Morgunblaðið - 15.08.1982, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 15. ÁGÚST 1982
45
1
L
Hvað ættum við að lesa
í sumarleyfinu?
texti JOHANNA
K RISTJÓNSDÓTTIR

Endurminningar
sr. Magnúsar
Bl. Jónssonar
Ekki hafði ég sérstaklega
hugsað mér að endurminninga-
bækur löngu látins klerks, sem
ég kunni engin skil á, gætu grip-
ið hug minn svo, að ekki væri
hætt lestri fyrr en lokið var báð-
um bindum. Það er kannski full-
mikið sagt að líkja þessum bók-
um við Ævisögu sr. Árna Þórar-
inssonar, en ekki fráleitt með
öllu þó. Frásagnargáfa höfund-
ar, semi byrjar að skrifa endur-
minningar sínar aldraður mað-
ur, er svo ótvíræð, orðfæri hans
snjallt og orðgnóttin hreint með
ólíkindum. Ef nokkuð er þá er
fullítarlega farið úr í frásögnina
á stundum.
Sr. Magnús Bl. Jónsson fædd-
ist 1861 og faðir hans var prest-
ur lengst í Skarðsþingum. Það
setti svip á bernsku og æsku
Magnúsar að faðir hans var
breyskur maður í meira lagi,
barnaði konur út og suður og
varð þar af leiðandi að hrökklast
úr embætti um hríð. Lýsingar sr.
Magnúsar á veru þeirra í
Prestsbakka þar sem fyrst renna
upp fyrir honum erfiðleikar í
sambúð foreldra hans eru
áhrifamiklar og væntanlega
réttar, að minnsta kosti eins
réttar og hann man þær. Síðan
skilja foreldrarnir og Magnús
flytur með systkini sín að
Skarðströnd í Dölum. Síðar
brýzt hann til mennta og það
gerir og bróðir hans Bjarni sem
síðar kenndi sig við Vog og eru
fyrirtaks skemmtilegar frásagn-
ir af lífi skólapilta í Reykjavík á
þeim árum. Síðar vígist hann
austur á Fljótsdalshérað, hefur
þá fest ráð sitt, en missir konu
sína frá fjölda ungra barna og
gengur síðan að nýju í hjóna-
band. Þegar þau fara að eldast
er flutt til Reykjavíkur og klerk-
ur segir í formála að hann hafi í
raun og veru byrjað að skrifa
endurminningar sínar vegna
þess að kona hans var orðin sjúk
og umhendis að farið væri frá
henni. Sr. Magnús hefur sýni-
lega verið skapmaður a.m.k. á
yngri árum og ekki alltaf alveg
kyrrt milli hans og sóknarbarna
hans. Af þeim deilum birtist að-
eins hlið hans og um málið er ég
ekki fær um að dæma. En hvað
sem þeim þætti líður eru bæk-
urnar bæði upplýsandi og fróð-
legar og svo notalega skrifaðar,
að það er ánægja að lesa þær.
The Moon’s a Balloon
Önnu'r endurminningabók og
eins ólík frásögn sr. Magnúsar
og hægt er að hugsa er. Höfund-
ur er kvikmyndaleikarinn David
Niven, sem ugglaust á sér marga
aðdáendur hér sem annars stað-
ar. Þessi bók kom út fyrir þó
nokkrum árum og fékk afbragðs
góða dóma. Það er líka eins og
mig minni, að síðan hafi Niven
skrifað fleiri bækur, en þær hef
ég því miður ekki iesið. Skemmst
er frá því að segja að bók Nivens
er svo frábærlega skemmtileg,
að oft og einatt skellihló ég við
lesturinn og er þó ekki svo að
skilja, að hann geri mikið af því
að reyna að vera fyndinn né
heldur hefur hann safnað saman
bröndurum. Hinn -frægi brezki
húmor sem oft er vegsamaður
kemst hér til skila nánast á
hverri blaðsíðu, auk þess sem
David Niven er ritfær í bezta
lagi. í bókinni rekur hann æsku
og uppvöxt, prakkarastrik í
skólavist verða meiriháttar frá-
sagnir og ekki dregur úr kæti
lesandans, þegar pilturinn
stækkar og kemst fjórtán ára í
5 The Classic Bestseller
David Nlven
mm\
BALLOON
’The íunnie8t volume of remíniscences for ages...
forthright, bawdy and often hílarious’
SUNDAY EXPRESS
kynni við gleðikonuna Nessie.
