Morgunblaðið - 14.01.1983, Page 29

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 14. JANÚAR 1983
29
Ingólf Jónsson ráðherra á Hellu,
en þeir voru góðkunningjar.
Tómas var maður frelsis og ein-
staklingsframtaks og fylgdi
ótrauður stefnu- og sjónarmiðum
Sjálfstaeðisflokksins.
Brúin kom, en það var ekki fyrr
en skömmu eftir að Tómas var
hættur búskap og Ásgeir sonur
hans tekinn við jörðinni.
Með tilkomu brúarinnar og nýj-
um vegi má segja að Reynifell
kæmist fyrst í raunverulegt sam-
band við umheiminn. Ferða-
mannastraumurinn jókst, því
náttúrufegurð er mikil á þessum
slóðum. Áður voru það einkum
fjallmenn vor og haust og næstu
nágrannar sem að garði bar.
Gestrisni þeirra Reynifellshjóna
var viðbrugðið og kem ég að því
síðar.
Eins atburðar get ég ekki látið
hjá líða að minnast, sem hafði
mikil áhrif á iíf fjölskyldunnar á
Reynifelli. Snemma að morgni
hins 29. mars 1947 byrjaði Hekla
að gjósa sem kunnugt er. Vikri og
ösku tók að rigna og myrkt varð
eins og á skammdegisnótt. Þarna í
næsta nágrenni Heklu var hávað-
inn óskaplegur og öðru hvoru var
myrkrið rofið af leiftrandi eld-
blossum. Fjölskyldan hélt sig inn-
anhúss, og beið þess hverju fram
yndi.
Þegar menn bar að garði til að
grennslast eftir líðan fólksins, var
ekki svarað strax, en það var
óvenjulegt á Reynifelli. Sem betur
fór amaði ekkert að fólkinu, en
það einfaldlega heyrði ekki fyrir
hávaðanum, þótt knúið væri dyra.
Næstu nágrannabæir, Þorleifs-
staðir og Rauðnefsstaðir, grófust
undir öskuvikri og fóru í eyði. En
vindáttin bjargaði Reynifelli, og
tiltölulega lítil aska féll þar.
Næsta sumar var votviðrasamt og
kom þá gróðrinum til. Það má
segja að tún og hagar hafi risið
iðjagrænt undan öskulaginu.
Ég kynntist Reynifellsfjölskyld-
unni eftir að ég stofnaði heimili,
en tengdamóðir mín, Elka Jóns-
dóttir, sem nú er nýlega látin, var
uppeldissystir Hannesínu. Eldri
dætur okkar hjónanna dvöldu
mörg'sumur á Reynifelli og enn
minnast þær með mikilli ánægju
þeirrar sumardvalar. Á hverju
sumri fórum við hjónin og tengda-
móðir mín og fleira venslafólk
austur að Reynifelli og gistum þar
stundum í eina eða tvær nætur.
Okkur var ævinlega tekið af
þeirri einlægni og hjartahlýju sem
ekki gleymist. Og ekki leið löng
stund uns allir sátu að dúkuðu
veisluborði, sem næstum svignaði
undan kræsingunum. Húsbænd-
urnir ítrekuðu að gera sér að góðu
það sem fram var borið og stöðugt
var bætt á fötin.
Hvergi þar sem mig hefur borið
að garði, hvorki innanlands né
utan, hefi ég mætt slíkri gestrisni
og á Reynifelli. Og þá sögu hafa
áreiðanlega fleiri að segja.
Þau hjónin voru líka bæði
einkar skemmtileg og glaðvær í
góðra vina hópi. Húsfreyjan var
mjög ljóðelsk og húsbóndinn greip
stundum í orgelið í stofunni og all-
ir sungu af hjartans lyst.
Eins og fyrr var getið er nátt-
úrufegurð mikil á Reynifelli. Bær-
inn stendur norðan undir fjallinu
Þríhyrningi, sem rís snarbratt og
tignarlegt upp af láglendinu. Það
mun vera rúmlega hálft sjöunda
hundrað metrar á hæð. Gömul
sögn hermir að af fjallinu sjáist
átján kirkjur í góðu skyggni.
