Morgunblaðið - 29.06.1983, Blaðsíða 5
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 29. JÚNl 1983
53
Fiskeldisnám á
Hólum í Hjaltadal
— eftir Pétur
Bjarnason kennara
Fiskeldi og fiskrækt er í örri
framþróun í heiminum í dag. Þess
má hvarvetna sjá merki. Hvort
sem litið er til austurs eða vesturs.
Og þrátt fyrir 4.—6.000 ára sögu
fiskeldis í heiminum, er enn verið
að þróa þessa búgrein, og hafa
framfarirnar sennilega aldrei ver-
ið örari en á síðustu árum.
í okkar heimshluta hefur mest
áhersla verið lögð á ræktun og eldi
laxfiska. Sennilega standa Norð-
menn þar fremstir í flokki, en ef
marka má ummæli flestra fram-
bjóðenda við síðustu Alþingis-
kosningar, má fljótlega búast við
þeim opinbera stuðningi við þessa
búgrein, sem duga mun til þess að
koma okkur jafnfætis Norðmönn-
um. Það hefur oft verið bent á að
aðstæður hér á landi til laxeldis og
-ræktar séu ólíkar norskum að-
stæðum. Það er rétt, en aðstæð-
Dalvík, 24. júní.
MÁNUDAGINN 20. júní sl. bodadi
Fjórðungssamband Norðlendinga til
fundar á Dalvík með forráða-
mönnum sveitarfélaganna hér í
kring, Svarfaðardals-, Árskógs- og
Hríseyjarhrepps, auk Dalvikurbæj-
ar. Umræðan fjallaði um leiðir til að
efla sveitarfélögin sem stjórnein-
ingar með nánara samstarfi og sam-
einingu, eins og segir í fundarboði.
Fundinum stjórnaði Áskell Ein-
arsson, framkvæmdastjóri Fjórð-
ungssambands Norðlendinga. Á
fundinum voru kynntar hugmynd-
ir um aukið samstarf og samein-
ingu sveitarfélaga, ásamt tillögum
formanns Sambands íslenzkra
sveitarfélaga, Björns Friðfinns-
sonar um þessi mál.
í þeim tillögum er gert ráð
fyrir, að skylt sé að sameina að-
urnar eru fyrst og fremst ólíkar.
Engin frambærileg rök eru fyrir
því að þær séu verri hér en þar.
Munurinn liggur fyrst og fremst í
því, að Norðmenn hafa kannað
sínar aðstæður og lagað sig að
þeim, en við erum rétt að hefja
það verk.
Fiskeldi og fiskrækt þarf, eins
og aðrir atvinnuvegir, á að halda
menntuðu fólki. Hingað til hafa þó
nokkrir íslendingar sótt menntun
í þessum fræðum til útlanda, og er
það vel. Hinu má ekki gleyma, að
menntun hlýtur ávallt að miðast
við þarfir og aðstæður í viðkom-
andi landi. Því getur það aldrei
komið í stað menntunar hér
heima, að senda menn til útlanda í
nám. Þörfin fyrir fiskeldiskennslu
hér heima er því löngu orðin brýn.
Er Bændaskólinn á Hólum var
endurreistur árið 1981 var ákveðið
að þar skyldi tekin upp kennsla í
fiskeldi og fiskrækt. Áðstæður til
þess að bjóða uppá slíka kennslu á
liggjandi sveitarfélög, ef íbúatala
hrepps hefur verið lægri en 100
fimm ár samfellt og að þessi tala
hækki í 200 árið 1990. Sveitarfé-
lög, sem þannig sameinast, njóti
næstu þrjú árin aukaframlaga úr
Jöfnunarsjóði sveitarfélaga, eftir
ákveðnum reglum.
Þá er í tillögum formanns því
beint til hreppsnefnda, þar sem
íbúatalan er hærri en 300 og ekki
um landfræðilega einangrun að
ræða, að þær hefji þegar viðræður
við hreppsnefndir nágrannasveit-
arfélaganna um enn nánari sam-
vinnu en hingað til, með það fyrir
augum að samstarfið leiði til sam-
runa í stærri sveitarfélög. Til að
greiða fyrir sameiningu sveitarfé-
laga skulu þau fá sérstakt auka-
framlag úr Jöfnunarsjóði sveitar-
Hólum eru góðar, og munar þar
mest um þá aðstöðu sem skólinn
fær í nýrri og glæsilegri laxeld-
isstöð Hólalax hf., sem reist var
sumarið 1980.
Ákveðið var, að til að byrja með
a.m.k. yrði fiskeldis- og fiskrækt-
arnámið fellt inn i hið almenna
búnaðarnám. Búnaðarnámið tekur
tvo vetur, en þar af eru nemendur
i þriggja mánaða verknámi hjá
starfandi bændum. Nemendum
gefst að talsverðu leyti kostur á að
velja sér námsgreinar, og geta
fiskeldisfög numið 40—60% af
heildarnámsefni áhugasamra
nemenda. Þar af gefst nemendum
kostur á alit að þriggja mánaða
verknámi á laxeldisstöð.
Um miðjan maí sl. útskrifuðust
fyrstu fiskeldis- og fiskræktar-
nemendurnir frá Bændaskólanum
á Hólum. Alls voru þetta ellefu
manns af báðum kynjum, og af
þeim tóku fimm nemendur öll þau
fiskeldisfög, sem boðið var uppá.
félaga, samkvæmt settum reglum
þar um.
