Morgunblaðið - 16.03.1983, Síða 19

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 16. MARZ 1983
19
ast, eða þeir fyllist þunglyndi og
lífsótta fái þeir ekki skammtinn
sinn. Það er fullkomlega eðlileg
notkun á sjúkdómshugtakinu að
kalla alkóhólista af þessu tagi
sjúka — ef við á annað borð lítum
á þunglyndi og brenglað raunveru-
leikaskyn sem sjúkdóma. Sem við
gerum. Því þessi sálsýki er ekki
aðeins afleiðing af drykkjunni
(eins og skemmd lifur), heldur
einnig stór þáttur í ávananum.
Maður sem kemst ekki í gegnum
daginn án þess að bragða vín
vegna sálrænnar vanlíðunar er
háður víninu á þennan hátt.
Eins vitum við að alkóhólistar
eiga það til að leggja eigið líf og
fjölskyldna sinna í rúst, missa at-
vinnuna o.s.frv. Slíkir alkóhólistar
eru auðvitað félagslega sjúkir skv.
ofannefndri skilgreiningu.
Það að vera háður tóbaki getur
varla verið sálrænn eða félagsleg-
ur sjúkdómur. Menn fé ekki
brenglað raunveruleikaskyn við
það að reykja að staðaldri, né
heldur fyllast menn lífskvíða ef
þeir eru tóbakslausir um stund.
Sumir verða kannski svolítið
þunglyndir ef þeir fá ekki smók
lengi, en það er varla neitt í lík-
ingu við það þunglyndi sem
drykkjumenn reyna. Og eitt er
víst, reykingamenn leggja ekki
frekar heimili sín í rúst en „non-
smokers".
Þetta var sem sagt svarið við
því hvers vegna það er ekki sjálf-
gefið að kalla reykingamenn sjúka
ef við köllum alkóhólista sjúka.
En í þessum langhundi felst líka
svar, eða drög að svari, við spurn-
ingunni um það hvort alkóhólismi
sé sjúkdómur eða ekki. Mín niður-
staða er sú að alkóhólismi geti
verið og sé oft sjúkdómur, en þurfi
alls ekki að vera það. Því það eru
til menn sem eru háðir víni á ein-
hvern hátt án þess að það valdi
þeim eða öðrum vanlíðan eða erf-
iðleikum. Og ég á bágt með að
skilja hvernig slíkir alkóhólistar
geti verið sjúkir.
Ilokin, örfá orð um alkóhólisma
og aumingjaskap. Fylgjendur
sjónarmiðsins að alkóhólisti sé
aumingi eru hrifnir af þessum
rökum: Þeir benda á þá einföldu
staðreynd að það sé enginn sem
neyði drykkjumann til að drekka.
Hann lyftir glasinu sjálfur. Ef
hann getur ekki hætt, þrátt fyrir
einlægan vilja til þess, þá er það
vegna þess að hann skortir vilja-
styrk.
Ég sé ekki betur en að þessi rök
haldi vatni, þótt þau séu vafalaust
gróf einföldun. Hins vegar leiðir
hvorki af þessum rökum að alkó-
hólista skorti almennt viljastyrk,
né segja þessi rök nokkuð um það
hvort alkóhóiismi sé sjúkdómur
eða ekki. Svo ég skýri fyrra atriðið
fyrst: Það getur vel verið — og er
býsna algengt — að alkóhólisti
vilji alls ekki hætta að drekka. Og
það reynir ekki á viljastyrkinn
fyrr en hann er ákveðinn í að
hætta. Alveg það sama gildir um
reykingamann. Hann hefur ekki
sjálfkrafa veikan vilja þótt hann
reyki. Ef hann hins vegar vill
hætta en tekst það ekki, þá horfir
málið öðruvísi við.
Og síðara atriðið: Sumir kynnu
að halda að alkóhólismi geti ekki
verið sjúkdómur ef það er til í
dæminu að menn geti hætt fyrir
eintóman viljastyrk. En það eru
til margir sjúkdómar sem eru þess
eðlis að menn geta sigrast á þeim
með því að leggja hart að sér í
einhvers konar meðferð. Segjum
t.d. bakveiki. Ef lækning fæst því
aðeins að sjúklingurinn syndi 2000
metra á hverjum morgni í heilt ár,
þá er það greinilega meðferð sem
menn þurfa mikinn viljastyrk til
að halda út.
