Morgunblaðið - 06.10.1982, Side 18

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 6. OKTÓBER 1982
18
Flaustursverk
notað til kynn-
ingar á íslenzk-
um bókmenntum
MORGUNBLAÐINU hefur borizl
eftirfarandi frá stjórn Félags is-
lenzkra rithöfunda:
„Stjórn Félags íslenskra rithöf-
unda lýsir furðu sinni á því, að
menntamálaráðuneytið skuli
styrkja og leggja nafn sitt við út-
gáfu á svo gloppóttri greinargerð
og kynningu íslenskra nútíma-
bókmennta sem raun ber vitni í
nýútkomnu riti, „Icelandic Writ-
ing Today", og gefið er út í tilefni
„Scandinavia Today".
Furðumargir kunnustu rithöf-
undar þjóðarinnar komast þar
ekki á blað og á margan hátt er
dregin upp skökk og skrumskæld
mynd af íslenskum bókmenntum.
Menntamálaráðuneytið getur
ekki átölulaust stuðlað að flaust-
ursverki þessu og notað til kynn-
ingar á íslenskum bókmenntum á
erlendum vettvangi."
Fyrirlestur um
hafréttarmál
GUNNAR Olesen fri Danmörku flytur
í kvöld fyrirlestur í Norræna húsinu
um hafréttarmál. í lok fyrirlestursins
raöir hann nokkuð um nánari sam-
vinnu milli félaga Sameinuðu þjóðanna
á Norðurlöndum. Fyrirlesturinn hefst
klukkan 20.30.
í fréttatilkynningu frá Norræna
húsinu um þennan fyrirlestur segir
m.a. um fyrirlesarann:
„Gunnar Olesen lauk prófi frá
Árósaháskóla 1977 í stjórnarfars-
fræðum og lagði sérlega stund á al-
þjóðastjórnmálafræði. Hann vann í
umhverfisráðuneytinu danska frá
1977—1979, en frá 1979 hefur hann
unnið sem upplýsingaráðgjafi við
hina samnorrænu sambandsskrif-
stofu Félags Sameinuðu þjóðanna,
sem hefur aðsetur í Kaupmanna-
höfn.
Þessi mynd var tekin á fyrsta degi námskeiðsins í Norræna húsinu. Konurnar á gólfinu tjá sig einvörðungu með líkamshreyfingum og þeir sem fylgjast
með reyna að ráða merkingu athafnanna. Morgunblaðið/ KÖE
Norræna húsið:
„Tákn með talia
— ný aðferð við mál-
kennslu þroskaheftra
NÚ STENDUR yfir í Norræna húsinu námskeið um nýja aðferð til
málkennslu þeirra sem eiga við verulega talöröugleika að striða. Þetta
námskeið er haldið á vegum félags talkennara og talmeinafræðinga og
landsamtakanna Þroskahjálpar, en þessir aðilar hafa fengið hingað til
lands Danina Marianne Bjerregaard og Lars Nygárd til að kynna
kennsluaðferð sem þau hafa þróað og nefna „Tákn með tali“.
Þessi nýja aðferð byggist á
notkun tákna, fengnum að láni
úr táknmáli heyrnleysingja,
samfara tali, til að auðvelda
tjáningu og auka líkur á þróun
skiljanlegs talmáls. Lögðu Dan-
irnir áherslu á að kennslan væri
umfram allt hugsuð sem tal-
kennsla, þ.e.a.s. táknin væru að-
eins notuð til að leggja áherslu á
það sem sagt væri, en ætti ekki
að koma í staðinn fyrir mælt
mál.
Sögðu þau Lars og Marianne
að aðferð þeirra hefði talsvert
verið notuð í Danmörku og gefið
góða raun. Hér á landi hefur
Eyrún Gísladóttir talkennari
fært sér þessa nýju kennslu-
tækni í nyt við Öskjuhlíðarskóla,
og bar hún aðferðinni vel sög-
una. Eyrún, sem er í stjórn fé-
Höfundur nýju kennsluaöferðarinnar, Lars Nygard og Marienne Bjerre-
gaard.
lags talkennara og talmeina-
fræðinga, kynntist kennsluað-
ferð Dananna þegar hún var við
nám í Danmörku og hún hafði
frumkvæði um að fá þau hingað
heim.