Af Þríhyrningi er dýrlegt útsýni
til allra átta í heiðskíru veðri. I
austri og suðaustri krýna jökul-
hettur Tinda- og Eyjafjallajökuls
fjallahringinn, í norðri rís fjalla-
drottningin og ógnvaldurinn mikli
Hekla við himin, en í suðri og suð-
vestri blasir suðurlandsundirlend-
ið við augum eins og útbreitt
landabréf. Er ég gekk eitt sinn á
Þríhyrning og svipaðist um af
hæsta hnjúk fjallsins kom mér í
hug ljóð Þorsteins Gíslasonar:
„Inn í faðminn fjalla þinna,
fagra, gamla Kangárþing,
foldin sagna frægra minna
forna kringum I>ríhyrning,
unað fangin augun renna,
út á söndum byltist hrönn,
ofar duldir eldar brenna
undir tinda jökulfönn.“
Heima á Reynifelli er líka
einkar fallegt. Bak við bæinn rís
ávalur ölduhryggur vafinn berja-
lyngi og blómskrúði. Austan öld-
unnar rennur Fiská, kristaltær, í
smáflúðum og fossum. Fram und-
an bænum blasir við gróið hraun
með ótal hellum, hraundröngum
og öðrum listaverkum frá náttúr-
unnar hendi.
I geislum sólaruppkomu eða
skini sólarlags tekur landið á sig
undarlegan töfrasvip, líkt og
kynjaheimar hrauns og lita lifni
andartak.
Er ég rifja upp gamla atburði að
leiðarlokum birtist mér fyrir
hugskotssjónum ferð, sem við
hjónin ásamt fleira fólki fórum
eitt sinn með Tómasi inn í Þórs-
mörk. Við vorum á jeppa en höfð-
um samflot með stórum og vel-
búnum bíl frá Skógræktarfélagi
íslands, en honum ók Sigurður,
elsti sonur Tómasar, sem vann
lengi hjá Skógræktinni. Þessi ferð
mun hafa verið farin í tilefni
merkra tímamóta eða afmælis fé-
lagsins.
Við lentum í engum erfiðleikum
í Krossá og ferðalagið gekk eins og
í sögu. Veður var gott og við tjöld-
uðum í mörkinni eins og lög gera
ráð fyrir. Um kvöldið var kveiktur
varðeldur, og menn skemmtu sér
hið besta við söng og sögur. Ekki
sást vín á neinum þótt það væri
kannski eitthvað smávegis haft
um hönd. Menn voru glaðir á góðri
stund og nutu friðar og fegurðar í
faðmi fjallanna.
Á heimleiðinni var síðasti án-
ingarstaður við Stóra-Dímon á
Markarfljótsaurum og þar var
snætt nesti. Dregur Tómas þá ekki
upp flösku, óátekna, úr tösku sinni
til þess að lyfta glasi fyrir vel-
heppnaðari og óvenjulega
skemmtilegri ferð.
Þetta litla atvik lýsir Tómasi
vel, hugulsemi hans og fyrir-
hyggju. Gestrisnin fylgdi honum
heima og heiman. Sjálfur var
hann enginn vínmaður, en hann
naut þess að gleðja aðra.
Tómas bjó rausnarbúi á Reyni- -
felli til ársins 1961. Þá voru börnin
uppkomin og þau hjón tekin að
lýjast eftir langan og strangan
vinnudag. Tómas bregður þá búi
og lætur jörðina í hendur Ásgeiri
syni sínum, en kaupir snotra íbúð
í Kópavogi. Síðan flytjast þau
hjónin þangað.
Þótt börnin væru flutt suður og
byggju nú í næsta nágrenni, að
undanskildum Ásgeiri, festi Tóm-
as ekki yndi hér á höfuðborgar-
svæðinu. Hugurinn var í sveitinni
við skepnurnar og bústörfin.
Sú varð líka raunin á að Tómas
fór aftur austur að Reynifelli og
dvaldi þar langtímum saman bæði
sumar og vetur. Hannesína bjó
aftur á móti í íbúðinni í Kópavogi,
með tveimur yngstu sonum sínum,
sem þá voru ókvæntir. Reyndar
skrapp hún alltaf austur að Reyni-
felli á sumrin en aldrei til lang-
dvalar.