Verkalýðsfélag Hvera-
gerðis og nágrennis:
Harmar stjórn-
leysi í lands-
málum
EFTIRFARANDI samþykkt var
gerð á fundi í stjórn og trúnaðar-
mannaráði verkalýðsfélags Hvera-
gerðis og nágrennis 27. febrúar sl.
„Fundurinn harmar það stjórn-
leysi sem ríkt hefur í landsmálum
síðustu mánuði, þar sem meiri-
hluti þingmanna virðist hafa
gleymt efnahagsmálum þjóðar-
innar, en aðeins haft hugann við
kjördæmamálið. Því er nú svo
komið að stórfellt atvinnuleysi er
að hefjast á fslandi.
Fundurinn fordæmir harðlega
þær hugmyndir meirihluta alþing-
ismanna að etja þjóðinni út í
tvennar kosningar á árinu. Við
teljum það skyldu þingmanna að
snúa sér nú þegar að raunhæfum
aðgerðum í efnahagsmálum. Jafn-
framt skorar fundurinn á samtök
launþega og atvinnurekenda að
taka upp jákvætt samstarf við
stjórnvöld um brýnustu ráðstaf-
anir í efnahagsmálum. Nú duga
engin slagorð eða óraunhæfar
hugmyndir, heldur er það skylda
allra að taka á málunum með
kjark, heiðarleik og drengskap, en
ekki láta augnabliks vinsældir
hafa neikvæð áhrif á aðgerðir.
Eftirtalin atriði vill fundurinn
benda á: 1. Dregið verði nú þegar
úr ónauðsynlegum innflutningi. 2.
Vísitölumálið. 3. Aðhaldi í opin-
berum rekstri og framkvæmdum.
4. Nýjum orkuframkvæmdum
frestað þar til séð verður fyrir um
orkumarkað. 5. Breytt skipulag á
landbúnaðarmálum. a) Fram-
leiðsla miðist við innanlandsþarf-
ir. b) Framleiðsla á landbúnaðar-
afurðum hjá öðrum en bændum
stöðvuð. c) Sérstök tilraunabú á
vegum ríkisins lögð niður. d)
Vinnslu- og dreifingarkostnaður
tekinn til athugunar með meiri
hagkvæmni í huga. 6. Endurskoð-
un á bankakerfinu með það að
markmiði að fækka bankastofn-
unum. 7. Betra skipulag á útgerð
og fiskvinnslu. 8. Dregið úr er-
lendum lántökum og lán ekki tek-
in nema til þjóðhagslega hag-
kvæmra framkvæmda.
Hrafnhildur Valbjörns heillaði áhorfendur með stórskemmtilegri sviðs-
framkomu og var mjög ánægð með fslandsmeistaratitilinn er hann var í
höfn.
TEXTI OG MYNDIR: Gunnlaugur Rögnvaldsson
viljað rugla þessu tvennu saman.
Keppni í vaxtarrækt hófst upp-
haflega í Bandaríkjunum fyrir
rúmum 40 árum, en hérlendis
hefur þessi íþrótt einungis verið
stunduð í tæp 3 ár. Samtök vaxt-
arræktarmanna á íslandi hafa
um 60 meðlimi, en sú tala fer
óðum hækkandi með auknum
áhuga almennings á heilsusam-
legum lifnaðarháttum. Svíar
hafa, svo dæmi sé tekið, 30.000
virka meðlimi í sínu sambandi
og Danir um 15.000.
„Keppendur í vaxtarrækt
þurfa að leggja gífurlega hart að
sér fyrir keppni," sagði Svein-
björn, „en hann var sjálfur kepp-
andi í vaxtarræktarkeppninni.
„Þurfa þeir að fara á stífan mat-
arkúr, t.d. drakk ég engan vökva,
sem heitið getur tveim dögum
fyrir keppni. Það er til þess að
losna við vatn undan húðinni svo
vöðvarnir verði sýnilegri og vera
vel skorinn, eins og vaxtarrækt-
armenn taka til orða.
Salti verður að sleppa í mat-
seld eins og framast er kostur.
Ef menn ætla að ná langt í
vaxtarrækt þýðir það æfingar
4—5 daga vikunnar í 3—4
klukkutíma á dag,“ sagði
Sveinbjörn. „Keppnin á laugar-
daginn skiptist í tvennt. Um
miðjan daginn voru raunveru-
legir sigurvegarar dæmdir, en
um kvöldið var úrslitakeppnin
og þá gátu dómarar gert upp á
milli keppenda, ef mikið jafn-
ræði hafði verið með þeim um
daginn. í svona keppni þarf
margt til að sigra. Keppandinn
þarf að hafa heillandi sviðs-
framkomu, reisn og mikið atriði
er að magi og mitti séu vel lagað.
