hækkaði um 2,5% á
sama tíma.
Hins vegar lækkuðu
franski frankinn og ítalska líran
nokkuð.
17
*
I
k-
>
Ul
5Í
V)
ui
x
ffí
*
artlctft ty horcur c
w&lljr t't&lrus; has b'
Like to cö-nfirm at at
"c oiafsson sesured
UÍSSiOr. 1„ tM i.orjuwsudtí
♦»” WOUSM to *y attentton.
brítIsh .t:,n trtoay
by tatasnone that th» «.» t
curcrrrt
. I WCULð
sec
auörj.jyí
Ue waltirK} at xeftavik rarfeour cr naturtíay ?f-tr sef»te«t*er
arrived froð' et»§Land ready to take waUh ts> Qresn-.öfec. we
uL;J
vfhen we
had
arran$-#d that the two éngiish rewspapers traveLbirc with us wöutd
cay us oöLLitrs «00 for the t#o »etric tons of. fueL needed for the
tris. unfórtunately ths sfeío
«as r.ot thare wher •« arrivsd.
ior» Qunrarsscr vsry KlrdLy offeríd to acco^rodate waLLy \r the
sea oquarluf” untiu we couLtí arrangs áLternative transoort feut
we were forturatety able tc Laav* for gresriand or th* 2«tr
seote-Rfcer. th* wcrto wiLd vif* fur.d antí the rsoca wouLd very jRu.cn
Lik* to
thank lceLandalr ór gunnar tr.orcadsen ar-d tha. ícswarcic
ijoverr.mont «r fcunnar fcergsteiníicn ot the icelanöic coaaf cuaró
the iceLonc ösfarcs force tre captaír and crew of the tyr
aro everyons cLse sne sc kindLy helostí uS to
retease woLLy sucoessfuLLy. tnunks to treir heLö' waLLys chances
of survlvuL urs ncw vsry c.ood irdeec
I
v>
i'
tð
m
< i
H :
£
w
X
m
m
•<
I
Valli rostungur víðförli:
Brezku vernd-
ararnir þakka
veitta aðstoð
»
MORGUNBLAÐINU barst í
gær símskcyti frá Mark Car-
wardine, starfsmanni World
Wildlife Fund i Englandi, i til-
eíni af flutningi Valla rostungs
viðförla og skrifa Harðar
Ólafssonar hrl. í Mbl. vegna
þess máls. Skeytið er svohljóð-
andi i lauslegri þýðingu:
„Athygli mín hefur verið vak-
in á grein í Morgunblaðinu eftir
Hörð Ólafsson vegna flutnings
Valla rostungs. Ég staðfesti þess
vegna, að kl. 17.30 að brezkum
tíma, föstudaginn 25. september
sl., fullvissaði hr. Ólafsson mig í
símtali um að m.s. Guðrún
myndi bíða í höfninni í Keflavík
laugardaginn 26. september,
þegar við kæmum frá Englandi,
tilbúið til að fara með Valla til
Grænlands. Við höfðum gengið
þannig frá hlutunum, að brezku
dagblöðin tvö, sem ferðuðust
með okkur, myndu greiða 600
dollara fyrir þau tvö tonn af
olíu, sem þurfti til ferðarinnar.
Því miður var skipið þar ekki
þegar við komum.
Jón Gunnarsson bauð mjög
vinsamlega að skjóta skjólshúsi
yfir Valla í Sædýrasafninu
þangað til við gætum fundið
aðra flutningaleið, en við gátum
sem betur fer haldið för okkar
áfram til Grænlands þann 28.
september.
World Wildlife Fund og
RSPCA þakka hér með Flug-
leiðum, dr. Gunnari Thoroddsen
og íslenzku ríkisstjórninni, hr.
Gunnari Bergsteinssyni, for-
stjóra Landhelgisgæzlunnar, ís-
lenzka varnarliðinu og skipherr-
anum á v/s Tý, einnig öllum öðr-
um sem aðstoðuðu við að koma
Valla til heimahafanna. Með
þeirra hjálp eru lífsmöguleikar
Valla nú mjög góðir.
Mark Carwardine,
World Wildlife Fund.“
Korchnoi teygði sig of langt
ENN EINU sinni urðu Viktor Korchnoi á óútskýranleg
mistök í heimsmeistaraeinviginu í skák í Merano á Ítalíu.
Eítir að hafa náð að jafna taflið með svörtu eftir byrjunina
í fjórðu skákinni veikti Korchnoi stöðu sína er hann var í
leit að sóknarfærum. Karpov brá hart við, náði öruggu
frumkvaíði og hefur mjög góða vinningsmöguleika í bið-
stöðunni.
Það eru því miklar líkur á því að heimsmeistaranum
takist að auka forskot sitt upp i þrjá vinninga, en sem
kunnugt er vann hann tvær fyrstu skákirnar, en þeirri
þriðju lauk með jafntefli.
Breytingin sem varð í skákinni sést bezt aí viðbrögðum
áhorfenda í Merano. Bandaríski stórmeistarinn Robert
Byrne sagði eftir rúma 20 leiki: „Þeir hefðu átt að semja
fyrir tíu leikjum síðan, þeir eru að drepa okkur úr leiðind-
um.“ Stuttu síðar var komið annað hljóð í strokkinn, þá
voru flestir á því máli að Korchnoi hefði tekið of mikla
áhættu.