Sagt er frá kynnum þeirra af
næmu skopskyni, en það skyggir
þó aldrei á hlýju hans: í raun og
veru tekst með honum og Nessie
mikil og góð vinátta, fyrir utan
ástasamband sem stóð svona
með hvíldum fram undir tvítugs-
aldur hans. Herþjónustutímabil-
ið á Möltu og síðan kemur að því
að hann þarf að velja sér lífsst-
arf og eiginlega dettur hann inn
í kvikmyndaleik meira fyrir röð
af spaugilegum tilviljunum. Það
er óvenjulegt að lesa hversu Niv-
en tekur sjálfan sig lítið hátíð-
lega og sér spaugilegu hliðarnar
á lífinu og sjálfum sér. Þrátt
fyrir þennan undirtón skops, fer
þó enginn í grafgötur með það að
heilsteyptur, einlægur og gáfað-
ur maður er að segja frá, maður
sem er vinur vina sinna og met-
ur lífslán sitt, svo að það má
vera dauður maður sem ekki
verður snortinn af.
Tvær léttar
sakamálasögur
Hænderne op, hr. Trimmel eftir
Friedhelm Werremeier er dönsk
þýðing á þýzkri sakamálasögu.
Þetta er þægileg afþreyingar-
bók, titillinn er að vísu fullkom-
lega út í bláinn, en að öðru leyti
má vel lesa þessa bók sér til hug-
arhægðar. Aðalpersónan Ed-
mund Höffgen er rannsóknar-
lögreglumaður og í upphafi bók-
arinnar finnst lík af manni og er
margt sem bendir til að hann
hafi verið myrtur. Höffgen fer af
stað til að upplýsa málið, en það
truflar hann við rannsóknina að
stúlkan Helga Martini sem hann
hefur fengið ást á, er ekki nógu
hrifin af honum — eða kannski
er hún að blekkja hann, það er
bara ekki ljóst hvernig — og
kannski er hún flækt inn í
morðmál og fjársvikamál. Það
væri hreint afleitt. Leikurinn
berst vítt og breitt um og loks
upplýsist málið og líklega enginn
mjög sæll yfir því nema í mesta
lagi kona hins látna sem getur
nú jarðað leifarnar af manni
sínum í vígðri mold. Þessi bók
eins og fleiri sakamálasögur síð-
ustu áratuga ber keim af Mai-
gretbókum Simenons, ansi út-
þynnt að vísu.
En kvindcs haand er eftir Jan-
ice Law. Anna Peters er falleg og
gáfuð stúlka sem vinnur hjá al-
þjóðlegu olíufyrirtæki í Banda-
ríkjunum, en er nú send til Par-
ísar til að finna stúlku og pilt,
tvíbura, sem eiga að erfa mikið
fé en hafa einhverra hluta vegna
horfið eins og jörðin hafi gleypt
þau. Anna og vinur hennar sem
fer með henni lenda auðvitað í
hinum mestu mannraunum, þau
hafa að vísu upp á tvíburunum,
en þetta eru hinar grunsamleg-
ustu persónur og eiginlega alveg
óskiljanlegt af hverju er verið að
láta svona rugludalla erfa stórfé,
væri ögn skynsamlegra að gefa
þetta til líknarmála. Samt er
þetta þægileg bók aflestrar, efn-
ismeiri og „plottið" mun flókn-
ara og sniðugra en í „Upp með
hendurnar, hr. Trimmel".
Vðlhöl
PROFESSORINN
med fyrirlestur
Sem sé
eitthvað
fyrir
alla
Sími 99-4080.
All nýstárleg sýning meö glensi, gríni, brellum og
brögöum sem landsmenn hafa ekki átt kost á aö
sjá fyrr en nú.
• Jafnt fyrir unga sem aldna
• Krakkar takið afa og ömmu með!
• Kemur Sibba úr Sandkassanum í heimsókn?
Nú gilda sértilboðin okkar einnig á sunnu-
dögum þ.e.a.s. ef dvaliö er meira en eina nótt. Innifaliö:
kvöldveröur — morgunverður — hádegisveröur og
gisting fyrir aöeins kr. 390,- per mann.
GRILLIÐ veröur að sjálfsögöu opið meö öllum sínum krásum.
Alltaf nýbakaöar kökur og
heitt kaffi á könnunni. Sérlega lágt verð.
Á staðnum er:
Gufubaö — sólaríum ,
— líkamsræktaraöstaöa —
nudd (sértímar) — minigolf
— bátaleiga — sjónvarp —
video.
Sérstakur leikvöllur er fyrir börnin.
Tröll-
konu-
'hlaup
og jazzglíma
goöanna í kvöld
P
j Grýlur
og 3 .
Stuömenn
takast á.
Sætaferöir með Ingvari Sigurðssyni frá B.S.Í. alla daga.
Rísa
w heil
1 að
morgni.