Morgunblaðið - 05.02.1983, Page 27

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 5. FEBRÚAR 1983
27
Eiríkur Ásmundsson
kaupmaður Minning
Fæddur 20. maí 1923
Dáinn 30. janúar 1983
Það er ekki of djúpt í árinni tek-
ið að líkja lífinu hér á jörðinni við
sviptingar þær sem íslensk nátt-
úruöfl og veðurfar hafa oft á tíð-
um sýnt okkur íbúum þessa lands.
Sumir hafa nú síðustu daga verið
kallaðir burt úr þessum heimi af
óblíðum náttúruhamförum, aðrir
hafa fyrr en varði gengið sína
lífsbraut á enda. Ekki hefði mig
grunað, að samtal okkar Eiríks
um daginn yrði það síðasta sem
okkur færi á milli í þessu jarðlífi.
Ég átti því láni að fagna að
kynnast Eiríki fyrir allmörgum
árum og hafa þau kynni varað og
eflst, einkum hin síðari ár. Minn-
ist ég með ánægju okkar samveru-
stunda bæði hér heima og á ferða-
lögum erlendis. Öll okkar sam-
skipti hafa einkennst af glaðværð
og gagnkvæmri vináttu. Eiríkur
var ávallt uppörvandi og aldrei
gat maður verið í svo vondu skapi,
að honum tækist ekki með glettni
og gríni að koma manni í gott
skap. Mér er sérstaklega minnis-
stæð hópferð sem við báðir tókum
þátt í til Englands fyrir nokkrum
árum og öllum sem þátt tóku í
þessari ferð er enn í fersku minni
kátínan og glaðværðin sem Eiríki
fylgdi og ég veit að ég get þakkað
fyrir hönd hópsins þessa samveru,
alveg sérstaklega.
Eiríkur átti og rak til dauða-
dags Bifreiðaþjónustuna í Nes-
kaupstað, sem hann hafði byggt
upp á ný eftir algjöra eyðileggingu
þess fyrirtækis í snjóflóðunum
sem í Neskaupstað féllu (1974). Ég
fyllist ávallt aðdáun er ég hugsa
til þeirrar einurðar og stefnufestu
sem Eiríkur hafði til að bera og
ber áðurnefnd enduruppbygging
þess gleggst vitni.
Það var langt því frá að skoðan-
ir okkar Eiríks færu saman í öll-
um tilfellum, sérstaklega í
byggðastefnu og stjórnmálum og
öll sú umræða einkenndist af
stefnufestu hans og einlægni.
Ávallt var þó hiti þessara um-
ræðna aðeins til þess að auka
skilning okkar í milli, skerpa
kærleikann og treysta vináttuna.
Ég ætla að eftirláta þeim sem
betur þekkja ættartengsl Eiriks
að rekja ættartölu hans en hann
var fæddur í Neskaupstað. Eftir-
lifandi kona hans er Ingveldur
Stefánsdóttir og varð þeim átta
barna auðið, eignuðust þrjá syni
og fimm dætur. Ég og kona mín
færum þér og fjölskyldu þinni,
Inga mín, okkar innilegustu sam-
úðarkveðjur með þakklæti fyrir þá
ánægjulegu samfundi sem við höf-
um átt með ykkur Eiríki.
Hjörtur Benediktsson
Eiríkur í Skuld er dáinn. Hann
lést í Fjórðungssjúkrahúsinu í
Neskaupstað eftir hálfsmánaðar
legu 30. janúar sl. aðeins 59 ára að
aldri. Eiríkur Ásmundsson, sem
alltaf var kenndur við Skuld var
fæddur á Norðfirði 20. maí 1923.
Foreldrar hans voru Sigurbjörg
Eiríksdóttir og Ásmundur Guð-
mundsson. Var Eiríkur næst
yngstur 5 systkina. Ásmundur og
Sigurbjörg bjuggu í litlu húsi, sem
hét Skuld og var innarlega í bæn-
um eða milli Strandarhúss og
Hruna. Ásmundur stundaði sjóinn
og átti litla trillu. í kringum Skuld
var lítill túnblettur og voru skepn-
ur hafðar til þess að hjálpa til við
framfærslu heimilisins. Ég átti
heima inni á strönd f æsku og
fannst manni Skuld vera ansi inn-
arlega. Höfðu menn miklar
áhyggjur af aurhlaupunum, sem
komu í Skuldarlækinn og gengu
yfir túnið og nærri húsinu. Það
hafði ekki áhrif á búsetu foreldra
Eiríks og þar komu þeir upp börn-
um sínum. Hvarflaði það sjálfsagt
aldrei að þeim, fremur en okkur,
sem bjuggu á ströndinni að litla
íbúðarhúsið að Skuld yrðu grimm-
um örlögum að bráð. Ásmundur
var duglegur að sækja sjóinn og
tók hann talsverðan þátt í sam-
tökum útgerðarmanna, var m.a. í
stjórn Samvinnufélags útgerð-
armanna í 6 ár.
