Morgunblaðið - 12.03.1982, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 12. MARZ 1982
41
HINIR SÍUNGU
heföi sætt sig viö úrskurö lækna
tryggingafélagsins, þá heföi hann
látiö dóm þeirra rætast. „Hann
sagði mér aö ég hefði gert einmitt
þaö, sem ég þurfti aö gera, til aö
bjarga lífinu. Nú vitum við aö þaö
er einmitt hægt aö styrkja hjartað
með því aö nota það.“
Áriö 1964 komst Cousins að því,
hvaða áhrif streita getur haft á lík-
amann. Þá var hann formaður
bandarísku sendinefndarinnar í
Moskvu um vandamál á sviöi
menningartengsla. Mánuöi eftir aö
hann kom heim frá fundunum viö
Rússa varö hann rúmfastur af
völdum þess sjaldgæfa mænu-
sjúkdóms, sem áður var nefndur.
„Læknarnir vissu ekki hvaö hafði
gerst, en ég gat litiö um öxl og séö
streituna og taugastríðið sem ég
haföi átt í. Ég hugsaöi sem svo, aö
neikvæöar tilfinningar gætu valdið
neikvæðum lífefnafræðilegum
„Ég hef
lært aö treysta
á mátt
mannshugans“
breytingum, en sýnt haföi veriö
fram á þaö, þá kynni hiö gagn-
stæða aö vera satt.“ Þótt á þeim
tima væri ekki fjallaö í vísindaritum
um áhrif jákvæöra tilfinninga á
efnabreytingar í líkamanum. Þá
beitti Cousins „ást, von, trú, hlátri
og lífsviljanum".
Hann segist hafa veriö þekktur
sem maöurinn, sem vann bug á
alvarlegum sjúkdómi meö því að
hlæja, „þaö er ekki satt. Mér þætti
afar illt, ef fólk héldi að þaö væri
nóg að horfa á gamlar gaman-
myndir. Það þarf aö taka tillit til
margra þátta. Hláturinn er aöeins
einn þeirra. Samband mitt viö
lækninn minn var mikilvægasti
þátturinn í sigri mínum á þeim
sjúkdómi. Góöur læknir finnur í
hvaöa eölisþáttum styrkur sjúkl-
ingsins er fólginn og styöur sjúkl-
inginn í aö virkja þá viö lækningu
hans á sjálfum sér.“
Þaö var einmitt þetta sem lækn-
ir Cousins gerði. Ein tilraunin, sem
gerö var til aö sanna góð áhrif
hláturs, var fólgin í því aö mæla
bólgur í líkamanum. Bæöi Cousins
og læknir hans tóku eftir því aö 10
mínútna hressilegur hlátur dró úr
bólgum um 6—8 af hundraði. „Ég
vissi aö eitthvað gott var aö ger-
ast. Þaö varð mér geysileg uppörv-
un aö uppgötva aö tilfinningarnar
geta verið eins máttugar til aö
bæta eins og aö brjóta niöur.“
Kransæöastífluna, sem spáö
hafði verið 1954, fékk Cousins svo
22. desember 1980. Þaö var vegna
þreytu og lélegs mataræöis.
Hjartalínuritið haföi ekki tekiö
breytingum er árin liðu. Þrisvar
haföi hann sigrast á sjúkdómum
og hann haföi lært segir hann, „aö
trúa aldrei fyllilega á dauðadóma".
Hann kennir nú á námskeiöaröö
um læknisfræöi, lögfræöi og
mannleg gildi viö læknadeild Kali-
forníuháskóla í Los Angeles, og
hann fræðir stúdentana um sam-
bandið milli tilfinninga og heilsu.
„Þegar ég fékk hjartaáfalliö, þá
vissi ég aö aöalhættan er fólgin í
ofsahræöslu. Helmingur þeirra,
sem fá hjartaáfall, komast aldrei á
sjúkrahúsið. Afalliö sjálft veldur
ofsahræöslu og hræöslan veldur
lífefnafræöilegum breytingum, þar
á meöal samdrætti æöanna. Jú, lyf
eru mikilvæg, en ég set ekki allt
mitt traust á þau. Ég hef lært aö
treysta á mátt mannshugans og
getu hans til aö breyta örvæntingu
í von, veikindum í heilbrigöi.“
í nýju bókinni eftir Cousins,
„Mannlegir valkostir“ (Human
Options), er kafli sem nefnist „,Ef
viö kjósum aö lifa af“, sem vísar
greinilega til þess aö valiö sé
okkar. Cousins ritar: „Ekkert i
mannlegu lífi er dýrmætara en þaö
aö viö getum sjálf ákveöiö mark-
miö okkar og mótaö örlög okkar.“
HÖFUNDAR
fólk þar sem hann geri þaö aöeins
til aö ná fram hefndum og refsa.
