Morgunblaðið - 04.09.1982, Blaðsíða 1

44 SÍÐUR OG LESBÓK
194. tbl. 69. árg.
LAUGARDAGUR 4. SEPTEMBER 1982
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Reagan
varar við
útþenslu
Israela
Washington Post um gasleiðsluna:
Bandaríkjastjórn
linast í afstöðunni
Washinglon, 3. scptembor. AP.
AÐ SÖGN dagblaðsins Washington Post í dag kveður nú við annan tón í
viðhorfum Bandaríkjastjórnar til gasleiðslunnar miklu, sem verið er að
leggja frá Síberíu til Evrópu. Stefnan er sú sama á yfirborðinu, en undir niðri
virðast önnur viðhorf ríkja að sögn blaðsins. Segir þar að reiðin og sannfær-
ingarkrafturinn, sem áður hafi einkennt málflutning Bandaríkjastjórnar, sé
ekki sá sami og áður.
„Með framlengingu kornsölu-
samningsins við Sovétmenn standa
Bandaríkjamenn frammi fyrir því að
þeir verða að fara að sættast við
Evrópuríkin sem hlut eiga að máli.“
Sagði blaðið afstöðu Evrópuríkja
fullkomlega eðlilega þegar til þess
væri horft að með annarri hendi
beittu Bandaríkjamenn nokkur Evr-
ópuríki þvingunum og með hinni
héldu þau komútflutningi áfram
þangað.
Háttsettir ráðamenn frá fjórum
Vestur-Evrópuríkjum; Bretlandi,
V-Þýskalandi, Frakklandi og Ítalíu,
hittust á fundi í dag þar sem aðgerð-
ir Bandaríkjamanna voru fordæmd-
ar. Er talið að fundi þessum hafi
verið komið á til þessa að reyna að
„bjarga andliti** Reagans Banda-
ríkjaforseta eins og það var orðað.
„Það kemur ekki til greina að við
hvikum frá okkar fyrri yfirlýsing-
um,“ sagði fulltrúi Breta á fundin-
um.
Yaobang hvetur til af-
náms stéttaskiptingar
Peking, 3. september. AP.
LEIÐTOGI kínverska kommúnista-
flokksins, Hu Yaobang, hvatti i opnun-
arræðu sinni til afnáms stéttaskipt-
ingar í Kína, að því er segir í fréttum
frá kínversku fréttastofunni Xinhua í
dag.
Tólfta þing kínverska kommún-
istaflokksins hófst á miðvikudag.
Hann sagði að stéttaskipting „inn-
an vissra marka“ myndi verða um
ókomin ár. Yaobang sagði ennfrem-
ur að það tæki nokkrar kynslóðir að
koma á fullkomnum kommúnisma,
en því marki yrði náð. Spjótunum
yrði nú fyrst og fremst beint að fjár-
glæframönnum og „skemmdarverka-
mönnum", sem styddu Taiwan. „Þeg-
ar tekist hefur að útrýma slíkum
mönnum verður stéttaskipting að
mestu úr sögunni."
Ummæli Yaobang vöktu mikla at-
hygli og þykja í mikilli þversögn við
ræðu Hua Kuofeng, sem þá var leið-
togi flokksins, á síðasta þingi flokks-
ins fyrir fimm árum.
Séð eftir gasleiðshinni miklu, sem verió er að leggja frá Síberíu til
Evrópu. Myndin er tekin i Gorki-héraði.
Boða hertar aðgerðir
gegn andófemönnum
Varsjá, 3. seplember. AP.
YFIRVÖLD i Póllandi lýstu því yfir
að aðgerðir gegn andófsmönnum
yrðu hertar að mun i því skyni að
refsa fyrir mótmælin sem urðu fyrr í
vikunni. Þá herti lögregla gæslu i
borginni Lubin að mun.
Ennfremur var tilkynnt að
fjórði maðurinn hefði látist í gær
á sjúkrahúsi af völdum skotsára,
sem hann hlaut í óeirðum í Wroc-
Hæsta verð
á gulli í ár
l.undúnum, 3. ueplember. AP.
VERÐ á gulli var i dag hærra en
það hefur verið í nær heilt ár þegar
markaðir lokuðu i Lundúnum. Verð
á únsu var þá komið í 458,50 doll-
ara og hefur ekki verið svo hátt frá
því í síðari hluta september í fyrra.
Hækkunin frá í gær var gífurleg.
Þá var únsan skráð á 417 dollara.
Á sama tíma hélst staða doll-
arans næsta lítið breytt. Hafði
heldur styrkst frá því deginum
áður og almennt stóð hann betur
gagnvart öðrum megin gjald-
miðlum en þegar markaðir lok-
uðu fyrir síðustu helgi. í Lundún-
um var 1,7285 dalur í pundinu í
dag en var 1,7352 í gær.
Lögregla beitir vatnsdælum til að
sundra mannfjöldanum I Kraká.
law. Yfirvöld í borginni hafa sagt
að 30 manns hafi slasast í átökum
þar. Tveir menn létust í Lubin, en
átökin voru einna hörðust þar. Þar
slösuðust ennfremur 12 manns og
12 lögregluþjónar, sumir mjög al-
varlega. Sá fjórði lést af ókunnri
ástæðu í Gdansk.