Eiríkur fór snemma að stunda
sjóinn með föður sínum ásamt
yngri bróðurnum Stefáni. Enda
urðu þeir báðir sjómenn og út-
gerðarmenn.
Það var langt fyrir börnin í
Skuld að ganga í barnaskólann
lengst út á Nes. Oft var mikill
snjór og misjöfn veður. Þá voru
ekki skólabílar eins og nú.
Eiríkur Ásmundsson var mesti
fjörkálfur í æsku og góður náms-
maður. En hann átti ekki kost á að
stunda lengra nám en í Gagn-
fræðaskólanum í Neskaupstað. 25
ára gamall tók hann vélstjórapróf
og var alltaf vélstjóri meðan hann
stundaði sjóinn. Fyrstu 2 árin var
hann vélstjóri hjá Skipaútgerð
ríkisins á Skjaldbreið og Herðu-
breið. Síðan var hann vélstjóri og
jafnframt útgerðarmaður á ms.
Reyni, sem þeir bræður áttu en
Stefán var skipstjóri. Hættu þeir
útgerð 1962.
Eiríkur kvæntist 1. júlí 1950
Ingveldi Stefánsdóttur frá Hrís-
um í Fróðárhreppi á Snæfellsnesi.
Bjuggu þau allan sinn búskap í
Neskaupstað nema 1955—1957 á
Grundarfirði. En 1957 keyptu þau
íbúðarhúsið að Bjargi og áttu þar
heima upp frá því. Ingveldur og
Eiríkur eignuðust 8 börn.
Stefán, kvæntur Maríu Lovísu
Kjartansdóttur og er hann búsett-
ur á Réyðarfirði. Ásmundur,
kvæntur Helgu Sigurðardóttur.
Sigurbjörg, gift Ómari Sigurðar-
syni. Kristín, gift Rúnari Jóni
Árnasyni. Öll búsett í Neskaup-
stað. Lilja, gift Jóhan Christian-
sen í Reykjavík. Unnur, gift
Valdemar Aðalsteinssyni. Berg-
lind, gift Atla Aðalsteinssyni. Eru
þær búsettar á Eskifirði. Halldór,
18 ára, í foreldrahúsum.
Þegar Eiríkur hætti útgerð
stofnsetti hann fljótlega Bifreiða-
þjónustuna, sem hann átti og rak
til hinstu stundar. Reisti hann
myndarlegt hús á lóð Skuldar og
setti upp hjólbarðaverkstæði og
margskonar þjónustu við bíla og
verslun með varahluti o.fl. I
snjóflóðunum 20. desember 1974
missti Eiríkur húsið ásamt áhöld-
um og vörubirgðum. Einnig tók
snjóflóðið gamla íbúðarhúsið
Skuld. Var þetta mikið áfall fyrir
Eirík. Ekki þotti ráðlegt að reisa
verkstæðishúsið á gömlu lóðinni.
Byggði Eiríkur síðan nýtt og
stærra verkstæðis- og verslunar-
hús í Vindheimi. Var það fjær
bænum og því ekki eins miklir
möguleikar að versla þar. Veitti
Bifreiðaþjónustan áfram fyrir-
greiðslu við bíla og tók fleiri vöru-
tegundir til sölu.
Eiríkur Ásmundsson var ósér-
hlífinn og duglegur enda þurfti að
halda á spöðunum til þess að sjá
farborða stóru heimili, en það var
heimilið að Bjargi alla tíð. Sá sem
rak útgerð þurfti stundum að taka
á heimili sín sjómenn. Það var
mikið lífsstarf að' koma upp 8
börnum. Slíkt kom ekki síður í
hlut Ingveldar eiginkonu Eiríks.
Þegar heimilisfaðirinn er fjarri
heimilinu úti á sjó eða á vertíð,
eykst starf eiginkonunnar. Það
var hamingja Eiríks að hann átti
góða konu, sem alltaf var heima
til að sjá um börnin og heimilið.
En það fór ekki fram hjá manni,
þótt maður þekkti ekki til á heim-
ilinu, að þessi myndarlegi barna-
hópur, sem kom á vinnumarkað-
inn í Fiskvinnslustöð Sún hafði
ástúð foreldranna.
Eiríkur Ásmundsson var áhuga-
maður um þjóðmál og hagsmuna-
mál útgerðar. Hann var í stjórn
Samvinnufélags útgerðarmanna
frá 1962 til dauðadags. Á tímabili
tók hann nokkurn þátt í bæjar-
málum og var m.a. í skipulags-
nefnd bæjarins og á lista hjá Al-
þýðubandalaginu til bæjarstjórn-
ar.