Á árunum fyrir síðari heimsstyrj-
öldina ríkti Edgar Wallace-æöi og
þaö stafaði af miklu leyti af því aö
hann var snjall aö auglýsa sjálfan
ár síðan Edgar
Wallace lézt
sig. A þeim tima voru ekki geröar
miklar kröfur. Auglýsingin skiptir
oft höfuðmáli: „Þaö er ekki hægt
annaö en vera spenntur fyrir bók-
um Edgar Wallace." Þaö skipti líka
miklu máli aö sögur hans komu
eins og á færibandi í bókum, leik-
ritum og kvíkmyndum.
Raunar voru bækur Wallace
ekki spennandi og þurftu ekki aö
vera þaö. Hann gaf aöeins til
kynna aö háski væri á feröum og
þaö var nóg til þess aö lesendur
hans fylltust spenningi. En lesend-
ur meö fábrotinn smekk leituðu
fljótlega aö meiri æsingu annars-
staðar. En þegar stríöiö hófst leit-
uöu brezkir hermenn athvarfs frá
hættum raunverulegrar skothriöar,
eins og George Orwell benti á, í
pyntingum og fjöldamoröum hins
siðlausa reyfara „No Orchids for
Miss Blandish", því aö „ímynduö
kúla er meira spennandi en raun-
veruleg“.
Wallace gat ekki gert sér vonir
um aö halda eftirtekt fólks meö
meðalgóðan smekk til lengdar, þvi
aö honum var ekki lagið aö búa til
ráögátur. Flestir moröingjar hans
eru auöþekkjanlegir snemma í
sögum hans. Þeir þekkjast á viss-
um auðkennum: Ef sögupersóna
er lögfræöingur, meö bindisnælu
sem er skreytt gimsteinum, spilar
Chopin vel, þarf ekki lengur vitn-
anna viö. Fólk gætt meöalsmekk
sneri sér aö Agöthu Christie og
John Buchan, sem kunni vel aö
lýsa landslagi og þeirri tilfinningu
sem því fylgir aö vera eltur.
Hvers vegna hefur áhuginn á
Edgar Wallace haldizt í Vestur-
Þýzkalandi? Sennilega vegna þess
aö þaö er land mikils kvíöa og mik-
illar angistar og streitu eins og
landsmenn sjálfir halda fram af
stöðugt meiri þráfylgni. Reyfarar
Wallace eru hreinn lífsflótti án
áleitinnar grimmdar og skerandi
skírskotunar til samtiöarinnar sem
geta skotiö upp kollinum í nútíma
glæpareyfurum eöa vísindaskáld-
sögum.
Þótt vísindaskáldsögur hafi
lokkaö burtu megnið af ungum
lesendum Wallace se(st hann bet-
ur en allir glæpareyfararnir („Krim-
is“) á sölulista Goldmans í Munch-
en, þar á meöal Agatha Christie,
Lundúnaþokan og árvökulir brezk-
ir lögregluþjónar hafa öölazt svip-
aðan sess í hugarheimi Þjóöverja
og Villta vestriö.
Á árunum 1960 til 1970 sendu
þýzkir kvikmyndaframleiöendur frá
sér margar Wallace-kvikmyndir
(„Wurst-Wallace"), sem jafnast á
viö „Spaghetti-vestra“ annars
staöar, meö frægum leikurum eins
og Klaus Kinski. Varla líöur sá
mánuöur aö ein þeirra sé ekki
sýnd í sjónvarpi á síökvöldum til
að draga úr þrýstingi þess kvíöa
sem þjakar þjóöina. Þaö er ekki
hægt annað en róast af Edgar
Wallace.
Þó að fastan standi nú
yfir er ekkert sem mælir á
móti því að lífga
aðeins uppá tilveruna og fá sér
nýja góða plötu. Úrvalið í verzlun*
um okkar er sífellt að aukast og
hér sérðu smá sýnishorn. Við
hvetjum þig til að líta inn í verzl-
anir okkar í Austurstræti 22 að
Laugavegi 66 eða í Glæsibæ.