Vöðvarnir þurf að vera vel sýni-
legir og aðgreindir frá hvor öðr-
um. Það eru þrír liðir sem dæmt
er eftir. Fyrst er samanburður á
keppendum í einum hópi í af-
slappandi stöðu, síðan gera þeir
ákveðnar skylduæfingar og að
lokum „posa“ þeir, þ.e. gera
frjálsar æfingar að eigin smekk
við músík. Þetta lokaatriði þarf
að falla ljúft saman og keppend-
ur verða að muna að spenna alla
vöðva og vita hvaða stelling tek-
ur við af hverri," sagði Svein-
björn Guðjohnsen að lokum.
Keppnin í heild var mjög lífleg
og áttu áhorfendur sinn þátt í að
skapa skemmtilegt andrúmsloft.
Hrafnhildur Valbjörns tryggði
sér sigur í þyngri flokki kvenna
og síðan íslandsmeistaratitilinn.
Átti frábær sviðsframkoma lík-
lega mikinn þátt í velgengni
hennar, en hún hreif a.m.k.
áhorfendur upp úr skónum.
Magnús óskarsson sigraði í sín-
um þyngdarflokki annað árið í
röð, en varð að lúta í lægri haldi
fyrir Guðmundi Sigurðssyni í
baráttunni um íslandsmeistara-
titilinn. Guðmundur vann einnig
þyngsta flokkinn, en var eini
keppandinn þar. Framfarir í
vaxtarrækt frá keppninni á sl.
ári eru gífurlegar og má nefna
að kvennahópurinn stóð sig allur
með mikilli prýði.
Sjá einnig viðtal við vaxtar-
ræktarmanninn Angelito Lesta
á bls. 30.
IJnglingaflokkur -5-75 kg
1. Gestur Helgason
2. Einar Guðmann
3. Júlíus Á. Ágústsson
llnglingaflokkur +75 kg
1. Sigurður Pálsson
Kvennaflokkur +50 kg
1. Rósa Ólafsdóttir
2. Aðalheiður Pálmadóttir
3. Þórunn Pálsdóttir
Karlaflokkur +70 kg
1. Kári Elísson
2. Daníel B. Olsen
3. Sævar Símonarson
Karlaflokkur +80 kg
1. Sigurður Gestsson
2. Gísli Rafnsson
3. Flosi Jónsson
Kvennaflokkur +52 kg
1. Hrafnhildur Valbjörns
2. Steinunn Agnarsdóttir
3. Aldís Arnardóttir
Karlaflokkur +90 kg
1. Magnús Óskarsson
2. Sveinbjörn Guðjohnsen
3. Sigmar Knútsson
Karlaflokkur +90 kg
1. Guðmundur Sigurðsson
- GR.
Lestunar-
áætlun
Skip Sambandsins
munu ferma til íslands
á næstunni sem hér
segir:
HULL:
Jan . 21/3
Jan . 5/4
Jan . 18/4
Jan . 3/5
ROTTERDAM:
Jan . 22/3
Jan . 6/4
Jan . 19/4
Jan . 4/5
ANTWERPEN:
Jan . 23/3
Jan .. 7/4
Jan .. 20/4
Jan .. 5/5
HAMBORG:
Jan .. 24/3
Jan .. 8/4
Jan .. 22/4
Jan .. 6/5
HELSINKI:
Helgafell .. 13/5
LARVIK:
Hvassafell .. 18/3
Hvassafell .. 28/3
Hvassafell .. 11/4
Hvassafell .. 25/4
GAUTABORG:
Hvassafell .. 29/3
Hvassafell .. 12/4
Hvassafell ... 26/4
KAUPMANNAHÖFN:
Hvassafell ... 17/3
Hvassafell ... 30/3
Hvassafell ... 13/4
Hvassafell ... 27/4
SVENDBORG/
AARHUS:
Hvassafell ... 17/3
Hvassafell ... 31/3
Hvassafell ... 14/4
Hvassafell ... 26/4
Hvassafell ... 28/4
GLOUCESTER MASS.
Skaftafell ... 21/3
Skaftafell ... 23/4
HALIFAX, KANADA:
Skaftafell ...... 23/3
Skaftafell ...... 25/4

SKIPADEILD
SAMBANDSINS
Sambandshúsinu
Pósth. 180 121 Reykjavík
Sími 28200 Telex 2101

Fródleikur og
skemmtun
fyrirháa sem lága!
Jlíor^xmXiIati 1