Árið 1974 veikist Tómas og þá
verður hann að yfirgefa Reynifell
og sveitina sinu kæru fyrir fullt og
allt, og flytjast aftur hingað suð-
ur. Ymist eiginkonan eða börnin
önnuðust hann þá og hjúkruðu
honum.
Tómas náði nokkrum bata á
tímabili, en versnaði síðan aftur.
Um það bil hálft fimmta ár lá
hann rúmfastur á Landakotsspít-
ala og naut þar frábærrar umönn-
unar lækna og hjúkrunarliðs, sem
hann var mjög þakklátur fyrir.
Eiginkona og börn hins látna færa
starfsliði sjúkrahússins sínar
bestu þakkir.
Háöldruðum sjúkum manni er
hvíldin kær eftir langan vinnudag
og gifturíka ævi. Nú á síðasta degi
jóla og mót hækkandi sól hverfur
hann yfir landamærin miklu til
landsins fyrirheitna.
Þótt Tómas sé horfinn sjónum
okkar lifir minningin um atorku-
saman drengskaparmann og mikið
ljúfmenni.
Við hjónin sendum eiginkonu
hans, börnum, barnabörnum,
venslafólki og vinum okkar inni-
legustu samúðarkveðjur.
Blessuð sé minning Tómasar
Sigurðssonar.
Ármann Kr. Einarsson
Minning:
Kristín Leifsdóttir
Fimmtudaginn 6. janúar lést
vinkona mín Kristín Lúðvíksdóttir
eftir skamma sjúkdómslegu.
Kristín var fædd í Reykjavík 28.
ágúst 1927 og var dóttir hjónanna
Guðrúnar Tómasdóttur og Lúð-
víks Edilonssonar. Þau fluttu síð-
ar upp á Akranes með tvær dætur
sínar, Kristínu og Eddu, og bjuggu
þar meðan Lúðvík lifði. Eftir
stutta búsetu í Reykjavík giftist
Guðrún aftur og fór þá á Akranes
aftur. Seinni maður hennar var
Sigurdór Sigurðsson. Þeirra börn
eru Jónína og Sigurdór.
Kristín fór frá Akranesi um
tvítugsaldur og átti ekki heima
þar um árabil. Hún giftist í
Reykjavík, Magnúsi Bjarnasyni
árið 1949, heimili þeirra var í
fyrstu í Reykjavík en seinna fluttu
þau til Þorlákshafnar og bjuggu
þar þangað til Magnús varð veikur
af þeim sjúkdómi er dró hann til
dauða.
Dóttir þeirra er Sigrún, sem
búsett er í Bandaríkjunum. Einnig
var hjá þeim lítil frænka Magnús-
ar, Magnea, í nokkur ár.
Eftir lát Magnúsar bjuggu þær
mæðgur Kristín og Sigrún saman
í nokkur ár eða þar til Sigrún gifti
sig og fór út. Hún og maður henn-
ar, Peter Holt, eiga tvo litla
drengi. Sonur Magneu var líka
ömmubarn Kristínar og hugsun
hennar snerist mikið um þá þrjá.
Árið 1977 giftist hún seinni
manni sínum, Páli Jóhannessyni,
og flutti þá aftur á Akranes. Sam-
búð hennar og Páls varð ekki löng,
aðeins rúmt ár. Páll var veikur í
nokkra mánuði áður en hann dó.
Þá var Kristín enn orðin ein, en
henni líkaði vel á Akranesi og
vildi ekki fara þaðan þó dvölin þar
væri erfið fyrir hana eina til að
byrja með vegna ónógra atvinnu-
möguleika. Seinna fékk hún fast
starf við sjúkrahúsið og þar með
var komin sú festa í tilveruna sem
hún þarfnaðist.
Kristín var góður vinur að eiga.