Ilvítt: Anatoly Karpov
Svart: Viktor Korchnoi
Petrovsvörn
1. e4 - e5, 2. RI3 - Rffi,
Þessi byrjun er kennd við
Petrov, sem var fremstur rússn-
eskra skákmanna um miðja síð-
ustu öld. Hún gengur einnig oft
undir nafninu Rússnesk vörn.
Korchnoi hefur afar sjaldan
beitt henni, síðast var það gegn
Karpov í sjöttu einvigisskák
þeirra í Moskvu 1974.
3. Rxe5 - d6,4. Rf.3 - Rxe4, 5.
d4 - d5,6. Bd3 - Be7,7.04) -
Rc6, 8. Hel - Bf5,
I áðurnefndri skák þeirra
Karpovs lék Korchnoi hér 8. —
Bg4 og lenti úti á hálum ís eftir
9. c3 - f5? !, 10. Db3 - 0-0, 11.
Rbd2!, enda tapaði hann skák-
inni um síðir.
- Bb5!?
I þekktri skák á milli þeirra
Kasparovs og Karpovs á móti í
Moskvu í vor varð framhaldið 9.
Rbd2 - Rxd2, 10. Dxd2 - Bxd3,
11. Dxd3 — 0-0, 12. c3 og hvítur
stendur örlítið betur. Leikur
Karpovs er athyglisverður, en
Korchnoi tekst engu að síður að
jafna taflið.
- Bffi,
Ónákvæmara var 9. — 0-0, 10.
Bxc6 — bxc6, 11. Re5, sbr. skák-
ina Timman — Portisch, Moskvu
SkáK
eftir MARGEIR
PÉTURSSON
í ár, og ef 11. — Dd6, þá 12. Bf4.
10. Rbd2
Eftir þennan leik getur hvítur
ekki vænst þess að fá verulegt
frumkvæði. Eðlilegt framhald af
síðasta leik hans var 10. Re5 —
Bxe5,11. dxe5 — 0-0 og staðan er
tvísýn.
- 0-0,11. Ríl - Re7, 12. c3 -
Rg6,13. Bd3
Þessum biskup hefur ekki tek-
ist að gera neinn usla á drottn-
ingarvængnum og nú víkur
Karpov honum til baka til stað-
festingar á því, að svartur hefur
jafnað taflið.
- Rdfi. 14. Bxf5 - Rxf5, 15.
Db3 - b6. 16. Db5 - a6. 17.
Dd3 - Dd7, 18. Rg3 - Rxg3,
19. hxg3 — a5.20. Bg5 — Bxg5,
21. Rxg5 - Híe8,
Hér áttu allir þeir sem fylgd-
ust með skákinni von á, að henni
lyki innan skamms með jafn-
tefli. Korchnoi sætti sig hins
vegar greinilega ekki við þau úr-
slit og fór nú að tefla til vinnings
upp á von og óvon.
22. b3 - Had8.23. Rf3 - Í6,24.
Rd2 - Kf7,
Skákinni hefði vafalaust lokið
strax með jafntefli, ef svartur
hefði sætt sig við framhaldið 24.
— Hxel+, 25. Hxel — He8.
Framhaldið teflir Korchnoi hins
vegar af hreinni fífldirfsku.
25. Rfl
- h5?
Korchnoi ofmetur möguleika
sína á kóngsvæng. í raun þjónar
þessi leikur þeim tilgangi einum
að stórskemma svörtu kóngs-
stöðuna.
26. Hxe8 - Hxe8, 27. Df3 -
IIh8. 28. Re3 - Re7, 29. Hel -
g6, 30. Df4 - Kg7. 31. g4!
Svörtum er nú refsað harðlega
fyrir ógætilega taflmennsku
sína. Ef 31. — hxg4, 32. Rxg4 —
Rf5, þá 33. Rxf6! og 33. - Kxf6
gengur ekki vegna 34. De5+. Að
auki hótar hvítur 32. g5, þannig
að svartur verður að grípa til
óvndisúrræða.
- g5,32. Df3 - hxgl. 33. Rxgl
- Dd6,34. g3 - c6, 35. c4!
Karpov saumar jafnt og þétt
að áskorandanum. Hótunin er
nú 36. c5, þannig að Korchnoi sér
sig knúinn til að veikja stöðu
sina enn meira en komið er.
- 15, 36. De3! - Rg6,
Hróksendataflið eftir 36. —
fxg4, 37. Dxe7+ — Dxe7, 38.
Hxe7+ — Kf8, 39. Hc7 er aug-
ljóslega vonlaust.
37. c5 - Dd8, 38. Re5 - bxc5,
39. Rxc6 - DÍ6, 40. De6! -
cxd4,
í endataflinu eftir 40. — Dxe6,
41. Hxe6 — cxd4 (41. — c4, 42.
Hd6!), 42. Rxd4 á svartur enga
von vegna slæmrar peðastöðu
sinnar.
41. Dxd5
í þessari stöðu fór skákin í bið.
Svo sem sjá má, er svarta staðan
afar losaraleg, en helsti mögu-
leiki Korchnois virðist felast í
biðleiknum 41. — d3, þó hann
dugi vart til að halda taflinu,
vegna 42. Rd4!