Hin síðari ár ferðaðist Eiríkur
nokkrum sinnum til útlanda, eink-
um til Bretlands og dvaldi í
sumarleyfi á eyjunni Mön. Hann
talaði vel ensku og hafði mikla
ánægju af að fara þessar ferðir og
kynnast landi og þjóð.
Sagði Eiríkur ágætlega frá og
var fróður um þá staði sem hann
ferðaðist til.
Eiríkur Ásmundsson var fædd-
ur á Norðfirði, ólst hér upp og bjó
næstum alla ævi. Hann var ham-
ingjusamur í einkalífi, ágætur
heimilisfaðir og kom upp stórum
barnahóp. Hann var hjálpsamur
og greiðvikinn í sínu starfi. Eirík-
ur í Skuld var einn þeirra Norð-
firðinga sem flestir bæjarbúar
þekktu og setti hann sinn svip á
bæinn.
Hann gekk ekki heill til skógar
síðari ár og er fallinn frá um aldur
fram.
Ég kveð Eirík með söknuði og
vottum við hjónin eiginkonu hans
og börnum innilega samúð.
Jóhannes Stefánsson
Gissur Friðbertsson
Súgandafirði Minning
Fæddur 13. júní 1907
Dáinn 27. janúar 1983
í dag fer fram útför Gissurs
Friðbertssonar frá Suðureyri við
Súgandafjörð. Gissur var fæddur
á Suðureyri 13. júní 1907, sonur
hjónanna Elínar Þorbjarnardótt-
ur og Friðberts Guðmundssonar,
hreppstjóra.
Fyrstu minningar mínar um
Gissur tengjast m.b. Freyju IS,
þar sem hann var stýrimaður hjá
Gísla Guðmundssyni, skipstjóra,
sem var giftur Þorbjörgu sytur
hans. Gísli Iést á síðasta ári. Man
ég vel hversu miklir menn þeir
Gissur og Gísli voru í mínum aug-
um.
Síðar fer hann í land og gerist
verkstjóri hjá föður sínum við
saltfisk- og harðfiskverkun. Þóttu
vinnubrögð hans þar sérstaklega
til fyrirmyndar og unnu undir
hans stjórn margir ungir menn og
konur. Nutu þau góðs af tilsögn
hans og búa að því sem Gissur
miðlaði þeim.
Þegar faðir hans deyr kaupir
Gissur ásamt bræðrum sínum
Ólafi, Friðberti og Páli fyrirtækið.
Uppúr því stofnuðu þeir Fisk-
iðjuna Freyju hf. sem var og er
burðarás atvinnulífsins á Suður-
eyri.
1933 gekk Gissur að eiga Indí-
önu Eyjólfsdóttur (Jönu), sem alla
tíð hefur búið honum og fjölskyldu
hans gott heimili. Þau eignuðust 2
börn, Ölaf Eyjólf, en hann dó ung-
ur og Kristínu Steinunni, sem býr
á Suðureyri ásamt manni sínum
Halldóri Bernódussyni og börnum.
Á heimili Gissurs og Jönu hefur
alltaf verið gott að koma. Þar kom
vel fram hversu góður fjölskyldu-
faðir Gissur var. Ég og fjölskylda
mín eigum sérstaklega góðar
minningar um notalegar móttökur
þeirrra á undanförnum árum. Þar
hafa börnin notið sérstakrar
gestrisni og hafa þau fundið vel að
þau eru ætíð velkomin. í góðra
vina hópi var Gissur hrókur alls
fagnaðar. Þar naut kímnigáfa
hans sín vel.
Gissur var ekki hrifinn af því að
láta á sér bera. Hans takmark var
æðra og meira. Átti ég oft því láni
að fagna að vinna með honum.
Dáðist ég að dugnaði hans og iðu-
lega smitaði vinnugleði hans út
frá sér, þannig að samstarfsfólk
hans lagði sig enn frekar fram við
störf sín.
Nokkur veikindi átti Gissur við
að stríða. Hann var þó ekki sá
maður sem kvartaði þótt hann
fyndi til og að liggja heima í rúm-
inu, þegar aðrir voru að vinna, var
honum síst að skapi.
Það eru margar ljúfar minn-
ingar sem ég á um Gissur og
margt gott hef ég lært af honum.
Ég og fjölskydla mín eigum eftir
að sakna hans, en eftir lifir minn-
ing um góðan dreng. Jönu, Stínu
og fjölskyldu sendi ég mínar inni-
legustu samúðarkveðjur. — Hafi
Gissur þökk fyrir allt.
Fridbert Pálsson.