Ef eitthvað var erfitt eða við ein-
hver vandamál að etja, var gott að
taka símann og taia við hana, ekki
að vandamálin yrðu endilega
leyst, en léttlyndi hennar var slíkt
að þau urðu ekki jafn merkileg á
eftir.
Oft undraðist ég það þrek og þá
seiglu sem hún bjó yfir, hennar líf
var ekki, frekar en svo margra
annarra, eintómur dans á rósum,
en bjartsýnin og léttlyndið var
hennar styrkur. Hún fór sjálf ekki
varhluta af heilsuleysi og það
mein sem hrjáði hana var henni
oft erfitt. Líklega hætti okkur vin-
um hennar til að taka það ekki
alltaf jafnalvarlega og ástæða var
til, ef til vill var það ekki síst
vegna þeirrar lífsgleði sem maður
fann hjá henni.
Kristín ætlaði svo margt og átti
sér drauma og framtíðaráætlanir,
— var alltaf virk. Þær áætlanir
snerust oftast um Sigrúnu og
drengina. Gleði hennar var mikil
þegar hún kom með fjölskyldu
sína hingað í fyrrasumar og von
hennar var að það yrði endurtekið
eða að hún gæti farið sjálf áður en
langt um liði, en það hafði hún
gert áður. Sú heimsókn þeirra
hingað núna er með öðrum hætti
en ætlað var.
Áður en Kristín flutti á Akra-
nes bjó hún í nágrenni við mig og
kom mikið á heimili mitt og í þau
ár var hún í rauninni hluti af til-
veru okkar, það var ekki gestur
sem kom — það var Kristin. Börn-
unum mínum fannst jafn eðlilegt
að hún vissi og tæki þátt í því sem
þau aðhöfðust og ég.
Góð kona er gengin sem margir
munu minnast með hlýhug og
söknuði.
Útför hennar verður gerð frá
Fossvogskapellu í dag.
Ég og börnin mín sendum Sig-
rúnu og fjölskyldu hennar og öðr-
um vandamönnum innilegar sam-
úðarkveðjur.
Erla Magnúsdóttir
Birting
afmœlis- og
minningar-
greina
ATHYGLI skal vakin á því, ad
afmælis- og minningargreinar
verda að berast blaðinu með góð-
um fyrirvara. Þannig verður
grein, sem birtast á í miðviku-
dagsblaði, að berast í síðasta lagi
fyrir hádegi á mánudag og hlið-
stætt með greinar aðra daga. f
minningargreinum skal hinn
látni ekki ávarpaður. Þess skal
einnig getið, af marggefnu til-
efni, að frumort Ijóð um hinn
látna eru ekki birt á minningar-
orðasíðum Morgunblaðsins.
Handrit þurfa að vera vélrituð og
með góðu línubili.
UTSOLUMARKAÐUR
á íslenskum hljómplötum i
Meðal annars:
Rut Reginalds — Simmsalabimm.
Guðmundur Guðjónsson og Sigfús Halldórsson.
Vilhjálmur Vilhjálmsson — Hana nú.
Rut Reginalds — Tóm tjara.
Halli & Laddi — Fyrr má nú aldeilis fyrrvera.
Ýmsir — Bara það besta.
Brunaliöið — Úr öskunni í eldinn.
Ruth Reginalds — Furðuverk.
Börn og dagar — Ýmsir flytjendur.
Björgvin Halldórsson — Ég syng fyrir þig.
Kór Oldutúnsskóla.
HLH flokkurinn — í góðu lagi.
Bjarki Tryggvason — Einn á ferð.
Brunaliðið — Útkall.
Glámur og Skrámur.
Spilverk þjóöanna — Bráðabirgðabúgí.
Brimkló — Sannar dægurvísur.
Pálmi Gunnarsson — Hvers vegna varstu ekki kyrr.
Björgvin og Ragnhildur — Dagar og nætur.
Halli og Laddi — Umhverfis jörðina.
Vilhjálmur Vilhjálmsson — Manni.
Pálmi Gunnarsson — í leit að lífsgæðum.
Brimkló — Glímt við þjóðveginn.
Arni Egilsson — Bassi Erectus.
Brimkló — Nýtt undir nálinni.

HAGKAUP