( I I I,',' H V M n M n " | M (I n M,' M ! 7 M M H n M M I I
>1 liAiiiiáiiii i liiiiiáiii i i liáiiiiáiiii íííi iiiááiii i i
VINSÆLAR
PLÖTUR
□ Ýmsir -
Næst á dagskrá
□ Jóhann Helgason -
Tass
□ Human League -
Dare
□ Abba - Visitors
O Depeche Mode -
Speak & Spell
□ OMD - Architecture &
Moralty
□ AC/DC - For Those
About to Rock
□ Beach Boys -
Ten years of Harmony
□ Jimmy Page -
Death Wish II
□ Doobie Brothers -
Greatest Hits II
□ Daryl Hall & John Oates
Private Eyes
□Lou Reed -
The Best of
□ Loverboy - Get Lucky
□ Rough Trade -
For Those Who Think
Young
□ Adam & The Ants -
Prince Charming
□ Janis Joplin -
Farewell Song
□ Grýlurnar - Grýlurnar
□ Start -
En hún snýst nú samt
□ Mezzoforte - Þvílíkt og
annað eins
□ Trust - Savage
□ Tenpole Tudor - Let the
Four Winds Blow
□ Japan - Tin Drum
□ XTC -
English Settlement
□ Rod Stewart -
Tonight l’m Yours
□ Elkie Brooks - Pearls
□ Shakin’ Stevens -
Shaky
LITLAR PLÖTUR
□ Stars on 45 - Stars on
Stevie (Wonder)
□ Stevie Wonder -
That Girl
□ Thight Fit - The Lion
Sleeps Tonight
□ Dary Hall & John Oates
I Can’t Go for That
□ Alton Edwards -
I Just Wanna
□ Quarterflash -
Harden My Heart
□ Rough Trade -
All Touch
□ Clash - Radio Clash
□ Ómar Ragnarsson -
Fugladansinn
y'^f s /< t c
r

m
<* t
PLACIDO
DOMINGO
,. //,
JOHN
DENVER

□ Placido Domingo
— Perhaps Love
Placido Domingo er fyrsti óperu-
söngvari í heiminum sem náö hefur
að koma plötu inn á Topp 20 popp-
listann i Bandarikjunum og Bretlandi.
Platan Perhaps Love hefur fengiö fá-
dæma móttökur hér á landi, enda er
hér um sérlega hugljúfa plötu aö
ræða.
tflia
HARRY BELAFDNTE
□ Simon & Garfunkel —
The Concert in Central Park
I september á siöasta ári komu Sim-
on & Garfunkel saman á nýjan leik
eftir 11 ára hlé. Þeir héldu stærstu
útitónleika sem sögur fara af i Centr-
al Park í New York og voru tónleik-
arnir hljóöritaöir. Nú er komiö út
tveggja plötu albúm frá þessum tón-
leikum og hér eru öll þeirra beztu lög
auk nýrri laga frá Paul Simon.
□ Harry Belafonte —
The Very Best of H.B.
Jæja, nú geturöu fengiö öll uppá-
haldslögin þín meö Harry Belafonte á
einni plötu. Hér eru 16 vinsælustu
lögin hans og nægir aö nefna Mat-
ilda, Jamaica Farewell, Banana Boat
Song, Mary’s Boy Child og Michael
Row the Boat. Þetta er plata, sem
Harry Belafonte aödáendur þurfa aö
eignast.
□ Þursaflokkurinn
— Gæti eins veriö
Þaö telst ætíö til stórviðburöa þegar
Þursaflokkurinn sendir frá sér nýja
plötu. Þetta er 4. plata þeirra og var
hún hljóörituð i Grettisgati, nýja
Þursastúdíóinu og þvílík plata. Þú
ættir aö bergöa skjótt viö því þaö
„Gæti eins veriö" aö þessi plata ríg
negldist á fóninn hjá þér.
Bodiesk*
□ Bodies — Bodies
Bodies er ein framsæknasta hljóm-
sveit okkar i dag og þaö sanna þeir á
fyrstu plötu sinni. Ferskur hljómur og
kjarngóö lög Bodies, ásamt góöum
enskum textum, skipa þeim i fremstu
viglínu íslandsrokksins.
□ Matchbox —
Rokkaö meö Matchbox
Matchbox flytja öll beztu lög sín á
þessari safnplötu. Ef þú ert aö leita
aö hressri plötu meö góöri skemmti-
tónlist, þá er Rokkaö með Matchbox
rétta svarið. Rokkaöu meö Match-
box og njóttu þess að hlusta á glað-
legan og vandaöan tónlistarflutning.
Við sendum í
póstkröfu hvert á
land sem er. Kross-
aðu við þær plötur,
sem hugurinn girn-
ist og sendu pönt-
unina.
Póstkröfusíminn er
85742.
Nafn........
Heimilisfang
Heildsöludreifing
sími 85742 og 85055
sUÍAAfhf
hljOmock.0
IsLjJ KARNABÆR
'MW caugawg- M — G»avt>r - AuV.-si-r*. /.
San. *ré Vwt.poö 85055
r f I M f f » » f f »’’/»» ffffffffffffffff’ff »».»»» f f f » » f * » » »
AiiAlAi i i A i i A A W i A l a A áiAAááAiáá i t i A * . A A i i A A i íTA á í A A í a