Niðurstaða fundarins var sú, að
væri þörf fyrir sameiningu væri
hún góð og æskileg, en samvinna
samvinnunnar vegna væri ekki
rétt leið. Fulltrúar hreppanna
lýstu yfir andstöðu við sameiningu
með valdboði, eins og gert er ráð
fyrir í tillögum Björns Friðfinns-
sonar. Töldu fundarmenn rétta
leið til sameiningar þörf sem
sýndi sig með aukinni samvinnu
sveitarfélaga. Þá kom fram hjá
fundarmönnum, að þeir væru ekki
hrifnir af því að nota Jöfnunar-
sjóð, eins og gert er ráð fyrir í
tillögum formanns.
Á fundinum var ennfremur rætt
hvernig auka mætti samstarf
sveitarfélaganna fjögurra. Töldu
Er gaman til þess að vita, að þetta
fyrsta íslenskmenntaða fiskeldis-
fólk reyndist auðvelt að útvega sér
vinnu við sitt hæfi. Höfðu reyndar
flestir tryggt sér starf þegar áður
en námi lauk, og sýnir það betur
en nokkuð annað þörfina á slíku
námi.
Fiskeldis og fiskræktarnám á
Islandi hefur þegar slitið barns-
skónum. Áfram verður þó haldið
að auka það og bæta, svo að námið
geti á sem bestan hátt sinnt því
hlutverki, sem því er ætlað, semsé
að gefa nemendum kost á mennt-
un á sviði fiskeldis og fiskrækta,
sem tekur mið af íslenskum að-
stæðum, og að sjá þessum at-
vinnuvegi fyrir því menntaða
fólki, sem hann hefur þörf fyrir.
14. júní, 1983.
menn, að það mætti auka á sviði
tækniþjónustu m.a. þannig, að þau
rækju sameiginlega tækjadeild,
eða að hrepparnir keyptu þjónustu
frá tæknideild Dalvíkurbæjar. Þá
var rætt um möguleika á sameig-
inlegu skrifstofuhaldi sveitarfé-
laga. Ekki var tekin afstaða til
þessara mála á fundinum. I dag er
þegar um allnána samvinnu þess-
ara sveitarfélaga að ræða. Komið
hefur verið á samráðsfundum
sveitarstjóra sveitarfélaganna,
þar sem ýmisleg sameiginleg mál
eru tekin til umfjöllunar.
Samvinna er þegar nokkur á
sviði heilbrigðismála, þar sem
sveitarfélögin standa sameigin-
lega að rekstri heilsugæzlustöðvar
og á sviði skólamála. Þá reka
Dalvíkurbær og Svarfaðardals-
hreppur saman dvalarheimili
fyrir aldraða, Dalbæ, og nýlega
tók Dalvíkurbær að sér tölvu-
færslu á bókhaldi fyrir Hríseyj-
arhrepp. Ljóst er, að enn má auka
þessa samvinnu, s.s. á sviði þjón-
ustumála, íþróttamála og æsku-
lýðsmála.
— Fréttaritarar.
30 þátttakend-
ur á landsfundi
Esperanto-
hreyfingarinnar
LANDSFUNDUR íslenska Esper-
anto-sambandsins var haldinn á Ak-
ureyri dagana 3. til 5. júní sl., en
landsfundur sambandsins er hald-
inn annað hvert ár.
Landsfundinn sátu um 30 þátt-
takendur og hófst hann með ræðu
Baldurs Ragnarssonar, formanns
þar sem hann minntist m.a. Ólafs
Þ. Kristjánssonar, en á síðasta
starfstimabili sambandsins var
eitt meginverkefnið endurútgáfa
Esperanto-íslenskrar orðabókar
Ólafs.
Innan íslenska Esperanto-
sambandsins starfa tvö félög,
Auroro í Reykjavík og Norda Stelo
á Akureyri, auk einstaklinga úr
öðrum landshlutum og stefna fé-
lögin að því að eignast eigið hús-
næði eigi síðar en 1987. Er hafin
fjársöfnun innan hreyfingarinnar
til að ná því takmarki. Þá er og
unnið að útgáfu safns úrvalsrita
úr íslenskum bókmenntum.
Nýkjörinn formaður íslenska
Esperanto-sambandsins er Hall-
grímur Sæmundsson, en auk hans
voru kosin í stjórn á landsfundin-
um ólafur S. Magnússon, varafor-
maður, Árni Böðvarsson, ritari,
Bjarni Jónsson, gjaldkeri og með-
stjórnendur þau Jón Hafsteinn
Jónsson, Steinunn Sigurðardóttir
og Þórarinn Magnússon.
ORION
starfsgreinum!
Fundur sveitarstjórnarmanna á Dalvík:
Rætt um leiðir til að efla
sveitarfélögin sem stjórneiningar
A GOODYEAR
GEIGAR SPYRN
ALDREI
Þetta eru að vísu stór orð en við höfum okkar ástæðu til
að ætla að GOODYEAR hjólbarðarnir reynist betur en
aðrar gerðir hjólbarða.
Ræddu málin í rólegheitum við einhvern
umboðsmanna okkar.
Fullkomin hjólbarðaþjónusta
Tölvustýrð jafnvægisstilling
G O ODWYEAR
GEFUR 0'RÉTTA GRIPID
IhIHEKLAHF
jLaugavegi 170-172 Sími 21240