Gissur Friðbertsson á Suðureyri
er dáinn. Þegar ég var unglingur
að aiast upp fyrir vestan voru þar
tveir móðurbræður mínir sem ég
hafði mikið dálæti á. Það voru
þeir Ólafur Friðbertsson og Giss-
ur bróðir hans. Dálæti mitt fólst í
því að mér fannst þeir bókstaflega
hetjur. Þeir voru báðir sjómenn,
Ólafur skipstjóri og Gissur lengi
stýrimaður hjá honum. Skipið sem
þeir voru á var mb. Freyja og var
gert út af föður þeirra, Friðberti
Guðmundssyni. Ólafur er látinn
fyrir nokkrum árum. Þeir bræður
voru á flestan hátt afar ólíkir.
Ólafur var fremur hægfara við
vinnu en fádæma seigur og harð-
ger. Gissur var hamhleypa til
allra verka, ósérhlífinn og harð-
fylginn. Ég man það hvað ég braut
oft heilann um hvernig stæði á
því, að Gissur væri ekki skipstjóri
því mér fannst hann ætíð skip-
stjóraefni. Eftir að Gissur hætti
sjómennsku varð hann verkstjóri
hjá föður sínum við fiskverkun og
útgerð.
Það var sama hvaða verkefni
honum var falið, allt leysti hann
af hendi með miklum dugnaði og
samviskusemi. Gissur var hljóð-
látur maður og bar ekki tilfinn-
ingar sínar á torg. Trygglyndur
var hann og vinafastur. Hann átti
oft við veikindi að stríða og var
margsinnis skorinn upp við maga-
sári. Þó að maður sæi að hann
væri sárþjáður viðurkenndi hann
aldrei annað en að hann væri
stálsleginn og að ekkert væri að
sér. Mér er mjög minnisstætt hvað
foreldrar mínir báru hlýjan hug
til Gissurs og dáðu hann fyrir
drengskap hans og dugnað.
Þann 4. júní 1952 misstu þau
hjónin Gissur og Jana son sinn af
slysförum. Ég man hvaða karl-
mennsku Gissur sýndi þá, en ef-
laust hafa átt sér stað mikil átök í
huga hans og tilfinningalífi þó
hann bæri það ekki utan á sér.
Nú fer mjög fækkandi þeim
máttarstólpum, sem sóttu sjó á
sjómannsárum Gissurs og stóðu
undir atvinnu og uppbyggingu
Suðureyrar á þessum árum, og má
fullyrða að Súgandafjörður verður
aldrei sá sem hann var, með tilliti
til allra þessara dugmiklu og
harðgerðu manna, sem nú eru
horfnir sjónum okkar.
Ég kveð kæran frænda minn
með söknuði og þakklæti fyrir alla
góðvild og tryggð við mig og fjöl-
skyldu mína.
Hvíl í friði.
Jóhannes Gíslason
í dag kveð ég kæran vin, Gissur
Friðbertsson frá Súgandafirði.
Margt á ég þeim heiðurshjónum
að þakka Gissuri og Indiönu Eyj-
ólfsdóttur. Ungur að árum kom ég
til þeirra til sumardvalar og
dvaldi ég þar í fjögur sumur. Frá
Súgandafirði á ég mjög ljúfar
minningar frá þessum árum en
þar býr mikið ágætis fólk. Ég undi
mér þar vel við leik og störf undir
handleiðslu Jönu og Gissurs. Ég
þakka þeim hjónum af heilum hug
þessi löngu liðnu ár og tryggð
þeirra við mig og mína fjölskyldu
fyrr og síðar. Að eðlisfari var
Gissur hægur maður, mjög traust-
ur, samviskusamur og heiðarleg-
ur. Hann bar ekki tilfinningar sín-
ar á torg. Ekki var hann alltaf
heilsuhraustur maður en þau Jana
og Gissur voru afar samhent hjón,
og hjálpuðust að í blíðu og stríðu.
Þau misstu einkason sinn Ólaf af
slysförum, ungan að árum, var
það þeim afar þung raun. Kristin
dóttir þeirra býr á Súgandafirði
gift Halldóri Bernódussyni og eiga
þau fjögur mannvænleg börn.
Með Gissuri er genginn mætur
maður og að leiðarlokum sendi ég
Jönu, Kristínu og fjölskyldu henn-
ar mínar innilegustu samúðar-
kveðjur.
Mundi
Afmœlis- og
minningargreinar
ATHYGLI skal vakin á því, aö afmælis- oji minn-
ingargreinar verða að berast blaðinu með góðum
fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast á í miö-
vikudagsblaði, að berast í síðasta lagi fyrir hádegi á
mánudag og hliðstætt með greinar aðra daga. I
minningargreinum skal hinn látni ekki ávarpaður.
Þess skal einnig getið, af marggefnu tilefni, að frum-
ort ljóð um hinn látna eru ekki birt á minningar-
orðasíðum Morgunblaðsins. Handrit þurfa að vera
vélrituð óg með góðu línubili.