Á fundi með erlendum frétta-
mönnum, sem yfirvöld boðuðu til í
dag, var frá því skýrt að óeirðir
hefðu brotist út í 34 af 49 héruðum
landsins og verið alvarlegri en
átökin þann 3. maí sl. „vegna þess
að þau höfðu verið í undirbúningi
svo lengi,“ eins og það var orðað.
Þá var ennfremur upplýst að
fjórir helstu leiðtogar andófs-
Kaupmannahöfn, 3. september. AP.
„ÞAÐ ER rétt að gefa íhaldsflokkn-
um tækifæri á að mynda borgara-
lega ríkisstjórn," sagði Anker Jörg-
ensen, forsætisráðherra Dana, eftir
að hann lagði fram afsögn sína og
ráðuneytis sins í dag. Eftir að hafa
tekið við afsögn hans og rætt við
forystumenn þeirra níu flokka, sem
eiga sæti á þingi, fól Margrét Dana-
drottning leiðtoga íhaldsflokksins,
Paul Schliiter, að mynda nýja ríkis-
stjórn. Almennt er búist við að reynd
mannasamtakanna KOR hefðu
verið handteknir. Er þeim gefið að
sök að grafa undan stjórnkerfi
landsins. Er slíkt dauðasök í land-
inu. Þessir sömu menn voru hand-
teknir í desember í fyrra þegar
herlög voru sett á í landinu og þá
án nokkurra skýringa.
verði myndun minnihlutastjórnar
borgaraflokkanna.
Schlúter sagði í viðtali við
fréttamenn að erfitt yrði að
mynda meirihlutastjórn. Hann
vildi ekki útiloka þann möguleika,
að komið yrði á minnihlutastjórn
með skriflegu samþykki hlutað-
eigandi flokka, en bætti því við að
hann þyrfti annað umboð drottn-
ingar áður en svo gæti orðið.
Danski íhaldsflokkurinn hefur
W*.shinjjton, Tel Aviv, Túnis,
3. september. AP.
„VIÐ eigum langa leið fyrir höndum
enn,“ sagði Yasser Arafat þegar
hann kom til Túnis í dag. Var honum
geysilega vel fagnað af fjölda fólks
sem tók á móti honum á flugvellin-
um. Tvær orrustuvélar fylgdu vél
Arafats frá Aþenu. Túnis er þriðja
ríkið, sem hann tekur sér bólfestu í.
Áður en PLO flutti bækistöðvar sin-
ar til Líbanon höfðust samtökin við í
Jórdaníu.
Reagan Bandaríkjaforseti til-
kynnti Menachem Begin, forsætis-
ráðherra ísraels, frá því í kvöld að
hann væri alfarið á móti því að
ísraelar þendu byggð sina frekar út
á Vesturbakkanum og á Gaza á
meðan Palestínumenn væru að fá
sjálfsforræði. Þá sagði einnig í orð-
sendingu Reagans að Bandaríkja-
menn litu svo á, að þau landsvæði
sem þegar væru í höndum Isrela
ættu að vera undir þeirra stjórn en
önnur gæsla ætti að vera í höndum
Palestínumanna á meðan aðlögun-
artímanum stæði.
Þá neitaði Bandaríkjastjórn í
dag alfarið þeim ásökunum Israela
að Reagan hefði eingöngu haft
samráð við Araba áður en hann
flutti tillögur sínar til lausnar
vandanum í Mið-Austurlöndum.
Sagði fulltrúi stjórnarinnar frétta-
mönnum að haft hefði verið sam-
band við alla aðila á sama hátt.
Formaður verkamannaflokksins
í ísrael, Shimon Peres, lýsti í dag
yfir stuðningi sínum við tillögur
Bandaríkjamanna, sem Reagan
lagði fram í gær. Sagðist hann hafa
trú á því að tillögurnar væru skref
í rétta átt og bætti því við að flokk-
ur hans myndi bera þær undir fólk-
ið í landinu. „Ég held að þetta verði
upphafið að umræðum, sem eiga
eftir að skipta meginmáli fyrir
framtíð ísraels og varanlegan frið í
Mið-Austurlöndum.“
Tillögur Reagans hafa fengið
jákvæðar undirtektir í Jórdaníu og
Egyptalandi og V-Þjóðverjar hafa
lýst yfir ánægju sinni með þær. Á
hinn bóginn hafa Sýrlendingar,
eins og ísraelar, alfarið hafnað
þeim.
næstflest þingsæti, 26 talsins.
Flokkur Jörgensen, sósíaldemó-
kratar, er sá stærsti með 60 þing-
sæti, en baðst undan því að leiða
stjórnarmyndunarviðræður. Áður
en formenn flokkanna gengu á
fund drottningar áttu frjálslyndir
og íhaldsmenn viðræður þar sem
þeir komust að samkomulagi um
að vinna saman að myndun
stjórnar án tillits til hvaða leið-
toga borgaraflokkanna yrði falin
stjórnarmyndun.
Danmörk:
íhaldsflokknum er falin
myndun nýrrar stjórnar