Eyrún sagði að Svölurnar, þ.e.
félag núverandi og fyrrverandi
flugfreyja, hefðu átt stóran þátt
í að gera þetta námskeið að
veruleika, en það var fyrir þeirra
tilstilli að Flugleiðir gáfu eftir
flugfargjald beggja fyrirlesar-
anna.
Alls eru þátttakendur á nám-
skeiðinu 66 talsins, víðs vegar að
af landinu. Eru það einkum tal-
kennarar og aðrir þeir sem vinna
með nemendum sem eiga við
verulega mál- og talörðugleika
að etja.
En á fimmtudagskvöldið, 7.
október, kl. 20.30 verður fyrir-
lestur í Norræna húsinu um
þetta efni og er hann öllum
opinn.
Tónabíó sýnir Klækjakvendin
Bókaútgáfan Þjóðsaga:
Gefur út Árbækur Forn-
leifafélagsins 1911 til 1915
JÓKAÚTGÁFAN Þjóðsaga hefur
TÓNABÍÓ frumsýnir í dag kvik-
myndina „Klækjakvendin", „Fox-
es“ með Jodie Foster í aðalhlut-
verki, en hún komst í heimsfrétt-
irnar eftir skotárás John Hinckley
á Ronald Reagan, Bandaríkjafor-
seta.
vesturströnd Bandaríkjanna og
strákaveiðum 16 ára stúlkna, eins
og forráðamenn kvikmyndahúss-
ins lýsa því. Tónlist í myndinni er
stjórnað af óskarsverðlaunahaf-
anurn Giorgio Moroder og einnig
eru leikin lög með Donnu Summ-
er, Cher og Janice Ian.
rent frá sér sjötta bindi af endurút-
;áfu Árbókar Hins íslenzka
ornleifafélags. Tekur þetta sjötta
tindi yfir árin 1911 til 1915, og er
jósprentun frumútgáfu, en fyrri ár-
'angur Árbókar Fornleifafélagsins
lafa verið ófáanlegir um langt skeið.
Hafsteinn Guðmundsson for-
stjóri Þjóðsögu sagði í samtali við
Morgunblaðið, að sér hefði verið
kunnugt um hve erfitt gat verið að
ná í ritið, og ekki síður hve erfitt
gæti verið að vera án þess, hafi
menn áhuga á þessum fræðum.
Því hefði hann ákveðið að gangast
fyrir endurútgáfu Árbókarinnar,
og notið við það aðstoðar dr.
Kristjáns heitins Eldjárn, sem
hefði verið mikill áhugamaður um
þessa endurútgáfu.
I Árbók Hins íslenska fornleifa-
félags árið 1911 er að finna eftir-
talið efni: Nokkrar athugasemdir
um þingstörfin og þingstaðinn á
Þingvöllum á þjóðveldistímanum,
eftir Matthías Þórðarson. Sami
maður ritar um „Biskupskápuna
görnlu", Jón Þorkelsson ritar um
Glúmshaug, Brynjúlfur Jónsson
ritar um Óttarsstaði og Lómsstaði
og athugasemd um Merkihvol. Þá
eru tvær athugasemdir eftir Jón
prófast Jónsson um efni fyrri Ár-
bóka og birt er skýrsla um viðbót
við Þjóðmenjasafnið 1910, og
skýrsla Fornleifafélagsins frá að-
alfundi 1911. — Skýrslurnar eru
birtar árlega, en meðal efnis í
Árbókinni 1912 er grein um vöxt
og hag Þjóðmenjasafnsins — eins
og það hét þá — fyrstu fimmtíu
árin, eftir Matthías Þórðarson.
Sami ritar um Bakstursöskjurnar
á Bessastöðum, og um fornan kal-
eik og patínu frá Skálholti. í Ár-
bókinni 1913 skrifar Sigurður Sig-
urðsson um gömul örnefni í Eyj-
um, og Matthías Þórðarson ritar
um Vestmannaeyjar og altaris-
töflu frá Möðruvöllum í Hörgár-
dal. Árið 1914 skrifar Eiríkur
Briem um landnám og fyrstu íbúa
Reykjavíkur, Björn Bjarnarson
um örnefni, Matthías Þórðarson
um gamla vefstaðinn, og um Gufu-
dalssteininn og róðukrossa með
rómanskri gerð. í Árbók Hins
íslenska fornleifafélags 1915 er
svo að finna eftirtalið efni, auk
skýrslnanna: Ævisaga Brynjúlfs
frá Minna-Núpi eftir Valdimar
Briem, Matthías Þórðarson skrif-
ar um fornfræðistörf Brynjúlfs,
einnig um skjaldarmerki Islands,
um elstu drykkjarhornin í Þjóð-
menjasafninu, Páll Eggert Ólason
ritar um öxina Rimmugýgi og
fleira efni er í bókinni.
Leiðrétting
í GREIN eftir Kristínu Waage á bls.
14 í Mbl. í gær féllu niður hlutar af
tveimur málsgreinum. Réttar eru
málsgreinarnar svona:
„Með öðrum orðum, hvers vænt-
um við leikhúsgestir af leikhúsi
okkar, leikhúsi þjóðarinnar, musteri
tungunnar? Við leitum þangað eftir
stundargamni, kvöldstund, þar sem
okkur tekst að gleyma amstri
hversdagslifsins og gefa okkur
hlátrinum á vald.“
Mbl. biðst velvirðingar á þessum
mistökum. .
Myndin lýsir öfgum lífsins á
Músavinafélagið:
„Réttur músarinnar er ótvíræður“
Morgunblaðinu barst í
gær „fréttatilkynning til
fjölmiðla" frá Músavina-
félaginu og er hún undir-
rituð af Hauki Má Har-
aldssyni, formanni félags-
ins, Lárusi Sólberg Guð-
jónssyni, formanni húsa-
músadeildar og Guðlaugu
Halldórsdóttur, formanni
hagamúsadeildar. Frétta-
tilkynningin er svohljóð-
andi:
„Skyndifundur í full-
trúaráði Músavinafé-
lagsins fordæmir harð-
lega furðulega kröfu
svokallaðs „Kattavina-
félags" um að hætt verði
sýningum á sjón-
varpsþáttunum um
— vill ekki láta banna sýningar á Tomma og Jenna
Tomma og Jenna. Eink-
um lýsir fundurinn van-
þóknun sinni og furðu á
því, að „kattavinir" skuli
beita fyrir sig uppgerð-
arumhyggju fyrir börn-
um í þessu sambandi,
ekki síst með tilliti til
þess mikla hlutverks
sem músin hefur gegnt í
uppeldi barna hér á
landi frá ómunatíð.
Nægir þar að benda á
hinn hugljúfa og upp-
byggilega þátt Lilla klif-
urmúsar, hjálparhellu
og eftirlætis allra dýra í
Hálsaskógi, en það verk
Torbjörn Egners hefur
átt stóran þátt í því hve
vel hefur tekist til um
uppeldi barna á íslandi
síðustu áratugina.
Þá bendir fulltrúaráð
Músavinafélagsins á, að
mýs hafa lifað hér á
landi mun lengur en
kettir og þreytt þorrann
og góuna ásamt tvífætt-
um íbúum þessa lands í
hungri, kulda, verðbólgu
og öðrum þrengingum,
svo lengi sem sögur
herma, á meðan kettir
eru innflutt gæludýr,
uppaldir í stofuhita á
sérstöku innfluttu fæði,
sem eytt er í dýrmætum
gjaldeyri, og eru því
mjög verðbólguhvetj-
andi.
Þótt ekki væri nema
vegna þessarar sögulegu
hefðar er því réttur
músarinnar ótvíræður.
Fulltrúaráð Músavina-
félagsins hvetur því til
aukinna sýninga á þátt-
unum um Tomma og
Jenna, svo börnum þessa
lands megi verða enn
ljósari þeir hugljúfu eðl-
isþættir sem músina
prýða.
Ekki fara sögur af af-
rekum katta í þróun vís-
inda og tækni. Þar hefur
músin aftur á móti
gegnt forystuhlutverki.
Otöldum lítrum af lyfj-
um og hvers kyns vímu-
gjöfum hefur verið dælt
í líkama þessara dýra,
sem æðrulaus hafa fórn-
að sér fyrir framfarir,
heill og hamingju
mannkynsins. Einnig
má benda á brautryðj-
endastarf músa í könn-
un himingeimsins, í
geimferðir hafa farið
mýs, mannfólk og hund-
ar, en engar sögur fara
þar af köttum. Segir það
sína sögu.“
IMIIl 1 I II I ! I I 11 I 1*11